Page 19 - Sepehr- 24-25 2pages
P. 19
مقاله سیاس تگذاری
بــه اصــاح واقعــی نینجامــد؛ چــرا کــه تعــادل نکتــه قابلتوجــه در ایــن فرازوفرودهــای اقتصـادی و سیاسـی رسـمی کشـورهای موفـق
اقتصــادی ممکــن اســت وابســته بــه مســیر تاریخـی تفکـر توسـعه ،گـذار از تجویـزات متقـن غربـی بـه کشـورهای جهـان سـوم بـه کشـورهای
باشــد .ایــن دام یــادآور ایــده ای کلاســیک در و جهان شـمول بـه نسـخه های بومـی اسـت .در جهــان ســوم و اروپــای شــرقی ،شــرط کافــی
جامعـه ،یعنـی قانـون آهنیـن الیگارشـی (Iron ایــن چارچــوب هیــچ راه و روش جهان شــمولی بــرای عملکــرد خــوب اقتصــادی نیســت .از
)law of oligarchyاســت .ایــن فرضیــه بـرای انجـام اصلاحـات اقتصـادی بـا هـدف نیـل ایـن گذشـته ،بررسـی ها نشـان داده اسـت کـه
بیــان می کنــد کــه داشــتن تغییــر واقعــی در بـه توسـعه وجـود نـدارد .ایـن مفهـوم ب هخوبـی بخــش قاب لتوجهــی از سیاســت های اتخــاذ
جامعـه هرگـز ممکـن نیسـت ،زیـرا زمانـی کـه توســط دارون عجم اوغلــو و رابینســون برنــدگان شــده توســط کشــورهای توســع هیافته امــروزی
گروه هـای جدیـد در فراینـد تغییـر اجتماعـی و نوبــل 2024شــرح داده شــده اســت :آ نهــا شـرق آسـیا از اصـول حکمرانـی خـوب پیـروی
اقتصـادی بسـیج و یـا ایجـاد می شـوند ،آنهـا بــا بررســی مســیرهای منتهــی بــه شکســت در نمی کنـد .تجربـه چیـن و سـایر کشـورهای ایـن
بهســادگی جایگزیــن نخبــگان و گروه هــای انجــام اصلاحــات از منظــر اقتصــاد سیاســی منطقـه نشـان می دهـد کـه اصـول مرتبـه بالاتـر
موجـود شـده و یـا بـا روش هـای کیفـی مشـابه نشــان داده انــد کــه چگونــه تغییــر در هــر بــرای مدیریــت صحیــح اقتصــادی ،نمی توانــد
رفتــار می کننــد .بنابرایــن وابســتگی بــه مســیر یــک از اجــزاء سیســتم اقتصادی-سیاســی در متناظــر بــا ترتیبــات نهــادی منحصربهفــرد
بســیار زیــادی میتوانــد در تعــادل سیاســی راســتای اصلاحــات اقتصــادی می توانــد نهایتــ ًا باشـد و ممکـن اسـت چندیـن راه بـرای تعییـن
وجــود داشــته باشــد ،حتــی زمانــی کــه قــدرت بــه شکســت منجــر شــود؛ آنهــا در بررســی قالــب ایــن اصــول و جــای دادن آ نهــا در
رســمی و غیررســمی از یــک گــروه بــه گــروه دام هـای اصلاحـات اقتصـادی ،بیـان داشـته اند ترتیبـات نهـادی وجـود داشـته باشـد .لـذا هنـر
دیگــر دس تب هدســت می شــود .ایــن بــه کــه تغییــر مســتقیم نهادهــای اقتصــادی اصلاحــات ،عبــارت اســت از انتخــاب مناســب
معنــی ایــن اســت کــه بــرای اصلاح طلبــان، مشـخص ممکـن اسـت ناکافـی باشـد و باعـث از میــان فهرســت بالقــوه بســیار مفصلــی از
سیاســت تغییــر نهادهــای سیاســی و تــاش بـروز اثـرات معکـوس نیـز بشـود ،بـه ایـن دلیـل
ب هطــور همزمــان بــرای تضعیــف قــدرت رســمی کـه از سـر راه برداشـتن یـک ابـزار بـدون تغییـر طراحی هــای نهــادی اســت.
