Page 75 - Sepehr eghtesad kerman 22
P. 75

‫مقاله تولید‬

‫سیاست‌گذاری توسعه پایدار بخش کشاورزی‬

‫بسـیاری را بـر جـای گذاشـته اسـت‪ .‬اسـتفاده‬          ‫سـهم بخش کشـاورزی در توسـعه نسـبت به سایر‬                                   ‫دکترمهرنوش میرزایی‬
‫ب ‌یرویـه از آب‪ ،‬سـموم و کودهـای شـیمیایی‪،‬‬          ‫بخ ‌شهـای اقتصـادی خواهـد شـد‪ .‬اگـر هـدف‬
‫اسـتفاده نامناسـب از ماشـی ‌نآلات کشـاورزی و‬        ‫تولیـد‪ ،‬تولیـد صنعتـی و تجاری باشـد نیـروی کار‬              ‫عضو هیئ ‌تعلمی و معاون دفتر امور اقتصادی سازمان‬
‫نادیـده گرفتـن کـم خـا ‌کورزی حفاظتـی‪ ،‬موجب‬         ‫مـازاد ایـن بخـش م ‌یتوانـد در سـایر بخش هـای‬                                     ‫تحقیقات‪ ،‬آموزش و ترویج کشاورزی‬
‫شـده اسـت دسترسـی بهر‌هبرداران در پـی تغییرات‬       ‫اقتصادی مشـغول شـود و موجب توسـعه خدمات‬
‫اقلیمـی و خش ‌کسـال ‌یهای پ ‌یدرپـی بـه منابـع‬      ‫کشـاورزی و صنایـع وابسـته بـه این بخـش گردد‪.‬‬       ‫ضـرورت و اهمیـت توسـعه بخـش کشـاورزی بـه‬
‫آبـی محدودتـر شـود‪ ،‬باقیمانـده سـموم و کودهای‬       ‫برنام ‌هریـزی و توسـعه بخ ‌شهـای مختلـف‬            ‫حدی اسـت که توسعه سـایر بخ ‌شهای اقتصادی‬
‫شـیمیایی را در تولیدات کشـاورزی داشـته باشـیم‬       ‫اقتصـادی وابسـته بـه آمـار و اطلاعـات صحیـح‬        ‫نیز به آن وابسـته اسـت‪ .‬توسـعه بخش کشـاورزی‬
‫و پوشـ ‌شهای گیاهـی مـدام کمتـر‪ ،‬فرسـایش‬            ‫و دقیـق اسـت‪ .‬متأسـفانه حکمرانـی اطلاعـات و‬        ‫تابـع اقلیـم‪ ،‬تـوان سـرزمینی‪ ،‬بافـت فرهنگـی‪،‬‬
‫خـاک بیشـتر و کشـاورزی پایـدار در بلندمـدت‬          ‫داده در ایـران بسـیار ضعیـف اسـت و بسـیاری از‬      ‫اجتماعـی و اقتصـادی هـر منطقـه جغرافیایـی‬
‫ب ‌هشـدت تهدیـد شـود‪ .‬مصـرف بهینـه نهاد‌ههـای‬       ‫سیاسـت گذار ‌یها و برنام ‌هریز ‌یهـای صـورت‬        ‫اسـت و بایسـتی در سیاسـت گذار ‌یهای توسـعه‬
‫تولیـد در واحدهـای زراعـی‪ ،‬باغـی‪ ،‬دام‪ ،‬طیـور و‬      ‫گرفتـه بـر مبنای اطلاعات نادرسـت شـکل م ‌یگیرد‬     ‫روسـتایی بـه آن توجه ویژ‌های شـود‪ .‬در سـا ‌لهای‬
‫آبزیـان باعـث کاهـش هزین ‌ههـای تولیـد‪ ،‬کاهـش‬       ‫و توسـعه را تحـت تأثیـر خـود قـرار م ‌یدهـد‪ .‬برای‬  ‫اخیـر ایـن موضـوع موردتوجـه برنامه ریـزان و‬
‫ضایعـات و افزایـش بهـر‌هوری خواهـد شـد‪.‬‬             ‫دستیابی به سیاسـت گذاری و برنام ‌هریزی مناسب‬       ‫سیاسـت گذاران قرار گرفته اسـت که اگر به شـرایط‬
‫بسـیاری از بهر‌هبـرداران بـدون توجه بـه توصی ‌ههای‬  ‫بایـد حکمرانـی داده در کشـور به ویـژه در بخـش‬      ‫ذکـر شـده عنایت نشـود‪ ،‬قطعـ ًا برنام ‌ههای توسـعه‬
‫کارشناسـی اقـدام به مصـرف نهاد‌ههـا در واحدهای‬      ‫کشـاورزی اصالح گـردد و دقیـق سـازی داد‌ههـا‬
‫تولیـدی م ‌ینماینـد و ایـن موضـوع باعث م ‌یشـود‬     ‫و آمارهـای کشـاورزی در اولویـت امـور قـرار گیـرد‪.‬‬         ‫بـا مشـکلات اساسـی روبـ ‌هرو خواهد شـد‪.‬‬
‫کـه عملکـرد لازم را در واحـد مصـرف نهاد‌ههـا‬        ‫یکـی دیگـر از برنام ‌ههـای مهـم بـرای توسـعه‬       ‫کشـور ایـران دارای اقلی ‌مهـا و فرهن ‌گهـای‬
‫نداشـته باشـند و از طرفـی هزین ‌ههـای بیشـتری را‬    ‫پایـدار بخـش کشـاورزی ارتقـای بهـر‌هوری عوامـل‬     ‫مختلفـی اسـت و بایسـتی از ظرفی ‌تهـای قومـی‬
‫هـم متحمـل‌شـوند؛ بنابرایـن اگـر امور کشـاورزی‬      ‫تولیـد اسـت‪ .‬متأسـفانه افزایـش ارز ‌شافـزوده‬       ‫و آب و هوایـی و جامعـه روسـتایی هـر منطقـه بـه‬
