Page 92 - Sepehr eghtesad kerman 22
P. 92

‫اتاق بازرگانی‪ ،‬صنایع‪،‬‬
                                                                                                               ‫معادن و کشاورزی کرمان‬

‫حاصـل شـده اسـت‪ .‬از سـوی دیگـر‪ ،‬دولـت بسـیار‬          ‫صادرکننــدگان قــرار گرفتــه اســت کــه بــه دلیــل‬      ‫و بــرای رونــق صــادرات و ارزآوری خــود حتــی‬
‫کنـد و بـا وقفـه زمانـی بسـیار‪ ،‬موضـوع صـادرات‬        ‫بخشــنامه های یک شــبه دولــت‪ ،‬محصــولات‬                 ‫ب ‌هصـورت تصنعـی اقـدام بـه کاهـش ارزش پـول‬
‫ریالـی بـه عـراق و افغانسـتان را بـه جهت بازگشـت‬      ‫کشـاورزی و جالیـزی در صـادرات بـه ایـن کشـورها‬           ‫ملــی خــود می کننــد؛ در حال ‌یکــه در ایــران‪ ،‬بــه‬
‫ارز حاصــل از صــادرات تعییــن تکلیــف نمــود و‬       ‫دچـار مشـکل شـده اسـت؛ بنابرایـن در ایـن حـوزه‬           ‫دلیــل ریل گــذاری دولــت‪ ،‬درســت برعکــس ایــن‬
‫همیــن امــر بســیاری از صادرکنندگانــی را کــه در‬    ‫خیلــی تفاوتــی نمی تــوان حاصــل کــرد؛ چراکــه‬         ‫اتفــاق بــه وقــوع پیوســت‪ .‬نکتــه دیگــری کــه‬
‫گذشــته ب ‌هصــورت ریالــی کالاهــای خــود را بــه‬    ‫ایــن بخــش هــم درگیــر چالش هــای کلان حــوزه‬          ‫بایــد بــه آن توجــه کــرد‪ ،‬نبــود یــک اســتراتژی‬
‫تجـار عراقـی می فروختنـد بـا چالش هـای جـدی‬           ‫صـادرات غیرنفتـی اسـت‪ .‬البتـه راهبـرد افزایـش‬            ‫مشـخص و معیـن بـرای حضـور کالاهـای ایرانـی‬
‫مواجــه ســاخت؛ پــس عمــاً در حــوزه تجــارت و‬       ‫تجـارت بـا کشـورهای همسـایه و سـایر کشـورهای‬             ‫در بازارهــای صادراتــی اســت کــه متأســفانه‬
‫صـادرات بـه همسـایگان نیـز ن ‌هتنهـا زیرسـاخت ها‬      ‫مهــم همچــون چیــن‪ ،‬مدت هــای مدیــدی اســت‬             ‫صادرکننـدگان ایرانـی را در برخـی بازارهـای جهانـی‬
‫فراهـم نیسـت؛ بلکـه دولـت گاهـی رونـدی کـه از‬         ‫کــه در دســتور کار دولت هــا قــرار گرفتــه اســت‪،‬‬      ‫بدنــام کــرده اســت؛ چراکــه مانــدگاری کالاهــای‬
‫ســال های ســال شــکل گرفتــه بــود را نیــز دچــار‬   ‫امــا از آنجــا کــه بخــش خصوصــی ایــن کشــورها‬        ‫ایرانــی در بازارهــای جهانــی بــه حداقــل رســیده‬
‫وقفـه و چالـش می کنـد‪ .‬در مـورد سـایر کشـورها‬         ‫بــه لحــاظ شــرایط تحریــم خــود را در معــرض‬           ‫و ایــن ناشــی از مجموعــه سیاســ ‌تگذار ‌یهای‬
‫نیـز موضـوع بـه همیـن منـوال اسـت‪ .‬البتـه بعـد‬        ‫آسـیب در انجـام همکاری هـای تجـاری بـا ایـران‬            ‫مرتبـط بـا تنظیـم بـازار اسـت کـه از سـوی دولـت‬
‫از جنـگ روسـیه و اوکرایـن و اعمـال تحریم هـای‬         ‫می بیننــد‪ ،‬عمدتــ ًا کار بــه انــدازه ای کــه ظرفیــت‬  ‫صــورت می گیــرد و ب ‌هصــورت یک شــبه‪ ،‬قوانینــی‬
