Page 179 - Sepehr- 24-25 2pages
P. 179
گفت‌وگو بازرگانیوخدمات
• اعتمــاد ازدســ ترفته؛ ایــن وضعیــت منجــر بــه اســت کــه عــاوه بــر هزین ههــای ســنگین اجــرا، بــر توســعه کریدورهــای بی نالمللــی ایــران تأثیــر
کاهــش اعتمــاد عمومــی بــه توانایــی دولــت در منابــع ملــی را ب هصــورت غیرمولــد محبــوس گذاشــت هاند .رفــع ایــن مشــکلات و ایجــاد روابــط
مدیریــت زیرســاخ تهای حم لونقــل و اســتفاده پایـدار بـا کشـورهای منطقـه م یتوانـد بـه جـذب
کردهانــد. سـرمای هگذاری و تقویـت جایـگاه ایـران کمـک کند.
بهینــه از منابــع ملــی شــده اســت. .۳کاهش کارآمدی شبکه ریلی کشور
.۵راهکارها نتیجــه ایــن رویکــرد نادرســت ،کاهــش شــدید درپایـان ،اگـرنکات یـا پیشـنهادات دیگری در
کارآمــدی شــبکه ریلــی موجــود اســت: ایـن زمینـه داریـد ،لطفـ ًا بیـان فرمایید.
• تدویــن و اجــرای طــرح جامــع حم لونقــل؛ لازم • شــبکه ناقــص و غیرمتمرکــز؛ بــه دلیــل تعریــف
اســت یــک برنامــه جامــع و ملــی بــا تمرکــز بــر پروژ‌ههــای غیرمرتبــط بــا کریدورهــای اصلــی، در پایـان بایـد بـه عـدم تمرکـز و نبـود طـرح جامـع
کریدورهـای اولویـ تدار ،هماهنگـی بیـن مودهـای شـبکه ریلی ایـران یکپارچگـی و انسـجام لازم برای حم لونقــل اشــاره کنــم کــه آفــت اصلــی توســعه
مختلــف حم لونقــل و اســتفاده بهینــه از منابــع ایفـای نقـش در حم لونقـل بی نالمللـی و داخلـی ناقـص شـبکه ریلـی ایـران اسـت و ریشـه در علـل
تدویــن شــود. را نــدارد. متنوعـی از جملـه مـوارد زیـر دارد:
• تمرکـزبـرتکمیـل کریدورهـای اصلـی؛ پروژ‌ههـای • بهــر‌هوری پاییــن؛ بیــش از ۴۰درصــد از شــبکه .۱فقدان طرح جامع و تمرکزدربرنام هریزی
جدیــد بایــد بــا توجــه بــه نیازهــای بی نالمللــی احدا ثشــده ریلــی کشــور ،عمــاً کارآمــدی لازم یــک طــرح جامــع حم لونقــل بایــد اولوی تهــای
و ملــی و در راســتای تکمیــل کریدورهــای اصلــی را نــدارد ،زیــرا بــه نقاطــی ختــم م یشــود کــه اقتصــادی ،جغرافیایــی و اســتراتژیک کشــور را
تقاضـای کافـی بـرای حم لونقـل وجـود نـدارد یـا شناســایی کــرده و بــر مبنــای آن ،شــبک ههای
تعریـف شـوند. اتصـال مؤثـری بـا سـایر بخ شهـای شـبکه نـدارد. اصلــی و فرعــی حم لونقــل را طراحــی کنــد؛ امــا
• اصــاح فرآیندهــای تصمی مگیــری؛ دخال تهــای • هزین ههــای بهر‌هبــرداری بــالا؛ شــبک ههای ناقــص در ایــران ،فقــدان چنیــن طرحــی باعــث شــده
منطقـ های و محلـی در تعریـف پروژ‌ههـا بایـد بـه و غیـر هدفمنـد ،هزین ههـای عملیاتـی و نگهـداری تصمی مگیر یهــا و سیاســ تگذار یها بــه شــکل
حداقـل برسـد و اولوی تهـا بـر اسـاس مطالعـات را افزایـش داده و مانـع از تحقـق اقتصـادی پایـدار مقطعــی و بــدون هماهنگــی انجــام شــوند.