‫تخصصـی و کارشناسـ ‌یتر شـود بهـر‌هوری بالاتـر‬       ‫بخـش کشـاورزی و افزایـش درآمـد در واحدهـای‬         ‫نحـو مطلـوب در برنام ‌ههـای توسـعه بهـره بـرد‪.‬‬
‫رفتـه و پایـداری در تولیـد را شـامل م ‌یشـود‪ .‬در‬    ‫تولیـدی ب ‌هویـژه زراعـت و باغبانـی در سـا ‌لهای‬   ‫مثالً در اسـتان کرمان کـه مبدأ گردشـگری و تولید‬
                                                    ‫گذشـته مبتنـی بـر اسـتفاده ب ‌یرویـه از منابـع‪،‬‬    ‫محصـولات باغـی صادراتی از جمله پسـته اسـت و‬
                                                    ‫خصوصـ ًا منابـع پایـه بـوده اسـت کـه آ ‌بوخـاک‬     ‫از طرفـی بـا محدودی ‌تهـا و چال ‌شهـای زیادی در‬
                                                    ‫کشـور را ب ‌هشـدت تخریب و اثرات زیسـ ‌تمحیطی‬       ‫زمینـه منابـع آبـی در دسـترس و خش ‌کسـالی و‬
                                                                                                       ‫تغییـر اقلیم روب ‌هرو اسـت‪ ،‬برنام ‌ههای توسـعه باید‬
                                                    ‫رشـدارز ‌شافزودهبخش کشـاورزیزمانی کهرشـد‬           ‫در راسـتای توسعه گردشگری روسـتایی و استفاده‬
                                                    ‫سرمای ‌هگذاری در این بخش منفی است به معنای‬         ‫از ظرفی ‌تهـای عشـایر و تولیدات خاص روسـتایی‬
                                                    ‫استفادهحدا کثریاز منابعپایهو توقف کشاورزی‬          ‫اسـتان شـکل گیـرد‪ .‬همی ‌نطـور بـرای حـل بحران‬
                                                    ‫پایـدار اسـت کـه حداقـل بهـر ‌هوری در آن وجـود‬     ‫آب‪ ،‬برنامـه احیاء قنوات قدیمی و حفظ آن ها‪ ،‬باید‬
                                                    ‫دارد‪،‬بنابراینمشـاهدهم ‌یشـود کهدر کشـورهای‬         ‫اسـتفاده از رو ‌شهـای بومـی در تولیـد محصـولات‬
                                                    ‫پیشـرفته آسـیایی کـه تحـول کشـاورزی ب ‌هخوبـی‬      ‫باغـی مقـاوم بـه خش ‌کسـالی در دسـتور کار قـرار‬
                                                    ‫صـورت گرفتـه اسـت ارز ‌شافـزوده تولیـد مـواد‬       ‫گیـرد‪ .‬محصولاتـی مانند خرما‪ ،‬پسـته و مرکبات که‬
                                                    ‫خـام کاهـش و ایـن ارز ‌شافزوده در بخش صنعتی‬        ‫در بیـن محصـولات باغـی صادراتـی ارز ‌شافزوده ی‬
                                                    ‫کشـاورزی و تجـاری آن خـود را نشـان داده اسـت‪.‬‬      ‫بسـیار بالایـی دارنـد نیز بایـد در محـور برنام ‌هریزی‬
                                                                                                       ‫قرار گیرند و توسـعه زنجیـره ارزش این محصولات‬
                                                                                                       ‫ب ‌هعنـوان نشـا ‌نهای جغرافیایـی در کرمـان مدنظـر‬
                                                                                                       ‫باشـد‪ .‬همچنیـن توسـعه صنایـع تبدیلـی ایـن‬
                                                                                                       ‫محصـولات و برنام ‌هریـزی بـرای صـادرات نیـز‬
                                                                                                       ‫باعـث افزایـش درآمـد اقتصادی اسـتان و افزایش‬

‫‪73‬‬

      ‫| شـماره ‪ | 22‬تابستان ‪| 1403‬‬
   70   71   72   73   74   75   76   77   78   79   80