Page 135 - Sepehr eghtesad kerman 22
P. 135

‫مقاله جامعه‬

‫بیــن مــردم و آســتان ‌های شــدن تحمــل مــردم‬        ‫شــده اســت را نمونــ ‌های از فراینــد ع ّلــی ســریع‬  ‫برآیندهــای ع ّلــی بــه تعبیــر پیرســون (‪)1394‬‬
‫و شکســت در اقدامــات و وعد‌ههــای اصلاحــی‬            ‫بـا برآینـد کنـد می‌داننـد‪ ،‬امـا گـرم شـدن کـره‬        ‫بــه لحــاظ ظهــور و اثرگــذاری بــه دو دســته‬
‫طــی حداقــل چندیــن دهــه اتفــاق م ‌یافتــد‪.‬‬         ‫زمیـن کـه رابطـه بیـن رهـا شـدن کربـن در جـو‬           ‫تقســیم م ‌یشــوند‪ ،‬برآیندهــای «علــی کنــد و‬
‫بــرای درک زمانمنــدی فرایندهــای ع ّلــی و‬            ‫و گـرم شـدن زمیـن را نشـان می‌دهنـد بـر ایـن‬           ‫درازمــدت»‪ .‬جامع ‌هشناســی کلان بــه تعبیــر‬
‫برآیندهــا یــا پیامدهــا می‌تــوان از رو ‌شهــای‬      ‫نکتــه تأکیــد دارنــد‪ ،‬حتــی اگــر همیــن فــردا‬      ‫اســتینچکام (‪ )1997‬بایــد جامع ‌هشناســی امــر‬
                                                       ‫رهـا شـدن کربـن پایـان یابـد‪ ،‬شـاهد افزایـش‬            ‫درازمـدت باشـد‪ .‬امـر انسـانی حافظه منـد‪ ،‬تنهـا‬
                              ‫زیــر اســتفاده نمــود‪:‬‬  ‫درخــور ملاحظــه دمــا در ایــن قــرن خواهیــم‬         ‫بــا تحلیــل تاریخــی می‌تــوان از طریــق درک‬
                       ‫‪ -1‬تحلیل وابستگی به مسیر‬        ‫بـود‪ .‬ایـن نشـان‌دهنده یـک فراینـد ع ّلـی کُنـد‬        ‫فرایندهــا حافظــه امــر انســانی و اجتماعــی را‬
‫در ای ‌نگونــه تحلیــل محقــق بــر ایــن نکتــه‬        ‫و برآینــد و پیامــد کُنــد اســت (رک پیرســون‪،‬‬
‫تأکیــد دارد کــه یــک رخــداد در یــک نقطــه‬          ‫‪ .)1384‬ایـن مثا ‌لهـا نشـان می‌دهنـد کـه درک‬                                                   ‫بازشــناخت‪.‬‬
‫عطفــی رخ می‌دهــد و بــه دنبــال آن شــاهد‬            ‫زمــان و مســیری کــه پدید‌ههــا ب ‌همثابــه علــت‬     ‫اف ‌قهــای زمانــی ع ّلــی مؤثــر بــر یــک رخــداد‬
‫بــروز و ظهــور نتایجــی هســتیم کــه حتــی در‬         ‫یـا معلـول در مطالعـات تاریخـی طـی می‌کننـد‪،‬‬           ‫متفـاوت هسـتند‪ ،‬مطالعـه تاریخـی در فهـم ایـن‬
‫غیــاب آن رخــداد اولیــه همچنــان تــداوم دارد‪.‬‬       ‫چقــدر اهمیــت دارد‪ .‬اگرچــه فاصلــه بیــن‬             ‫موضــوع بســیار مهــم اســت‪ ،‬چراکــه برخــی از‬
‫یــک رخــداد می‌توانــد در تغییــر مســیر یــک‬         ‫فرایندهــا و برآیندهــا در خصــوص پدیده‌هــای‬          ‫اف ‌قهـای زمانـی ع ّلـی کوتا‌همـدت یـا بلندمـدت‬
