Page 128 - Sepehr23- 2 low
P. 128

‫اتاق بازرگانی‪ ،‬صنایع‪،‬‬
                                                                                                                    ‫معادن و کشاورزی کرمان‬

‫ب) قائـل شـدن یـک منشـأ قدسـی بـرای صنایـع‬                  ‫طبـاخ‪ ،‬نانـوا‪ ،‬بقـال‪ ،‬سـقا‪ ،‬قصـاب‪ .‬دکتـر محمدرضـا‬       ‫و جهـان اسـام در بصـره بودنـد‪ ،‬تعریفـی دیگـر از‬
‫در فتوت نامه هــا‪ :‬ازجملــه اصطلاحاتــی کــه جنبــه‬         ‫محجــوب نیــز بــه همیــن منــوال هفــده صنــف را‬       ‫صنایـع داشـتند‪ .‬آنـان صنایـع را بـر حسـب موضـوع‬
‫انتســاب در فتوت نام ‌ههــا را مشــخص م ‌یکنــد‪،‬‬            ‫شناســایی م ‌یکنــد کــه عبارتنــد از‪ :‬درویــش‪،‬‬         ‫طبق ‌هبنــدی کرد‌هانــد‪ )1 :‬صنایــع روحانــی کــه‬
‫اصطــاح میــان بســتن یــا همــان کمــر بســتن‬              ‫روض ‌هخـوان‪ ،‬چـاووش‪ ،‬سـقا‪ ،‬بابـا‪ ،‬پهلـوان‪ ،‬بوجـار‪،‬‬      ‫شــامل کارهــای فکــری بــود‪ )2،‬صنایــع جســمانی‬
‫اســت؛ ایــن عبــارت در فتــوت یعنــی کــه هنرمنــد‬         ‫شــاطر‪ ،‬مــکاری‪ ،‬قصــاب‪ ،‬نع ‌لبنــد‪ ،‬شــب رو‪،‬‬           ‫کـه کارهـای دسـتی را دربـر م ‌یگیـرد‪ .‬ایـن صنایـع‬
‫نــزد چــه کســی وارد طریــق فتــوت شــده یــا بــه‬         ‫جلــودار‪ ،‬پــار‌هدوز‪ ،‬غ ّســال‪ ،‬ســلمانی‪ ،‬قهو‌هچــی و‬   ‫بـه صنایعـی کـه موضـوع آ ‌نهـا بسـیطند‪ ،‬تقسـیم‬
‫عبارتــی مشــ ّرف شــده اســت‪ .‬بــرای اینکــه آن‬            ‫غیــره بــه نظــر م ‌یرســد دیــدگاه متصوفــه در ایــن‬  ‫م ‌یشــوند؛ ماننــد پیشــ ‌ههایی کــه بــا آب‪ ،‬چــون‬
‫هنـر یـا صفـت را اخـذ کنـد‪ ،‬بایـد وارد یکـی از آن‬           ‫تقســی ‌مبندی نیــز مبتنــی بــر موضــوع کار و نــوع‬    ‫ملاحــی و ســقایی و شــناگری و خــاک‪ ،‬چــون‬
‫طریق ‌ههــا م ‌یشــد‪ ،‬چنانچــه «اولاً حضــرت رســول‬                                                                 ‫چا‌هکنــی و نهرســازی و آتــش‪ ،‬ماننــد کارگــری‬
‫میــان مــولا را بســت و مــولا میــان ســلمان را»؛‬                                                ‫پیشــه اســت‪.‬‬    ‫گلخـن و هـوا‪ ،‬چـون نوازندگـی نـی و بـوق سـروکار‬
‫یعنــی اینکــه علــی ب ‌هواســطه حضــرت رســول و‬            ‫‪ -6‬فتوت نام ‌ههــا دارای ســه ویژگــی مشــترک‬
‫سـلمان ب ‌هواسـطه علـی وارد طریقت شـد‪ .‬بسـیاری‬                                                                                                                     ‫دارنــد‪.‬‬
‫از رســائل اهــل فتــوت بــه پیامبــران بن ‌یاســرائیل‬                                                  ‫هســتند‪:‬‬    ‫ب) الگــوی مبتنــی بــرعقایــد متصوفــه‪ :‬بــر ایــن‬
‫یـا امیرالمؤمنیـن علـی (ع) و دیگـر امامـان شـیعه‬            ‫الــف) ترتیــب ذکــر مطالــب در آ ‌نهــا از الگــوی‬     ‫اســاس عقایــد متصوفــه‪ ،‬هفــده صنــف را شــامل‬
‫منسـوب اسـت‪ .‬بایـد توجـه داشـت این انتسـاب از‬               ‫یکســانی تبعیــت م ‌یکنــد؛ معمــولاً ترتیــب ایــن‬     ‫م ‌یشــود کــه در هــر یــک شــرایط و آدا ‌بورســوم‬
‫حیـث تاریـخ در مفهـوم آفاقـی آن (تاریـخ واقعـی)‬             ‫کتا ‌بهــا ای ‌نگونــه اســت کــه ابتــدا راجــع بــه‬   ‫مربــوط بــه آن صنــف شــرح داده شــده اســت‪.‬‬
‫قابـل دفـاع نیسـت‪ ،‬امـا از حیـث تاریـخ انفسـی‬               ‫کلمـه فتـوت سـخن گفتـه م ‌یشـود و بعـد در مـورد‬         ‫درویشـان پارسـی کـه بیشـتر آنـان پیشـ ‌هور بودنـد‪،‬‬
‫(تاریــخ مبتنــی بــر اســطور‌هها و داســتا ‌نها)‬           ‫اصنـاف هنرمنـدان یـا پیشـه وران یـا اهـل صنعـت و‬        ‫خـود را هفـده صنـف یـا در اصطـاح هفـده سلسـله‬
‫پذیرفتنــی اســت‪ .‬پیشــوای صنــف چی ‌تســازان‬               ‫اینکـه هـر یـک از ای ‌نهـا چـه اصطلاحاتـی دارنـد و‬      ‫م ‌یدانســتند کــه عبارتنــد از‪ :‬درویــش‪ ،‬قــاری‬
‫ششــمین امــام شــیعی‪ ،‬امــام جعفــر صــادق (ع)‬             ‫چـه کاری انجـام م ‌یدهنـد؛ همچنیـن اینکـه اصـل‬          ‫قــرآن‪ ،‬روض ‌هخــوان‪ ،‬مــؤذن‪ ،‬چــاووش‪ ،‬حمامــی‪،‬‬
‫بــود و ایــن جبرئیــل بــود کــه نخســتین مرتبــه‬          ‫و ریش ‌هاشــان بــه چــه کســی م ‌یرســد و از ایــن‬     ‫ســلمانی‪ ،‬کفــش دوز‪ ،‬ســرّاج‪ ،‬کهن ‌هســوار‪ ،‬پهلــوان‪،‬‬

