Page 63 - Sepehr- 24-25 2pages
P. 63
مقاله سیاس تگذاری
هســتیم) .هنگام یکــه مــرز یــک سیســتم و جانبــی؛ بــه تعبیــر دیگــر ،همــان فرآیندهــای می‌کننــد و از طــرف دیگــر بــرای جلوگیــری از:
ب هانــدازه کافــی گســترده شــود کــه بتــوان دلیــل خلــق ارزش در اقتصــاد ملــی کــه خروجــی )1تـورم (وابسـتگی بـالا بـه واردات)؛ )2بحـران
خروج یهــای نــاکارآ را در آن ریشــ هیابی کــرد، آن معیشــت را تشــکیل م یدهــد ،دارای و فروپاشــی مالــی (جلوگیــری از گــران شــد ِن
خواهیــم توانســت بــه حــل مســئله بپردازیــم و کارکردهایــی ناکارآیــی آفریــن هســتند کــه اثــر ســهام شرکت‌هایشــان در بازارهــای بی نالمللــی،
در غیــر ایــن صــورت ،رویــه یــا ظاهــر بیرونــی تجمعــی آ نهــا را در بعضــی شــاخ صها شــاهد اقــدام فعــالان جهانــی بــه Shortsellingو
ریــزش بازارهــای دارایــی) ،مرتبــ ًا همــگام بــا
درآمدهــای ارزی مجبــور هســتند کــه:
)1بـا چـاپ پـول از بـالا رفتـن ارزش پـول ملـی
خـود جلوگیـری نماینـد (بـرای ثبـات بازارهـای
مالـی)؛
)2بــا تزریــق ارز جلــوی کاهــش ارزش پــول
ملـی را نیـز بگیرنـد (بـرای ثبـات سـطح عمومی
قیمت‌هــا) ،امــا ایــن عــدم اســتقلال بــه بهــای
عـدم عمـق گرفتـن تولیـد صنعتی ،عـدم افزایش
صــادرات غیرنفتــی ایــن کشــورها و وابســتگی
فزاینـده بـه درآمدهـای ناشـی از منابـع طبیعـی
تمــام خواهــد شــد کــه دو مــورد مزبــور دقیقــ ًا
تبعــات بیمــاری هلنــدی اســت .نیم‌نگاهــی بــه
سـهم تولیـد صنعتـی از تولیـد ناخالـص داخلـی
ایــن کشــورها نشــا ندهنده آن اســت کــه ایــن
رفتــار ،یــک خروجــی سیســتم اقتصــادی-
اجتماعــی آن‌هاســت ،شــکل شــماره (.)4
سهم اشتغال صنعتی از کل اشتغال (روش .)ILOهرچند سهم بالاتر لزوم ًا خوب نیست و شاید شکل شماره ()5 نتیج هگیری
به معنای بهر‌هوری پایین باشد ،اما همچنان به معنای ابتلای کمتراقتصاد ایران به بیماری هلندی نــگاه سیســتمی (در معنــای تفکــر سیســتمی
است .وابستگی بیشترصنعت کشورهایی مانند امارات به بخش ساختمان که طبق تحلیل هیرشمن آن) بــه وضعیــت توســعه صنعتــی و
به دلیل فرآیند محور نبودن و محصول محور بودن ،پایدار نیست در ثبات نسبی سهم ایران (که با اقتصــادی کشــورها در دوران معاصــر نشــان
م یدهــد سیســتم اقتصادی-اجتماعــی در
فرازو نشی بهای نفت بالا و پایین نم یشود) مشهود است. کشــورهای درحا لتوســعه ،تولیدکننــده بعضــی
ناکارآی یهاسـت .در فضـای پلمیکـی (در معنـای
سهم کالاهای دارای فناوری متوسط و بالا (ها یتک) از کل ارز شافزوده تولید صنعتی از سال شکل شماره ()6 جــدا ِل سیاســ تزده غیرمبتنــی بــر جســتجوی
1990تا 2023 حقیقـت در مقابـل دیالکتیـک یـا جسـتجو بـرای
حقیقــت) حاکــم بــر شــئون مختلــف زندگــی
اجتماعـی از جملـه مطالبـه گـری ،ممکـن اسـت
ایــن ناکارآی یهــا ب هعنــوان بحــران تلقــی شــوند
و رویکردهــای خشــون تآمیز بــه حــل مســئله
اصیــل ترجیــح داده شــود ،امــا یــک دســتاورد
تفکــر سیســتمی ایــن آمــوزه اســت کــه یــک
سیسـتم اقتصادی-اجتماعـی تولیدکننـده اثـرات
مثبـت در کنـار اثـرات منفـی اسـت و ایـن دو را
بایــد در کنــار هــم و ب هعنــوان خروج یهایــی از
همـان سیسـتم دیـد (نـه دوگانـه اثـرات اصلـی
61
| شـماره ۲۴و | ۲۵زمستان ۱۴۰۳و بهار | ۱۴۰۴
