Page 59 - Sepehr eghtesad kerman 22
P. 59
مقاله تولید
از کشـور توسـعه داد .در همیـن سـا لها نمایندگانـی تولیـد روغـن ،شـوینده ،دام طیـور و غیـره ،عبـدالله حاج محمدامین الضرب
در تبریـز ،یـزد ،اصفهـان ،رشـت و غیـره داشـت .بـا مقــدم نســاجی ،محمــد طاهــری در نســاجی،
هـدف گسـترش فعالیـت تجاری ،یکـی از بـرادران را علـی خسروشـاهی شـرکت مینـو ،لواز مآرایشـی و دوره پهلوی دوم
بـه اسـتامبول و دیگـری را بـه اروپـا فرسـتاد .دولت شـوینده و غیـره ،ای نهـا بخشـی از فعـالان تجـاری عـاوه بـر فعـالان صنعتـی سـابق کـه بـه فعالیـت
بخشـی از نیازهـای تجـاری ،نظامـی و مالـی خـود را ایـران بودنـد ۹کـه بـه سـرمای هگذاری صنعتـی روی صنعتــی خــود در دوره پهلــوی دوم ادامــه دادنــد
از اروپـا و در ایـران توسـط دفاتـر و نمایندگ یهـای آوردنــد .شــناخت نحــوه فعالیــت و گســترش یــا براثــر فــوت بنیا نگــذار بــه فرزنــد و خانــواده
او انجـام مـ یداد .صـادرات تریـاک بـه هنـگ گنـگ کســ بوکار آ نهــا نیــاز بــه مطالعــه جزئ یتــر دارد واگـذار یـا فروختـه شـد ،بخشـی از فعـالان تجاری
و افزایــش قیمــت آن ،ســهم مهمــی در انباشــت کـه بـه دو نمونـه در عصـر قاجـار بـه طـور مختصـر پــس از ســا لها فعالیــت در دوره پهلــوی دوم بــه
سـرمای هاش داشـت ،سـفرش به اروپا او را از تحولات ســرمای هگذاری صنعتــی روی آوردنــد .محمــود
غـرب آگاه نمـود« .در فرنگسـتان همـه مشـغول کار اشــاره م یشــود. لاجــوردی و لاجوردیــان و خانــواده در نســاجی،
هســتند و کارخانجــات بســیارند و از ششــصد ذرع روغـن نباتـی ،شـوینده ،بانـک و بیمـه ،محمدرحیم
زغـال بیـرون م یآورنـد ،مـردم ایـران تمـام بیـکار حاج محمدامین الضرب 1214-1277 :ش ایروانــی در صنعــت کفــش و حلق ههــای گوناگــون
مانــده و همدیگــر را می پاینــد» .۱۰امین الضــرب در امین الضــرب در خانــواد‌های بــازرگان در اصفهــان مرتبــط بــا آن ،بانــک ،فروشــگا‌ههای زنجیــر‌های
اواخــر قــرن نوزدهــم بــه فعالیــت صنعتــی توجــه بــه دنیــا آمــد .آمــوزش او در حــد مکتب خانــه بــه کفـش ملـی و انـواع چـرم ،مصطفـی حسـین زاده
نمـود درحال یکـه ایـران از زیرسـاخ تهای مناسـب خوانــدن ،نوشــتن و خوشنویســی محــدود بــود. صنعــت کفــش و فروشــگاه زنجیــر‌های ،خانــواده
مثـل جـاده ،پسـت ،بانـک ملـی ،دانشـگاه و نیروی در مغــازه پــدر و پدربزرگــش در صرافــی و زرگــری القانیــان در صنایــع گوناگــون ،بــرادران خیامــی
انســانی ماهــر برخــوردار نبــود .دســتور واردکــردن اولیــن تجرب ههــا را فراگرفــت .درحال یکــه 10ســاله در خودروســازی و تأســیس فروشــگاه کــوروش،
ماشـینی بـرای پنبـه پا ککنـی ،دو ماشـین بخـار بـود ،پـدرش آ نهـا را در اصفهـان گذاشـت و خـود بـرادران رضایـی در معـدن و فـولاد ،جعفـر اخـوان
و پمپــی کــه بــا ماشــین بخــار کار م یکنــد را بــه بـه کرمـان رفـت .ایـن سـفر بیـش از 8سـال طـول در صنایـع خودرویـی ،محمدتقـی برخـوردار ،تولیـد
