Page 254 - Sepehr- 24-25 2pages
P. 254

‫اتاق بازرگانی‪ ،‬صنایع‪،‬‬
                                                                                                                 ‫معادن و کشاورزی کرمان‬

                            ‫‪ .3‬بازیافت مواد ارزشمند‬     ‫هوشــمند‪ ،‬فناور ‌یهــای نویــن و فرهن ‌گســازی‬            ‫میانگیــن ‪ 650‬گــرم در روز بــرآورد شــده اســت‪.‬‬
‫بازیافـت مـواد ارزشـمند‪ ،‬ماننـد پلاسـتیک‪ ،‬فلـزات‬        ‫گســترده توانســت ‌هاند نــرخ بازیافــت و کاهــش‬         ‫یکـی از رویکردهـای موفـق در مدیریـت پسـماند‪،‬‬
‫و شیشــه‪ ،‬یکــی دیگــر از محورهــای مدیریــت‬            ‫تولیــد زبالــه را بهبــود بخشــند‪ .‬درایــن بخــش‪،‬‬       ‫مـدل ‪( 3R‬کاهـش‪ ،‬اسـتفاده مجـدد و بازیافـت)‬
‫پســماند در کشــورهای پیشــرفته اســت‪ .‬در‬               ‫مه ‌متریــن رویکردهــای جهانــی در مدیریــت‬              ‫اســت کــه باهــدف کاهــش تولیــد پســماند‪،‬‬
‫سـوئیس بیـش از ‪ 50‬درصـد از زبال ‌ههـای تولیـدی‬                                                                   ‫بهر‌هبـرداری بهینـه از منابـع و کاهـش دفـن زبالـه‬
‫بازیافـت م ‌یشـوند و پلاسـتیک بـه یکـی از منابـع‬                               ‫پســماند بررســی م ‌یشــود‪.‬‬       ‫بــه کار گرفتــه م ‌یشــود‪ .‬کشــورهای پیشــرفت ‌های‬
‫اصلـی درآمـد صنایـع بازیافـت تبدیل شـده اسـت‪.‬‬                                              ‫‪ .1‬اقتصاد چرخشی‬       ‫نظیــر آلمــان و ســوئیس بــا بهر‌هگیــری از‬
‫در ایـن کشـور برنام ‌ههـای تشـویقی نظیـر تخفیـف‬                                                                  ‫فناور ‌یهــای نویــن و سیاســ ‌تهای پایــدار‪ ،‬نــرخ‬
‫مالیاتــی بــرای مشــارکت در برنام ‌ههــای بازیافــت‬    ‫اقتصــاد چرخشــی یکــی از مفاهیــم کلیــدی‬               ‫بازیافـت بالایـی (بیـش از ‪ 50‬درصـد) را ب ‌هدسـت‬
                                                        ‫مدیریــت پســماند اســت کــه هــدف آن کاهــش‬
                                    ‫اجــرا م ‌یشــود‪.‬‬   ‫تولیــد زبالــه از طریــق اســتفاده بهینــه از منابــع‪،‬‬                                              ‫آورد‌هانــد‪.‬‬
  ‫‪ .4‬تبدیل زباله به انرژی (‪)Waste-to-Energy‬‬             ‫بازیافـت و تولیـد محصـولات پایـدار اسـت‪ .‬در این‬          ‫در مقابـل‪ ،‬ایـران بـا تولیـد سـالانه ‪ 21‬میلیـون تـن‬
‫یکـی دیگـر از رو ‌شهـای موفـق مدیریت پسـماند‪،‬‬           ‫مـدل‪ ،‬زبالـه ب ‌هعنـوان منبعـی قاب ‌لاسـتفاده تلقـی‬      ‫پســماند جامــد‪ ،‬تنهــا حــدود ‪ 5‬تــا ‪ 10‬درصــد آن‬
‫تبدیــل زبالــه بــه انــرژی اســت‪ .‬در کشــورهایی‬       ‫شـده و تـاش م ‌یشـود چرخـه عمـر محصـولات‬                 ‫را بازیافــت م ‌یکنــد‪ .‬عــاوه بــر ایــن‪ ،‬حــدود ‪65‬‬
‫ماننــد ســوئد و دانمــارک‪ ،‬زبالــه ب ‌هعنــوان منبــع‬  ‫بــه حداکثــر برســد‪ .‬کشــورهای اروپایــی‪ ،‬بویــژه‬       ‫درصـد از پسـماندهای تولیـدی کشـور‪ ،‬زبال ‌ههـای‬
