Page 38 - Sepehr23- 2 low
P. 38
اتاق بازرگانی ،صنایع،
معادن و کشاورزی کرمان
تحلیل هزینه خورا ک در ایران
کنــد و در نتیجــه فقــر تعمیــق یافتــه و اثــرات اثـر آن میا نمـدت و بلندمـدت باشـد ،بررسـی آن دکترعطیه وحیدمنش
بیــن نســلی آن نیــز هویــدا م یشــود. اهمیـت ویـژ‌های دارد .ایـن نوشـتار بـا تمرکز روی
هزینـه خـوراک خانـوار سـعی م یکنـد تصویـری عضو هیئ تعلمی گروه اقتصاد دانشگاه تهران
-2هزینه خوراک خانواردرایران از رونــد و تغییــرات ایــن متغیــر ب هعنــوان یکــی
آنچــه در ادبیــات اقتصــاد توســعه موردپذیــرش از مه متریــن متغیرهایــی کــه روی رفــاه خانــوار -1مقدمه
اســت ،ایــن نکتــه اســت کــه افــراد فقیــر تأثیــر دارد ،بــه دســت دهــد .هزینــه خــوراک و ایـران در حالـی سـده جدیـد شمسـی را شـروع
ســهم بیشــتری از درآمــد خــود را صــرف غــذا بررسـی آن ازآ نجهـت اهمیـت دارد کـه خـوراک م یکنــد کــه اقتصــادش از ی کســو ب هواســطه
م یکننــد؛ درحال یکــه هــر چــه دهــک درآمــدی پای ها یتریــن و اساســ یترین نیــاز هــر فــرد تحری مهــای ب یســابقه ایالا تمتحــده ذیــل
فـرد بالاتـر مـ یرود ،فـرد مقـدار غـذای بیشـتری اســت .درواقــع در بیــن همــه نیازهــای اساســی عنــوان فشــار حداکثــری کــه از ســوی مســئولان
مصـرف م یکنـد ،امـا سـهم غـذا در بودجـه افـراد خانـوار ،ابتـدا و بیـش از هـر چیـز خـوراک بایـد کشــور بــه جنــگ و تروریســم اقتصــادی تعبیــر
ده کهــای پایی نتــر بالاتــر اســت .ایــن مســئله تأمیــن شــود .افزایــش ســهم هزینــه خــوراک شـده اسـت و از سـویی دیگـر بـه واسـط برخـی
ب های نعلــت اســت کــه خــوراک در سلســله از کل هزینــه خانــوار از ســویی نشــا ندهنده سیاســ تگذار یهای نادرســت اقتصــادی در
نیازهــای بشــر پایی نتریــن ســطح را دارد و فقیرتــر شــدن خانــوار اســت؛ زیــرا هما نطــور شــرایط باثباتــی بــه ســر نم یبــرد .نر خهــای
اگــر فــرد کالــری لازم را دریافــت نکنــد ،اساســ ًا کـه در منحنـی انـگل 2دیـده م یشـود ،خانوارهـای رشـد منفـی مسـتمر طـی دهـه نـود شمسـی و
نوبـت بـه برطـرف کـردن سـایر نیازهـا نم یرسـد. ک مدرآمدتــر ســهم بزر گتــری از درآمــد خــود تور مهــای دو رقمــی ب یســابقه باعــث کاهــش
افــراد ک مدرآمدتــر ،درآمــد کمتــری دارنــد و در را بــه خــوراک تخصیــص م یدهنــد و از طرفــی قــدرت خریــد خانــوار و گســترش فقــر شــده
نتیجـه نسـبت هزینـه خـوراک از هزینـه ک لشـان دیگــر نشــا ندهنده ایــن وضعیــت اســت کــه اسـت .طبـق آمـار رسـمی نـرخ فقـر از حـدود 19
بزر گتــر از افــراد ثروتمندتــر اســت .بــا ایــن درآمــد خانــوار بــه ســایر هزین ههــا از جملــه درصــد در ابتــدای دهــه نــود بــه نزدیــک 30/4
وجـود ،در بیـن افـراد ک مدرآمدتـر نیـز ایـن میـل آمــوزش و بهداشــت کــه دربردارنــد‌هی ســرمایه درصـد در سـال 1400رسـیده اسـت کـه افزایـش
وجـود دارد اگـر فـرد بتوانـد غذاهـای باکیفیت تـر انسـانی اسـت ،کمتـر م یرسـد .در نتیجـه همیـن
بخــورد؛ بــه عبارتــی در بیــن افــراد ک مدرآمــد امــر باعــث م یشــود خانــوار در میا نمــدت و 60درصــد را نشــان م یدهــد.
نیـز بـا افزایـش درآمـد ،اولاً لزومـ ًا همـه درآمـد بلندمـدت نیـز نتوانـد انباشـت سـرمایه ،بخصوص فقـر یـک پدیـده چندبعـدی اسـت .فقـر درآمدی
سـرمایه انسـانی را بـرای اعضـای خانـواده مهیـا تنهــا یکــی از وجــوه فقــر ،ولــی از مه متریــن
وجــوه آن اســت .یکــی از معلو لهــای فقــر
ایـن نوشـتار بـا تمرکـز روی هزینه خـورا ک خانوار درآمــدی ،فقــر خوراکــی اســت ب هنحو یکــه فــرد
سـعی م یکنـد تصویـری از رونـد و تغییـرات ایـن نم یتوانــد کالــری موردنیــاز و تغذیــه مناســب و
متغیـر به‌عنـوان یکـی از مه متریـن متغیرهایـی باکیفیتــی را بــرای خــود فراهــم آورد .در نتیجــه
کـه روی رفـاه خانـوار تأثیـر دارد ،بـه دسـت دهـد. آن ،فــرد بهــر‌هوری کافــی را نخواهــد داشــت و
هزینـه خـورا ک و بررسـی آن از آ نجهـت اهمیـت نم یتوانـد ب هطـور بهـر‌هور و کارا کار کنـد؛ بنابرایـن
دارد کـه خـورا ک پای ها یتریـن و اساسـی‌ترین ایـن امـر خـود باعـث کاهـش زمـان کار کـردن و
نیـاز هـر فـرد اسـت .درواقـع در بیـن همـه کاهــش درآمــد م یشــود .ایــن چرخــه معیــوب
نیازهـای اساسـی خانـوار ،ابتـدا و بیـش از هـر بــاز تولیدکننــده وضعیتــی اســت کــه در ادبیــات
چیـز خـورا ک بایـد تأمیـن شـود .افزایـش سـهم اقتصــاد و توســعه از آن بــه «تلــه فقــر »1یــاد
هزینـه خـورا ک از کل هزینـه خانـوار از سـویی م یشــود (بنرجــی و دوفلــو .)2012 ،از آن جایــی
نشـان‌دهنده فقیرتـر شـدن خانـوار اسـت. کـه فقـر خـوراک ،یـک مؤلفـه مؤثـر در تعریـف
فقـر مطلـق اسـت و نیـز یکـی از عوامـل مهـم در
باقــی مانــدن فــرد در فقــر اســت و همچنیــن از
آن جای یکـه فقـر ناشـی از خـوراک اثـرات بیـن
نسـلی دارد کـه در نتیجـه آن باعـث م یشـود کـه
1. Poverty Trap 2. Engel Curve 36
| شـماره | 23پاییز | 1403