        ‫رنگــرزی پارچــه را بــه انســان تعلیــم داد‪.‬‬                                            ‫قبیـل مباحـث‪.‬‬
‫ج) وجــود شــاخ ‌صهایی بــرای ورود یــک صنعــت‬

                                   ‫بـه سـلک فتیـان‪:‬‬
‫• ضــرورت اشــتغال بــه کار بــا قابلیــت درآمــد و‬

           ‫پرهیــز از بــار نهــادن بــر گــردن مــردم‪،‬‬
‫• جدایــی صنعــت از فعــل حــرام و ضــرورت بــه‬

                          ‫روزی حــال انجامیــدن‪،‬‬
                            ‫• مکروه نبودن آن صنف‪،‬‬

‫• ضــرورت اقبــال مســلمین بــه صنعــت ب ‌هعنــوان‬
          ‫لازمـه تشـرف بـه اصحـاب اهـل فتـوت‪،‬‬
           ‫• ضرورت مراقبت مستمر از اجرای قواعد‪.‬‬

‫‪ -7‬روش اهــل فتــوت در انتقــال صنایــع بــه‬
           ‫متعلمیــن از حیــث تربیــت معنــوی‬

‫• فتو ‌تنامــ ‌ه در میــان اصنــاف و حرف ‌ههــا‪،‬‬
‫بیشـترین تأثیـر آموزشـی و تربیتـی را در وفـاداری‬
‫بـه اصـول اخلاقـی و انسـانی بـه همـراه داشـته و‬
‫شـخصیتی معنـوی از صاحبـان حرف ‌ههـا و اصنـاف‬
‫م ‌یســاخت ‌هاند‪ .‬بــا تکیــه بــر ایــن متــون م ‌یتــوان‬
‫ســاختار آموزشــی آ ‌نهــا را شناســایی نمــود‪ .‬ایــن‬
‫سـاختار از ی ‌کسـو در هـر حرفـه و صنفـی توسـط‬
‫صاحبـان همـان صنـف تدویـن م ‌یشـده تـا اصـول‬

                                                                                                                                                            ‫‪126‬‬

                                                                                                                                              ‫| شـماره ‪ | 23‬پاییز ‪| 1403‬‬
   123   124   125   126   127   128   129   130   131   132   133