‫پدیـده‪ ،‬نهـاد‪ ،‬فرهنـگ و نظـام سیاسـی اثرگـذار‬          ‫انسـانی درمجمـوع بسـیار کوتاه‌تـر خواهـد بـود‪،‬‬         ‫می‌تواننـد بـا افـق زمانـی برآیندهـا همپوشـانی‬
‫باشـد و بـه عبارتـی آن را در مسـیر خاصـی قـرار‬         ‫امــا می‌تــوان شــاهد زمان منــد بــودن پدیده‌هــا‬    ‫نداشــته باشــند (رک‪ .‬پیرســون‪ .)1394 ،‬گاه‬
‫دهـد‪ .‬در وابسـتگی بـه مسـیر یـک منشـأ وجـود‬            ‫و رخدادهــای اجتماعــی و انســانی بــود‪ .‬بــه‬          ‫فراینــد ع ّلــی و برآینــد پیامــدی آن کوتا‌همــدت‬
‫دارد کــه طــی مجموعــه‌ای از مراحــل‪ ،‬پیونــدی‬        ‫عنــوان مثــال بیــن زد و خــورد چنــد پلیــس و‬        ‫اســت یــا از نــوع کوتاه‌مــدت‪ ،‬کوتا‌همــدت یــا‬
‫بـدون گسسـت و انقطـاع میـان پدیـده و منشـأ‬             ‫شــهروند بــه صــورت مــوردی چنانچــه فــرض‬            ‫ســریع و ســریع اســت؛ بــه عنــوان مثــال در‬
‫آن برقــرار م ‌یشــود (ژوس‪ 3 :1990 ،‬بــه نقــل از‬      ‫بـر آن بگیریـم کـه سـوءتفاهم سـبب آن شـده‬              ‫خصــوص ِگردبــاد معتقدنــد کــه ایــن پدیــده‬
‫رفیعـی آتانـی و دیگـران‪ .)1391 ،‬مـا از پدیـد‌های‬       ‫اســت‪ ،‬شــاهد یــک فراینــد ع ّلــی کوتا‌همــدت و‬      ‫ســریع شــک ‌لگرفته و برآینــد آن نیــز کوتــاه‬
‫کــه اکنــون بــا آن مواجــه هســتیم شــروع بــه‬       ‫پیامــد کوتا‌همــدت هســتیم‪ ،‬امــا در خصــوص‬           ‫اسـت‪ .‬در مـورد دیگـر مثـل زلزلـه فراینـد ع ّلـی‬
‫عق ‌بگــرد م ‌یکنیــم و توال ‌یهایــی کــه ســبب‬       ‫زد و خــورد پلیــس در جریــان انقلاب‌هــای‬             ‫بسـیاری کنـدی در طـول زمـان در جریـان بـوده‬
‫ایـن رخـداد شـده اسـت را شناسـایی م ‌یکنیـم‪،‬‬           ‫اجتماعــی بــا مــردم‪ ،‬شــاهد یــک فراینــد ع ّلــی‬    ‫اسـت تـا یـک گسـل فعـال شـود کـه برآینـد آن‬
‫وابسـتگی بـه مسـیر اثـر رویدادهـای گذشـته را‬           ‫کنــد و زمان منــد تــا حــادث شــدن انقــاب‬           ‫کوتــاه و ســریع خواهــد بــود‪ .‬رخــدادی ماننــد‬
‫بـر رویـداد موردمطالعـه مـا نشـان می‌دهـد‪ .‬در‬          ‫ب ‌همثابــه یــک رخــداد ســریع هســتیم‪ .‬چراکــه‬       ‫ســقوط شها ‌بســنگی کــه ‪ 65‬میلیــون ســال‬
‫وابسـتگی مسـیر می تـوان از مد ‌لهـای مختلـف‬            ‫اعمــال فشــار‪ ،‬احســاس فشــار و تبعیــض در‬            ‫پیـش بـه زمیـن برخـورد کـرده و سـبب تغییرات‬
‫تحلیــل بــرای نشــان دادن اثــر رویدادهــای‬                                                                  ‫آب و هوایــی زیــاد و انقــراض گون ‌ههــای بســیار‬

‫‪133‬‬

      ‫| شـماره ‪ | 22‬تابستان ‪| 1403‬‬
   130   131   132   133   134   135   136   137   138   139   140