Page 70 - Sepehr- 24-25 2pages

‫اتاق بازرگانی‪ ،‬صنایع‪،‬‬
‫معادن و کشاورزی کرمان‬

‫اســت‪ .‬نهادهــا بایــد بــه هوی ‌تهــای فرهنگــی‬ ‫برم ‌یشــمارد‪( .‬داگلاس‪( )1986،‬داگلاس‪)1992،‬‬ ‫نهــادی ن ‌هتنهــا بــر اســاس منطــق و اســتدلال‪،‬‬
‫مختلــف احتــرام گذاشــته و زمینــه را بــرای‬ ‫بلکــه تحــت تأثیــر فرهنــگ‪ ،‬ارز ‌شهــا و تاریــخ‬
‫دلال ‌تهـای نهادگرایی فرهنگی مـری داگلاس برای‬ ‫نهادهــا اتخــاذ م ‌یشــوند‪ .‬در اینجاســت کــه‬
‫مشــارکت آ ‌نهــا فراهــم کننــد‪.‬‬ ‫ایران‬ ‫پذیــرش مســئولی ‌تهای اخلاقــی م ‌یتوانــد‬
‫تقویــت نهادهــای بــا مقیــاس کوچــک و محلــی‬ ‫بــر انتخا ‌بهــای نهادهــا و مشــروعیت آ ‌نهــا در‬
‫درایجـاد اعتمـاد و همـکاری‪ :‬در وضعیـت کنونـی‬ ‫سیاســ ‌تگذاری نهــادی در مــورد حافظــه ایــران‬ ‫آینــده تأثیرگــذار باشــد‪ .‬نهادهــا درعی ‌نحــال کــه‬
‫ایـران‪ ،‬ب ‌یاعتمـادی بـه نهادهـای اجتماعـی بـزرگ‬ ‫دارای تاریــخ طولانــی و پیچیــد‌های اســت کــه‬ ‫بایــد مســئولیت اخلاقــی پذیــرش شکســت را‬
‫یــک چالــش جــدی اســت‪ .‬نهادهــا بایــد بــرای‬ ‫رخدادهـای زیـادی را از سـر گذرانـده اسـت‪ .‬بعضی‬ ‫داشـته باشـند‪ ،‬بایـد در مواقـع بحرانـی‪ ،‬جسـارت‬
‫جلـب اعتمـاد عمومـی بـر روی تقویـت نهادهـای‬ ‫از ایــن رخدادهــا بــه شــکل ترومــای جمعــی در‬ ‫تصمی ‌مگیـری و ریسـ ‌کپذیری در مسـائل بـزرگ‬
‫کوچــک و متوســط ماننــد خانــواده و محلــه و‬ ‫حافظــه ایــن مــردم ماند‌هانــد؛ بنابرایــن وجــود‬ ‫و حیاتـی را نیـز داشـته باشـند؛ بنابرایـن نهادهـا‬
‫انجم ‌نهـا تـاش کننـد و بـا طراحـی برنام ‌ههایـی‬ ‫سیاســت نهــادی کــه مــا کــدام رخدادهــا را بــه‬ ‫از داســتا ‌نها و روای ‌تهــا بــرای شــک ‌لدهی بــه‬
‫بـرای تقویـت همـکاری بیـن گرو‌ههـای مختلـف‬ ‫خاطـر بسـپاریم و کـدام را فرامـوش کنیـم‪ ،‬نیـاز‬ ‫افــکار عمومــی و تفســیرهای اخلاقــی اســتفاده‬
‫بـه تأمـل جـدی دارد‪ .‬سا ‌لهاسـت کـه رخدادهـای‬ ‫م ‌یکننـد تـا مسـئولیت خـود را در شـرایط بحرانی‪،‬‬
‫بـه ایجـاد همبسـتگی اجتماعـی کمـک کننـد‪.‬‬ ‫سیاســی باعــث ایجــاد اختــاف و دوقطبــی در‬
‫نیـازبـه تصمی ‌مگیـر ‌ی و مسـئولی ‌تپذیری نهادهـا‬ ‫جامعــه مــا شــده و نیــاز ب ‌هنوعــی فراموشــی‬ ‫مشــرو ‌عتر جلــوه دهنــد‪( .‬داگلاس‪)1986،‬‬
