Page 151 - Sepehr23- 2 low
P. 151
مقاله جامعه
در حــال از دســت دادن ویژگی‌هــای اساســی جامعـه سـنتی خـود روییـده اسـت و آن «جامعه بسـیاری از کشـورهای درحا لتوسـعه -بـه تعبیـر
خـود بـه خاطـر همسـویی بـا توسـعه هسـتند. ســنتی صنعتــی نشــده» کــه می‌خواهــد زمیــن متعــارف -وجــود دارد .چراکــه تصــور بــر آن
بایـد پرسـش از تناسـب فرهنـگ و توسـعه در و فرهنگــش را از زیــر پــای خــود پــس بزنــد و اسـت کـه در وضعیـت هژمونیـک و تـک روایـت
مســیری جدیــد قــرار بگیــرد؛ مــا بــه واســازی بــر بســتر بیگانــه بروید»(فرهــادی291 :1397 ، توســعه تنهــا یــک روایــت فرهنگــی در تقــارن
ج .)1بنــا بــر نظــر پارتــا چاترجــی« ،تکامــل بــا آن وجــود دارد و آن‌هــم فرهنــگ غربــی
توســعه نیــاز داریــم. یـک ملـت بـا تکیـه بـر تاریـخ خویـش تعییـن اســت .چش مپوشــی از تجــارب موفقی تآمیــز
می‌شود»(شــاترجی 162 :1986،بــه نقــل از توســعه در فرهن گهــای شــرق و جنــوب غــرب
منابع آســیا در افــکار عمومــی چنــدان جــدی گرفتــه
-ازکیـا مصطفـی و غفـاری ،غلامرضا ()1390توسـعه پیتــرز.)69 :1395 ، نم یشـود .مـا بایـد از افتـادن در تلـه فرهنـگ در
روســتایی بــا تاکیــد بــر جامعــه روســتایی ایــران، ارائــه روایــت فرهنگــی از فقــر و فلاکــت تحلیـل توسـعه اجتنـاب کنیـم .اسـتاد مرتضـی
جوامــع در جهــان حامیــان قــوی دارد :نخســت فرهـادی خوانشـی متفـاوت از فرهنـگ غربـی را
تهـران :نشـر نـی قدرت‌هــای اســتعماری هســتند آن‌هــا بایــد ارائــه می‌دهــد؛ اول آ نکــه فرهنــگ و تمــدن آن
-ازکیـا ،مصطفـی ( )1377جامع هشناسـی توسـعه بــا طــرح «ابــژه شــرفی /دیگــر /وحشــی/ برآینــدی از ســایر فرهن گهاســت ،دوم فرهنــگ
و توسـع هنیافتگی روسـتایی ایـران ،تهـران :انتشـارات عقب‌مانــده /توســعه‌نیافته» فرصــت غــارت آن تــک کانونــه نیســت (فرهــادی 1397 ،ج
منابــع اقتصــادی بســیاری از مناطــق جهــان اول) .بنابرایــن پیشــنهاد تشــبه بــه غــرب و
اطلاعات. را فراهــم می‌کردنــد و دوم در کشــورهایی بــا فرهنــگ غربــی در توســعه راهگشــا نیســت.
-انـدروز ،مـت؛ پریچـت ،لنـت و وولـکاک ،مایـکل ســاختار سیاســی غیــر دموکراتیــک ،نهادهــای میــراث عظیــم فرهنگــی ب هجــای مانــده از
( )1398توســعه ب همثابــه توانمندســازی حکومــت، غیرمســئول مجالــی می‌یابنــد تــا خطــای ایـران مـا در دوره باسـتان و در دوره اسـامی بـه
ترجمــه جعفــر خیــر خواهــان و مســعود درودی، سیاســت‌گذاری و عملیاتــی خــود را بــه فقــر عبارتــی ایــران -اســامی در صــورت نهادســازی
فرهنگــی و مختصــات فرهنگــی تقلیــل دهنــد و سیاســ تگذار یهای منطقــی می‌توانــد
تهــران :انتشــارات روزنــه. و به‌جــای بازاندیشــی در عملکــرد نهــادی و توســعه و موفقیــت اقتصــادی را تســهیل کنــد.
