Page 94 - Sepehr eghtesad kerman 22
P. 94

‫اتاق بازرگانی‪ ،‬صنایع‪،‬‬
                                                                                                                       ‫معادن و کشاورزی کرمان‬

‫بازار آفریقا؛ فرصت‌ها و چال ‌شها‬

‫در ایـن قـاره وجـود دارد‪ .‬ایـن قـاره ‪ 20‬تـا ‪ 25‬درصد‬    ‫مشـکلاتی بنیـادی در زیرسـاخ ‌تهای اقتصـادی‬                              ‫  دکترامیربهرام عرب احمدی‬
‫پتانسـیل هیدروالکتریـک جهـان را نیـز در اختیـار‬
‫دارد و هرچنـد منابـع عظیـم انـرژی نفـت ایـن قاره‬       ‫کشـور و عدم شـناخت مناسب شـرک ‌تهای ایرانی‬                             ‫دانشیار دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران‬
‫هنـوز کامالً کشـف و بهر‌هبـرداری نشـده اسـت ولی‬
‫بـه نظـر م ‌یرسـد ی ‌کپنجـم ذخایـر نفتی جهـان در‬       ‫از نیازهـای کشـورهای آفریقایـی و غیره م ‌یباشـد‪.‬‬      ‫قـاره آفریقـا طـی دو دهـه اخیـر در عرص ‌ههـای‬
‫ایـن قـاره نهفتـه باشـد و کشـورهای آفریقایـی کـه‬                                                             ‫سیاسـی و خصوصـ ًا اقتصـادی بـه یکـی از مناطـق‬
‫در گـروه تولیدکننـدگان نفـت قـرار دارنـد‪ ،‬اكنـون از‬                                      ‫اهمیت قاره آفریقا‬   ‫مهـم راهبـردی جهـان و صحنـه رقابـت کشـورهایی‬
‫ده کشـور فراتـر رفت ‌هانـد‪ .‬قـاره آفریقـا طـی دو دهـه‬                                                        ‫همچـون آمریـکا‪ ،‬چین‪ ،‬ژاپن‪ ،‬فرانسـه‪ ،‬انگلسـتان‪،‬‬
‫اخیـر در عرص ‌ههـای سیاسـی و خصوصـ ًا اقتصـادی‬         ‫قـاره آفریقـا دومیـن قـاره بـزرگ جهـان از لحـاظ‬       ‫ترکیـه‪ ،‬هنـد و برزیل مبدل شـده اسـت؛ ب ‌هگون ‌های‬
‫بـه یکـی از مناطـق مهـم راهبـردی جهـان و صحنـه‬                                                               ‫كـه بسـیاری از تحلیـل گـران هـزاره سـوم را هـزاره‬
‫تقابـل و رقابـت کشـورهایی همچـون ایالا ‌تمتحـده‬        ‫مسـاحت و جمعیـت اسـت کـه از شـمال بـه دریای‬           ‫آفریقـا نامید‌هانـد‪ .‬علـت اصلـی ایـن امر نیـز بهبود‬
‫آمریـکا‪ ،‬چیـن‪ ،‬ژاپـن‪ ،‬فرانسـه‪ ،‬انگلسـتان‪ ،‬ترکیـه‪،‬‬                                                            ‫نسـبی وضعیـت اقتصـادی کشـورهای آفریقایی و‬
‫هنـد و برزیـل مبـدل شـده اسـت؛ ب ‌هگونـ ‌های كـه‬       ‫مدیترانـه‪ ،‬از غـرب بـه اقیانـوس اطلـس‪ ،‬از جنـوب‬       ‫شـاخص ‌ههای عمومـی حاصلـه از آن اسـت‪ .‬از ایـن‬
‫بسـیاری از تحلیـل گـران قرن بیسـت و یکم را قرن‬                                                               ‫روی باوجـود فقـر و مسـكنت عمومـی و مشـكلات‬
‫آفریقـا و هـزاره سـوم را هـزاره آفریقـا نامید‌هانـد‪.‬‬   ‫بـه آ ‌بهـای اقیانـوس هنـد و اطلـس و از شـرق به‬       ‫اقتصـادی ثابـت ایـن قـاره‪ ،‬طـی یـك دهـه اخیـر‬
‫علـت اصلـی ایـن امـر نیـز بهبـود نسـبی وضعیـت‬                                                                ‫وضعیـت اقتصادی آفریقا تا حـدودی بهبودیافته و‬
‫اقتصـادی و شـاخص ‌ههای عمومـی حاصلـه از آن‬             ‫اقیانـوس هنـد و دریـای سـرخ محـدود م ‌یشـود‪.‬‬          ‫رشـد ناخالص ملی در برخی از كشورهای آفریقایی‬
‫اسـت؛ ازایـ ‌نروی باوجـود فقر و مسـكنت عمومی و‬                                                               ‫كـه در زمـره فقیرتریـن كشـورهای جهـان به شـمار‬
‫مشـكلات اقتصـادی ثابـت ایـن قاره‪ ،‬طـی یك دهه‬           ‫طبـق آمـار جدیـد‪ ،‬جمعیـت آفریقـا فراتـر از یـک‬        ‫م ‌یرفت ‌هانـد ب ‌هصـورت قاب ‌لملاحظـ ‌های افزایـش‬
‫اخیـر وضعیـت اقتصـادی آفریقـا تا حـدودی بهبود‬                                                                ‫یافتـه كـه ایـن امـر نویدبخـش پیشـرف ‌تهایی در‬
‫یافتـه و رشـد ناخالـص ملـی در برخـی از كشـورها‬         ‫میلیـارد و چهارصـد و هشـتاد میلیـون نفـر اسـت و‬        ‫آینـده اقتصـاد ایـن كشـورها محسـوب م ‌یشـود‪.‬‬
‫همچـون آنگولا‪ ،‬موزامبیک‪ ،‬گینه اسـتوائی‪ ،‬سـنگال‪،‬‬        ‫در واقـع م ‌یتـوان گفـت تقریبـ ًا از هـر شـش نفـر‬     ‫با در نظر گرفتن این وضعیت باید گفت در شـرایط‬
                                                                                                             ‫فعلـی قـاره آفریقا بـازاری مطمئن بـرای برو ‌نرفت‬
                                                       ‫مـردم كـره زمیـن یـک نفـر در قـاره آفریقـا زندگـی‬     ‫از بسـیاری از مشـکلات اقتصـادی موجـود‪ ،‬مملـو‬