‫درشـرایط بحرانـی‪ :‬در شـرایط فعلـی کـه ایـران بـا‬ ‫نهادینـه گذشـته وجـود دارد و درعی ‌نحـال داشـتن‬
‫چال ‌شهــای اقتصــادی‪ ،‬اجتماعــی و سیاســی‬ ‫حافظــه بــرای یــاد آوردن بعضــی حــوادث و یــا‬ ‫ز‪ :‬طبق ‌هبندی ب ‌هعنوان یک ابزارنهادی‬
‫مواجـه اسـت‪ ،‬گرفتـن تصمی ‌مهـای بـزرگ نیازمند‬ ‫عــدم تکــرار آ ‌نهــا نیــز ضــروری م ‌یباشــد؛ بــه‬ ‫داگلاس بــا طــرح مفهــوم دســت ‌هبندی و‬
‫مسـئولی ‌تپذیر نمـودن نهادهای مسـئول در سـطح‬ ‫ایـن معنـا کـه مـا در تاریـخ خـود بـا معضـات‬ ‫مرزگــذاری مفهــوم جدیــدی را وارد ادبیــات‬
‫کلان و شـفاف نمـودن فراینـد تصمی ‌مگیـری و بالا‬ ‫بزرگــی مواجــه هســتیم کــه گاهــی حــل ایــن‬ ‫علـوم اجتماعـی کـرد‪ .‬بـه ایـن معنـا کـه نهادهـا‬
‫بــردن قــدرت ریســ ‌کپذیری نهادهــا م ‌یباشــد؛‬ ‫مشـکلات نیـاز بـه فراموشـی نهـادی دربـاره آ ‌نهـا‬ ‫قــدرت دســت ‌هبندی و طبق ‌هبنــدی دارنــد و بــر‬
‫بنابرایـن‪ ،‬حـل مسـائل اقتصـادی و اخلاقـی امروز‬ ‫وجـود دارد تـا هـم حافظـه جمعـی سـبک شـده‬ ‫ایــن مبنــا هنجارهــا و قواعــد لازم را بــرای گــذر‬
‫جامعـه مـا ماننـد داشـتن رابطـه مسـالم ‌تآمیز بـا‬ ‫و هــم راه بــرای پذیــرش اید‌ههــای جدیــد و یــا‬ ‫و یــا تخطــی از ایــن مرزهــا و دســت ‌هبندی ها را‬
‫دنیــا‪ ،‬رفــع تحری ‌مهــا‪ ،‬مســائل زنــان‪ ،‬مشــارکت‬ ‫پیونـد بیـن گرو‌ههـای مختلـف همـوار گـردد‪ ،‬یـا‬ ‫تعریــف م ‌یکننــد‪ .‬مفهــوم پاکــی و ناپاکــی کــه‬
‫سیاسـی مخالفـان نیاز بـه تصمیمات حیاتـی دارد‬ ‫در جاهایـی بـه یـادآوری و تقویـت حافظـه جمعی‬ ‫توســط داگلاس در انسا ‌نشناســی مطــرح شــده‬
‫کــه فراتــر از رونــد عــادی تصمی ‌مگیــری روزمــره‬ ‫نیـاز داریـم تـا از اشـتباهات گذشـته درس بگیریم‬ ‫بـه ایـن نکتـه م ‌یپـردازد کـه جوامـع چگونـه بـا‬
‫نهادهــای سیاســی بــوده و بــه تصمی ‌مگیــری‬ ‫و یـا بـا یـادآوری از گذشـته دور یـا نزدیـک میراث‬ ‫معیارهـای فرهنگـی پاکـی و نجسـی را ب ‌هصـورت‬
‫بیولوژیکـی و فرهنگـی و سیاسـی تعریـف نمـوده‬
‫نهادهـای مهـم نیـاز دارد‪.‬‬ ‫فرهنگـی خـود را تقویـت کنیـم‪.‬‬ ‫و رد شــدن از مــرز پاکــی و ناپاکــی را ب ‌هشــدت‬
‫شناسـایی تنـوع فرهنگـی و بـه رسـمیت شـناختن‬ ‫بازشناسـایی هویـت اجتماعـی و فرهنگـی‪ :‬ایـران‬ ‫تقبیــح نمــوده و نشــان می دهنــد کــه ایــن گــذر‬
