Page 39 - Sepehr23- 2 low
P. 39
مقاله سیاس تگذاری
هزینه حقیقی ماهانه خوراک خانوار (به قیمتهای ثابت-)1400میلیون ریال در ماه نمودار شماره ()1 صــرف خریــد خــوراک نم یشــود و ثانیــ ًا افــراد
(منبع :محاسبات محقق و دادههای هزینه و درآمد خانوار) بیــن خورا کهــای در دســترس ،دســت بــه
نسبت هزینه خوراک به هزینه کل به تفکیک خانوار شهری و روستایی (درصد) نمودار شماره ()2 انتخــاب م یزننــد (بنرجــی و دوفلــو.)2012 ،
(منبع :محاسبات محقق و دادههای هزینه و درآمد خانوار) هما نطــور کــه در نمــودار شــماره ( )1ملاحظــه
م یشــود ،هزینــه حقیقــی خــوراک خانوارهــای
متوسط هزینه خوراک خانوار از کل هزین هها و میانگین کالری سرانه دریافتی روزانه نمودار شماره ()3 شــهری و روســتایی مســتمرًا از ســال 1385تــا
(منبع :محاسبات تحقیق بر اساس دادههای هزینه و درآمد خانوار -مرکز آمار ایران) 1402نزولـی بـوده اسـت .ایـن بـه ایـن معناسـت
کـه خانوارهـای کشـور درحال یکـه ب هطـور اسـمی
ب هطـور مسـتمر کاهشـی بـوده اسـت و ثانیـ ًا ،در جایگزیــن کــرده اســت. مقـدار بیشـتری صـرف خریـد خـوراک م یکننـد،
بســیاری از ده کهــای درآمــدی نــان جانشــین بررسـی کالـری سـرانه مصرفـی نشـان م یدهـد امــا بــه خاطــر تور مهــای بــالای خــوراک ،بــه
برنــج ،گوشــت مــرغ جانشــین گوشــت قرمــز و کــه اولاً رونــد میانــه کالــری دریافتــی ســرانه شـکل حقیقـی قـدرت خریـد درآمـدی آن هـا کـه
صــرف خــوراک شــده اســت ،مســتمرًا کاهنــده
بــوده اســت .از ســوی دیگــر ،در نمــودار شــماره
( )2ملاحظــه م یشــود کــه هــم در دوره اول
تحری مهــا ( )1390-1393و هــم در دوره دوم
تحری مهــا ( )1397-1402ســهم هزینــه خــوراک
از هزینـه کل خانـوار هـم در خانـوار شـهری و هـم
روســتایی افزایشــی بــوده اســت و ایــن رونــد
بــرای خانــوار روســتایی شــدیدتر بــوده اســت.
همچنیـن حـذف ارز ترجیحی در اردیبهشـت 1401
باعــث افزایــش شــدید قیمــت مــواد خوراکــی
شـد کـه همیـن امـر باعـث شـد ،نسـبت هزینـه
خــوراک بــه هزینــه کل را بــا افزایشــی حــدود
یــک واحــد درصــدی در ســال 1401نســبت
بــه 1400مواجــه ســازد .در ســا لهای اخیــر،
خانــوار روســتایی نزدیــک بــه 40درصــد درآمــد
خــود را صــرف خــوراک کــرده اســت ،ایــن بــه
آن معناســت کــه بــرای ســایر هزین ههــا ،درآمــد
کمــی باقــی م یمانــد .ایــن رقــم بــرای خانــوار
شــهری ی کچهــارم درآمــد اســت.
در مــورد ســهم خــوراک یــک فرضیــه م یتوانــد
ایـن باشـد کـه خانـوار خـوراک بیشـتری مصـرف
کــرده اســت و بــه همیــن علــت ســهم خــوراک
بیشــتر شــده اســت .فرضیــه دیگــر م یتوانــد
ایـن باشـد کـه بـه خاطـر رشـد قیمـت خـوراک،
خانــوار بــرای حفــظ ســطح خــوراک قبلــی
هزینه کــرد بیشــتری داشــته اســت و در نهایــت
م یتوانــد ایــن اتفــاق افتــاده باشــد کــه خانــوار
همزمــان کــه ســهم خوراکــش افزایــش یافتــه
اسـت ،مجبـور شـده اسـت کـه مصـرف خـوراک
را نیــز کــم کنــد و یــا خــوراک کم کیفی تتــر را
بــا خــوراک باکیفی تتــر (در نتیجــه گرا نتــر)
37
| شـماره | ۲۳پاییز | 1403