Page 236 - Sepehr- 24-25 2pages
P. 236
اتاق بازرگانی ،صنایع،
معادن و کشاورزی کرمان
مطــرح شــد ،بــا غفلــت از ای نکــه مــا هنــوز اتــکا بــه فــروش ذخایــر نفت یشــان توســعه زیرزمینـی غنـی دارنـد و م یتواننـد درآمـد آینـد‌ه
بـرای خـروج از چرخـه فقـر در کشـور راهـی پیـدا زیرســاخ تها رخ داده اســت. ذخایــر زیرزمینــی غنــی خــود را واگــذار یــا بــه
نکرد‌هایـم و تـا زمانـی کـه کشـور از ایـن چرخـه فــروش یــا بــه شــراکت بگذارنــد و از طریــق آن
خــارج نشــود ،نم یتوانــد ســرمای هگذاری لازم درحــال حاضــربخــش خصوصــی درتولیــد
در زیرســاخ تها را انجــام دهــد .ایــن موضــوع زیرساخ تهایشــان را توســعه دهنــد.
ارتباطــی بــه خصوصــی و دولتــی بــودن اقتصــاد بـرق نیروگاهـی چـه جایگاهـی دارد و بـرای آمـدن اگـر ۷۰سـال تاریـخ صنعـت بـرق ایران را بررسـی
نـدارد ،بلکـه ب هانـدازه اقتصـاد و بـه میـزان رشـد جـدی ایـن بخـش بـه پـا یکار ،چـه سیاسـ تها نماییـد ،کشـور مـا از دو روش اسـتقراض از خـارج
آن بســتگی دارد .تمــام کشــورهای توســع هنیافته و حمای تهایــی بایــد اندیشــیده و اعمــال شــود؟ و فــروش ذخایــر بــرای توســعه زیرســاخ تها
دنیــا ه مچنیــن وضعیتــی را داشــته اند؛ یعنــی در دهـه 90شمسـی ،کشـور مـا همـان رویکـردی بهر‌همنـد شـده اسـت؛ بـرای مثـال در دهـه ۴۰کـه
زمانــی توانســته اند ســرمایه موردنیــاز توســعه کـه کشـورهای توسـع هیافته ،ثروتمنـد بـا درآمـد همزمـان بـا آغـاز صنعتـی شـدن بـرق در ایـران
صنعـت بـرق را از رویکـرد بازارگـرا یـا بـازار محـور ســرانه بــالا ماننــد انگلیــس و آمریــکا مبنــای بـود ،در زمـان ریاسـت مرحـوم ابتهـاج در سـازمان
فراهــم کننــد کــه درآمــد ســرانه آ نهــا بــه عــدد توسـعه صنعـت بـرق قـرار داد‌هانـد ،بـه کار گرفـت؛ برنام هوبودجــه ،ایــران جــزو اولیــن کشــورهای
قاب لتوجهـی در حـدود ۲۰هـزار دلار رسـیده باشـد نســخ های کــه ب هعنــوان نســخه بانــک جهانــی توســع هنیافته بــود کــه چنــد وام بی نالمللــی از
و بتواننـد ظرفیـت خریـد انـرژی داشـته باشـند. بانــک جهانــی گرفــت و چندیــن ســد و نیــروگاه
بــه عبارتــی انــرژی ازجملــه بــرق کالای گرانــی قیمـت یـک امـر نسـبی اسـت و چـون وابسـته بـه ب هواســطه آن ســاخته شــد .در ســال 1368بعــد
اســت و اقتصادهــای فقیــر نم یتواننــد آن را سـبد هزینـه و درآمـد اسـت ،بایـد ایـن موضـوع از جنـگ ،اولیـن صنعتـی کـه دولـت بـرای تأمیـن
را در ســطح کلان مقایســه نمــود .البتــه در ایــن مالــی آن از خــارج قــرض گرفــت ،صنعــت بــرق
تأمیــن و عرضــه کننــد. خصــوص مغالط ههایــی نیــز صــورت گرفتــه و بــود؛ ب هطور یکــه بــا ابتــکار مرحــوم نوربخــش،
بــا توجــه بــه گــزارش آژانــس انــرژی در ســال گفتــه می شــود کــه بــرق در ایــران ارزان اســت و اولیـن بـار در لایحـه بودجـه مصوبـ های تصویـب
۲۰۲۰در کشــورهای درحا لتوســعه ،دول تهــا بــا قیمــت دلاری آن را بــا قیمــت کشــورهای دیگــر شــد کــه بــرای توســعه زیرســاخ تهای بــرق
اسـتفاده از رو شهـای متنوعی در حـدود 60درصد مقایسـه م یکننـد؛ بـرای مثـال ایـن مقایسـه کـه بـه میـزان یـک میلیـارد دلار از کشـورهای دیگـر
سـرمای هگذاری و تأمیـن مالـی صنعـت بـرق را بـه قیمــت بــرق در ایــران کمتــر از یــک ســنت و در اسـتقراض شـود و تقریبـ ًا در دوره سـازندگی چنـد
عهـده داشـت هاند .درواقـع خـود اقتصـاد نم یتوانـد کشــورهای دیگــر ده ســنت اســت ،مقایســه ای بـار دیگـر ایـن موضـوع ادامـه پیـدا کـرد .غیـر از
ب هصــورت درو نزا ســرمایه موردنیــاز را تأمیــن غلـط اسـت ،چـون قیمـت امـری نسـبی اسـت و مــوارد مطــرح شــده در مواقعــی کــه درآمدهــای
کنـد؛ بـرای مثـال در مـورد کشـور چیـن در سـال نســبت بــه درآمــد در کشــور ســنجیده می شــود نفتـی بـالا بـود ،مثـل دهـه ۵۰شمسـی یـا دهـه
،2008حــدود ۶۵درصــد از ســرمای هگذار یهای نــه نســبت بــه قیمــت در کشــورهای دیگــر. ۸۰شمسـی بـا سـرریز درآمدهـای نفتـی ،فروش
انجا مشــده توســط دولــت ،حــدود 17درصــد ذخایـر نفتـی اتفـاق افتـاد .در کشـورهای جنـوب
سـرمای هگذاری خارجـی و فقـط ۱۳درصـد توسـط خلی جفــارس نیــز مثــل امــارات و عربســتان بــا
234
| شـماره ۲۴و | ۲۵زمستان ۱۴۰۳و بهار | ۱۴۰۴
