Page 232 - Sepehr- 24-25 2pages
P. 232
اتاق بازرگانی ،صنایع،
معادن و کشاورزی کرمان
درحال یکــه میانگیــن ایــن شــاخص در دنیــا در بـه درصـد صنعتـی یـا برقـی بـودن اقتصـاد یـک می شـود و نتیجـه آن خاموشـ یها در تابسـتا ن و
حـدود 7اسـت .شـدت انـرژی نشـا ندهنده ایـن گاهـی بـه دلیـل کمبـود و یـا بهتـر اسـت بگوییـم
اسـت کـه تولیـد ثـروت چقـدر بـه انـرژی بسـتگی کشــور بســتگی دارد .ایــران از نظــر وابســتگی بــه وابســتگی شــدید صنعــت نیروگاهــی یــا تولیــد
دارد و بــه عبارتــی تأثیــر انــرژی بــر اقتصــاد را بـرق بـه سـوخت ،منجـر بـه خاموشـ یها در ایـام
نشـان م یدهـد .اقتصـاد ایـران انـرژی بـر اسـت بــرق ،جــزو کشــورهای توســع هیافته نیســت و فصـل سـرد سـال می شـود؛ بـه عبارتـی از آنجـا
و ایـن بـه دلیـل وابسـتگی بـه بـرق نیسـت ،بلکـه کـه عرضـه بـرق بـه میـزان تقاضـا در هرلحظـ های
بــه دلیــل وابســتگی بــه گاز اســت .کشــور مــا در هنــوز ســرانه مصــرف بــرق در کشــورمان پاییــن مشــروط بــه فراهــم بــودن تولیــد آن از قبــل
حــدود دو دهــه گذشــته ،یعنــی از اواخــر دهــه م یباشــد ،چنانچــه ظرفیــت تولیــد متناســب بــا
۸۰شمســی بــه توســعه صنایعــی ازجملــه تولیــد اســت .امــا گاهــی مغالطــ های در مــورد شــاخص مقـدار تقاضـا رشـد نکـرده باشـد و یـا برعکـس
مــواد و محصــولات شــیمیایی ،فلــزات اساســی و اگـر مقـدار تقاضـا بیـش از ظرفیـت تولیـد رشـد
محصـولات پالایشـگاهی روی آورده اسـت؛ چـرا که شــدت انــرژی صــورت م یگیــرد؛ شــاخص کــرده باشــد ،بــا خاموشــی مواجــه م یشــویم.
برخـورداری از انـرژی ب هعنـوان یـک مزیـت نسـبی، متواز نسـازی نـرخ رشـد عرضـه و تقاضـای بـرق،
مبنـای توسـعه کشـور قـرار گرفتـه اسـت .در نتیجه شــدت انــرژی درواقــع نســبت تولیــد ناخالــص مه متریــن وظیفــه حکمرانــی بــرق اســت کــه در
صنایعــی ماننــد فــولاد و پتروشــیمی رشــد کــرده یــک دهــه گذشــته دچــار اختلا لهــای اساســی
کــه انــرژی بــر هســتند و انــرژی موردنیــاز آ نهــا ملــی بــه انــرژی مصرفــی اســت .ایــن شــاخص
عمدتـ ًا گاز اسـت تـا بـرق؛ ب هطور یکـه وابسـتگی شــده اســت.
