Page 94 - Sepehr eghtesad kerman 22
P. 94
اتاق بازرگانی ،صنایع،
معادن و کشاورزی کرمان
بازار آفریقا؛ فرصتها و چال شها
در ایـن قـاره وجـود دارد .ایـن قـاره 20تـا 25درصد مشـکلاتی بنیـادی در زیرسـاخ تهای اقتصـادی دکترامیربهرام عرب احمدی
پتانسـیل هیدروالکتریـک جهـان را نیـز در اختیـار
دارد و هرچنـد منابـع عظیـم انـرژی نفـت ایـن قاره کشـور و عدم شـناخت مناسب شـرک تهای ایرانی دانشیار دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران
هنـوز کامالً کشـف و بهرهبـرداری نشـده اسـت ولی
بـه نظـر م یرسـد ی کپنجـم ذخایـر نفتی جهـان در از نیازهـای کشـورهای آفریقایـی و غیره م یباشـد. قـاره آفریقـا طـی دو دهـه اخیـر در عرص ههـای
ایـن قـاره نهفتـه باشـد و کشـورهای آفریقایـی کـه سیاسـی و خصوصـ ًا اقتصـادی بـه یکـی از مناطـق
در گـروه تولیدکننـدگان نفـت قـرار دارنـد ،اكنـون از اهمیت قاره آفریقا مهـم راهبـردی جهـان و صحنـه رقابـت کشـورهایی
ده کشـور فراتـر رفت هانـد .قـاره آفریقـا طـی دو دهـه همچـون آمریـکا ،چین ،ژاپن ،فرانسـه ،انگلسـتان،
اخیـر در عرص ههـای سیاسـی و خصوصـ ًا اقتصـادی قـاره آفریقـا دومیـن قـاره بـزرگ جهـان از لحـاظ ترکیـه ،هنـد و برزیل مبدل شـده اسـت؛ ب هگون های
بـه یکـی از مناطـق مهـم راهبـردی جهـان و صحنـه كـه بسـیاری از تحلیـل گـران هـزاره سـوم را هـزاره
تقابـل و رقابـت کشـورهایی همچـون ایالا تمتحـده مسـاحت و جمعیـت اسـت کـه از شـمال بـه دریای آفریقـا نامیدهانـد .علـت اصلـی ایـن امر نیـز بهبود
آمریـکا ،چیـن ،ژاپـن ،فرانسـه ،انگلسـتان ،ترکیـه، نسـبی وضعیـت اقتصـادی کشـورهای آفریقایی و
هنـد و برزیـل مبـدل شـده اسـت؛ ب هگونـ های كـه مدیترانـه ،از غـرب بـه اقیانـوس اطلـس ،از جنـوب شـاخص ههای عمومـی حاصلـه از آن اسـت .از ایـن
بسـیاری از تحلیـل گـران قرن بیسـت و یکم را قرن روی باوجـود فقـر و مسـكنت عمومـی و مشـكلات
آفریقـا و هـزاره سـوم را هـزاره آفریقـا نامیدهانـد. بـه آ بهـای اقیانـوس هنـد و اطلـس و از شـرق به اقتصـادی ثابـت ایـن قـاره ،طـی یـك دهـه اخیـر
علـت اصلـی ایـن امـر نیـز بهبـود نسـبی وضعیـت وضعیـت اقتصادی آفریقا تا حـدودی بهبودیافته و
اقتصـادی و شـاخص ههای عمومـی حاصلـه از آن اقیانـوس هنـد و دریـای سـرخ محـدود م یشـود. رشـد ناخالص ملی در برخی از كشورهای آفریقایی
اسـت؛ ازایـ نروی باوجـود فقر و مسـكنت عمومی و كـه در زمـره فقیرتریـن كشـورهای جهـان به شـمار
مشـكلات اقتصـادی ثابـت ایـن قاره ،طـی یك دهه طبـق آمـار جدیـد ،جمعیـت آفریقـا فراتـر از یـک م یرفت هانـد ب هصـورت قاب لملاحظـ های افزایـش
اخیـر وضعیـت اقتصـادی آفریقـا تا حـدودی بهبود یافتـه كـه ایـن امـر نویدبخـش پیشـرف تهایی در
یافتـه و رشـد ناخالـص ملـی در برخـی از كشـورها میلیـارد و چهارصـد و هشـتاد میلیـون نفـر اسـت و آینـده اقتصـاد ایـن كشـورها محسـوب م یشـود.
