Page 132 - Sepehr eghtesad kerman 22
P. 132

‫اتاق بازرگانی‪ ،‬صنایع‪،‬‬
                                                                                                            ‫معادن و کشاورزی کرمان‬

‫‪ -3‬تاریخ‌نــگاری از منظــر ســطح تحلیــل‪ :‬محقــق‬      ‫‪  -1‬از نظـر تقریـب بـه رخدادهـای مـورد تحلیـل؛‬        ‫فهــم افــراد مســتلزم فهــم جامعــ ‌های م ‌یشــود‬
‫تاریخــی بایــد در مطالعــه یــک پدیــده‪ ،‬حــدود‬      ‫در ایــن خصــوص م ‌یتــوان بــه تقســی ‌مبندی‬         ‫کــه آنــان بخشــی از آننــد (تریــگ‪:1384،‬‬
‫و ثغــور موضــوع موردمطالعــه خــود را مشــخص‬         ‫هــگل کــه از ســه نــوع تاریخ‌نــگاری صحبــت‬         ‫‪ .)103‬رویدادهــا محصــول کنش‌هــای انســانی‬
‫کنـد‪ ،‬بـرای مثـال محقـق در مطالعـه پیامدهـای‬                                                                ‫محســوب می‌شــوند‪ ،‬بنابرایــن بــرای درک‬
‫اصلاحــات ارضــی در ایــران بــر کــدام وجــه و‬                                  ‫می‌کنــد‪ ،‬اشــاره نمــود‪:‬‬  ‫رویدادهــای تاریخــی بایــد مختصــات مکانــی و‬
‫سـطح موضـوع تمرکـز نمـوده اسـت‪ .‬اصلاحـات‬              ‫الــف‪ -‬تاریــخ دســ ‌تاول‪ :‬گــزارش دســت‌اول‪،‬‬         ‫زمانـی جامعـه‌ای کـه رویـداد در آن حاد ‌ثشـده‬
‫ارضــی پیامدهــای چندگانــه سیاســی‪ ،‬اجتماعــی‬        ‫گواهــان و شــاهدان عینــی رویدادهــا اســت‪.‬‬          ‫اســت را فهمیــد‪ .‬وینــچ معتقــد اســت کــه هــر‬
‫و اقتصـادی داشـته اسـت و اثـر آن بـا عنایـت بـه‬       ‫بنابرایــن مــورخ حوادثــی را نقــل م ‌یکنــد کــه‬    ‫جامعــه‌ای صور ‌تهایــی از عقلانیــت خــاص‬
‫سـطوح محلـی‪ ،‬منطقـ ‌های و ملـی قابـل ارزیابـی‬         ‫در آ ‌نهــا مشــارکت داشــته اســت و شــاهد‬           ‫خـودش دارد کـه احتمـالاً بـرای اعضـای جامعـه‬
‫اسـت‪ .‬محقـق اثـر آن را بـر زیسـت روسـتایی در‬          ‫درهم‌آمیـزی روح محقـق بـا حوادثـی کـه نقـل‬            ‫دیگــر قاب ‌لفهــم نیســت (بنتــون و کرایــب‪،‬‬
‫ایـران تحلیـل می‌کنـد یـا بـر حیـات شـهری در‬          ‫م ‌یکنــد‪ ،‬هســتیم و نقط ‌هضعــف ایــن نــوع‬          ‫‪ .)189 :1384‬همــه م ‌یدانیــم کــه بســیاری از‬
‫ایـران؟ محقـق بـر هرکـدام از جنب ‌ههـای مذکـور‬        ‫تاریـخ آن اسـت کـه نویسـنده تنهـا بـه حوادثـی‬         ‫رخدادهــا اتفــاق افتاده‌انــد ب ‌یآنکــه بخشــی‬
‫تمرکــز کنــد بــا انتخــاب چشــ ‌ماندازی متفــاوت‬    ‫م ‌یپـردازد کـه آن‌هـا را مشـاهده نمـوده و فاقـد‬      ‫از تاریــخ باشــند‪ ،‬مهــم آن اســت کــه نشــان‬
‫بـه فهـم و تحلیلـی متفـاوت نائـل خواهـد آمـد‪.‬‬                                                               ‫داده شــود یــک رخــداد و یــا رویــداد چــه‬
‫ب ‌هطورکلـی م ‌یتـوان مطالعـات تاریخـی را از حیث‬                               ‫چشــم‌انداز کلــی اســت‪.‬‬     ‫زمانــی بخشــی از تاریــخ می‌شــود‪ .‬از نظــر پــل‬
