Page 26 - Sepehr- 24-25 2pages
P. 26

‫اتاق بازرگانی‪ ،‬صنایع‪،‬‬
                                                                                                                   ‫معادن و کشاورزی کرمان‬

‫بــه عبارتــی برنام ‌ههــای توســعه‪ ،‬نیازمنــد مراجعــه‬    ‫ب ‌هعنـوان مثـال پیـش از انقـاب‪ ،‬افزایـش قیمـت‬          ‫پژوه ‌شهــای مجلــس‪ :1389 ،‬شــماره ‪10299‬؛‬
‫بـه علـوم انسـانی هسـتند کـه ایـن امـر مـورد توجه‬          ‫نفـت یـا خواسـت شـاه‪ ،‬گاه موجـب شـده اسـت‬               ‫مرکــز پژوه ‌شهــای مجلــس‪ :1401 ،‬شــماره‬
‫برنام ‌هنویســان و برنام ‌هریــزان قــرار نگرفتــه اســت‪.‬‬  ‫کـه برنامـه توسـعه بـا تغییـرات اساسـی روبـ ‌هرو‬        ‫مسلسـل ‪8821‬؛ بانـك مركـزی جمهـوری اسـامی‬
‫چراکــه برنام ‌هنویســی در ایــران اغلــب در قالــب‬        ‫شــود و یــا ب ‌هکلــی کنــار گذاشــته شــود‪ .‬پــس از‬   ‫ایــران‪1397-1381 ،‬؛ بانــك مركــزی جمهــوری‬
‫تخصیــص منابــع بــه پروژ‌ههــای عمرانــی‪ ،‬صنایــع‬         ‫انقـاب اسـامی نیـز عـدم هماهنگـی مجلـس بـا‬
‫یـا تأمیـن نیازهـای انسـان درک شـده اسـت‪ .‬بـه‬              ‫دولـت یـا شـرایط سیاسـی خـاص موجـب شـده‬                                    ‫اســامی ایــران‪.)1399-1380 ،‬‬
‫همیــن دلیــل ایــن برنام ‌ههــا اغلــب از ورود بــه‬       ‫اســت کــه برنام ‌ههــای توســعه در حــوزه اجــرا بــا‬  ‫عـدم موفقیـت برنام ‌ههـای توسـعه اجـرا شـده در‬
‫حـوزه نظـر غافـل ماند‌هانـد‪ .‬در صورتـی کـه برنامـه‬         ‫مشـکل همـراه شـوند و یـا ب ‌هکلـی کنـار گذاشـته‬         ‫ایــران دلایــل مختلفــی دارد کــه م ‌یتــوان آ ‌نهــا‬
‫توسـعه نیازمنـد تبییـن در حـوزه نظـر و عمل اسـت‪.‬‬           ‫شــوند؛ چراکــه در حــوزه اجــرا در ایــران ب ‌هدلیــل‬  ‫را بــه دو حــوزه تدویــن برنام ‌ههــای توســعه و‬
‫مؤلف ‌ههایــی کــه در تدویــن برنام ‌ههــای توســعه‬        ‫اینکــه‪ ،‬دولــت اغلــب وظایــف توســعه را در حــوزه‬     ‫حــوزه اجــرا طبق ‌هبنــدی کــرد‪ .‬در مرحلــه بعــد‪،‬‬
‫بایــد بــه آ ‌نهــا توجــه شــود‪ ،‬درســه ســطح قابــل‬     ‫سیاســ ‌تگذاری و اجــرا بــر عهــده دارد‪ ،‬برنامــه‬      ‫دلایــل متفاوتــی را م ‌یتــوان ب ‌هعنــوان دلایــل‬
                                                           ‫توســعه تابــع خواســت ‌ههای حکوم ‌تهــا شــده‬          ‫عـدم موفقیـت برنام ‌ههـای توسـعه در حـوزه اجـرا‬
                                ‫دســت ‌هبندی اســت‪:‬‬        ‫اســت‪ .‬بــه ایــن ترتیــب فراینــد برنام ‌هریــزی‬       ‫برشـمرد کـه آ ‌نهـا را م ‌یتـوان بـه عوامـل درونـی و‬
‫* در ســطح نظــری و معرفتــی (تبییــن جایــگاه‬             ‫توســعه در ایــران ب ‌هدلیــل تمرکزگرایــی در حــوزه‬    ‫بیرونـی تقسـیم کـرد؛ در حـوزه عوامـل بیرونـی بـ ‌ه‬
‫انســان‪ ،‬صور ‌تبنــدی نظا ‌مهــای معرفتــی‪ ،‬ترســیم‬        ‫اجــرا و سیاســ ‌تگذاری و امــکان تغییــر رویکــرد‬      ‫تن ‌شهـای سیاسـی ایـران بـا سـایر کشـورها و یـا‬
                                                                                                                   ‫کاهـش و افزایـش قیمـت نفـت م ‌یتـوان اشـاره‬
             ‫چشــ ‌مانداز‪ ،‬تبییــن مفهــوم توســعه)‪،‬‬          ‫دولتمــردان بــا موفقیــت همــراه نشــده اســت‪.‬‬      ‫داشــت کــه موجــب شــده اســت‪ ،‬فراینــد اجــرای‬
‫* در ســطح راهبــردی (تاری ‌خمنــدی‪ ،‬صور ‌تبنــدی‬          ‫عــدم موفقیــت برنام ‌ههــای توســعه در ایــران در‬      ‫برنامــه توســعه ب ‌هدلیــل عــدم تأمیــن منابــع لازم‬