حـزب حاکـم ممکـن اسـت ثمربخـش نباشـد. تــوازن قــدرت در جامعــه یــا تعــادل سیاســی رشـد پایـدار بـا برپایـی نهادهـای اقتصـاد بـازار
در عــوض اصلاح طلبــان بایــد انگیــزه نخبــگان بنیادیــن ممکــن اســت منجــر بــ ه جایگزینــی و رفــع شكســت های بــازار به وجــود می آیــد و
جدیـد را تغییـر دهنـد و انتخاب هـای آ نهـا را از یـک ابـزار بـا ابـزاری دیگـر شـود .ممکـن اسـت بازارهـا نیازمنـد قواعـد و مقـررات وسـیع بـرای
تصــور شــود کــه موانــع اصلاحــات بــا اصــاح حداقــل ســاختن سوءاســتفاده از قــدرت بــازار،
انتخاب هــای نخبــگان قبلــی جــدا نماینــد. نهادهـای سیاسـی قابـل حـل هسـتند ،امـا ایـن داخلــی كــردن صرفه هــای بیرونــی ،مقابلــه بــا
عجم اوغلــو و رابینســون بــرای ایــن پرســش راهــکار الزامــ ًا انجام پذیــر نیســت ،زیــرا قــدرت عــدم تقــارن اطلاعــات ،ایجــاد اســتانداردهای
کــه پــس «اصلاحــات اقتصــادی در مســیر سیاسـی غیررسـمی ممکـن اسـت باقـی بمانـد و محصــول و ایمنــی و غیــره می باشــند.
توسـعه چگونـه بـه موفقیـت میانجامـد؟» ،جـز اثـرات اصلاحـات در نهادهـای سیاسـی را خنثـی همچنیــن بازارهــا نیازمنــد سیاســت های پولــی
«نمی دانیـم» پاسـخی نمی یابنـد .واقعیـت ایـن نمایــد .نظــام سیاســی و اقتصــادی به واســطه و مالـی و ترتیبـات دیگـر بـرای مقابلـه بـا ادوار
اسـت کـه تجربـه توسـعه در سـده اخیـر نشـان ترکیبــی از قدرت هــای رســمی و غیررســمی در تجــاری و مســائل بیكاری-تــورم كــه مركــز
داده اســت راه حل هــا ،جها نشــمول و قابــل جــای خــود قــرار گرفتــه اســت .یــک انگیــزه ثقــل تحلیل هــای اقتصــادی از زمــان كینــز بــه
«کپــی کــردن» نیســتند .شــیوه های موفقیــت درونـی و بیرونـی بـرای تغییـر نهادهـای رسـمی بعــد بــوده ،می باشــند .ســرانجام نتایــج بــه
در انجـام اصلاحـات اقتصـادی بنـا بـه اقتضائـات ممکــن اســت هنــوز منبــع قــدرت غیررســمی دســت آمــده از بازارهــا بایــد از طریــق حمایــت
سـاختار نهـادی حاکـم بـر هـر جامعـه ،یگانه انـد. را دســتنخورده نــگاه دارد و گروه هایــی کــه اجتماعــی ،بیمــه اجتماعــی و حكمرانــی
ایــن شــیوه ها ،در فرآینــد آزمو نوخطــا کشــف قـدرت رسـمی خـود را از دسـت داده انـد از قدرت دموكراتیــك در میــان مــردم مشــروعیت پیــدا
شــده ،تقویــت میشــوند و درنهایــت مــا را بــه غیررســمی خــود بــرای ایجــاد دوبــاره نظامــی كنـد .نكتـه در اینجـا اسـت كـه مقـررات مناسـب
مقصــود رهنمــون می گردنــد .ایــن همــان مشـابه آنچـه از بیـن رفتـه اسـت ،تـاش کننـد. تأمیــن اجتماعــی ،ثبــات اقتصــاد كلان و ســایر
تعبیـری اسـت کـه مـت آنـدروز ،لنـت پریچـت ایــن نظــام جدیــد ممکــن اســت ماننــد نظــام پدیده هـای مشـابه را می تـوان از طریـق ترتیبات
و مایــکل وولــکاک در کتــاب «توانمندســازی نهـادی متفـاوت ایجـاد كـرد؛ در واقـع ترتیبـات
حکومـت» بـه زبانـی دیگـر بیـان می دارنـد .در پیشــین نــاکارا باشــد. نهــادی كــه بــرای افزایــش توســعه اقتصــادی
ایـن چارچـوب ،مسـئله مهـم ،تعمـق در تجـارب در ایــن بررســی شــاید این گونــه بــه نظــر موردنیــاز اســت ،می توانــد در كشــورهای غنــی
گذشــته ،عبرت آمــوزی و طراحــی تاکتیک هــای برســد کــه اصــاح موفــق نیازمنــد تغییــرات در و فقیـر و بیـن كشـورهای فقیـر متفـاوت باشـد.
جدیــد بــرای افق گشــایی در مســیر انجــام قــدرت سیاســی رســمی و غیررســمی اســت، اصـول علـم اقتصـاد مسـتقیم ًا قابـل ترجمـه بـه
امــا تغییــر هم زمــان هــر دو ممکــن اســت
اصلاحــات اســت. پیشــنهادهای سیاســتی نیســت.
17
| شـماره ۲۴و | ۲۵زمستان ۱۴۰۳و بهار | ۱۴۰۴