‫ســطح بــه ســه گونــه تقســیم نمــود‪ -1 :‬تاریــخ‬     ‫ب‪ -‬تاریــخ اندیشــه گرانه‪ :‬در ایــن نــوع تاریــخ‬     ‫ون‪ ،‬واقعی ‌تهــا تــا زمانــی کــه ب ‌هوســیله راوی‬
‫خـرد ‪ -2‬میـان تاریـخ و ‪ -3‬تاریـخ کلان کـه در‬          ‫محقــق ایده‌هــا یــا مفاهیــم کلــی را بــر تاریــخ‬  ‫یــا خواننــده ســازمان دهنــده‪ ،‬نظــم و ترتیــب‬
‫ادامـه بـه اختصـار بـه گونه‌هـا خواهیـم پرداخـت‪:‬‬      ‫اطــاق م ‌یکنــد و ســعی می‌کنــد حــوادث را‬          ‫نیافتـه باشـند‪ ،‬مـوادی بـرای تاریـخ نمی‌شـوند‬
‫تاریــخ در ســطح خــرد‪ :‬این‌گونــه پژوهش‌هــا‬         ‫بفهمــد و خــود را بــه نقــل صــرف و توصیفــی‬        ‫(اســتنفورد‪ .)157 :1388 ،‬واقعیــت آن اســت‬
‫بــه زمــان و مکانــی خــرد محــدود هســتند‪.‬‬          ‫حــوادث محــدود نمی‌کنــد‪ ،‬نقط ‌هضعــف‬                ‫کــه پدید‌ههــای انســانی و اجتماعــی‪ ،‬متمایــز‬
‫در مطالعــه تاریخــی ســطح خــرد‪ ،‬پژوهشــگر‬           ‫این‌گونــه‪ ،‬تحمیــل چشــم‌انداز مــورخ بــر‬           ‫از وقایــع و پدید‌ههــای طبیعــی و فیزیکــی‬
‫می‌توانــد یــک رخــداد را در مقیــاس یــک‬            ‫رویدادهـای تاریخـی اسـت و یـک دوپارگـی بین‬            ‫هســتند؛ پدیده‌هــای انســانی سرشــار از معنــا‬
‫روسـتای چنـد خانـوار ارائـه دهـد‪ ،‬مثـاً لـدوری‬        ‫محقــق و موضــوع تاریخــی شــکل می‌گیــرد‪.‬‬            ‫و بــا قصدمنــدی و اراده انســا ‌نها به‌مثابــه‬
‫(‪ )1996‬بــه توصیــف ما‌هب ‌همــاه انقــاب چیــن‬       ‫پ‪ -‬تاریــخ فلســفی‪ :‬هــدف ایــن مــدل‬                 ‫کنشـگر مرتبـط هسـتند‪ ،‬همیـن وجـه موردتوجـه‬
‫در روسـتای فانشـن کـه دارای چنـد صـد خانـوار‬          ‫تاری ‌خنــگاری جبــران نقــاط ضعــف دو گونــه‬         ‫مورخانــی ماننــد ویکــو و کالینگــوود قرارگرفتــه‬
‫بـود‪ ،‬ارائـه کـرده اسـت (محمـد پـور‪)19 :1396 ،‬‬        ‫تاریخ‌نــگاری دســ ‌تاول و اندیشــه گــرا و حفــظ‬     ‫اســت کــه پدید‌ههــای انســانی را واجــد جنبــه‬
‫و تاریــخ در ســطح کلان‪ :‬در ایــن ســطح محقــق‬        ‫نقــاط قــوت آ ‌نهــا می‌باشــد‪ .‬تاریخ‌نــگاری‬        ‫ذهنـی مهمـی می‌داننـد کـه تنهـا از طریـق فهـم‬
‫مقیــاس مطالعــه خــود را جهــان انتخــاب‬             ‫فلســفی ضمــن برخــورداری از چشــ ‌مانداز کلــی‬       ‫تفسـیری آشـکار می‌شـود‪ ،‬اگرچـه نمـود آن‌هـا‬
‫می‌کنــد‪ .‬محمدپــور (‪ )1396‬آثــاری ماننــد‬            ‫ایده‌هـای خـود را بـر موضـوع تحمیـل نمی‌کنـد‬          ‫به‌صــورت عینــی قابل‌دیــدن اســت در مقابــل‬
‫تاریـخ بیمار ‌یهـای جهـان مـک نیـل (‪ )1976‬را‬                                                                ‫پدیدهــای طبیعــی دارای وجهــه عینــی قــوی‬