‫حقــوق انســان‪ ،‬صور ‌تبنــدی آزادی انســان‪ ،‬تبییــن‬        ‫حــوزه تدویــن برنام ‌ههــای توســعه نیــز ب ‌هدلیــل‬   ‫بــا مخاطراتــی همــراه شــود‪ .‬ایــن امــر بــه دلیــل‬
                                                           ‫عــدم توجــه بــه الزامــات برنام ‌هنویســی توســعه و‬   ‫وابسـتگی توسـعه ایـران بـه درآمـد نفـت از ابتـدای‬
                ‫عدالــت و صور ‌تبنــدی انگیز‌ههــا)‪،‬‬       ‫مؤلف ‌ههـای علـوم انسـانی در ایـن برنام ‌ههـا اسـت‪.‬‬     ‫فراینــد توســعه کــه موجــب شــده اســت عوامــل‬
‫* در ســطح عملــی و کاربــردی (تبییــن حــوزه‬                                                                      ‫خارجـی و اقتصـاد جهانـی در فراینـد توسـعه ایـران‬
‫خصوصـی و عمومـی‪ ،‬تبییـن نقـش دولـت‪ ،‬تعریـف‬                 ‫یکـی از عواملـی کـه در فراینـد اجـرای برنامـه‬           ‫نقـش مهمـی ایفـا کنـد‪ ،‬اهمیـت بیشـتری پیـدا‬
‫راهبردهـای توسـعه‪ ،‬صور ‌تبنـدی سـرمایه اجتماعـی‬            ‫توسـعه در ایـران ب ‌هعنـوان عاملـی مخـرب‬
‫و فرهنگـی‪ ،‬سـرمایه انسـانی‪ ،‬صور ‌تبنـدی مشـارکت‬            ‫در حـوزه توسـعه عمـل کـرده اسـت‪ ،‬عـدم‬                                                          ‫کــرده اســت‪.‬‬
                                                           ‫پایبنـدی بـه برنام ‌ههـای توسـعه و تغییـر آن بـر‬        ‫عوامـل درونـی کـه در فراینـد اجـرای برنامه توسـعه‬
                               ‫انسـان و نهادسـازی)‪.‬‬        ‫اسـاس خواسـت دولتمـردان اسـت؛ ب ‌هعنـوان‬                ‫در ایـران موانـع مهمـی ایجـاد کرد‌هانـد را م ‌یتـوان‬
‫وظیفــه تبییــن و تعریــف ایــن مؤلف ‌ههــا بــر عهــده‬    ‫مثـال پیـش از انقـاب‪ ،‬افزایـش قیمـت‬                     ‫در قالــب‪ :‬تن ‌شهــای سیاســی داخلــی‪ ،‬تغییــر‬
‫علـوم انسـانی اسـت؛ چراکـه ایـن مؤلف ‌ههـا مربـوط‬          ‫نفـت یـا خواسـت شـاه‪ ،‬گاه موجـب شـده‬                    ‫دول ‌تهــا‪ ،‬عــدم پایبنــدی بــه برنام ‌ههــای توســعه‬
‫بــه جامعــه انســانی اســت و تعریــف مؤلف ‌ههــای‬         ‫اسـت کـه برنامـه توسـعه بـا تغییـرات اساسـی‬             ‫و غیـره دسـت ‌هبندی کـرد‪ .‬یکـی از عواملـی کـه در‬
‫جامعـه انسـانی بـر عهـده علـوم انسـانی اسـت‪ .‬عدم‬           ‫روبـ ‌هرو شـود و یـا ب ‌هکلـی کنـار گذاشـته شـود‪.‬‬       ‫فراینــد اجــرای برنامــه توســعه در ایــران ب ‌هعنــوان‬
‫توجــه بــه ایــن امــر موجــب شــده اســت کــه گاه‬                                                                ‫عاملــی مخــرب در حــوزه توســعه عمــل کــرده‬
‫مفاهیـم توسـعه در قالـب فنـی و مکانیکـی تعریـف‬                                                                     ‫اســت‪ ،‬عــدم پایبنــدی بــه برنام ‌ههــای توســعه و‬
‫شــوند و ازایــ ‌نرو وجهــی ت ‌کســاحتی پیــدا کننــد‪.‬‬                                                             ‫تغییـر آن بـر اسـاس خواسـت دولتمـردان اسـت؛‬
‫برنام ‌ههــای توســعه اجراشــده در ایــران ب ‌هجــز‬
‫برنامـه چهـارم عمرانـی پیـش از انقـاب اسـامی‬

                                                                                                                                            ‫‪24‬‬

                                                                                                                   ‫| شـماره ‪۲۴‬و ‪ | ۲۵‬زمستان ‪ ۱۴۰۳‬و بهار ‪| ۱۴۰۴‬‬
   21   22   23   24   25   26   27   28   29   30   31