-اوغلـو ،دارون عجم و رابینسـون ،جیمـز ای ()1395 سیاســت‌گذاری خــود قربانیــان توســعه را در شــرایطی کــه نهادهــای بهره‌کــش وجــود
چــرا مل تهــا شکســت م یخورنــد؟ ریشــ ههای متهـم و سـرزنش کننـد .آنچـه امـروز بـه اسـم داشــته باشــند و کوشــندگی جان‌فرســا بــا رفــاه
قـدرت ثـروت و فقر ،مترجمـان محسـن میردامادی، توسـعه در دنیـا شـاهد هسـتیم ،نسـبت توسـعه و دسـتمزد عادلانـه قریـن نباشـد ،طبیعـی اسـت
محمدحسـین نعیمـی پـور ،تهـران انتشـارات :روزنـه. و فرهنــگ نیســت ،بلکــه نوعــی فرهنگ‌زدایــی کــه فرهنــگ سخت‌کوشــی ،خشــکیده شــود.
-آزاد ارمکـی ،تقـی ( )1390جامع هشناسـی توسـعه، اســت .توســعه در فرآینــد متناقضــی خــودش در شــرایطی کــه ذیــل ســیطره سیاســ تهای
یـک رژیـم حقیقـت شـده اسـت؛ یـک فرهنـگ نئولیبرالــی ،مالــی شــدن و تجار یســازی
تهـران :نشـر علم هژمونیــک کــه درصــدد تخطئــه و بــه حاشــیه اقتصــاد ،بــر اقتصــاد تولیــد بنیــان مرجــح
-پیتــرز ،جــان ندرویــن ( )1395نظریــه توســعه، بــردن تمــام فرهنگ‌هــا می‌باشــد .آنچــه باشــد ،نتیجــه طبیعــی و قابل‌انتظــار ،کاهندگــی
فرهنــگ ،اقتصــاد ،جامعــه ،ترجمــه انــور محمــدی، در خرده‌فرهنگ‌هــای متفــاوت می‌بینیــم فرهنــگ کار مولــد ،تولیــد و رواج تن‌پــروری،
امــروز در تــاش بــرای همســویی بــا توســعه فعالی تهــای غیــر مولــد و دلالی گــری در یــک
تهــران :انتشــارات گ لآذیــن. جامعــه اســت .نهادهــا و سیاســت‌های نهــادی
-ســو ،آلویــن .ی ( )1388تغییــر اجتماعــی و فرهنــگ ب هتنهایــی نــه م یتوانــد عامــل نقـش بسـیار مهمـی در اسـتفاده از قابلیت‌هـای
توســعه :مــروری بــر نظریــات نوســازی ،وابســتگی خوشــبختی یــک کشــور و نــه عامــل بدبختــی فرهنگــی یــک کشــور بــرای توســعه دارنــد و
و نظـام جهانـی ،ترجمـه محمـود حبیبـی مظاهـری، آن محســوب شــود نهادســازی توســع هگرا همچنیــن شــرایط بدنهــادی بــا تغییــر جهــت
تهـران :پژوهشـکده مطالعـات راهبـردی غیرانتفاعـی. (اوغلــو و رابینســون )1395 ،و یــا توانمندســازی عناصــر مطلــوب فرهنگــی و دگردیســی آ نهــا
-عنبـری ،موسـی ( )1396جامع هشناسـی توسـعه: حکومـت (انـدروز و همـکاران )1399،در ترکیـب در جهــت معکــوس و نامطلــوب در شکســت
بــا فرهنــگ و بهســازی فرهنــگ و ب هکارگیــری اقتصـادی و رفاهـی جامعـه سـهیم هسـتند .در
از اقتصـاد تـا فرهنـگ ،تهـران :سـمت عناصـر فرهنگـی در مسـیر توسـعه اسـت کـه بـه طـرح سـؤال از تناسـب فرهنـگ و توسـعه بایـد
-فرهـادی ،مرتضـی ( )1397صنعـت بـر فراز سـنت بالندگـی کشـور کمـک م یکنـد ،در ایـن خصـوص مراقــب بــود کــه بــه تعبیــر فرهــادی ()1397
یــا در برابــر آن :انسا نشناســی توســع هنیافتگی و کـره جنوبـی و سـنگاپور موفـق عمـل نمود هانـد. «فــرق اســت بیــن آن جامعــه ســنتی صنعتــی
واگیــره پیشــرفت پایــدار و هم هســویه فــرادادی و شــده کــه بــر ریشــه و حداقــل بــر خاکســتر
فتوتـی در ایـران ،تهـران :انتشـارات دانشـگاه علامـه
طباطبائــی .ج .1
-فکوهــی ،ناصــر ( )1390تاریــخ اندیشــه و
نظری ههــای انسا نشناســی ،تهــران :نشــر نــی.
-نــورث ،داگلاس ( )1399فهــم فراینــد تحــول
اقتصــادی ،ترجمــه میــر ســعید مهاجرانــی و زهــرا
فرضــی زاده ،تهــران :نشــر نهادگــرا
149
| شـماره | ۲۳پاییز | 1403
