Page 125 - Sepehr eghtesad kerman 22
P. 125

‫مقاله جامعه‬

           ‫آبی که از سر گذشت!‬

             ‫سرگذشت ارزش اقتصادی آب در ایران معاصر‬

‫مهمــی از هزینه‌هــای عمرانــی کشــور‪‌،‬بویــژه بــا‬  ‫کشـور از ‪ 130‬میلیـارد مترمکعـب در سـال ‪1373‬‬                                         ‫دکترزهرا سلطانی‬
‫توجـه بـه درآمـد ناشـی از منابـع نفتـی در اختیار‬     ‫بـه حـدود ‪ 103‬میلیـارد مترمکعـب در سـال‌های‬
‫دولــت در پروژ‌ههــای سدســازی‪ ،‬آ ‌برســانی و‬        ‫اخیـر شـده اسـت (شـرکت مدیریـت منابـع آب‬                 ‫دبیر کارگروه امور اجتماعی و مشارکت مردمی شرکت مدیریت‬
‫شــبک ‌ههای آبیــاری و زهکشــی هزینــه شــده و‬                                                                                                                    ‫منابع آب ایران‬
‫بــرای عرضــه حداکثــری آب بــرای نیازهــای رو‬                                            ‫ایــران‪.)1402 ،‬‬
                                                     ‫بــا وجــود محدودی ‌تهــای شــدید منابــع آبــی‪،‬‬                                                     ‫مقدمه‬
                                                     ‫ایرانیـان از دیربـاز بـه خلـق برخـی شـاهکارهای‬        ‫از آنجای ‌یکـه بخـش وسـیعی از ایـران در ناحیـه‬
                                                     ‫مهندســی و نوآوری‌هایــی نظیــر قنا ‌‌تهــا و‬         ‫خشــک و نیم ‌هخشــک خاورمیانــه قرارگرفتــه‬
                                                     ‫ابــداع نظام‌هــای بهر‌هبــرداری دقیقــی بــرای‬       ‫اســت‪ ،‬خش ‌کســالی و کم‌آبــی در کشــور یــک‬
                                                     ‫مدیریــت بهینــه منابــع آب محــدود در ایــران‬        ‫واقعیــت اقلیمــی تلقــی می‌شــود‪ .‬متوســط‬
                                                     ‫روی آورده بودنـد کـه امـکان همزیسـتی پایـدار‬          ‫بـارش درازمـدت کشـور ‪ 248‬میلی‌متـر در سـال‪،‬‬
                                                     ‫و مســالمت‌آمیز بــا شــرایط اقلیمــی بــرای‬          ‫یعنــی حــدود یــک ســوم میانگیــن جهانــی‬
                                                     ‫تمـدن ایـران فراهـم آورده بـود‪ .‬بـا ایـن وجـود‪،‬‬       ‫بــوده اســت کــه البتــه همیــن بــارش محــدود‬
                                                     ‫رشــد فزاینــده جمعیــت ایــران در ســده اخیــر‪،‬‬      ‫نیــز به‌واســطه تغییــرات اقلیمــی مرتبــ ًا طــی‬
                                                     ‫تغییــرات قاب ‌لملاحظــه در ســبک زندگــی و‬           ‫دهه‌هــای اخیــر کاه ‌شیافتــه‪ ،‬بــه طور ‌یکــه‬
                                                     ‫الگـوی مصـرف ایرانیـان در کنـار نگـرش مبتنـی‬          ‫طــی ‪ 15‬ســال اخیــر بــه متوســط حــدود ‪229‬‬
                                                     ‫بـر افزایـش حداکثـری ظرفیـت تولیـد بـا فشـار‬          ‫میل ‌یمتــر در ســال رســیده اســت‪ .‬تغییــرات‬
                                                     ‫حداکثــری بــر منابــع آب در کشــور ســبب شــد‬        ‫دمــا و تغییــرات الگــوی بــارش از بارش‌هــای‬
                                                     ‫کــه تکنولوژی هــای بهره بــرداری از منابــع آب در‬    ‫زمسـتانه و اغلـب برفـی بـه با‌رش‌هـای پراکنـده‬
                                                                                                           ‫در فصــول مختلــف ســال و اغلــب بارانــی‪ ،‬از‬
                                                                      ‫کشــور بــه ســرعت تغییــر کنــد‪.‬‬    ‫دیگــر پیامدهــای تغییــرات اقلیمــی اســت کــه‬
                                                     ‫در سـده اخیـر مـا شـاهد آن هسـتیم کـه بخـش‬            ‫ســبب کاهــش میــزان منابــع آب تجدیدشــوند‌‌ه‬

‫‪123‬‬

      ‫| شـماره ‪ | 22‬تابستان ‪| 1403‬‬
   120   121   122   123   124   125   126   127   128   129   130