Page 147 - Sepehr23- 2 low
P. 147

‫مقاله جامعه‬

‫رابینســون از برآمــدن ایــن ســطح از توســعه در‬     ‫پیشـرفتی داشـته باشـد‪ ،‬آیـا چیـزی از فرهنـگ‬          ‫فرهنگــی از وضعیــت «اکنــون» یــک جامعــه‬
‫کـره جنوبـی یـک تحلیـل نهـادی ارائـه می‌دهـد‬         ‫کار و اخــاق کار باقــی می‌مانــد؟ بنابرایــن‬        ‫بایــد بااحتیــاط کامــل صــورت بگیــرد؛ بــازی‬
‫(اوغلـو و رابینسـون‪ .)1395 ،‬در نقـد هانتیگتـون‬       ‫اخــاق کاری ملتــی را نم ‌یتــوان مســتقل از‬         ‫فرهنگـی کـه در تبییـن توسـعه راه انداخته‌شـده‬
‫م ‌یتـوان کـره شـمالی را مثـال زد کـه چگونـه دو‬      ‫سیســتم کلــی مشــوق‌ها در اقتصــاد درک‬              ‫اســت‪ ،‬مســیری پــر از تناقــض پیمــوده اســت‪.‬‬
‫کــره کــه دارای تاریــخ و فرهنــگ و میرا ‌ثهــای‬    ‫کــرد‪ .‬فرص ‌تطلبــی بنگاه‌هــا و شــرک ‌تهای‬         ‫در مقطعــی تنهــا راه توســعه و رفــاه اقتصــادی‬
‫مشـترک بوده‌انـد‪ ،‬در حـال حاضـر ایـن شـکاف‬           ‫اقتصــادی کــه بــر پایــه منافــع کوتا‌همــدت‬       ‫اخـاق کالوینیسـتی مسـیحی اسـت‪ ،‬آنـگا‌ه کـه‬
‫عمیــق توســع ‌های و رفاهــی را تجربــه می‌کننــد‪.‬‬   ‫اسـت‪ ،‬می‌توانـد بـر فرهنـگ کار مـردم اثرگـذار‬        ‫کشــورهای کاتولیــک ماننــد فرانســه و ایتالیــا‬
‫ایـن سـطح از توسـعه در کـره جنوبـی نـه زاییـده‬       ‫باشــد (پورتــر‪ .)96 :1399 ،‬بنابرایــن تأکیــد بــر‬  ‫سـطح چشـ ‌مگیری از توسـعه را تجربـه نمودنـد‪،‬‬
‫فرهنــگ دیریــن و کهــن کــره‪ ،‬بلکــه ناشــی از‬      ‫ایـن مفروضـه کـه سرنوشـت کشـورها را ماهیـت‬           ‫تأکیــد فرهنگــی از ارزش کالونــی بــه ســمت‬
‫ایفـای نقـش توسـع ‌های طبقـات تجـار در کـره‪،‬‬         ‫فرهن ‌گهـای مربـوط بـه آن‌هـا بـه نحـوی مؤثـر‬        ‫«ارز ‌شهـای مسـیحی و غربـی» میـل نمـود‪ .‬در‬
‫دولـت مایـل بـه برداشـتن گام‌هـای توسـع ‌های‬         ‫رقــم می‌زنــد‪ ،‬نه‌تنهــا ســاده‌انگاری بیش‌ازحــد‬   ‫شـرایطی کـه ژاپـن بـر مسـیر موفقیـت اقتصادی‬
‫در کـره بـود‪ ،‬امـا در غنـا چنیـن نبـود‪ .‬همچنیـن‬      ‫خطرناکـی اسـت‪ ،‬بلکـه موجـب انتقـال نومیـدی‬           ‫قــرار گرفــت‪ ،‬تحلیل‌هــای فرهنگــی بــر نقــش‬
‫روابـط اقتصـادی گسـترده کـره جنوبـی بـا ژاپـن‬        ‫بــه خیلــی از کشــورها م ‌یشــود (ســن‪:1397،‬‬        ‫ســازنده اخــاق ژاپنــی و فرهنــگ ســامورایی‬
‫و ایالا ‌تمتحــده آمریــکا می‌توانســت در شــکاف‬     ‫‪ .)42‬مــا در هــم تنیدگــی توســعه و فرهنــگ‬         ‫بــود‪ ،‬البتــه ژاپــن را به‌عنــوان یــک اســتثنا‬