تولیـد ایـن صنایـع بـه گاز ۷۰درصـد و بـه بـرق در بیانگـر کارایـی انـرژی نیسـت ،بلکـه نشـا ندهنده
آیـا مـردم ایـران درزمینـه انـرژی ،پرمصـرف
حــدود 15الــی ۲۰درصــد اســت. سـاختار اقتصـادی و نحـوه تولیـد ثـروت در یـک هســتند و ب هعنوا نمثــال مصــرف ســرانه انــرژی
بنابرایـن علـت اینکـه شـاخص شـدت انـرژی در کشـور اسـت .شـاخص شـدت انـرژی ایـران تقریب ًا بـرق درایـران و اروپـا را چطـورمقایسـه م یکنیـد؟
ایـران در مقیـاس خیلـی زیـادی بـالا رفتـه اسـت دو برابـر ُنـرم جهانـی؛ یعنـی در حـدود ۱۲اسـت. ســرانه مصــرف بــرق در ایــران تقریبــ ًا از بیشــتر
بــه ایجــاد صنایعــی برم یگــردد کــه انرژی بــر کشــورهای توســعه یافته خیلــی کمتــر اســت؛
هسـتند ،امـا ایـن موضـوع ضرورتـ ًا بـه ایـن معنی ســرانه مصــرف بــرق در ایــران تقریبــ ًا از بیشــتر ب هعنوا نمثــال متوســط ســرانه مصــرف بــرق
نیسـت کـه کارایـی یـا راندمان ایـن صنایـع پایین کشــورهای توســعه یافته خیلــی کمتــر اســت؛ ایــران در حــدود 3000کیلــووات ســاعت اســت و
اســت ،بلکــه ورودی اصلــی آ نهــا انــرژی اســت ب هعنوا نمثـالمتوسـطسـرانهمصـرفبـرقایـران در آلمـان ایـن عـدد حـدود ۶۰۰۰کیلـووات سـاعت
و ایــن مســیری اســت کــه توســعه کشــور طــی در حــدود 3000کیلــووات ســاعت اســت و در و در آمریــکا حــدود ۱۲۰۰۰کیلــووات ســاعت در
کـرده و جـزو اهـداف کشـور بنـا بـر مزیـت نسـبی آلمـان ایـن عـدد حـدود ۶۰۰۰کیلـووات سـاعت ســال اســت .بنابرایــن ســرانه مصــرف بــرق در
اسـت کـه در یـک دور‌های در برنامه توسـعه کشـور و در آمریــکا حــدود ۱۲۰۰۰کیلــووات ســاعت در ایــران پاییــن اســت .اصــولاً ســرانه مصــرف بــرق
تشـخیص داده شـده اسـت کـه مزیـت مـا انرژی ســال اســت .بنابرایــن ســرانه مصــرف بــرق در
اســت و بایــد صنایعــی را توســعه م یدادیــم کــه ایـرانپاییـناسـت.اصـوًال سـرانهمصـرفبـرقبـه
بتوانیـم از مزیـت انرژی مـان اسـتفاده کنیـم کـه درصـدصنعتـییـابرقـیبـودناقتصادیک کشـور
نتیجـه آن وضعیـت کنونـی اسـت .درواقـع کارایی بســتگی دارد .ایــران از نظــر وابســتگی بــه بــرق،
و بهــر‌هوری انــرژی بــه فنــاوری تولیــد بســتگی جــزو کشــورهای توســع هیافته نیســت و هنــوز
دارد و کامـاً نسـبی اسـت؛ بـه ایـن معنـا کـه یک سـرانه مصـرف بـرق در کشـورمان پاییـن اسـت.
فنـاوری ممکـن اسـت از فنـاوری دیگـری راندمان
انـرژی بالاتـری داشـته باشـد ،امـا سـطح کلـی
انـرژی موردنیـاز بـه نـوع صنعـت وابسـته اسـت
و مقایسـه آ نهـا کامـاً اشـتباه اسـت .مثـاً یـک
کارخانــه نســاجی ممکــن اســت انــرژی خیلــی
کمتــری بــرای همــان میــزان تولیــد کــه یــک
کارخانـه تولیـد آلومینیوم اسـتفاده م یکنـد ،به کار
گیــرد؛ یعنــی شــدت انــرژی آن پایی نتــر باشــد،
بـه عبارتـی بـرای تولیـد محصـولات نسـاجی بـه
230
| شـماره ۲۴و | ۲۵زمستان ۱۴۰۳و بهار | ۱۴۰۴