‫نمونــ ‌های از تاری ‌خنــگاری ســطح کلان می‌دانــد و‬                          ‫(امــداد‪.)26-27 :1381 ،‬‬
‫در میـان تاریـخ بـه مطالعـه یـک پدیده در سـطح‬         ‫‪-2‬تاریخ‌نــگاری از منظــر چشــ ‌مانداز تحلیلــی‪ :‬در‬                 ‫هســتند (رک‪ .‬اســتنفورد‪.)1379 ،‬‬
‫ملــی و فراملــی ماننــد آســیای جنــوب غــرب‬         ‫ایـن‌ نـوع تاریخ‌نـگاری بایـد ملاحظـه نمـود کـه‬
‫ارجــاع می‌دهــد؛ مثــاً تاریــخ فرهنگــی ایــران و‬   ‫تاریـخ از کـدام چشـم‌انداز بـه رخـداد و رویـداد‬                           ‫گونه‌ها و مد ‌لهای تاریخ‌نگاری‬
‫یــا تاریــخ فرهنگــی خاورمیانــه‪ ،‬ایــن ســطح از‬     ‫موردمطالعــه خــود م ‌یپــردازد کــه م ‌یتــوان بــه‬  ‫وجــه غالــب تحقیقــات تاریخــی مربــوط بــه‬
‫مطالعـات تاریخـی ترکیبـی از اختصاصـی بـودن‬            ‫تاریخ‌نگاری‌هــای زیــر اشــاره نمــود‪ :‬توصیفــی‪،‬‬     ‫پاســخگویی بــه ســؤالات مربــوط بــه چگونگــی‬
‫و عمومیــت داشــتن اســت (دانیــل‪129 :2006،‬‬           ‫تاریخــی و تحلیلــی‪ .‬تاری ‌خنــگاری توصیفــی‬          ‫و چیســتی اســت‪ ،‬چیســتی وقایــع و پدیده هــا‬
‫بــه نقــل از محمــد پــور‪ .)19 :1396 ،‬بــا ایــن‬     ‫همــان رو ‌شهــای متعــارف و معمــول تاریخــی‬         ‫و چگونگـی حـادث شـدن رویدادهـا (رک‪ .‬سـام‬
‫وصــف میــان تاریــخ ســطحی منطقی‌تــر بــرای‬         ‫اسـت کـه بـا تاریخ‌نـگاری تاریخـی همپوشـانی‬           ‫دلیــری‪ .)1391 ،‬بنابرایــن بایــد توضیــح داده‬
‫تحلیـل بـه نظـر می‌رسـد‪ ،‬چراکـه نـه بـا تنگنـای‬       ‫دارد بـا ایـن تفـاوت کـه تاریخ‌نـگاری تاریخـی‪،‬‬        ‫شــود کــه تحلیــل تاریخــی پدید‌ههــا را چگونــه‬
‫تاریـخ خـرد مواجـه اسـت کـه پرسـش چگونگـی‬             ‫تاری ‌خنــگاری را از ‪ 2500‬ســال گذشــته از زمــان‬     ‫تفســیر و تحلیــل می‌کنــد‪ .‬تاریخ‌نــگاری را از‬
‫اثرگــذاری اعتــراض یــک روســتا بــر اصلاحــات‬       ‫هـرودت تاکنـون مطالعـه می‌کنـد‪ ،‬تاریخ‌نـگاری‬          ‫مناظـر مختلـف می‌تـوان دسـته‌بندی نمـود کـه‬
                                                      ‫تحلیلـی بـه بحـث از مفاهیـم و مسـائل فلسـفی‬           ‫در برخــی از مــوارد دارای هم پوشــانی هســتند‪:‬‬
                                                      ‫برخاسـته از نـگارش تاریـخ می‌پـردازد (صادقـی‬

                                                                              ‫علی‌آبــادی‪.)228 :1382 ،‬‬

                                                                                                                                                      ‫‪130‬‬

                                                                                                                                      ‫| شـماره ‪ | 22‬تابستان ‪| 1403‬‬
   127   128   129   130   131   132   133   134   135   136   137