Page 35 - Sepehr- 24-25 2pages
P. 35
گفت‌وگو سیاس تگذاری
گف توگو با دکتر «اسفندیار جهانگرد» عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی و نویسنده کتاب «اقتصاد ایران در زنجیره ارزش جهانی»
اقتصاد ایران در زنجیره ارزش جهانی
چگونـه داد‌ههـای ایـران درجـدول ICIOسـال در سـا لهای اخیـر ظهـور کشـتی‌های اقیانو سپیمـا در مقیـاس بـزرگ و پذیـرش کانتینرهای اسـتاندارد،
2016سـازمان OECDتوسـط شما و تیم پژوهش یتان ظرفی تهـای حم لونقـل را افزایـش داده و هزین ههـای متوسـط حم لونقـل بین‌المللـی را کاهـش داده
اسـت .ه مچنیـن پیشـرفت در فناوری ارتباطات و اطلاعات ،مانند اینترنت ،نسـل جدیـدی از ارائه‌دهندگان
گنجانده شـدند؟ خدمـات لجسـتیک ،توزیـع ،مالـی و تجـاری را فعـال کـرده کـه پیکربنـدی کارآمـد زنجیره‌هـای تأمیـن
بــرای ایــن کار دو روش وجــود دارد .یکــی جهان یهـا را تسـهیل کـرده و مدیریـت زمـان واقعی فعالی تهـای زنجیـره ارزش جهانی را هـم امکان‌پذیر
اضافـه کـردن ایـران در جـداول عرضـه و مصـرف و هـم ارزان کـرده اسـت .تحـولات عظیـم فوق‌الذکـر در عرضـه تجـارت بی نالملـل باعث تحـول در مفاهیم
جهانـی و سـپس محاسـبه جـدول داده-سـتانده تجـارت سـنتی و سـوق بـه مفاهیـم «تجـارت وظایـف» و «تک هتکـه شـدن» فراینـده تولیـد در ادبیـات
متقـارن بیـن کشـوری و دیگـری اضافـه کـردن
مسـتقیم ایـران در جـدول داده-سـتاده متقـارن اقتصـادی تجربـی و نظری شـده اسـت.
بیــن کشــوری .در ایــن مطالعــه بــا اســتفاده از در ایـن راسـتا مرکـز پژوه شهـای اتـاق ایـران اقـدام به یک سـری مطالعـات در زمینه ی زنجیـره ارزش
روش دوم کــه شــامل چنــد مرحلــه اســت بــه جهانـی فعالی تهـا کـرد کـه در گام اول بـا طراحـی یـک پـروژه سـنگین ضمـن بررسـی ادبیـات علمـی و
کار گرفتــه شــد :ابتــدا داده‌هــای جــدول داده- تجربـی جـداول داده-سـتانده جهانی در سـطح دنیـا ،اتصال جدول داده-سـتانده ملی سـال 1395بانک
سـتانده ملـی ایـران بـا چارچـوب ICIOسـازمان مرکـزی جمهـوری اسالمی ایـران را بـه جـدول داده-سـتانده بین کشـوری سـال 2016سـازمان همکاری
OECDهمسان‌ســازی شــدند .ســپس، و توسـعه اقتصـادی را فراهـم کـرد .بـا انجـام ایـن مطالعـه بانـک اطلاعات لازم برای بررسـی نقـش ایران
ماتریــس داده-ســتانده داخلــی ایــران ســاخته در زنجیره‌هـای ارزش جهانـی فراهـم گردیـد .در ادامـه تدویـن و انتشـار کتـاب «اقتصاد ایـران در زنجیره
شــد .در مرحلــه بعــد ،ماتری سهــای واردات
واسـط های و نهایـی ایـران از کشـورهای مختلـف ارزش جهانـی» در دسـتور کار قـرار گرفـت و در نیمه دوم سـال 1403منتشـر شـد.
محاســبه شــد .درنهایــت ،ماتریس‌هــای سـؤالات مهمـی پیـش روی محققیـن ،سیاسـ تگذاران و تصمیم گیـران اقتصـادی بـرای نقـش اقتصـاد
صـادرات واسـط های و نهایـی ایـران به کشـورهای ایـران در قالـب فعالی تهـای اقتصـادی در زنجیـره ارزش جهانـی وجـود دارد کـه بـه برخـی از آ نهـا
دیگــر بــرآورد شــدند .ایــن ماتری سهــا بــا در ایـن کتـاب پاسـخ داده شـده اسـت .اهـم سـؤا لهای کـه در ایـن کتـاب بـه آن‌هـا در مـورد اقتصـاد
جــدول ICIOجهانــی ادغــام شــدند و داده‌هــا ایـران قابـل طـرح و روشـنگری اسـت را بـا نویسـنده کتـاب دکتـر اسـفندیار جهانگـرد ،عضو هیئـت علمی
ب هگونــ های ســازما ندهی شــدند کــه بــا فرمــت دانشـکده اقتصـاد دانشـگاه علامـه طباطبائـی در میان گذاشـته ایم که جهت اسـتفاده خواننـدگان در ادامه
OECDقابــل مقایســه باشــند. قاب لمطالعـه اسـت.
چــرا گنجانــدن ایــران درجدو لهــای جهانــی جـداو ل داده-سـتانده بیـ ن کشـوری ()ICIO
ICIOچال شبرانگیــزاســت؟ چیسـت و چـرا مهـم هسـتند؟
بــا وجــود داشــتن جدو لهــای داده-ســتانده جدو لهـای داده-سـتانده بیـن کشـوری ()ICIO
ملــی طــی چندیــن دهــه ،ایــران در جدو لهــای چارچوبــی بــرای مد لســازی روابــط اقتصــادی
بی نالمللــی یــا منطقــ های ICIOب هطــور رســمی بیـن صنایـع یـا فعالی تهـا در کشـورهای مختلف
گنجانــده نشــده اســت .ایــن موضــوع بــه اسـت .ایـن جدو لهـا جریـان کالاهـا و خدمـات
دلایلـی ازجملـه کمبـود تاریخـی در یکپارچگـی بـا را در داخــل و بیــن کشــورها ثبــت م یکننــد و
اقتصــاد جهانــی ،رو شهــای خــاص آمــاری کــه نشــان م یدهنــد کــه فعالی تهــا چگونــه بــرای
بــا اســتانداردهای بی نالمللــی ســازگار نیســتند و تولیــد بــه یکدیگــر وابســت هاند .ایــن جدو لهــا
دشـوار یهای جمـ عآوری داد‌ههـا و عـدم ارتبـاط بــرای ارزیابــی تأثیــر سیاســ تهای اقتصــادی
فعــال ایــران بــا نهادهــای بی نالمللــی مرتبــط و رویدادهــای مختلــف بــر زنجیر‌ههــای تأمیــن
اسـت .همچنین ،دسترسـی محـدود بـه داد‌ههای جهانــی ،الگوهــای تجــارت و رشــد اقتصــادی
تجـاری جزئـی شـده بـر اسـاس فعالیت و کشـور اهمیــت زیــادی دارنــد و دیدگاهــی جام عتــر از
نیــز چالــش دیگــری بــوده اســت. آمــار ســاده تجــاری ارائــه م یدهنــد.
33
| شـماره ۲۴و | ۲۵زمستان ۱۴۰۳و بهار | ۱۴۰۴