بــرادرش در مارســی داد« .بــا ورود یــک ماشــین کشــید .بــرای آگاهــی از پــدر ،درحال یکــه جوانــی تلویزیــون ،رادیــو ،یخچــال ،لواز مخانگــی ،لامــپ،
شــخ مزنی جــان 10هــزار حیــوان حفــظ م یشــود 18سـاله بـود بـه کرمـان فرسـتاده شـد و مسـیر محســن آزمایــش تولیــد یخچــال و تلویزیــون
و بـا یـک پمـپ از 35زرع چـاه ،آب بـه سـهولت 650کیلومتـری در زمانـه فقـدان جـاده مناسـب و و غیــره ،بــرادران عمیــد حضــور در حوز‌ههــای
بـالا آورده م یشـود ».در محمودآبـاد مازنـدران طـرح امنیـت بـه جسـتجوی پـدر رفـت .وقتـی بـه کرمـان گوناگــون مربــوط بــه صنعــت کفــش ،چــرم و
را‌هآهــن را شــروع نمــود .در ســال 1263شمســی، رسـید او فـوت کـرده بـود .پـس از تصفیـه بدهـی فروشــگاه زنجیــر‌های ،خانــواده ســادات تهرانــی
کارخانــه ابریشــ مبافی در رشــت و بلورســازی را پــدر بــه اصفهــان بازگشــت و درحال یکــه بیــش از در زمینــه تولیــد جــوراب ،نســاجی و غیــره،
تأســیس کــرد .امین الضــرب همچنیــن مدتــی 20سـال نداشـت بـرای کار و تجـارت بـه تهـران آمد. خانـواده ثابـت در نوشـابه ،چـوب ،خانـواده حسـن
مسـئولیت ضـرب سـکه را بـه عهـده داشـت .او در آشــنایی و نســبت او بــا صرافــان اصفهانــی مقیــم خسروشــاهی و فرزنــدان در نســاجی ،شــوینده،
تشــکیل مجلــس وکلای تجــار در ســال 1263ش تهـران بـه او کمـک کـرد .از فـروش هیـچ کالایـی تولیـد دارویـی ،بانـک و بیمـه ،محمـد فاتـح یـزدی
مشـارکت برجسـته داشـت .بخشـی از فعالی تهـای رو یگـردان نبـود ،در عـرض هشـت ماه حـدود 1300 و احمــد غضنفــر در صنعــت روغــن ،نســاجی و
صنعتـی امیـن الضـرب مثـل را‌هآهـن بـا ناکامـی تومـان درآمـد خالـص داشـت .آشـنایی و همـکاری غیـره ،حسـین قاسـمیه و امیـر صالـح در صنعـت
مواجـه شـد .کارخانـه ابریشـ مبافی بـه فعالیتـش بـا پانایوتـی از نماینـدگان شـرکت رالـی کـه در چنـد
پــس از فوتــش نیــز بــه کار ادامــه داد .در آغــاز کشــور اروپایــی نمایندگــی داشــتند و اســتفاده از
پادشـاهی مظفرالدیـن شـاه مدتـی زندانـی شـد و اعتبـار آن شـرکت ،بـه فعالیـت تجـاری او بـه خارج
در 1277ش درگذشـت .تـداوم فعالیـت صنعتـی او
بـا آوردن کارخانـه بـرق تهـران توسـط پسـرش حاج احـداث کارخانـه چا یسـازی ،برنـج پا ککنـی،
قندسـازی ،روغ نکشـی ،کنسـرو ماهـی ،نسـاجی،
محمدحسـین ادامـه یافـت۱۱. شیشـه ،چینـی و سیمان سـازی و سـاخت مـواد
نسـوز و غیـره توسـط رضاشـاه صـورت گرفـت،
حاج محمد معین التجاربوشهری1238-1312 :ش پهلـوی دوم در زمینـه صنایـع سـنگین ذو بآهـن،
از تجــاری بــود کــه اولیــن فعالی تهایــش را در فـولاد ،ماشی نسـازی ،سـاخت ترا کتـور ،آلومینیوم،
بوشــهر ،خوزســتان و جزایــر جنــوب ایــران آغــاز کاغذسـازی و پتروشـیمی سـرمای هگذاری نمـود.
نمـود .میراثـی کـه از طریـق یکی از خویشـاوندانش
بـه او رسـید ب هکارگیـری ایـن دارایـی در تجـارت،
57
| شـماره | 22تابستان | 1403
