Page 36 - Sepehr- 24-25 2pages
P. 36
اتاق بازرگانی ،صنایع،
معادن و کشاورزی کرمان
یافتههـا نشـان میدهنـد کـه روابـط اقتصـادی ایــن امــر نشــان م یدهــد کــه اقتصــاد ایــران بنابرایـن مراحـل اصلـی گنجانـدن داد ههـای
ایـران بـا اقتصـاد جهانـی محـدود اسـت کـه این ارتباطــات ضعی فتــری بــا اقتصــاد جهانــی دارد، یــک کشــورمثــل ایــران درجدو لهــای جهانــی
موضــوع بازتابــی از تحری مهــا و سیاســتهای بـه ایـن معنـا کـه تغییـرات تقاضـا در ایـران تأثیـر
اقتصــادی و سیاســی داخلــی اســت .ایــن کمتـری بـر کشـورهای دیگـر دارد و بالعکـس .ایـن ICIOچیســت؟
وضعیــت منجــر بــه ضرایــب فزاینــده پایینتــر ضریــب پاییــن نشــا ندهنده یکپارچگــی کمتــر بــا گنجانــدن دادههــای یــک کشــور در جدو لهــای
شــده اســت و تغییــرات تقاضــای داخلــی و زنجیرههــای تأمیــن جهانــی و انــدازه کوچ کتــر جهانــی ICIOبــه چهــار مرحلــه اصلــی تقســیم
بی نالمللـی در ایـران تأثیـر محـدودی بـر دیگـر اقتصـاد ایـران نسـبت بـه برخـی کشـورهای دارای
کشــورها دارنــد .همچنیــن ،ایــن یافتههــا ضرایــب بزر گتــر اســت .ه مچنیــن محاســبه و میشــود:
ضــرورت افزایــش یکپارچگــی اقتصــادی ایــران مقایسـه ضریـب فزاینـده تقاضـا بـا جـدول ملـی • همسا نسـازی و هماهنگی :اطمینان از سـازگاری
بــا جهــان را بــرای بهبــود بهــرهوری اقتصــادی سـال 1395بانـک مرکـزی و جـدول جهانـی بـرای دادههـای ملـی بـا جدو لهـای جهانـی از نظـر
ایـران تفـاوت نـدارد و این هـم بازگوکننده این اسـت
نشــان میدهنــد. کـه ایـران در بسـتر اقتصـاد جهانـی جایگاهـی نداد. طبق هبنـدی صنایـع ،قیم تهـا و واحـد پـول،
• سـاخت ماتریـس داده-سـتانده داخلـی :ایجـاد
درمــورد زنجیرههــای ارزش جهانــی صحبــت کـدام کشـورها کمتریـن و بیشـترین ضرایـب ماتریســی کــه تراکن شهــای بیــن صنایــع در
کنیــم ،زنجیرههــای ارزش جهانــی ( )GVCsچــه فزاینـده تقاضـا را درایـن مطالعـه دارنـد؟
هسـتند و چـرا دراقتصـاد جهانـی امـروزاهمیـت داخــل کشــور را نشــان م یدهــد،
طبـق ایـن مطالعـه ،عربسـتان سـعودی کمتریـن • محاســبه ماتری سهــای واردات واســط های و
دارنـد؟ ضریـب فزاینـده تقاضـا ( )1/51را دارد ،درحال یکـه نهایـی :تعییـن ارزش کالاهـا و خدمـات وارداتـی
زنجیرههــای ارزش جهانــی ( )GVCsبــه ویتنــام بالاتریــن ضریــب ( )2/93را دارد .ایــن کــه ب هعنــوان ورودی یــا بــرای مصــرف نهایــی
فرآیندهــای ب هه مپیوســته تولیــد اشــاره دارنــد تفــاوت نشــان م یدهــد کــه اقتصــاد ویتنــام
کــه در آن مراحــل مختلــف چرخــه حیــات یــک بیشــتر بــا زنجیرههــای تأمیــن جهانــی در هــم اســتفاده م یشــوند،
محصــول (از طراحــی و تأمیــن مــواد خــام تــا تنیـده اسـت و فعالی تهـای تولیـدی آن تأثیـرات • محاســبه ماتری سهــای صــادرات واســط های و
تولیـد ،توزیـع و مصـرف) در کشـورهای مختلـف نهایـی :ارزیابـی ارزش کالاهـا و خدمـات صادراتـی
انجــام م یشــود .ایــن «تفکیــک» تولیــد بــه گســتردهتری در ســطح جهانــی دارنــد. کــه در صنایــع کشــورهای دیگــر ب هعنــوان ورودی
دلیـل عواملـی ماننـد دسـتیابی بـه کارایـی هزینـه
و منابــع تخصصــی رخ م یدهــد GVCs .مهــم چــه نتیج هگیر یهایــی م یتــوان دربــاره یــا بــرای مصــرف نهایــی اســتفاده م یشــوند.
