Page 73 - Sepehr eghtesad kerman 22
P. 73

‫مقاله تولید‬

      ‫‪ .5‬مدیریت بر فعالی ‌تهای هد ‌فدار تمرکز دارد‪.‬‬       ‫مفهــوم کشــاورزی کــه در جهــت منافــع انســان‬             ‫حفــظ‪ ،‬صیانــت و مراقبــت از منابــع (آ ‌بوخــاک‪،‬‬
‫بــا توجــه بــه دانــش مدیریــت‪ ،‬مدیریــت بخــش‬          ‫بـوده‪ ،‬کارایـی بیشـتری در اسـتفاده از منابـع دارد و‬         ‫جنـگل‪ ،‬مرتـع‪ ،‬هـوا و غیـره)‪ ،‬پایـداری و تـاب آوری‬
‫کشـاورزی در دو سـطح خـرد (مزرعـه و واحد تولیدی‬            ‫بــا محیــط در تــوازن اســت‪ ،‬الــزام عملیاتــی شــدن‬       ‫سیســتم غذایــی‪ ،‬ب ‌هکارگیــری سیاســ ‌تهای غیــر‬
‫و زنجیـره) و کلان مطـرح اسـت‪ .‬در بخـش کلان کـه‬            ‫دارد‪ .‬بــه عبارتــی کشــاورزی پایــدار بایســتی ازنظــر‬     ‫بهینــه و ســازگاری پاییــن سیاســ ‌تهای بخــش‬
‫موردتوجــه ایــن نوشــتار اســت منظــور از مدیریــت‬       ‫اکولوژیکـی مناسـب‪ ،‬ازنظـر اقتصـادی توجی ‌هپذیـر و‬           ‫کشــاورزی باسیاســ ‌تهای دیگــر اقتصــادی‪،‬‬
‫بخــش کشــاورزی‪ ،‬سیســتم مدیریــت کشــاورزی‬               ‫ازنظــر اجتماعــی مطلــوب باشــد‪ .‬هما ‌نطــور کــه در‬       ‫اجتماعــی و سیاســی باعــث بــروز نــا اطمینانــی در‬
‫مبتنــی بــر اطلاعــات و فنــاوری بــرای شناســایی‪،‬‬       ‫تعریـف مشـخص اسـت مقولـه «مدیریـت» رکـن‬                     ‫خصـوص آینـده «غـذا» و «معیشـت» شـده اسـت‬
‫تجزی ‌هوتحلیــل‪ ،‬نقــد و مدیریــت فعالی ‌تهــای‬           ‫اصلــی توســعه پایــدار بخــش کشــاورزی اســت‪،‬‬              ‫ب ‌هطور ‌یکــه آمارهــا نشــان می دهــد در ســطح‬
‫بخــش کشــاورزی و زنجیــره ارزش مــواد غذایــی‬            ‫مدیریــت سیســتمی‪ ،‬هوشــمند و کارآمــد و بهــر‌هور‬          ‫جهانــی‪ ،‬تولیــد محصــولات کشــاورزی ب ‌هطــور‬
‫ب ‌همنظــور ســودآوری‪ ،‬کارآمــدی‪ ،‬بهــر‌هوری‪ ،‬پایــداری‬   ‫لازمـه پایـداری اسـت‪ .‬در ادبیـات موضـوع‪ ،‬مدیریـت‬            ‫پیوســته در حــال افزایــش بــوده اســت و از دهــه‬
‫و حفاظــت از محی ‌طزیســت و امنیــت غذایــی و‬             ‫فراینــد ب ‌هکارگیــری مؤثــر و کارآمــد منابــع مــادی و‬   ‫‪ ۱۹۶۰‬بـا حاشـیه فزاینـده ای از رشـد جمعیـت جهـان‬
‫درآمــدی و شــغلی اســت‪ .‬بــه عبارتــی مدیریتــی‬          ‫انســانی در برنام ‌هریــزی‪ ،‬ســازما ‌ندهی‪ ،‬بســیج‬           ‫پیشــی گرفتــه اســت‪ .‬باای ‌نحــال‪ ،‬رشــد کشــاورزی‬
‫کــه منجــر بــه توســعه پایــدار بخــش کشــاورزی‬         ‫منابـع و امکانـات‪ ،‬هدایـت و کنتـرل اسـت کـه بـرای‬           ‫جهــان (بــرای همــه محصــولات) از ‪ ۳‬درصــد در‬
‫گــردد و حکمروایــی خــوب را رقــم بزنــد ب ‌هطــوری‬      ‫دسـتیابی بـه اهـداف مشـخص و بـر اسـاس نظـام‬                 ‫دهــه ‪ ۱۹۶۰‬بــا رونــد کاهشــی در اواســط دهــه ‪۱۹۹۰‬‬
‫کـه حاکمیـت‪ ،‬دولـت و مـردم (همـان بخـش سـوم‬               ‫ارزشـی موردقبـول صـورت م ‌یگیـرد‪ .‬تعریـف مذکـور‬             ‫بـه ‪ ۲‬درصـد رسـیده اسـت و در حـال حاضـر رشـد‬