‫ســخت گیرانه از ســوی اروپای ‌یهــا و امریــکا‬        ‫وجــود دارد‪ ،‬پیــش نمــی رود‪ .‬از ســوی دیگــر‪،‬‬           ‫وضــع می شــود کــه صــادرات کالاهــا را بــه برخــی‬
‫بــر علیــه اقتصــاد روســیه‪ ،‬مســیر تجــارت ایــران‬  ‫علیرغــم این کــه دولــت بارهــا موضــوع تجــارت‬         ‫از کشــورها بــا وقفــه مواجــه ســاخته و تعهــدات‬
‫و روســیه هموارتــر شــده و از طریــق راه انــدازی‬    ‫بــا ارزهــای ملــی را مطــرح کــرده‪ ،‬ولــی در عمــل‬     ‫صادراتــی را بــا چالــش روبــه رو می کنــد و ایــن‬
‫کریــدور شــمال‪ -‬جنــوب و تجهیــز کشــتیرانی‬          ‫نظام هــای پرداخــت در کشــورهای مقابــل حتــی‬           ‫منجــر بــه بی اعتمــادی در بــازار می شــود‪ .‬در‬
‫جمهـوری اسـامی ایـران بـه شـناورهای متنـوع و‬          ‫در کشــورهای همســایه نیــز امکان پذیــر نشــده و‬        ‫ایـن میـان البتـه قوانیـن بالادسـتی اجـازه چنیـن‬
‫جدیـد‪ ،‬مسـیر تجـارت بـا روسـیه رو بـه رشـد رفته‬       ‫همیـن امـر‪ ،‬مسـائل و مشـکلاتی را در نق ‌لوانتقـال‬        ‫رفتـاری از سـوی دولـت نمی دهـد‪ ،‬امـا متأسـفانه‬
‫اسـت؛ حـال آن کـه در گذشـته مشـکلات بسـیاری‬           ‫پــول کــه یکــی از مهم تریــن مؤلف ‌ههــا در تجــارت‬    ‫بـه ایـن قوانیـن توجهـی نمی شـود و همیـن امـر‬
‫در ایــن حــوزه وجــود داشــته اســت‪ .‬نکتــه حائــز‬   ‫خارجــی اســت‪ ،‬دچــار مشــکل کــرده اســت؛‬               ‫ســبب می گــردد تــا علیرغــم قوانیــن بالادســتی‪،‬‬
‫اهمیــت دیگــر‪ ،‬انعقــاد پیمان هــای تجــاری بــا‬     ‫ضمــن این کــه حتــی در شــرایطی هــم کــه ایــن‬         ‫یک شــبه قوانیــن محدودکننــده صــادرات وضــع‬
‫کشــورهایی همچــون اوراســیا و الحــاق ایــران بــه‬   ‫نق ‌لوانتقــال پــول صــورت گرفتــه‪ ،‬بــا هزین ‌ههــای‬   ‫شــود و صادرکنندگانــی کــه کالاهایشــان حتــی‬
‫ایــن اتحادیــه اقتصــادی اســت کــه می توانــد در‬    ‫بســیار بــالا و سرســا ‌مآور انجــام شــده اســت و‬      ‫لــب مــرز در موقــع خــروج از کشــور بــه ســمت‬
‫صـورت همـت دولـت چهاردهـم‪ ،‬بـه یـک ظرفیـت‬             ‫عمــاً‪ ،‬موضــوع صــادرات را بــرای صادرکننــدگان از‬      ‫بازارهـای صادراتـی بـه دلیـل صـدور بخشـنامه های‬
‫خـوب بـرای تجـارت بـا همسـایگان تبدیـل شـود‪.‬‬          ‫حیــز انتفــاع خــارج کــرده اســت‪ .‬نکتــه دیگــری‬       ‫یک شــبه متوقــف می گــردد‪ ،‬در بازارهــای جهانــی‬
                                                      ‫کـه بایـد ب ‌هعنـوان تجربـه در تجـارت خارجـی بـا‬         ‫بدنــام می شــوند‪ .‬مــواردی از ایــن دســت بســیار‬
‫محدودیت هـای تجاری کشـور چقدر سـاختاری‬                ‫کشــورهای همســایه بــه آن اشــاره کــرد‪ ،‬موضــوع‬        ‫زیــاد اســت و همــه ای ‌نهــا دســت بــه دســت‬
                            ‫و چقدر عملیاتی اسـت؟‬      ‫تجــارت بــا کشــور عــراق اســت کــه آن هــم بــه‬       ‫هـم داده تـا نتـوان بـه جایـگاه واقعـی ایـران در‬