• نبــود محوریــت کریدورهــای اصلــی؛ ب هجــای
کارشناسـی تعییـن شـود. در حــوزه حم لونقــل ریلــی شــد‌هاند. تمرکــز بــر کریدورهــای بی نالمللــی شــمال-
• بازنگــری در پروژ‌ههــای نیم هتمــام؛ طر حهــای .۴پیامدهای اجتماعی و اقتصادی جنــوب و شــرق-غرب کــه م یتواننــد درآمدزایــی
نیم هتمـام بایـد بـا توجـه بـه میـزان توجی هپذیـری و رقاب تپذیــری ایــران را تقویــت کننــد ،بســیاری
آ نهــا ارزیابــی و تصمی مگیــری شــود کــه کــدام • سـرمای ههای ملـی محبو سشـده؛ حجـم عظیمـی از طر حهــا صرفــ ًا بــر اســاس فشــارهای محلــی و
پروژ‌ههـا بایـد ادامـه یابنـد و کدا میک متوقف شـوند. از منابــع مالــی و انســانی کشــور در پروژ‌ههــای
نیم هتمـام و غیـر بهـر‌هور محبـوس شـده اسـت کـه منطقــ های تعریــف شــد‌هاند.
جم عبندیکلی م یتوانســت در طر حهــای اولویــ تدار و ســودآور • تعـدد اولوی تهـا؛ نبـود یـک برنامـه جامـع باعـث
بــرای دســتیابی بــه موفقیــت در کریدورهــای شــده کــه منابــع محــدود کشــور بیــن پروژ‌ههــای
ســرمای هگذاری شــود. متعــدد و پراکنــده تقســیم شــوند ،بــدون اینکــه
بی نالمللــی ،ایــران بایــد: • فرص تهــای ازدســ ت رفتــه؛ نبــود شــبکه ریلــی پــروژ‌های ب هطــور کامــل و کارآمــد بــه بهر‌هبــرداری
.1سیاســ تهای حمایتــی از مودهــای حم لونقــل منسـجم و کارآمـد باعـث شـده کـه ایـران نتوانـد
ب هعنــوان یــک هــاب ترانزیتــی منطقــ های عمــل برسـد.
پایـدار ،بویـژه ریلـی را اجـرا کنـد، کنــد و ســهم قاب لتوجهــی از جریــان حم لونقــل .۲نقش نمایندگان مجلس درپراکندگی پروژ‌هها
.2ساختار یاران ههای سوخت را اصلاح کند، طــی ســه دهــه گذشــته ،نماینــدگان مجلــس
.3زیرســاخ تهای خــود را ب هصــورت متــوازن بی نالمللــی را از دســت بدهــد. شــورای اســامی بــه دلیــل فشــارهای محلــی و
توســعه داده و بــا کشــورهای منطقــه هماهنــگ تمایــل بــه جلــب رضایــت حوز‌ههــای انتخابیــه
نبــود طــرح جامــع حم لونقــل و پرا کندگــی خــود ،طر حهــای متعــددی را خــارج از محورهــای
عمــل کنــد، پروژ ههــا طــی ســه دهــه گذشــته ،شــبکه ریلــی
.4اقتصـاد حم لونقـل و ترانزیـت را بـا شـفافیت و کشــور را بــه وضعیــت نا کارآمــد و غیرمتمرکــزی کریدورهــای اصلــی معرفــی کردهانــد.
رســانده اســت کــه بهــر هوری و کارآمــدی آن را • پروژ‌ههــای پراکنــده و غیرضــروری؛ بســیاری از
دقـت تحلیـل کند، ب هشــدت کاهــش داده اســت .بــرای بهبــود ایــن طر حهــا ،برخــاف مطالعــات کارشناســی ،در
.5نبــود طــرح جامــع حم لونقــل و پراکندگــی ایــن وضعیــت ،بازنگــری در رویکردهــای مسـیرهایی تعریـف شـد‌هاند کـه توجیـه اقتصـادی
پروژ‌ههــا طــی ســه دهــه گذشــته ،شــبکه ریلــی تصمی مگیــری و برنام هریــزی در کنــار تمرکــز بــر
کشــور را بــه وضعیــت ناکارآمــد و غیرمتمرکــزی اولوی تهـای ملـی و بی نالمللـی ضـروری اسـت. یـا ارتبـاط اسـتراتژیک بـا شـبکه ریلـی ندارنـد.
رســانده اســت کــه بهــر‌هوری و کارآمــدی آن را • اتــاف منابــع ملــی؛ ایــن پراکندگــی پروژ‌ههــا
ب هشــدت کاهــش داده اســت .بــرای بهبــود ایــن موجــب انبوهــی از طر حهــای نیم هتمــام شــده
وضعیـت ،بازنگـری در رویکردهـای تصمی مگیـری و
برنام هریـزی در کنـار تمرکـز بـر اولوی تهـای ملـی
و بی نالمللــی ضــروری اســت.
177
| شـماره ۲۴و | ۲۵زمستان ۱۴۰۳و بهار | ۱۴۰۴
