Page 148 - Sepehr23- 2 low
P. 148
اتاق بازرگانی ،صنایع،
معادن و کشاورزی کرمان
جوامـع منجـر خواهـد شـد .طبق هبنـدی جوامـع فرهنگـی همسـو بـا غـرب را می‌پذیـرد .تجربـه تأکیــد بیش‌ازانــدازه بــه مقولــه فرهنــگ بــدون
بـه سـنتی و مـدرن بـر پایـه منطقـی ارسـطویی ژاپـن و جنـوب شـرق آسـیا یـک مـدل ارزشـی توجــه بــه شــرایط تاریخــی و چارچــوب نهــادی
(تقسـیم جهـان بـه یونانیـان و بربرهـا) اسـتوار و فرهنگــی متمایــز از غــرب را نشــان داده می‌توانــد خطرآفریــن باشــد «تعمیم‌هــای
اســت .جبرگرایــی فرهنگــی و تقلیــل مصائــب اســت .ژاپــن اخلاقیاتــی متفــاوت نســبت بــه سـاده فرهنگـی قـدرت عظیمـی در تثبیـت نحـوه
یــک کشــور بــه فرهنــگ یــک اســتراتژی جهــان غــرب در فرآینــد توســعه بــه کار گرفــت، تفکــر مــا دارند»(ســن .)52 :1497 ،لطیفه‌هــا
اســتعماری اســت کــه ســا لها ســتم سیاســی مقولــ های کــه بــر مســئولیت گروهــی ،وفــاداری و جوک‌هایــی کــه در خصــوص اقــوام ،فرهنــگ
در کارنامـه خـود دارد ،البتـه ایـن هشـدار نبایـد جمعــی ،اعتمــاد بیــن شــخصی و قراردادهــای و خرده‌فرهن گهــا بیــان می‌شــود ،نوعــی
تلویحــی مقیدکننــده رفتــار فــردی تأکیــد تحلیــل و تعریــف تحری فشــده فرهنگــی از
به‌غفلــت از فرهنــگ منجــر شــود. می‌کنــد (ســن .)83-4 :1397 ،بنابرایــن آن اقــوام و خرده‌فرهن گهــا اســت کــه می‌توانــد
جنبه‌هایـی از فرهنـگ کـه معمـولاً مـورد تأکیـد در تأسـیس و خلـق هوی تهـای جدیـد اثرگـذار
مواضع پسا استعماری قـرار می‌گیرنـد؛ ماننـد دیـن ،عـرف ،ارز شهـای باشــد .در انگلســتان بــرای مد تهــای طولانــی
ب هجــای پرســش‌هایی کــه فرهنــگ را ســوخت آفریقایـی و غیـره بـرای توضیـح ای نکـه چگونـه ایــن لطیفــه رواج داشــت کــه بــرای عــوض
و ابــزار توســعه قــرار می‌دهنــد و درنهایــت بـه اینجـا رسـیده‌ایم و چـرا نابرابـری در جهـان کــردن یــک لامــپ بــه چنــد ایرلنــدی نیــاز
روایـت فرهنـگ را در قالـب «کلا نشـهر غربـی» وجـود دارد ،اهمیـت نـدارد ،امـا جنبه‌هـای دیگـر اسـت» ،یـا جـوک «هنـر آشـپزی زن ایرلنـدی،
محصـور می‌کننـد کـه بـه تعبیـر کاپـور ()1399 فرهنـگ ماننـد تمایل و میـزان همـکاری ،اعتماد، سـی بزمینی آب پـز اسـت» .دقیقـ ًا در شـرایطی
برســاختن تصــورات قالبــی ،نمونــ های از آن‌هــا کار گروهــی عمدتــ ًا بــرون داد نهــادی هســتند و کـه ایرلنـد یکـی از سـخ تترین دوران تاریخـی
محســوب می‌شــود و هــر سیاســت توســع های نــه علتــی مســتقل (اوغلــو و رابینســون:1395، خــود را پشــت ســر م یگذاشــت و البتــه ایــن
را در عمــل بــه سیاســت فرهنگــی (رک .)90-91پــس از ای نکــه در فــوق تعریفــی از کلیشــه ســازی وقتــی اقتصــاد ایرلنــدی یــک
کاپــور )1399،تقلیــل م یدهنــد .بایــد پرســش فرهنــگ ارائــه دادیــم ،نیــاز اســت کــه اشــاره رشـد تجربـه کـرد ،به‌مثابـه یـاوه و بیهـوده کنـار
را از منظــری دیگــر مطــرح نمــود کــه توســعه شـود کـه امـروز طیـف گسـترد‌های از کشـورهای گذاشــته شــد .در قحطــی 1840ایرلنــد کــه بــا
بــرای فرهنــگ چــه آورده‌ای دارد؟ در شــرایطی شـرق ،غـرب ،شـمال و جنـوب جهـان بـه رفـاه تلفــات انســانی همــراه بــود ،فقــر و گرســنگی
