Page 86 - Sepehr- 24-25 2pages
P. 86
اتاق بازرگانی ،صنایع،
معادن و کشاورزی کرمان
نظریه بازی و کاربرد آن در کس بوکارها
نااطمینانـی برقـرار اسـت یـا فضـای اطمینـان؟ بـه بــرای حــذف رقبــا از بــازار باشــد .ایــن رفتارهــای دکترعلی حسین صمدی
تحلی لهـای ایسـتا نیـاز داریـم یـا پویـا؟ آیا حـوادث راهبـردی در موقعی تهـای تعاملـی جایـی متوقـف
م یشــود کــه هیــچ فــرد یــا گروهــی نتوانــد بــا عضو هیئ تعلمی گروه اقتصاد دانشگاه شیراز
تصادفـی نیـز مهـم هسـتند یـا خیـر؟ و ... تغییـر راهبـرد خـود بـه نتیجه بهتـری برسـد .چنین
براســاس ســؤا لهای مطر حشــده و معیارهــای -1تاریخچه و مفاهیمکلیدی
مختلــف م یتــوان انــواع نظریــه باز یهــا را وضعیتــی نیــز تعــادل نــش نامیــده م یشــود. جــان فــون نیومــن ،اســکار مورگنســترن و جــان
شناســایی کــرد .ایــن نظری ههــا عبارتنــد از: نظریـه بـازی دنبـال الگوسـازی و پیش بینـی رفتـار نــش را م یتــوان از پایه گــذاران و افــراد تأثیرگــذار
باز یهــای همکارانــه و غیرهمکارانــه (براســاس عقلایـی افـراد در موقعی تهـای رقابتـی یـا همکارانـه در زمینـه نظریـه بـازی نامیـد .فـون نیومـن در سـال
معیــار همــکاری) ،باز یهــای همزمــان و متوالــی م یباشــد .هــر بــازی پنــج مؤلفــه اصلــی دارد کــه 1928بـا انتشـار مقالـه نظریـه باز یهـای راهبـردی،
(براسـاس نـوع تعامـل بـازی کنـان) ،باز یهـای بـا عبارتنـد از :بـازی کنـان (افـراد یـا گـروه) ،راهبردهای پای ههــای ریاضیاتــی ایــن نظریــه را بنــا نهــاد .در
مجمـوع صفـر و غیرصفـر (براسـاس نتایـج بـازی)، آ نهــا (انتخا بهــای فــرد یــا گــروه) ،بازدهــی یــا ســال 1944مورگنســترن کتــاب نظریــه باز یهــا
باز یهــای اطلاعــات کامــل و دقیــق ،باز یهــای پیامدهـا (نتیجـه بـازی) ،قواعـد بـازی (شـرایط و رفتــار اقتصــادی را نوشــت و بــا همــکاری فــون
اطلاعــات ناکامــل و نادقیــق ،باز یهــای اطلاعــات حاکـم بـر رفتـار تعاملـی و نتایـج بـازی) و تعـادل. نیومـن باعـث گسـترش ایـن رشـته ریاضیاتـی در
کامـل و باز یهـای اطلاعـات ناقـص ( ,براسـاس اقتصـاد شـد .جـان نـش نیـز در توسـعه مفاهیـم
موجــود بــودن اطلاعــات) ،باز یهــای گسســته و -2انواع نظریه بازی جدیــد اثرگــذار بــود .وی مفهــوم تعــادل نــش-
پیوسـته (براسـاس چارچـوب ریاضـی) و باز یهـای افـــراد در موقعیـــ تهای تعــــاملی دنبـــــال یکــی از مه متریــن مفاهیــم در نظریــه بــازی را
تصمی مگیر یهـای راهبـردی هسـتند .دنبـال ایـن معرفــی کــرد (Argoneto;2012,Carmichael
ایســتا و پویــا (براســاس تکــرار). هسـتند کـه بهتریـن نتیجـه حاصـل از بـازی را عایـد ) )2014,and Rennaو در ســال 1994موفــق بــه
همچنیــن انــواع خاصــی از نظریــه باز یهــا وجــود خـود کننـد .ایـن تعامالت راهبـردی بـه شـیو‌ههای
مختلفـی صـورت م یگیـرد ،بسـته بـه ای نکـه تعـداد دریافــت جایــزه نوبــل در رشــته اقتصــاد شــد.
دارنـد کـه عبارتنـد از: افـراد (بـازی کنان) چقدر اسـت؟ آیا امـکان همکاری نظریــه بــازی ب همــرور بــه شــاخ های از ریاضیــات و
-1نظریــه بــازی کلاســیک -2 ،نظریــه بــازی بیـن بازی کنـان وجـود دارد یا خیر؟ میـزان اطلاعات اقتصــاد تبدیــل شــد .ایــن نظریــه دنبــال تحلیــل
تکاملــی -3 ،نظریــه بــازی سیســت مهای پویــا ، در دسـترس بـازی کنـان چقـدر اسـت؟ آیـا فضـای تصمی مگیر یهــای افــراد در موقعی تهــای تعاملــی
-4نظریـه بـازی کوانتومـی -5 ،نظریـه بـازی فازی اســت .افــراد در موقعی تهــای تعاملــی دنبــال
-6 ،نظریـه بـازی دیفرانسـیلی -7 ،نظریـه بـازی افـراد تصمی مگیر یهـای روزانـه خـود را براسـاس رفتارهــای راهبــردی هســتند تــا بهتریــن نتیجــه
پی شبینـی از رفتـار دیگـران اتخـاذ کـرده و بـه
پیامدهـای مسـتقیم انتخـاب توجـه م یکنند .به (تعــادل نــش) را بــه دســت بیاورنــد.
چنینرفتاری،رفتارهایراهبردی گفتهم یشود. افــراد تصمی مگیر یهــای روزانــه خــود را براســاس
در واقـع ،از ایـن تعریـف م یتـوان ملاحظـه پی شبینــی از رفتــار دیگــران اتخــاذ کــرده و بــه
کـرد کـه تصمیمـات یـک فـرد یـا یـک گـروه بـه پیامدهـای مسـتقیم انتخـاب توجـه م یکننـد .بـه
تصمیمـات سـایر افـراد یا گرو هها وابسـته اسـت. چنیـن رفتـاری ،رفتارهـای راهبـردی گفتـه م یشـود.
بـه چنیـن موقعیتـی نیـز موقعی تهـای تعاملـی در واقـع ،از ایـن تعریـف م یتـوان ملاحظـه کـرد کـه
گفتـه م یشـود؛ بـرای مثـال ،مذا کـرات تجـاری تصمیمـات یـک فـرد یـا یـک گـروه بـه تصمیمـات
بیـن دو یـا چنـد نفـر یا شـرکت و رقابـت اقتصادی سـایر افـراد یـا گرو‌ههـا وابسـته اسـت .بـه چنیـن
بـرای کسـب سـهم بیشـتر بـازار از موقعی تهـای موقعیتــی نیــز موقعی تهــای تعاملــی گفتــه
تعاملـی عمـده در فضـای کسـ بوکار اسـت. م یشــود؛ بــرای مثــال ،مذاکــرات تجــاری بیــن دو
یـا چنـد نفـر یـا شـرکت و رقابـت اقتصـادی بـرای
کسـب سـهم بیشـتر بـازار از موقعی تهـای تعاملـی
عمــده در فضــای کســ بوکار اســت .رفتارهــای
راهبـردی نیـز م یتوانـد شـامل تبلیغـات شـرک تها
84
| شـماره ۲۴و | ۲۵زمستان ۱۴۰۳و بهار | ۱۴۰۴
