Page 172 - Sepehr23- 2 low
P. 172

‫اتاق بازرگانی‪ ،‬صنایع‪،‬‬
                                                                                                                          ‫معادن و کشاورزی کرمان‬

‫بـازار ب ‌همثابـه شـبکه از دیـدگاه وایـت و بکـر‪ ،‬بـازار‬                                                          ‫بحث‬      ‫شـمار م ‌یآمـده و از ایـن رهگـذر فضـای کالبـدی و‬
‫ب ‌همثابــه میــدان از دیــدگاه بوردیــو و بــازار ب ‌همثابــه‬  ‫ماکـس وبـر در کتـاب اقتصـاد و جامعـه اسـتدلال‬             ‫سـاختار بـازار بـه نیازهـای متنـوع زیسـتی آدمیـان‬
‫سیاسـت و نهادهـای اجتماعـی را از دیـدگاه فیلـگ‬                  ‫م ‌یکنــد کــه بــازار وقتــی به وجــود م ‌یآیــد کــه‬    ‫پاســخ مثبــت و مطلــوب مــ ‌یداده اســت‪ .‬اغلــب‬
                                                                ‫رقابــت وجــود داشــته باشــد‪ ،‬حتــی اگــر تنهــا‬         ‫بازارهــای ایــران ب ‌هصــورت خطــی شــکل گرفت ‌هانــد‬
                       ‫اشــتاین توضیــح م ‌یدهــد‪.‬‬              ‫ی ‌کجانبــه بــرای فرص ‌تهایــی ب ‌همنظــور مبادلــه در‬   ‫و بـا اهمی ‌تتریـن مسـیر بـا حجر‌ههـای اطرافـش‪،‬‬
‫همچنیـن سـیر تاریخـی بازارهـا از قـرن پانزدهـم‬                  ‫میـان جمعـی از طر ‌فهـای بالقـوه باشـد‪ .‬اجتمـاع‬           ‫راســته اصلــی بــازار قلمــداد م ‌یشــود و در امتــداد‬
‫تاکنـون ب ‌هگونـ ‌های اسـت کـه بازارهـا را در قالـب بازار‬       ‫فیزیکــی افــراد در یــک محــل ماننــد میدا ‌نهــای‬       ‫راسـته اصلـی‪ ،‬اصنـاف و مشـاغل قـرار م ‌یگرفتنـد‪.‬‬
‫ماقبـل تاریـخ همچـون مراکـز تجـاری در محـدوده‬                   ‫بازارهــای محلــی‪ ،‬نمایشــگا‌هها (بازارهــای‬              ‫توســعه و گســترش بــازار در معابــر و مســیرهای‬
‫جوامـع کوچـک‪ ،‬بـازار ابتدایـی بـرای تجـارت از راه‬               ‫دوردســت) یــا مبادلــه (بــازار تجــار) تنهــا انــواع‬   ‫فرعـی موجـب بـه وجـود آمـدن راسـت ‌ههای فرعـی‬
‫دور نظیــر جــاده ابریشــم‪ ،‬بــازار در قرو ‌نوســطی‬             ‫پایــدار بازارهــا را تشــکیل م ‌یدهنــد‪ ،‬امــا اجتمــاع‬  ‫م ‌یشــدند‪ .‬اغلــب‪ ،‬هــر راســته فرعــی مختــص‬
‫مثــل بازارهــای شــهری و بازارهــا در ســرمای ‌هداری‬           ‫فیزیکــی افــراد بــرای مبادلــه مشــخ ‌صترین نــوع‬       ‫یــک صنــف مشــخص بــوده اســت‪ .‬بــازار اصلــی‬
‫مــدرن همچــون بازارهــای ســرمای ‌هداری م ‌یتــوان‬             ‫بـازار اسـت‪ .‬وبـر تأکیـد دارد کـه کنـش اجتماعـی‬           ‫(بـازار بـزرگ) معمـولاً از یـک میـدان عمومـی شـهر‬
‫طبق ‌هبنــدی کــرد‪ .‬پیچیدگ ‌یهــای بازارهــا در‬                 ‫در بــازار بــا رقابــت شــروع م ‌یشــود و بــا مبادلــه‬  ‫شـروع م ‌یشـود و غالبـ ًا از طریـق دو یـا چنـد مرکـز‬
‫نظریـات اقتصاددانانـی چـون برنـارد باربـر‪ ،‬داگلاث‬               ‫خاتمــه م ‌ییابــد‪ .‬همچنیــن‪ ،‬شــومپیتر اســتدلال‬         ‫فرهنگــی رونــق م ‌ییابــد‪ .‬ب ‌هطورکلــی از قدی ‌مالایــام‬
‫نــورث‪ ،‬آلفــرد مارشــال‪ ،‬جــان رابینســون و بــازار در‬         ‫م ‌یکنـد کـه اقتصاددانـان دنیـای «جامع ‌هشناسـی‬           ‫بازارهـا ب ‌هگونـ ‌های طراحـی و شـناخته م ‌یشـدند کـه‬
‫اقتصــاد سیاســی از دیــدگاه آدام اســمیت‪ ،‬کارل‬                 ‫ابتدایــی» را بــرای خودشــان خلــق کرد‌هانــد و‬          ‫تعامـات اجتماعـی‪ ،‬سیاسـی و فرهنگـی را به وجود‬
‫مارکــس ب ‌هخوبــی تبییــن شــده اســت‪ .‬انقــاب‬                 ‫جامعــه شناســان نیــز «اقتصــاد ابتدایــی» بــرای‬        ‫م ‌یآورنــد‪ .‬فرهنــگ‪ ،‬مجموعــ ‌های از آگاه ‌یهــا‬
‫مارژینالیســتی و خلــق مفهــوم مــدرن بــازار در‬                ‫خــود ترســیم کرد‌هانــد‪ ،‬امــا در کل نوشــت ‌ههای‬        ‫(شـناخ ‌تها) و رفتارهـای فنـی‪ ،‬اقتصـادی‪ ،‬آیینـی‪،‬‬
‫اواخــر قــرن نوزدهــم در آثــار متفکرانــی چــون‬               ‫جامعــه شناســان دربــاره بــازار بســیار کمتــر از‬       ‫مذهبـی‪ ،‬اجتماعـی و غیـره اسـت کـه یـک جامعـه‬
‫والـرز و جونـز‪ ،‬منگـر‪ ،‬کینـز پژوهـش شـده اسـت‪.‬‬                  ‫اقتصاددانـان اسـت‪ .‬ازایـ ‌نرو سـوئدبرگ در کتـاب‬           ‫انســانی معینــی را مشــخص م ‌یکنــد‪ .‬بــر ایــن‬
‫مارشـال پنـج عامـل فضـا‪ ،‬زمـان‪ ،‬مقـررات رسـمی‪،‬‬                  ‫جامع ‌هشناســی اقتصــادی بــا بیــان این کــه‬             ‫اســاس بازارهــا بــه شــش نــوع عمــده تقســیم‬
‫مقـررات غیررسـمی و آشـنای ‌یهای بیـن خریـداران‬                  ‫بحــث بــازار در جامع ‌هشناســی اقتصــادی هنــوز در‬       ‫م ‌یشــوند؛ «بــازار ب ‌همثابــه فضــا‪ ،‬بــازار ب ‌همثابــه‬
‫و فروشــندگان را در فهــم بــازار مؤثــر م ‌یدانــد‪.‬‬            ‫مرحلـه مقدماتـی اسـت‪ ،‬بـه دنبـال پاسـخی بـرای‬             ‫فرهنــگ‪ ،‬بــازار ب ‌همثابــه طبقــه‪ ،‬بــازار ب ‌همثابــه نهــاد‬
‫مکتــب اتریشــی و بــازار ب ‌همثابــه یــک فرآینــد‪،‬‬            ‫بهبـود چگونگـی مطالعـات بـازار در جامع ‌هشناسـی‬           ‫غیررســمی‪ ،‬بــازار ب ‌همثابــه شــبکه و بــازار ب ‌همثابــه‬
‫انتقـاد کینـز‪ ،‬سـازمان صنعتـی و مفهـوم سـاختار‬                  ‫اقتصــادی اســت و همچنیــن کاربــرد منفعــت در‬            ‫میـدان» کـه هـر یـک از آ ‌نهـا بـا عوامـل معینـی‬
‫بــازار و تحــولات پــس از جنــگ جهانــی اول و‬                  ‫تحلیــل بازارهــا را تبییــن م ‌یکنــد‪ .‬ســوئدبرگ‬         ‫بــر کن ‌شهــای بــازار تأثیرگذارنــد و شــک ‌لهای‬
‫جنـگ جهانـی دوم در بررسـی بازارهـا مثـل نظریـه‬                  ‫چگونگــی بــازار ب ‌همثابــه رقابــت از دیــدگاه وبــر‪،‬‬   ‫معینــی از ح ‌کشــدگی نیــز بــر آ ‌نهــا غلبــه دارد‪.‬‬
‫تعــادل عمومــی‪ ،‬نظریــه باز ‌یهــا از دیدگا‌ههــای‬
‫اقتصاددانــان در زمینــه مطالعــه جامع ‌هشناســی‬