هســتند زیــرا تجــارت بی نالمللــی را بازتعریــف وضعیــت اقتصــادی ایــران بــراســاس یافت ههــای
کـرده و فراتـر از مفهـوم سـنتی مبادلـه کالاهـای یکـی ازکاربردهـای اولیـه ایـن الگـو محاسـبه
نهایـی حرکـت م یکننـد .آ نهـا نشـان م یدهنـد ایــن ضریــب داشــت؟ ضریـب فزاینده تقاضا اسـت .این مفهوم چیسـت و
کـه ارزش در هـر مرحلـه تولیـد و تجـارت چگونـه
افــزوده م یشــود و کشــورها چگونــه در تولیــد صـادرات ناخالـص ،کل ارزش کالاهـا و خدمـات درایـن زمینـه چگونه اسـتفاده م یشـود؟
محصــولات جهانــی مشــارکت م یکننــد کــه صادرشـده را شـامل م یشـود ،بـدون توجـه بـه ضریــب فزاینــده تقاضــا نشــان م یدهــد کــه
تأثیــرات مهمــی بــر مســیر رشــد اقتصــادی و اینکـه آیـا کشـور صادرکننـده مـواد خـام ،اجـزای تغییــر در تقاضــای نهایــی (ماننــد مصــرف
واســط های یــا مونتــاژ نهایــی را تولیــد کــرده خانــوار ،خریدهــای دولــت ،ســرمای هگذاری،
توســعه آ نهــا دارد. اسـت ،امـا تحلیـل ارز شافـزوده تنهـا بـه سـهم صــادرات) چگونــه بــر کل تولیــد یــک اقتصــاد
اقتصـادی کشـور مبـدأ صادرکننـده توجـه دارد. تأثیــر م یگــذارد .در ایــن تحقیــق ،بــا اســتفاده
حـال سـؤال ایـن اسـت کـه چگونـه داد هها و ایـن روش از محاسـبه چندبـاره ارزش کالاهـای از معکــوس ماتریــس جهانــی لئونتیــف ،ایــن
جداولـی ماننـد ICIO، WIODو Eoraدرتحلیـل واسـط های جلوگیـری م یکنـد .بـرای مثـال ،ا گـر ضرایـب از جـدول ICIOجهانی محاسـبه شـدند و
یک خودرو در کشور Xمونتاژ شود اما قطعات بـا جـداول ملـی متفـاوت هسـتند .ایـن کار تأثیـر
زنجیرههــای ارزش جهانــی اســتفاده م یشــوند؟ آن در کشــورهای Yو Zتولیدشــده باشــند، تغییــرات تقاضــا در یــک کشــور خــاص (ماننــد
مجموعــه دادههایــی ماننــد ( ICIOجــدول محاســبه کل ارزش خــودرو ب هعنــوان صــادرات ایــران) بــر ســطح تولیــد داخلــی و جهانــی را
داده-ســتانده بیــن کشــوری)WIOD ، کشــور Xگمرا هکننــده اســت زیــرا ارز شافــزوده نشـان م یدهـد .ایـن ضرایـب بـه درک ارتباطـات
(پایــگاه داده داده-ســتانده جهانــی) و Eora کشــورهای Yو Zرا نیــز شــامل م یشــود. زنجیرههــای تأمیــن جهانــی کمــک م یکننــد.
بــرای تحلیــل GVCبســیار حیاتــی هســتند
زیــرا دیــدگاه جامعــی از تراکنشهــای بیــن نتایج مربوط به ضرایب فزاینده تقاضا چه چیزی
فعالی تهــا در کشــورهای مختلــف ارائــه درباره ارتباطات اقتصادی ایران نشان م یدهند؟
مطالعـه مـا نشـان داد کـه ایـران ضریـب فزاینـده
تقاضــای نســبت ًا پایینــی ( )1/75دارد .بویــژه در
مقایســه بــا کشــورهای دیگــر در جــدول ICIO
34
| شـماره ۲۴و | ۲۵زمستان ۱۴۰۳و بهار | ۱۴۰۴