‫بیـن کـره جنوبـی و غنـا مؤثـر باشـد نـه صـرف‬         ‫را م ‌یپذیریــم‪ ،‬امــا تعییــن تقــدم زمانــی و‬      ‫معرفــی می‌نمودنــد‪ .‬بعدهــا کــه در شــرایطی‬
‫فرهنـگ کهـن غنـا و کـره جنوبـی (سـن‪1397 ،‬‬            ‫منطقــی ایــن امــر بســیار دشــوار اســت‪ ،‬بلکــه‬    ‫اقتصادهــای شــرق آســیا ب ‌هســرعت رشــد را‬
                                                     ‫یـک رابطـه سـیکلی و دوجانبـه اسـت‪ .‬خطـری‬             ‫تجربــه می‌کردنــد‪ ،‬نظری ‌ههــای فرهنگــی تمرکــز‬
                    ‫و اوغلــو و رابینســون‪.)1395،‬‬    ‫کـه در دل تحلیل‌هـای فرهنگـی توسـعه وجـود‬            ‫خــود را بــر «ارز ‌شهایــی آســیایی» گذاشــتند‪.‬‬
‫در شــرایطی کــه باوجــود نهادهــای توســع ‌هگرا‪،‬‬    ‫دارد‪ ،‬همـان «نقـد فرهنگـی قربانیـان» اسـت کـه‬        ‫بالندگــی کشــورهایی ماننــد ژاپــن‪ ،‬کــره‪ ،‬چیــن‬
‫کــره جنوبــی و ژاپــن توانســتند از ارتبــاط بــا‬   ‫می‌توانـد بسـیار خطرنـاک و غیرانسـانی باشـد‪.‬‬         ‫و تایــوان‌ کــه در فرهنــگ خــود بیشــتر تحــت‬
‫کشــورهای توســع ‌هیافته بهــره‌ لازم ببرنــد‪،‬‬       ‫نمونــه ایــن تعص ‌بهــا را می‌تــوان در اظهارنظــر‬  ‫تأثیـر آییـن بـودا بودنـد‪« ،‬ارزش‌هـای بودایـی»‬
‫امــا کشــوری ماننــد کنگــو در مســیر کامــاً‬       ‫وینسـتون چرچیـل کـه قحطـی ‪ 1943‬بنـگال را‬             ‫نیـز موردتوجـه قـرار گرفـت (رک سـن‪.)1397 ،‬‬
‫متفــاوت قــرار گرفــت‪ .‬کنگــو در اواخــر قــرن‬      ‫ناشــی از تمایــل مــردم بــه «زاد ولــد خرگــوش‬     ‫در چنیـن شـرایطی بایـد پرسـید بالاخـره کـدام‬
‫‪ 15‬وارد ارتباطــی گســترده بــا پرتغالی‌هــا شــد‪.‬‬   ‫وار» تلقــی می‌کــرد‪ ،‬مشــاهده نمــود‪ .‬ایــن‬         ‫فرهنـگ اسـت کـه بـا توسـعه سـازگار نیسـت و‬
‫پرتغالی‌هــا توانســتند بــا انجــام مأموری ‌تهــای‬  ‫رویکــرد همــان ســنت ســرزنش کــردن قربانــی‬        ‫کـدام فرهنـگ بـا توسـعه سـازگار اسـت؟ ایـن‬
‫ترویجــی‪ ،‬کنگوی ‌یهــا را بــا چــرخ و گاوآهــن‬      ‫اسـتعمار اسـت (رک سـن‪ .)1397،‬هانتینگتـون‬             ‫واقعی ‌تهـا نشـان می‌دهنـد کـه تقلیـل توسـعه‬
‫آشـنا کننـد‪ ،‬امـا درنهایـت از همـه ایـن نـوآوری‪،‬‬     ‫در توصیــف شــکاف بیــن درآمــد ســرانه و‬            ‫بــه فرهنــگ چقــدر ســطحی و گمراه‌کننــده‬
‫ایـن ف ّنـاوری «تفنـگ» بـود کـه در مسـیر شـکار‬       ‫سـطح توسـعه غنـا و کـره جنوبـی همیـن خطـا‬
‫و صـدور َبـرده بـه کار گرفتـه شـد؛ چـرا کـه تمـام‬    ‫را مرتکــب می‌شــود‪ .‬درصورت ‌یکــه اوغلــو و‬                                                       ‫اســت‪.‬‬
