Page 62 - Sepehr- 24-25 2pages
P. 62

‫اتاق بازرگانی‪ ،‬صنایع‪،‬‬
                                                                                                      ‫معادن و کشاورزی کرمان‬

‫قـدرت خریـد مـردم آ ‌نهـا نه‌تنهـا افزایـش پیـدا‬    ‫کاهــش نیــز یافتــه اســت؛ در واقــع هرچنــد‬     ‫ســعودی کــه خصوصــ ًا در ســا ‌لهای اخیــر‪،‬‬
‫نکـرد‪ ،‬بلکـه بـه شـکل قابل‌توجهـی کاهـش نیـز‬        ‫ارزش پــول ملــی ایــن کشــورها دچــار کاهــش‬     ‫عملکــرد سیاســ ‌تگذاری خــود را بــا صــرف‬
                                                    ‫(حداقـل مشـابه ایـران و ترکیـه) نشـد‪ ،‬امـا عملاً‬  ‫هزین ‌ههــای زیــاد بزرگ‌نمایــی کرده‌انــد‪،‬‬
                     ‫یافــت‪ ،‬شــکل شــماره (‪.)3‬‬
‫شــاید بررســی وجوهــی از بیمــاری هلنــدی‬          ‫مقایسه تولید ناخالص داخلی سرانه به قیمت دلار برابری قدرت خرید (سال ‪ )2021‬از بازه ‪ 1990‬تا‬            ‫شکل شماره (‪)3‬‬
‫پیــش روی اقتصــاد ملــی عربســتان ســعودی‬          ‫‪2023‬؛ نشا ‌ندهنده عملکرد ن ‌هچندان مطلوب کشورهای ک ‌مجمعیت بهر‌همند ازمنابع طبیعی منطقه‪.‬‬
‫و امـارات متحـده عربـی خالـی از لطـف نباشـد‪.‬‬
‫در ادبیـات اقتصـاد متعـارف‪ ،‬درصورت ‌یکـه یـک‬        ‫مقایسه سهم ارز ‌شافزوده تولید صنعتی (غیرنفت و ساختمان) از تولید ناخالص داخلی در‬                     ‫شکل شماره (‪)4‬‬
‫کشــور جریــان آزاد ورود و خــروج ســرمایه‬                                                                                               ‫کشورهای منتخب‬
‫داشـته باشـد و نظـام نـرخ ارز ثابـت نیـز داشـته‬
‫باشــد‪ ،‬اســتقلالی در سیاســ ‌تگذاری پولــی‬
‫نخواهـد داشـت؛ زیـرا مثـاً سیاسـت انقباضـی‬
‫پولـی و افزایـش نـرخ بهـره‪ ،‬فرصـت بهینه‌یابـی‬
‫(اصطلاحــ ًا آربیتــراژ) بــرای ســرمای ‌هگذاران‬
‫خارجـی فراهـم کـرده و بـا تقاضـای پـول ملـی‪،‬‬
‫متــورم نمــودن طــرف دارایــی بانــک مرکــزی‬
‫(افزایــش ذخایــر ارزی) و متعاقبــ ًا چــاپ پــول‬
‫بـرای متعـادل کـردن ترازنامـه (افزایـش طـرف‬
‫بدهــی یــا همــان پایــه پولــی)‪ ،‬اثــر سیاســت‬
‫مزبــور خنثــی خواهــد شــد؛ امــا همان‌طــور‬
‫کــه مثــاً ســیرز در دهــه ‪ 1970‬دربــاره ضــرورت‬
‫نزدیــک شــدن قیمــت ســای ‌های عوامــل تولیــد‬
‫بــه قیمــت بــازار ِی بزر ‌گنمایــی شــده آن‌هــا‬
‫در کشـورهای نفتـی گفتـه بـود‪ ،‬ایـن نوعـی تلـه‬
‫(درجازدگــی) یــا ب ‌هعبار ‌تدیگــر‪ ،‬بــه وضعیــت‬
‫ثابــت سیســتم اقتصــادی کشــورهایی ماننــد‬
‫امــارات متحــده عربــی و عربســتان ســعودی‬
‫بـدل شـده اسـت‪ .‬ایـن کشـورها بـا دنبـال کـردن‬
‫سیاســ ِت مال ‌یســازی و جلــب ســرمای ‌هگذاری‬
‫مسـتقیم خارجـی (‪ )FDI‬در کنـار نظـام نـرخ ارز‬
‫ثابـت (کـه بـه دلیـل وابسـتگی زیـاد بـه واردات‬
‫ناگزیـر از آن هسـتند) عمـاً توانایـی مسـتقیمی‬
‫در سیاســت‌گذاری پولــی ندارنــد و بــه دلیــل‬
‫بالاتـر بـودن قیمـت عوامـل تولیدشـان از ارزش‬
‫سـای ‌های‪ ،‬عمـاً حرکـت از تولیـد صنعتـی سـاده‬
‫بــه پیچیــده بــرای آن‌هــا بســیار دشــوار اســت‬
‫(هما ‌نطــور کــه مشــاهده می‌شــود‪GDP ،‬‬
‫ســرانه بــر اســاس برابــری قــدرت خریــد در‬
‫ایــن کشــورها در ســال ‪ 2023‬نســبت بــه ســال‬
‫‪ 1990‬بســیار کمتــر بــوده و عمــاً قــدرت خریــد‬
‫مردمشــان کــم شــده اســت)‪ .‬عربســتان و‬
‫امــارات از ســویی بــه دلیــل وابســتگی بــه‬
‫درآمدهــای نفتــی‪ ،‬مرتبــ ًا رانــت ارزی دریافــت‬

                                                                                                                               ‫‪60‬‬

                                                                                                      ‫| شـماره ‪۲۴‬و ‪ | ۲۵‬زمستان ‪ ۱۴۰۳‬و بهار ‪| ۱۴۰۴‬‬
   57   58   59   60   61   62   63   64   65   66   67