Page 62 - Sepehr- 24-25 2pages
P. 62
اتاق بازرگانی ،صنایع،
معادن و کشاورزی کرمان
قـدرت خریـد مـردم آ نهـا نهتنهـا افزایـش پیـدا کاهــش نیــز یافتــه اســت؛ در واقــع هرچنــد ســعودی کــه خصوصــ ًا در ســا لهای اخیــر،
نکـرد ،بلکـه بـه شـکل قابلتوجهـی کاهـش نیـز ارزش پــول ملــی ایــن کشــورها دچــار کاهــش عملکــرد سیاســ تگذاری خــود را بــا صــرف
(حداقـل مشـابه ایـران و ترکیـه) نشـد ،امـا عملاً هزین ههــای زیــاد بزرگنمایــی کردهانــد،
یافــت ،شــکل شــماره (.)3
شــاید بررســی وجوهــی از بیمــاری هلنــدی مقایسه تولید ناخالص داخلی سرانه به قیمت دلار برابری قدرت خرید (سال )2021از بازه 1990تا شکل شماره ()3
پیــش روی اقتصــاد ملــی عربســتان ســعودی 2023؛ نشا ندهنده عملکرد ن هچندان مطلوب کشورهای ک مجمعیت بهرهمند ازمنابع طبیعی منطقه.
و امـارات متحـده عربـی خالـی از لطـف نباشـد.
در ادبیـات اقتصـاد متعـارف ،درصورت یکـه یـک مقایسه سهم ارز شافزوده تولید صنعتی (غیرنفت و ساختمان) از تولید ناخالص داخلی در شکل شماره ()4
کشــور جریــان آزاد ورود و خــروج ســرمایه کشورهای منتخب
داشـته باشـد و نظـام نـرخ ارز ثابـت نیـز داشـته
باشــد ،اســتقلالی در سیاســ تگذاری پولــی
نخواهـد داشـت؛ زیـرا مثـاً سیاسـت انقباضـی
پولـی و افزایـش نـرخ بهـره ،فرصـت بهینهیابـی
(اصطلاحــ ًا آربیتــراژ) بــرای ســرمای هگذاران
خارجـی فراهـم کـرده و بـا تقاضـای پـول ملـی،
متــورم نمــودن طــرف دارایــی بانــک مرکــزی
(افزایــش ذخایــر ارزی) و متعاقبــ ًا چــاپ پــول
بـرای متعـادل کـردن ترازنامـه (افزایـش طـرف
بدهــی یــا همــان پایــه پولــی) ،اثــر سیاســت
مزبــور خنثــی خواهــد شــد؛ امــا همانطــور
کــه مثــاً ســیرز در دهــه 1970دربــاره ضــرورت
نزدیــک شــدن قیمــت ســای های عوامــل تولیــد
بــه قیمــت بــازار ِی بزر گنمایــی شــده آنهــا
در کشـورهای نفتـی گفتـه بـود ،ایـن نوعـی تلـه
(درجازدگــی) یــا ب هعبار تدیگــر ،بــه وضعیــت
ثابــت سیســتم اقتصــادی کشــورهایی ماننــد
امــارات متحــده عربــی و عربســتان ســعودی
بـدل شـده اسـت .ایـن کشـورها بـا دنبـال کـردن
سیاســ ِت مال یســازی و جلــب ســرمای هگذاری
مسـتقیم خارجـی ( )FDIدر کنـار نظـام نـرخ ارز
ثابـت (کـه بـه دلیـل وابسـتگی زیـاد بـه واردات
ناگزیـر از آن هسـتند) عمـاً توانایـی مسـتقیمی
در سیاســتگذاری پولــی ندارنــد و بــه دلیــل
بالاتـر بـودن قیمـت عوامـل تولیدشـان از ارزش
سـای های ،عمـاً حرکـت از تولیـد صنعتـی سـاده
بــه پیچیــده بــرای آنهــا بســیار دشــوار اســت
(هما نطــور کــه مشــاهده میشــودGDP ،
ســرانه بــر اســاس برابــری قــدرت خریــد در
ایــن کشــورها در ســال 2023نســبت بــه ســال
1990بســیار کمتــر بــوده و عمــاً قــدرت خریــد
مردمشــان کــم شــده اســت) .عربســتان و
امــارات از ســویی بــه دلیــل وابســتگی بــه
درآمدهــای نفتــی ،مرتبــ ًا رانــت ارزی دریافــت
60
| شـماره ۲۴و | ۲۵زمستان ۱۴۰۳و بهار | ۱۴۰۴