                        ‫بــازار حائــز اهمیــت اســت‪.‬‬
‫بــازار در نظریــات جامعــه شناســان اقتصــادی‬
‫کلاســیکی ماننــد وبــر محلــی بــرای کشــمکش‬
‫منافــع در بیــن افــراد در یــک مبادلــه و کشــمکش‬
‫رقابتـی بـرای شـروع فرآینـد یـک مبادلـه اسـت‪ .‬وبر‬
‫معتقـد اسـت کـه کنـش اجتماعـی در بـازار بـا نوعـی‬
‫رقابــت شــروع م ‌یشــود و بــا گونــ ‌های از مبادلــه‬
‫پایـان م ‌ییابـد‪ .‬تلا ‌شهایـی کـه در دهـه ‪ 1950‬بـرای‬
‫احیــای تجزی ‌هوتحلیــل اجتماعــی بــازار از ســوی‬
‫اندیشــمندانی چــون پارســونز‪ ،‬اسملســر و پولانــی‬
‫انجـام شـد نقطـه شـروع و عزیمتـی بـرای توسـعه‬
‫نظا ‌ممنــد جامع ‌هشناســی بــازار اســت؛ ب ‌هطور ‌یکــه‬
‫پولانـی معتقـد اسـت نیـاز بـه نـوع جدیـدی از علـم‬
‫اقتصــاد اســت کــه در آن اقتصــاد در کل بــه شــکل‬

                                                                                                                                                                  ‫‪170‬‬

                                                                                                                                                    ‫| شـماره ‪ | 23‬پاییز ‪| 1403‬‬
   167   168   169   170   171   172   173   174   175   176   177