‫تولیــد انــرژی اســتفاده م ‌یشــود‪ .‬در ســوئد‬          ‫آلمـان و هلنـد بـا ایجـاد زیرسـاخ ‌تهای بازیافـت‬         ‫آلــی اســت کــه م ‌یتــوان آ ‌نهــا را بــه کمپوســت‬
‫بیــش از ‪ 99‬درصــد از زبال ‌ههــا یــا بازیافــت‬        ‫پیشــرفته‪ ،‬توانســت ‌هاند نــرخ بازیافــت خــود را‬       ‫یــا انــرژی تبدیــل کــرد‪ ،‬امــا در حــال حاضــر‬
‫م ‌یگردنــد و یــا بــه انــرژی تبدیــل م ‌یشــوند‪.‬‬     ‫بــه بیــش از ‪ 50‬درصــد برســانند‪ .‬ایــن کشــورها‬        ‫بخـش بزرگـی از ایـن زبال ‌ههـا بـدون پـردازش در‬
‫اسـتفاده از زبال ‌هسـوزها و تأسیسـات تولیـد بیـوگاز‬     ‫بــا اجــرای سیاســ ‌تهایی همچــون مالیــات بــر‬
‫نمون ‌ههایــی از ایــن روش هســتند کــه عــاوه بــر‬     ‫دفـن زبالـه و حمایـت از صنایـع بازیافـت‪ ،‬مسـیر‬             ‫مح ‌لهــای دفــن غیررســمی دفــع م ‌یشــوند‪.‬‬
‫کاهــش حجــم زبال ‌ههــای دفنــی‪ ،‬انــرژی پــاک‬         ‫دسـتیابی بـه اقتصـاد چرخشـی را همـوار کرد‌هانـد‪.‬‬         ‫اگرچـه ایـران در ده ‌ههـای اخیـر تلا ‌شهایـی بـرای‬
                                                                                                                 ‫بهبــود مدیریــت پســماند انجــام داده اســت‪ ،‬امــا‬
                             ‫نیــز تولیــد م ‌یکننــد‪.‬‬                                ‫‪ .2‬تفکیک زباله درمبدأ‬      ‫چال ‌شهایـی نظیـر نبـود زیرسـاخ ‌تهای مناسـب‪،‬‬
          ‫‪ .5‬فناور ‌یهای دیجیتال و هوش مصنوعی‬           ‫تفکیـک زبالـه در مبـدأ یکـی از مؤثرتریـن راهبردها‬        ‫عــدم تفکیــک زبالــه در مبــدأ و محدودی ‌تهــای‬
‫فناور ‌یهــای دیجیتــال نقــش مهمــی در بهبــود‬         ‫در کاهــش هزین ‌ههــای مدیریــت پســماند و‬               ‫اقتصـادی همچنـان مانـع پیشـرفت در ایـن زمینـه‬
‫کارایــی مدیریــت پســماند دارنــد‪ .‬اســتفاده از‬        ‫افزایـش بهـر‌هوری بازیافـت اسـت‪ .‬در کشـورهایی‬            ‫اسـت؛ ب ‌هعنـوان مثـال‪ ،‬تنهـا ‪ 10‬درصـد از پسـماندها‬
‫سیســت ‌مهای هوشــمند بــرای ردیابــی زبالــه‪،‬‬          ‫ماننــد ژاپــن و کــره جنوبــی‪ ،‬شــهروندان موظــف‬        ‫در مبـدأ تفکیـک م ‌یشـوند و بیـش از ‪ 75‬درصـد‬
‫بهین ‌هســازی مســیرهای جمــ ‌عآوری و پی ‌شبینــی‬       ‫بــه تفکیــک دقیــق زبال ‌ههــای آلــی‪ ،‬پلاســتیکی‪،‬‬      ‫از زبال ‌ههـای شـهری بـه مح ‌لهـای دفـن منتقـل‬
‫تولیــد زبالــه ازجملــه راهکارهــای نویــن اســت؛‬      ‫شیشــ ‌های و کاغــذی هســتند‪ .‬ژاپــن بــا اجــرای‬        ‫م ‌یشــوند کــه اغلــب بــدون مدیریــت صحیــح‬
‫ب ‌هعنــوان مثــال‪ ،‬در شــهر ســنگاپور‪ ،‬سیســت ‌مهای‬    ‫قوانیــن ســخ ‌تگیرانه و آموز ‌شهــای عمومــی‬
‫مبتنـی بـر اینترنـت اشـیا (‪ )IoT‬بـرای نظـارت بـر‬        ‫توانسـته اسـت نـرخ تفکیـک زبالـه در مبـدأ را بـه‬           ‫باعـث آلودگـی خـاک و منابـع آبـی م ‌یشـوند‪.‬‬
‫ســطح پرشــدگی مخــازن زبالــه و برنام ‌هریــزی‬         ‫بیــش از ‪ 90‬درصــد برســاند‪ .‬ایــن رویکــرد ن ‌هتنهــا‬   ‫ایـن مقالـه باهـدف بررسـی تطبیقـی رویکردهـای‬