‫اقتصــاد اعــم از تعاونــی‪ ،‬انجم ‌نهــا‪ ،‬ســازما ‌نهای‬                                                                ‫کشـاورزی‪ ،‬کاهـش فقـر و امنیـت غذایـی در معرض‬
‫مرد ‌منهـاد‪ ،‬بخـش خصوصـی و غیـره) بـا هـم نقشـه‬                            ‫مفاهیــم کلیــدی زیــر را در بــردارد‪:‬‬     ‫خطـر هسـتند‪ .‬تغییـرات آب و هوایـی م ‌یتواند باعث‬
‫راه بخــش کشــاورزی را در تصمی ‌‌‌مســازی‪ ،‬اجــرا‪،‬‬        ‫‪ .1‬مدیریـت یـک فرآینـد اسـت (فرآینـد بـه شـیو‌ه‬             ‫کاهــش بــازده محصــولات‪ ،‬ب ‌هویــژه در ناام ‌نتریــن‬
‫نظــارت‪ ،‬کنتــرل و ارزیابــی تدویــن نماینــد و لازمــه‬   ‫انجــام کار اشــاره دارد‪ .‬بــ ‌ه کار بــردن واژ‌ه فرآینــد‬  ‫مناطــق جهــان ازنظــر غذایــی شــود؛ کشــاورزی‪،‬‬
‫شـک ‌لگیری ایـن الگـو‪ ،‬تقویـت سـرمایه اجتماعـی و‬          ‫بــه ایــن نکتــه اشــاره دارد کــه یــک کار مشــخص‪،‬‬        ‫جنگلـداری و تغییـر کاربـری زمیـن مسـئول حـدود‬
‫ب ‌هخصـوص اعتمـاد و اطمینـان اسـت‪ ،‬ب ‌هطـوری کـه‬          ‫چارچـوب و رونـد و تعریـف شـفافی دارد و همـواره‬              ‫‪ ۲۵‬درصــد از انتشــار گازهــای گلخانــه ای هســتند و‬
‫بازیگـران الگـوی حکمروایـی خـوب بـا حلقـه اعتماد‬          ‫بایـد بـر اسـاس یـک مسـیر از پیـش تعیی ‌نشـده‪،‬‬              ‫کاهـش تولیـد بخـش کشـاورزی بخشـی از را‌هحـل‬
‫و اطمینـان بـه هـم وصـل شـده و کارآمـدی دارنـد‪.‬‬           ‫انجــام شــود‪ ،‬بــرای یــک فراینــد م ‌یتــوان نقطــ ‌ه‬     ‫تغییـرات آب و هوایـی اسـت؛ سیسـت ‌مهای غذایـی‬
‫از طــرف دیگــر‪ ،‬حکمروایــی خــوب زمانــی اتفــاق‬                                                                     ‫فعلـی نیـز سـامت مـردم و کـره زمیـن را تهدیـد و‬
‫م ‌یافتــد کــه قــوه عاقلــ ‌‌‌های بــا مشــارکت فکــری‬            ‫آغــاز و پایــان مشــخص تعریــف نمــود)‪،‬‬          ‫ســطوح ناپایــدار آلودگــی و زبالــه را تولیــد می کنــد؛‬
‫و خــردورزی متخصصــان امــر‪ ،‬الزامــات لازم بــرای‬        ‫‪ .2‬مفهــوم نهفتــه مدیریــت‪ ،‬هدایــت تشــکیلات‬              ‫ی ‌کسـوم مـواد غذایـی تولیدشـده در سـطح جهـان‬
‫اجرایـی کـردن آن را فراهـم سـازد و ایـن قـوه عاقلـه‬                                                                   ‫یــا از بیــن مــ ‌یرود یــا هــدر مــ ‌یرود؛ پرداختــن‬
‫م ‌یتوانــد همــان مدیریــت سیســتمی‪ ،‬هوشــمند‪،‬‬                                                ‫انســانی اســت‪،‬‬        ‫بــه اتــاف و هــدر رفــت مــواد غذایــی بــرای بهبــود‬
‫کارآمـد و مشـارکت پذیـر باشـد کـه توسـعه پایـدار‬          ‫‪ .3‬مدیریــت مؤثــر تصمی ‌مهــای مناســبی م ‌یگیــرد‬         ‫امنیــت غذایــی و تغذیــه و همچنیــن کمــک بــه‬
‫بخـش کشـاورزی را رقـم بزنـد‪ .‬ایـن نـوع مدیریـت‬                                                                        ‫دسـتیابی بـه اهـداف آب و هوایـی و کاهـش فشـار‬