همچـون آنگولا ،موزامبیک ،گینه اسـتوائی ،سـنگال، در واقـع م یتـوان گفـت تقریبـ ًا از هـر شـش نفـر با در نظر گرفتن این وضعیت باید گفت در شـرایط
فعلـی قـاره آفریقا بـازاری مطمئن بـرای برو نرفت
مـردم كـره زمیـن یـک نفـر در قـاره آفریقـا زندگـی از بسـیاری از مشـکلات اقتصـادی موجـود ،مملـو
از فرص تهـای پی شبین ینشـده و سـود مطمئـن
م یکنـد .قـاره آفریقـا ازنقط هنظـر ثرو تهـای تـوأم بـا ریسـک انـدک بـرای بخ شهـای دولتـی
و خصوصـی اسـت .ایـن در شـرایطی اسـت کـه
خـدادادی سـرزمینی مملـو از ذخایـر معدنـی باوجـود اقدامـات صـورت گرفتـه در دول تهـای
مختلـف پـس از انقالب اسالمی حجـم مبـادلات
گوناگـون اسـت و بیـش از 80درصـد الماس جهان، اقتصـادی ایـران بـا کل آفریقـا در بهتریـن شـرایط
نیـز تاکنون از یـک میلیارد و دویسـت میلیون دلار
60درصـد معـادن طالی دنیـا 35 ،درصـد منگنـز، عبـور نکـرده که حکایـت از جدی گرفته نشـدن این
بازار مسـتعد برای شـرک تهای دولتـی و خصوصی
30درصـد کـروم و 32درصـد ذخایـر مـس جهـان و عـدم تحقـق اهداف پیش روی ایران در راسـتای
تسـهیل بخشـی در روابـط تجـاری با آفریقا اسـت.
تقریبـ ًا از هـر شـش نفـر مـردم كـره زمیـن یـک ایـن امـر نیـز ب هطـور عمـده نشـأ تگرفته از عـدم
نفـر در قـاره آفریقـا زندگـی م یکنـد .قـاره آفریقـا وجـود نقشـه جامـع اقتصـادی ایـران و آفریقـا،
ازنقط هنظـر ثرو تهـای خـدادادی سـرزمینی عـدم حمایـت دولـت از بخـش خصوصـی ،وجـود
مملـو از ذخایـر معدنـی گونا گـون اسـت و بیـش
از 80درصـد المـاس جهـان 60 ،درصـد معـادن
طلای دنیـا 35 ،درصـد منگنـز 30 ،درصـد کـروم
و 32درصـد ذخایـر مـس جهـان در ایـن قـاره
وجـود دارد .ایـن قـاره 20تـا 25درصـد پتانسـیل
هیدروالکتریـک جهـان را نیـز در اختیـار دارد
و هرچنـد منابـع عظیـم انـرژی نفـت ایـن قـاره
هنـوز کاملًا کشـف و بهر هبـرداری نشـده اسـت
ولـی بـه نظـر م یرسـد ی کپنجـم ذخایـر نفتـی
جهـان در ایـن قـاره نهفتـه باشـد و کشـورهای
آفریقایـی کـه در گـروه تولیدکننـدگان نفـت
قـرار دارنـد ،ا كنـون از ده کشـور فراتـر رفت هانـد.
92
| شـماره | 22تابستان | 1403