                                                      ‫دلیـل سیاسـ ‌تهای دولـت از سـال ‪ 1397‬بـه بعـد‬
‫بـه نظـرم پاسـخ بـه این سـؤال شـما را بـه تفصیل‬       ‫عمــاً تجــارت بــا ایــن کشــور کــه عمدتــ ًا مبتنــی‬         ‫بازارهــای صادراتــی جهانــی دســت یافــت‪.‬‬
‫در دو سـؤال قبـل اعـام کـردم؛ امـا کلیـت ماجـرا‬       ‫بـر صـادرات ایـران بـه عـراق اسـت‪ ،‬دچـار مسـئله‬
‫ایــن اســت کــه محدودیت هــای تجــاری بیشــتر‬        ‫شـده اسـت‪ .‬در واقـع علیرغـم این کـه در گذشـته‬            ‫امروزارزیابی شما ازکارکشورها با ایران براساس‬
‫از جنــس عــدم اعتمــاد بــه فعــالان اقتصــادی و‬     ‫و ب ‌هصــورت ســنواتی‪ ،‬واردکننــدگان عراقــی از درب‬                ‫چشم اندازو یا پیشینه روابط آ ‌نها چیست؟‬
‫صادرکننــدگان صاحــب نــام کشــور اســت‪ .‬ایــن‬        ‫کارخان ‌ههـای ایرانـی کالاهـای خـود را تهیـه کـرده‬
‫موضـوع را می تـوان در حوزه هایـی همچـون اعمـال‬        ‫و بـه کشـور خـود منتقـل می کردنـد و مـا بـه ازای‬         ‫واقعیــت آن اســت کــه بازارهــای هــدف صادراتــی‬
‫ســقف و ســابقه بــرای کار ‌تهــای بازرگانــی یــا‬    ‫آن‪ ،‬ریـال بـه تولیدکننـدگان پرداخـت می نمودنـد‪،‬‬          ‫کــه عمومــ ًا کشــورهای همســایه ایــران را شــامل‬
‫مراحـل بازگشـت ارز صادراتـی در کنـار بخشـنامه ها‬      ‫امــا دولــت اجــازه صــادرات ریالــی را مســدود‬         ‫می شــوند و بســیار هــم در دوران تحریــم‪ ،‬مــورد‬
‫و دســتورالعمل های یک شــبه و بعضــ ًا متناقــض‬       ‫کـرده و عمـاً اجـازه صـادرات ریالـی را نمی دهـد‪،‬‬         ‫توجــه دولت هــا بویــژه دولــت ســیزدهم قــرار‬
‫و متضــاد ب ‌هخوبــی مشــاهده کــرد‪ .‬علیرغــم‬         ‫چراکــه آن را صــادرات ارزآور نمی دانــد؛ بنابرایــن‬     ‫گرفته انــد نیــز از ایــن قواعــدی کــه در پاســخ بــه‬
‫نامه نگاری هــای متعــدد اتاق هــای بازرگانــی و‬      ‫خلـل بزرگـی در صـادرات کالاهـای ایرانـی بـه عـراق‬        ‫ســؤال قبلــی اشــاره کــردم‪ ،‬مســتثنی نیســتند‪.‬‬
‫کنفدراســیون صــادرات ایــران‪ ،‬دولــت همچنــان‬                                                                 ‫بــه ایــن معنــا کــه بعضــ ًا در کشــورهای حاشــیه‬
                                                                                                               ‫دریـای خـزر نیـز بارهـا ایـن مسـائل پیـش روی‬

                                                                                                                                                         ‫‪90‬‬

                                                                                                                                         ‫| شـماره ‪ | 22‬تابستان ‪| 1403‬‬
   87   88   89   90   91   92   93   94   95   96   97