کـه توسـعه به‌گونـه‌ای بنیادیـن در معـرض نقـد و پیشــرف تهای تکنولوژیــک دســ تیافته‌اند آ نهــا بــه تنبلــی ،ب یتفاوتــی و بی‌عرضگــی
اســت ،پرســش‌ها و پاســ خهایی کــه فرهنــگ و ایــن واقعیــت بــه مــا هشــدار می‌دهــد کــه ایرلندی‌هــا نســبت داده م یشــود و البتــه فقــر
را بــه اســتخدام صــرف «توســعه» درم یآورنــد، بیـش از ایـن رابطـه بیـن فرهنـگ و توسـعه را در انگلسـتان را بـه نوسـانات اقتصـادی و تحولات
می‌تواننـد بسـیار مضـر باشـند؛ چراکـه این‌گونـه ساد‌هسـازی نکنیـم« .روایـت فرهنـگ» ،روایتـی اقتصـادی نسـبت می‌دهنـد .در چنیـن شـرایطی
تحلیــل و پاســ خها در اصــل نوعــی رســمیت پیچیـده اسـت کـه در صـورت غفلـت بـه واگویـه رسـالت انگلسـتان از بیـن بـردن فقـر در ایرلنـد
بخشــیدن بــه توســعه در شــکل نئولیبرالــی آن گزار‌ههــای شرق‌شناســانه در مــورد فرهن گهــا و تعریــف نم یشــود بلکــه متمــدن ســاختن
بــوده و در اصــل تــرور مفهــوم تنومنــد فرهنــگ اهالـی آن کشـور اسـت (سـن.)53-4 :1397 ،
اســت .فراهــم نمــودن فرصتــی بــرای ســرکوبی در حـال حاضـر بـرای فهـم کـم و کیـف توسـعه در چنانچــه فقــر آفریقــا را بــه فقــدان اخلاقیــات
دیگــر فرهنگ‌هــا و خرده‌فرهن گهایــی اســت ایـران ،شـاهد یـک مناقشـه فرهنگـی در قالـب مناســب کار و اعتقــاد بــه ســحر و جــادو و
کـه بـا روایـت موجـود توسـعه سـازگاری ندارنـد. دوگانه فرهنگ سـنتی و فرهنگ مدرن هسـتیم؛ نپذیرفتــن فرهنــگ غــرب نســبت می‌دهنــد.
اســکوبار معتقــد اســت کــه ضــرورت امــروز درصورت یکــه یــک فرهنــگ ب هخود یخــود بســیار معتقدنــد کــه مــردم آمریــکای لاتیــن
نــه ادامــه توســعه ،بلکــه جســتجوی رژیمــی نـه سـنتی و نـه مـدرن اسـت .تعابیـر ب هکاربـرده هیــچ‌گاه ثروتمنــد نمی‌شــوند؛ چراکــه فرهنــگ
متفــاوت از حقیقــت و آگاهــی اســت (پیتــرز، شــده نســبت بــه فرهن گهــا بــدون توجــه بــه اســپانیایی -پرتغالــی یــا مانیانــا ،کار امــروز بــه
« .)204 :1395بــا نقــد توســعه تحمی لشــده از ماهیـت درونـی آ نهـا بیشـتر متأثـر از نگا ههـای فـردا انداختـن بـه آ نهـا آسـیب رسـانده اسـت.
بــالا ب هعنــوان شــیو‌های بــرای همــه ،نم یتــوان بیرونــی اســت .صفــت «ســنتی»« ،مــدرن»، زمانــی گفتــه م یشــد ارز شهــای کنفسیوســی
رد توســعه را نتیجــه گرفــت ،بلکــه در عــوض «عق بافتــاده»« ،پیشــرفته»« ،مفیــد» و موجــود در فرهنــگ چینــی بــر ضــد رشــد
می‌تـوان کثرت‌گرایـی در توسـعه را تأییـد کـرد» «غیرمفیـد» از نـگاه واق عگرایـی جامع هشـناختی اقتصــادی اســت؛ درحالی‌کــه اینــک بعض یهــا
نادرســت و ناشــی از قضاو تهــای سیاســی و اخــاق کار چینــی را به‌عنــوان موتــور محرکــه
(پیتــرز.)214 :1395 ، ایدئولوژیک نسـبت به جامعه و فرهنگ اسـت. رشــد چیــن ،هنگ‌کنــگ و ســنگاپور در بــوق و
ب هراســتی چنان چــه در توســعه بــه رویکــرد کرنــا کرده‌انــد (اوغلــو و رابینســون.)90 :1395 ،
بوم یگرایــی و توســعه مشــارکتی معتقــد تقلیــل توســعه بــه فرهنــگ تنهــا روای تهــای
باشــیم ،در عمــل همســانی فرهنــگ و روایــت
یک‌گونــه فرهنــگ بــرای یک‌گونــه توســعه در
146
| شـماره | 23پاییز | 1403