                                                        ‫فرآینـد بازیافـت را سـاد‌هتر م ‌یکنـد‪ ،‬بلکـه کیفیـت‬      ‫جهانــی و وضعیــت مدیریــت پســماند در ایــران‪،‬‬
                 ‫جمــ ‌عآوری اســتفاده م ‌یشــوند‪.‬‬                                                               ‫بـه تحلیـل چال ‌شهـا و ارائـه راهکارهـای اجرایـی‬
                           ‫‪ .6‬آموزش و فرهن ‌گسازی‬               ‫مــواد بازیافتــی را نیــز بهبــود م ‌یبخشــد‪.‬‬   ‫بــرای بهبــود ایــن وضعیــت م ‌یپــردازد‪ .‬در ادامــه‪،‬‬
                                                                                                                 ‫وضعیــت کنونــی مدیریــت پســماند در جهــان و‬
‫یکــی از ارکان موفقیــت در مدیریــت پســماند‪،‬‬           ‫ایـران بـا تولیـد سـالانه ‪ 21‬میلیـون تـن پسـماند‬         ‫ایـران بررسـی شـده و پیشـنهاداتی بـرای ارتقـای‬
‫مشـارکت شـهروندان اسـت‪ .‬کشـورهای پیشـرفته‬               ‫جامـد‪ ،‬تنهـا حـدود ‪ 5‬تـا ‪ 10‬درصـد آن را بازیافـت‬         ‫کارایـی سیسـت ‌مهای مدیریـت پسـماند در کشـور‬
‫بــا ســرمای ‌هگذاری در آمــوزش و فرهن ‌گســازی‪،‬‬        ‫م ‌یکنـد‪ .‬عالوه بـر ایـن‪ ،‬حـدود ‪ 65‬درصـد از‬
‫توانسـت ‌هاند آگاهـی عمومـی را نسـبت بـه اهمیـت‬         ‫پسـماندهای تولیـدی کشـور‪ ،‬زبال ‌ههـای آلـی‬                                                   ‫ارائــه م ‌یگــردد‪.‬‬
‫تفکیـک زبالـه و کاهـش تولیـد آن افزایـش دهند‪.‬‬           ‫اسـت کـه م ‌یتـوان آ ‌نهـا را بـه کمپوسـت یـا‬
‫برنام ‌ههــای آموزشــی در مــدارس و کمپی ‌نهــای‬        ‫انـرژی تبدیـل کـرد‪ ،‬امـا در حـال حاضـر بخـش‬                            ‫رویکردهای جهانی درمدیریت پسماند‬
                                                        ‫بزرگـی از ایـن زبال ‌ههـا بـدون پـردازش در‬               ‫مدیریـت پسـماند در سـطح جهانی بـا رویکردهای‬
         ‫عمومـی ازجملـه ایـن اقدامـات هسـتند‪.‬‬           ‫مح ‌لهـای دفـن غیررسـمی دفـع م ‌یشـوند‪.‬‬                  ‫نوآورانـه و پایـدار بـه یکـی از ارکان اساسـی توسـعه‬
      ‫‪ .7‬الگوهای موفق درکشورهای درحال توسعه‬                                                                      ‫شــهری و زیســ ‌تمحیطی تبدیــل شــده اســت‪.‬‬
‫در حالــی کــه کشــورهای توســع ‌هیافته ب ‌هطــور‬                                                                ‫کشــورهای پیشــرفته بــا ترکیــب سیاســ ‌تگذاری‬
‫گسـترده از فناور ‌یهـای پیشـرفته اسـتفاده م ‌یکنند‪،‬‬

                                                                                                                                          ‫‪252‬‬

                                                                                                                 ‫| شـماره ‪۲۴‬و ‪ | ۲۵‬زمستان ‪ ۱۴۰۳‬و بهار ‪| ۱۴۰۴‬‬
   249   250   251   252   253   254   255   256   257   258   259