‫بــرای بخــش کشــاورزی ایــران ضــرورت اســت نــه‬                       ‫و بـه نتایـج مطلوبـی دسـت م ‌ییابـد‪،‬‬          ‫بــر محی ‌طزیســت بســیار مهــم اســت‪ .‬خطــرات‬
                                                          ‫‪ .4‬بــه تخصیــص و مصــرف مدبرانــه‪ ،‬مدیریــت کارا‬           ‫مرتبـط بـا رژیـم غذایـی نامناسـب نیـز علـت اصلـی‬
                                            ‫انتخــاب‪.‬‬                                                                 ‫مر ‌گومیــر در سراســر جهــان اســت‪ .‬میلیو ‌نهــا‬
‫بخــش کشــاورزی ایــران بــا مشــکلات عدیــد‌های‬                                                    ‫می‌گوینــد‪،‬‬       ‫نفــر یــا ب ‌هانــدازه کافــی غــذا نم ‌یخورنــد یــا انــواع‬
‫روبــ ‌هرو اســت کــه حاصــل و پیامــد ســا ‌لها ســوء‬                                                                ‫نادرسـت غـذا را م ‌یخورنـد‪ ،‬درنتیجـه بـار مضاعـف‬
‫مدیریـت در ایـن بخـش و فقـدان یـک عـزم ملـی‬               ‫توسـعه پایـدار‪ ،‬مدیریـت و نگهـداری منابـع‬                   ‫سـوءتغذیه ایجـاد م ‌یشـود کـه م ‌یتوانـد منجـر بـه‬
‫راسـخ بـرای رفـع مشـکلات و ارتقـای کارآمـدی آن‬            ‫طبیعـی و جه ‌تبخشـی تحـولات سـاختاری‬                        ‫بیمار ‌یهــا و بحرا ‌نهــای ســامتی شــود‪ .‬ناامنــی‬
‫اســت‪ .‬ایــن بخــش ب ‌هعنــوان بخــش اســتراتژیک‬          ‫اسـت‪ ،‬ب ‌هطور ‌یکـه تأمیـن پایـدار نیازهـای بشـری‬           ‫غذایــی م ‌یتوانــد کیفیــت رژیــم غذایــی را بدتــر‬
‫اقتصــاد‪ ،‬تأمی ‌نکننــده غــذا بــرای جمعیــت‬             ‫و رضای ‌تمنـدی نسـل حاضـر و نسـ ‌لهای آینـده‬                ‫کـرده و خطـر انـواع مختلـف سـوءتغذیه را افزایـش‬
‫کشــور و مــواد اولیــه بــرای ســایر فعالی ‌تهــای‬       ‫را تضمیـن کنـد‪ .‬چنیـن توسـعه پایـداری (در بخش‬               ‫دهـد و منجـر بـه چاقـی افـراد و اضافـ ‌هوزن شـده و‬
‫اقتصـادی اسـت‪ .‬توسـعه بخـش کشـاورزی و رونـق‬               ‫کشـاورزی‪ ،‬جنگلـداری و شـیلات) بـا حفاظـت‬
‫فعالی ‌تهــای آن بــا یــک ابــزار سیاســتی میســر‬        ‫زمین‪ ،‬آبو ذخایر ژنتیکی گیاهیو جانوریهمراه‬                     ‫ســامت و بهــره روی انســان را بــه خطــر انــدازد‪.‬‬
‫نم ‌یشــود‪ ،‬چراکــه بــه دلایــل مختلــف از قبیــل‬        ‫اسـت‪ ،‬تخریـب زیسـ ‌تمحیطی بـه همـراه نـدارد‪ ،‬از‬             ‫در شــرایط پیچیــده کنونــی‪ ،‬کشــاورزی پایــدار بــه‬
                                                          ‫فناوری مناسـب اسـتفاده م ‌یکند‪ ،‬ازنظر اقتصادی‬
                                                          ‫بالندهو پایدار و ازنظر اجتماعیموردقبولاست‪.‬‬

‫‪71‬‬

     ‫| شـماره ‪ | 22‬تابستان ‪| 1403‬‬
   68   69   70   71   72   73   74   75   76   77   78