Page 126 - Sepehr eghtesad kerman 22
P. 126

‫اتاق بازرگانی‪ ،‬صنایع‪،‬‬
                                                                                                             ‫معادن و کشاورزی کرمان‬

‫بــه عقب‌نشــینی از ایــن ضوابــط و مقــررات‬            ‫از سـوی دیگـر در همیـن سـده و توسـط بخـش‬             ‫بـه تزایـد جمعیـت در حـال رشـد بـه کار گرفتـه‬
‫می‌شــوند‪ .‬از ایــ ‌نرو هم‌اکنــون بــا ممنوعــه و‬      ‫خصوصــی ایــده و امکانــات حفــر چاه هــای‬           ‫می‌شــود‪ .‬جمعیتــی کــه از ابتــدا تــا انتهــای‬
‫بحرانــی تلقــی شــدن ‪ 420‬محــدوده مطالعاتــی‬           ‫عمیــق و نیمه عمیــق متعــدد در سراســر کشــور‬       ‫ســد چهاردهــم هجــری شمســی از ‪ 10‬میلیــون‬
‫(یـا بـه تعبیـری دشـت) از بیـن ‪ 609‬محـدوده‬              ‫تســری پیــدا می‌کنــد و امکانــات بهره‌بــرداری‬     ‫نفــر بــه بیــش از ‪ 80‬میلیــون نفــر تغییــر پیــدا‬
‫مطالعاتــی سراســر کشــور (بــه روایــت نقشــه‬          ‫از ایــن چاه‌هــا توســط تکنولــوژی‌ موتورپم ‌پهــا‬  ‫م ‌یکنـد‪ .‬البتـه‪ ،‬تغییـر سـبک زندگـی مـردم در‬
‫راه‌آب کشــور)‪ ،‬ســیمای نگران‌کننــد‌های از‬             ‫بــه شــدت افزایــش می‌یابــد‪ .‬اگرچــه دولــت و‬      ‫خــال ایــن ســده نیــز خــود بــه عامــل مهمــی‬
‫امکانــات تأمیــن آب از منابــع آب زیرزمینــی‬           ‫حکومـت در دهه‌هـای مختلـف قوانیـن‪ ،‬ضوابـط‬            ‫در افزایـش تقاضـا بـرای عرضـه حداکثـری آب‬
‫بــرای نیازهــای اساســی جمعیــت در دیــدگان‬            ‫و فرایندهایــی را بــرای کنتــرل بهره‌بــرداری و‬     ‫تبدیــل می‌شــود‪ .‬بنابرایــن توافــق ناگفتــ ‌های‬
‫نســل فعلــی و آتــی کشــور ترسی ‌مشــده اســت‪.‬‬         ‫حفاظـت از منابـع آب زیرزمینی بـه کار می‌گیرند‪،‬‬       ‫بیـن دولـت یـا مـردم بـرای عرضـه حداکثـری‬
‫امـا مسـئله فقـط بـه مخاطـره افتـادن امکانـات‬           ‫امــا خواســته یــا ناخواســته چــه ب ‌هواســطه‬      ‫آب بـرای تأمیـن نیازهـا شـکل م ‌یگیـرد و تنهـا‬
‫بهر‌هبــرداری نســل آتــی نیســت؛ هم‌اکنــون‬            ‫تقاضـای شـدید مـردم و چـه به‌واسـطه اندیشـه‬          ‫در ده ‌ههـای اخیـر اسـت کـه بـا خشـک شـدن‬
‫بهر‌هبــرداری ب ‌یرویــه از منابــع آب زیرزمینــی‪،‬‬      ‫سیاســی مبتنــی بــر رفــع موانــع بوروکراتیــک‪،‬‬     ‫مســیر رودخانه‌هــا و تالاب‌هــا و ناپایــداری‬
‫افــت شــدید ســطح آبخوا ‌نهــای کشــور و‬               ‫الزامــات خودکفایــی محصــولات غذایــی و‬             ‫بهر‌هبـرداری از اراضـی کشـاورزی تبعـات ناگزیـر‬
‫فرونشســت زمیــن را در بســیاری از مناطــق‬              ‫اولویـت یافتـن حـل مشـکلات معیشـتی‌‌بویـژه‬           ‫نامیمــون چنیــن توافقــی خــود را به‌صــورت‬
‫کشــور ســبب شــده و دغدغــ ‌های جــدی از بــه‬          ‫در میـان کشـاورزان و روسـتاییان‪ ،‬بارهـا مجبـور‬
‫خطــر افتــادن ســکونتگا‌ههای انســانی بــه‬                                                                                             ‫عیــان نشــان می‌دهــد‪.‬‬
‫وجــود آورده اســت‪ .‬بنابرایــن بــه نظــر می‌رســد‬
‫کــه مــا چــاره‌ای جــز تغییــر روندهــای کنونــی‬
‫بهره‌بــرداری ناپایــدار از منابــع آب و بهین ‌هســازی‬

        ‫تخصیــص منابــع محــدود آب نداریــم‪.‬‬
‫در چنیــن شــرایطی اســت کــه علــم اقتصــاد‬
‫کــه از آن ب ‌هعنــوان تخصیــص بهینــه منابــع‬
‫محـدود بیـن نیازهـای نامحـدود یـاد م ‌یشـود‪،‬‬
‫می‌توانــد بــه طــور جــدی در خصــوص ارائــه‬
‫راهکارهـا بـه منظـور رفـع بخشـی از نگران ‌یهـای‬
‫مرتبــط بــا بهره‌بــرداری پایــدار آب نقش‌آفریــن‬
‫شــود و بــه خلــق اید‌ههــا و تجربیاتــی نظیــر‬
‫بـازار آب‪ ،‬بهـر‌هوری آب و در نظـر گرفتـن ارزش‬
‫اقتصـادی آب بـه عنـوان ابـزاری قدرتمنـد بـرای‬
‫تخصیــص بهینــه و پایــدار منابــع آب کشــور‬
‫بینجامـد‪ .‬بـا توجـه بـه ایـن نقـش تعیین‌کننـده‪،‬‬
‫علیرغــم برخــی نگا‌ههــای انتقــادی نســبت بــه‬
‫چارچوب‌هــای رویکــردی اقتصــاد آب‪ ،‬در ایــن‬
‫یادداشــت برخــی جنب ‌ههــای اقتصــادی مرتبــط‬
‫بـا تأمیـن‪ ،‬توزیـع و مصـرف آب در بخش هـای‬

       ‫مختلــف مصــرف پرداختــه خواهــد شــد‪.‬‬

                    ‫آب به عنوان یک کالای اقتصادی‬
‫در شــرایطی کــه بــا توجــه بــه کمیابــی رو بــه‬
‫گســترش آب‪ ،‬در ادبیــات مرتبــط بــا مدیریــت‬
‫منابــع آب‪ ،‬روزبــ ‌هروز بــر اهمیــت نگــرش‬
‫اقتصــادی بــه آب بــرای بهر‌هبــرداری بهینــه و‬

                                                                                                                                                       ‫‪124‬‬

                                                                                                                                       ‫| شـماره ‪ | 22‬تابستان ‪| 1403‬‬
   121   122   123   124   125   126   127   128   129   130   131