‫گرو‌ههــای نهفتــه‪ :‬رویکــرد فرهنگــی داگلاس بــه‬ ‫کشــوری بــا تنــوع قومــی و فرهنگــی گســترده‬ ‫خطرنـاک م ‌یتوانـد پیامدهـای زیانبـاری داشـته‬
‫نهادهایــی اشــاره دارد کــه بــه گرو‌ههــای نهفتــه و‬ ‫باشــد‪ .‬نهادهــا از طریــق طبق ‌هبنــدی‪ ،‬هنجارهــا‬
‫غیررسـمی و اقلی ‌تهـا و حتـی منتقـدان سیسـتم‬ ‫واقعیــت ایــن اســت کــه نهادگرایــی جدیــد‬ ‫و قوانیــن را تعریــف و اجــرا و بــه کنتــرل رفتــار‬
‫را نم ‌یدهــد و آ ‌نهــا امــکان شناســایی ندارنــد؛‬ ‫در ایــران بیشــتر توســط اقتصاددانــان و کمتــر‬ ‫اجتماعــی کمــک م ‌یکننــد‪ .‬طبق ‌هبند ‌یهــا‬
‫بنابرایــن مــا بــه رســمیت دادن بــه گرو‌ههــای‬ ‫توســط جامع ‌هشناســان و فرهن ‌گشناســان‬ ‫ن ‌هتنهـا بـه درک دنیـای اجتماعـی کمـک نمـوده‪،‬‬
‫پنهــان و نهفتــه و مشــارکت و مســئولی ‌تپذیری‬ ‫معرفــی و کاربــردی شــده اســت و حتــی‬ ‫بلکــه هوی ‌تهــای فــردی و گروهــی را نیــز‬
‫جامع ‌هشناســانی هــم کــه بــه نهادگرایــی‬ ‫شــکل م ‌یدهــد‪ .‬ایــن طبق ‌هبند ‌یهــا م ‌یتواننــد‬
‫آ ‌نهـا نیازمندیـم‪.‬‬ ‫پرداخت ‌هانـد‪ ،‬بیشـتر از منظـر تاریخـی و سـازمانی‬ ‫بــه ایجــاد تمایــز بیــن گرو‌ههــا و افــراد و در‬
‫نیـازبـه ایجـاد دسـت ‌هبند ‌یهای جامـع و فراگیـر‪:‬‬ ‫و اقتصــادی بــه موضــوع پرداخت ‌هانــد و کمتــر‬ ‫نهایــت ایجــاد سلســل ‌همرات ‌بهای اجتماعــی‬
‫در جامعــه مــا معمــولاً دســت ‌هبند ‌یهای بســته‬ ‫از منظــر فرهنگــی و ارز ‌شهــا و هنجارهــا یــا‬ ‫منجــر شــوند‪ .‬داگلاس بــه چال ‌شهــای مرتبــط‬
‫و طردکننــده ماننــد خــودی و غیرخــودی وجــود‬ ‫هویـت و حافظـه نهـادی و یـا سیسـتم ادرا کـی‬ ‫بــا طبق ‌هبند ‌یهــا اشــاره و جنبــه مثبــت آن‬
‫دارد کــه گروهــی از موضــوع قــدرت اقــدام بــه‬ ‫و شـناختی بـه مقولـه نهادهـا توجـه کرد ‌هانـد‪.‬‬ ‫یعنــی هویــت بخشــی و جنبــه منفــی یعنــی‬
‫دســت ‌هبندی نمــوده و دیگــران را طــرد می کننــد؛‬ ‫انــزوا‪ ،‬حاشی ‌هنشــینی و ناعدالتــ ‌ی اجتماعــی را‬
‫بنابرایــن مــا ب ‌هنوعــی رویکــرد ادغــام بخــش و‬
‫دموکراتیـک بـرای دسـت ‌هبند ‌یها در جامعـه نیـاز‬

‫داری ـم‪.‬‬

‫‪68‬‬

‫| شـماره ‪۲۴‬و ‪ | ۲۵‬زمستان ‪ ۱۴۰۳‬و بهار ‪| ۱۴۰۴‬‬