                                                                                                             ‫از فرص ‌تهـای پی ‌شبین ‌ینشـده و سـود مطمئـن‬
                                                       ‫م ‌یکنـد‪ .‬قـاره آفریقـا ازنقط ‌هنظـر ثرو ‌تهـای‬       ‫تـوأم بـا ریسـک انـدک بـرای بخ ‌شهـای دولتـی‬
                                                                                                             ‫و خصوصـی اسـت‪ .‬ایـن در شـرایطی اسـت کـه‬
                                                       ‫خـدادادی سـرزمینی مملـو از ذخایـر معدنـی‬              ‫باوجـود اقدامـات صـورت گرفتـه در دول ‌تهـای‬
                                                                                                             ‫مختلـف پـس از انقالب اسالمی حجـم مبـادلات‬
                                                       ‫گوناگـون اسـت و بیـش از ‪ 80‬درصـد الماس جهان‪،‬‬          ‫اقتصـادی ایـران بـا کل آفریقـا در بهتریـن شـرایط‬
                                                                                                             ‫نیـز تاکنون از یـک میلیارد و دویسـت میلیون دلار‬
                                                       ‫‪ 60‬درصـد معـادن طالی دنیـا‪ 35 ،‬درصـد منگنـز‪،‬‬          ‫عبـور نکـرده که حکایـت از جدی گرفته نشـدن این‬
                                                                                                             ‫بازار مسـتعد برای شـرک ‌تهای دولتـی و خصوصی‬
                                                       ‫‪ 30‬درصـد کـروم و ‪ 32‬درصـد ذخایـر مـس جهـان‬            ‫و عـدم تحقـق اهداف پیش روی ایران در راسـتای‬
                                                                                                             ‫تسـهیل بخشـی در روابـط تجـاری با آفریقا اسـت‪.‬‬
                                                       ‫تقریبـ ًا از هـر شـش نفـر مـردم كـره زمیـن یـک‬        ‫ایـن امـر نیـز ب ‌هطـور عمـده نشـأ ‌تگرفته از عـدم‬
                                                       ‫نفـر در قـاره آفریقـا زندگـی م ‌یکنـد‪ .‬قـاره آفریقـا‬  ‫وجـود نقشـه جامـع اقتصـادی ایـران و آفریقـا‪،‬‬
                                                       ‫ازنقط ‌هنظـر ثرو ‌تهـای خـدادادی سـرزمینی‬             ‫عـدم حمایـت دولـت از بخـش خصوصـی‪ ،‬وجـود‬
                                                       ‫مملـو از ذخایـر معدنـی گونا گـون اسـت و بیـش‬
                                                       ‫از ‪ 80‬درصـد المـاس جهـان‪ 60 ،‬درصـد معـادن‬
                                                       ‫طلای دنیـا‪ 35 ،‬درصـد منگنـز‪ 30 ،‬درصـد کـروم‬
                                                       ‫و ‪ 32‬درصـد ذخایـر مـس جهـان در ایـن قـاره‬
                                                       ‫وجـود دارد‪ .‬ایـن قـاره ‪ 20‬تـا ‪ 25‬درصـد پتانسـیل‬
                                                       ‫هیدروالکتریـک جهـان را نیـز در اختیـار دارد‬
                                                       ‫و هرچنـد منابـع عظیـم انـرژی نفـت ایـن قـاره‬
                                                       ‫هنـوز کاملًا کشـف و بهر ‌هبـرداری نشـده اسـت‬
                                                       ‫ولـی بـه نظـر م ‌یرسـد ی ‌کپنجـم ذخایـر نفتـی‬
                                                       ‫جهـان در ایـن قـاره نهفتـه باشـد و کشـورهای‬
                                                       ‫آفریقایـی کـه در گـروه تولیدکننـدگان نفـت‬
                                                       ‫قـرار دارنـد‪ ،‬ا كنـون از ده کشـور فراتـر رفت ‌هانـد‪.‬‬

                                                                                                                                                                  ‫‪92‬‬

                                                                                                                                                  ‫| شـماره ‪ | 22‬تابستان ‪| 1403‬‬
   89   90   91   92   93   94   95   96   97   98   99