‫محصـول کشـاورزی کـه بـا گاوآهـن بـه دسـت‬                                                                  ‫اســتدلال فرهنگ گرایــان در توســعه آن اســت‬
‫م ‌یآمــد‪ ،‬توســط دولــت ب ‌هعنــوان مالیــات‬        ‫در امـر توسـعه‪ ،‬فرهنـگ حضـوری چندوجهـی‬               ‫کـه فرهنـگ بـا تعییـن ارزش‌هـا و نگر ‌شهـا و‬
‫ســتانده می‌شــد‪ .‬شــاه کنگــو هــم انگیــز‌های‬      ‫دارد‪ ،‬گاه در نقــش ابــزاری و گاه در نقــش‬           ‫مشــخص نمــودن جه ‌تگیر ‌یهــا می‌توانــد بــه‬
‫بــرای ترویــج کشــاورزی و گاوآهــن نداشــت‪،‬‬         ‫هـدف‪ .‬ا گـر توسـعه را ارتقـای زندگـی تلقـی کنیـم‬     ‫کنش‌هــای توســعه‌ای منجــر شــود‪ ،‬امــا نبایــد‬
‫زیــرا ایــن بــار بــا عبــور از مالیــات ســتانی‬   ‫بخشـی از بهبـود و ارتقـاء بـه معیارهـای فرهنگـی‬      ‫غافــل بــود کــه فرهنــگ اقتصــادی ب ‌هشــدت از‬
‫مضاعــف‪ ،‬خــود مــردم به‌عنــوان بــرده دســتگیر‬     ‫برم ‌یگــردد‪ .‬در توســعه و ارزیابــی اهــداف‬         ‫گذشــته و حــال بافــت و زمینــه خــرد نشــأت‬
‫و از طریــق صــادرات فروختــه م ‌یشــدند‬             ‫توســع ‌های نم ‌یتــوان از تحقــق شــاخ ‌صهای‬        ‫می‌گیــرد (پورتــر‪ .)95 :1399،‬عمــل بهر‌هورانــه‬
‫(اوغلـو‪ .)92-3 »1395،‬آیـا در چنیـن محیطـی‬            ‫فرهنـگ غافـل بـود‪ ،‬همچنیـن در نقـش ابـزاری‪،‬‬          ‫و غیــر بهــره ورانــه اعضــای یــک جامعــه از‬
‫فرهنــگ می‌توانــد معنــا داشــته باشــد؟ امــروز‬    ‫فرهنـگ م ‌یتوانـد بـر برخـی از رفتارهـای همسـو‬       ‫بافــت اقتصــادی کلــی در یــک جامعــه متأثــر‬
‫شــاید درســت باشــد کــه آفریقایی‌هــا توســعه‬      ‫و ناه ‌مسـو بـر توسـعه تأثیرگـذار باشـد‪ .‬نم ‌یتوان‬   ‫اسـت‪ .‬شـکایت از «فرهنـگ کار» در کشـورهای‬
‫کمتــری دارنــد‪ ،‬امــا ایــن وضعیــت بــرون داد‬      ‫اثــر فرهنــگ را بــر رفتــار و کنــش منکــر شــد‪.‬‬   ‫درحا ‌لتوســعه‪ ،‬یکــی از گزار‌ههــا و شــکایت‌های‬
‫نهادهایــی اســت کــه بــر حقــوق مالکیــت و‬                                                              ‫اصلــی اســت‪ .‬آیــا مطــرح کننــدگان این‌گونــه‬
‫حقــوق انســا ‌نها آســیب جــدی وارد کــرده‬                                                               ‫گزاره‌هــا بــه پــاداش کار اندیشــید‌هاند؟‬
‫اسـت و ارتباطـی بافرهنـگ مـردم آفریقـا نـدارد‪.‬‬                                                            ‫اگــر کســی بــا کار ســخت هــم نتوانــد هیــچ‬

‫‪145‬‬

      ‫| شـماره ‪ | ۲۳‬پاییز ‪| 1403‬‬
   142   143   144   145   146   147   148   149   150   151   152