Page 150 - Sepehr23- 2 low
P. 150
اتاق بازرگانی ،صنایع،
معادن و کشاورزی کرمان
قاب لدســتیابی نیســت. چینــی در دوران مائــو تســه تونــگ ارتباطــی رفـاه -میپردازنـد ،حداقـل در ایـن امـر بدیهـی
نــگاه بــه فرهنــگ ب هعنــوان عامــل واحــد، و مســلم انگاشــته شــده تردیــد نماییــم؟
مســتقل و ایســتای توســعه ،کارســاز و منطقــی بــا فرهنــگ چینــی نداشــت ،بلکــه ناشــی از
بــه نظــر نمیرســد ،توســعه را بایــد از منظــر توسـعه در شـکل کنونـی خـود ،بذر خـود تخریبی
نهادگرایــی تاریخــی تحلیــل نمــود و البتــه شــیوه فاجعهبــار ســازماندهی اقتصــاد و و خــود شر قشناســی م یپاشــد و ب هجــای
فرهنگهــا در مســیر تاریخــی ســیر متنــوع گاه آنکـه پیـش برنـده باشـد ،پـس برنـده اسـت.
همســو و گاه مخالــف بــا توســعه پشــت ســر هدایــت سیاســی توســط مائــو بــود (عجــم در طــرح پرســش تناســب فرهنــگ و توســعه
میگذارنــد ،در چنیــن شــرای طهای تاریخــی در شـرق و خاصـه کشـور مـا در اکثریـت مـوارد
و نهــادی کــه توســع هایترین عناصــر فرهنگــی اوغلـو و رابینسـون .)97 :1395،در برابـر روایـت رویکــرد شرقشناســی و خــود شر قشناســی
را در مسـیری معکـوس دچـار دگرگونـی نمـوده حاکـم بـوده اسـت .واقعیـت آن اسـت کـه تاریخ
و یــا غیــر توســعهایترین عنصــر را در مســیر هژمونیــک توســعه ،امــروز شــاهد مقاومــت توسـعه آنچنا نکـه امـروزه روایـت میشـود ،بـر
توسـعه بـه کار میگیرنـد؛ دقیقـ ًا شـبیه اسـتدلال واقعیاتــی جعلــی اســتوار اســت و جعــل بــرای
نـورث کـه فرهنـگ را محصـول وضعیـت نهـادی فرهنگـی در کشـورهای مختلـف ،هـم در سـطح توجیــه توســعه همچنــان ادامــه دارد .بســیاری
تعریــف میکنــد .اگــر نهادهــا مشــوق دزدی از توســعهگراها بــرای نشــان دادن زوج معنــوی
باشــند محصــول دزدی و اگــر مشــوق نــوآوری جامعـه دانشـگاهی و هـم عامـه مـردم هسـتیم توســعه یعنــی فرهنــگ توســعه ،تاری خهــا را
باشــند محصــول نــوآوری میشــود (نــورث، تحریــف و بســیاری از فرهن گهــا را تخطئــه
.)13امــروزه بســیاری از کشــورهای کهــن و از جهـت دیگـر موفقیـت بسـیاری از کشـورهای کــرده و اشــکال متنــوع زندگــی تعبی هشــده
دیریــن چنــدان اوضــاع مناســبی در اقتصــاد در ایــن فرهن گهــا را بــه حاشــیه بردهانــد.
ندارنــد؛ چراکــه قابلیــت حکومــت و دولــت در غیـر غربـی در نیـل بـه رفـاه و ثـروت -بنـا بـر بــا ایــن توضیحــات آشــکار میشــود کــه مــا
ایــن کشــورها بــا افــت شــدیدی مواجــه بــوده بــه «واســازی توســعه» نیازمندیــم؛ بنابرایــن
اســت .فرهنــگ بهتنهایــی نــه میتوانــد عامــل تعریـف متعـارف توسـعه -بیانگـر آن اسـت کـه واسـازی توسـعه شـرط لازم بازسـازی آن اسـت.
خوشــبختی یــک کشــور و نــه عامــل بدبختــی ایــن تنهــا یــک بازســازی نیســت ،بلکــه یــک
آن محســوب شــود نهادســازی توســع هگرا توسـعه تنهـا در مسـیری خطـی و تـک فرهنگـی بازســازی چنــد محــوری اســت کــه مســیرها
(اوغلـو و رابینسـون )1395 ،و یـا توانمندسـازی و شــرایط متفاوتــی را پیــش پــای کشــورهای
حکومـت (انـدروز و همـکاران )1399،در ترکیـب تعابیــری متفــاوت از توســعه نیــز شــاهد
بــا فرهنــگ و بهســازی فرهنــگ و ب هکارگیــری بود هایــم؛ از تــرادف معنایــی آن بــا رشــد، مختلــف مینهــد (پیتــرز.)76 :1395،
عناصــر فرهنگــی در مســیر توســعه اســت توسـعه اجتماعـی ،منابـع انسـانی ،پسـا توسـعه تنهـا بـا اتخـاذ رویکـرد نهادگرایـی تاریخی اسـت
کــه بــه بالندگــی کشــور کمــک میکنــد ،در و حتــی توســعه ب همثابــه مهندســی فاجعــه کــه فرضیــه فرهنــگ ب هراحتــی بــه اســتخدام
ایــن خصــوص کــره جنوبــی و ســنگاپور موفــق (پیتــرز ) ،امــا در یــک تعریــف کلــی م یتــوان سـرزنش نمـودن قربانـی در نخواهـد آمـد .فقـر
عمــل نمودهانــد .تجــارب کشــورهای مختلــف توســعه را ب همثابــه تــاش بــرای بهبــود زندگــی
نشــان میدهــد کــه تنهــا یــک مســیر بــرای انســا نها تعریــف نمــود .پرســش از مناســبات
توسـعه و یـک بسـته فرهنگـی انحصـاری بـرای فرهنــگ و توســعه در شــرایطی طر حشــده
توســعه وجــود نــدارد .در شــرایطی کــه تجربــه اســت کــه تحلی لهــای جدیــد در حــال نقــاب
توســعه غــرب باارزشهایــی ماننــد ویــژه برداشــتن از چهــره توســعه هســتند؛ «یعنــی
بــودن ،عا مگرایــی و غیــره شــکل گرفــت امــا دســ تیابی بــه ایــن فهــم کــه توســعه تا کنــون
ژاپــن بــا ارزشهایــی ماننــد خویشــاوندگرایی، «اسـطوره» یـا «افسـان های» بیـش نبـوده اسـت».
تبارگرایــی و حفــظ ســن تها مســیر توســعه را
پیمــود .امــروزه بــه تعبیــر جــان مایــر مــا بــا
خطــر «تقلیــد طوطــ یوار ســاختاری» دول تهــا
و مل تهــا در نظــام جهانــی مواجــه هســتیم
(ر ک بــه انــدروز و همــکاران )1399 ،کــه در
تحلیـل فرهنگـی توسـعه ،ایـن خطـر در کمیـن
148
| شـماره | 23پاییز | 1403