Page 122 - Sepehr- 24-25 2pages
P. 122

‫اتاق بازرگانی‪ ،‬صنایع‪،‬‬
                                                                                                            ‫معادن و کشاورزی کرمان‬

‫نداشـت‪ .‬در اوایـل دهـه ‪« 1340‬سـازمان مدیریـت‬             ‫و صنایــع تبدیلــی (غذایــی) و ســپس تشــویق‬       ‫متوقـف و انگلی ‌سهـا ماشـی ‌نآلات آن را مصـادره‬
‫صنعتـی» توسـط مرحـوم نیازمنـد تأسـیس شـد‬                 ‫فعــالان اقتصــادی و کارآفرینــان ایــن حوز‌ههــا‬                                                ‫کردن ـد‪.‬‬
‫کـه بـا بهر‌هگیـری از خدمـات مشـاوران خارجـی‬             ‫ســبب شــک ‌لگیری چهرهایــی جدیــد از نظــام‬
‫نظیــر ‪ UNIDO‬خدماتــی را بــه کارآفرینــان و‬             ‫اقتصـادی کشـور شـد‪ .‬نکتـه قابـل توجـه ای ‌نکـه‬     ‫امــا بــدون شــک اصل ‌یتریــن و مه ‌متریــن مــوج‬
‫فعــالان اقتصــادی ارائــه داد و در مــواردی نیــز‬       ‫در ایـن دوران بـه سـبب نقـش پررنـگ ایـران در‬       ‫صنعتـی کـه ب ‌هنوعـی پایه گـذار ایـران مـدرن شـد‪،‬‬
                                                         ‫بـازار نفـت جهانـی و انباشـت درآمدهـای حاصـل‬       ‫محصـول تغییـرات بـزرگ تاریخـی و متعاقـب آن‬
              ‫منجــر بــه انتقــال تکنولــوژی شــد‪.‬‬      ‫از صـادرات محصولات دامی و کشـاورزی‪ ،‬سـرمایه‬        ‫تفکــر و عمــل تکنــو کرا ‌تهــای تحصی ‌لکــرده‬
‫مدتـی بعـد و در سـال ‪ 1346‬مرحـوم نیازمنـد بـا‬            ‫مـورد اسـتفاده در توسـعه صنعتـی کشـور افزایش‬       ‫دهــه ‪ 1340‬خورشــیدی و در رأس آ ‌نهــا مرحــوم‬
‫حمایــت مرحــوم عالیخانــی اقــدام بــه تأســیس‬          ‫یافــت و افزایــش تدریجــی قیمــت نفــت منبــع‬     ‫عالیخانـی اسـت‪ .‬در ایـن دوران بـود کـه با شـروع‬
‫«ســازمان گســترش و نوســازی صنایــع ایــران»‬            ‫مالـی عظیمـی را جهـت سـرمای ‌هگذار ‌یهای کلان‬      ‫اصلاحـات ارضـی‪ ،‬روابـط سـنتی حاکـم بـر جامعه‬
‫(ایـدرو) کـرد‪ .‬اقدامـی کـه نتیجـه آن ایجـاد صنایع‬                                                           ‫کشـاورزی تضعیـف شـد و نیـروی کار فعـال آزاد‬
‫مـادر و پـا گرفتـن بسـیاری از شـرک ‌تهای بـزرگ‬                  ‫بـرای توسـعه صنایـع در اختیـار گذاشـت‪.‬‬      ‫شـده از کشـاورزی بـدون هـدف و برنامـه‪ ،‬روانـه‬
‫نظیــر ماشی ‌نســازی اراک‪ ،‬ماشی ‌نســازی تبریــز‪،‬‬        ‫در آن دوران بیشــتر صنایــع توســط بخــش‬           ‫شـهرها شـده و ایـن حجـم از نیـروی انسـانی بـه‬
‫‌تراکتورســازی تبریــز‪ ،‬آلومینیــم ایــران (ایرالکــو)‪،‬‬  ‫خصوصــی بنیا ‌نگذاشــته شــد و دولــت جــز‬         ‫نیــروی کار آمــاده و ارزان صنایــع بــزرگ تبدیــل‬
‫هپکــو‪ ،‬کشت ‌یســازی خلی ‌جفــارس‪ ،‬کشت ‌یســازی‬          ‫در انجــام اقدامــات پشــتیبانی و امــور مربــوط‬
‫ارونـدان‪ ،‬واگ ‌نسـازی پـارس‪ ،‬موتـوژن و پمپیـران‬          ‫بــه تأمیــن مالــی طر ‌حهــای صنعتــی دخالتــی‬                                                  ‫شـدند‪.‬‬
‫و ‪ ...‬طــی ســا ‌لهای ‪ 1346-1356‬شــد‪ .‬در‬                                                                    ‫سیاسـت کشـور در اجـازه ورود بـه صنایـع مونتـاژ‬
‫ایــن دوران ســرمای ‌هگذار ‌یهای خارجــی نیــز‬
‫باانگیز‌ههــای متفــاوت‪ ،‬از دور زدن تعرف ‌ههــای‬
‫گمرکــی کالاهــای وارداتــی تــا بــه دســت آوردن‬
‫سـهم تضمیـن شـد‌های از بـازار در حـال رشـد ایران‬

                                     ‫شــدت گرفــت‪.‬‬
‫اگرچــه در ســا ‌لهای آخــر دولــت پهلــوی‪ ،‬بــا‬
‫ســرازیر شــدن پــول حاصــل از نعمــت نفــت‪،‬‬
‫افزایــش قــدرت خریــد مــردم‪ ،‬رشــد واردات‬
‫و ب ‌ینیــازی از صــادرات‪ ،‬درخشــش ایــران در‬
‫رونـد سـریع و موفـق توسـعه صنعتـی کم فـروغ‬
‫شــد‪ ،‬امــا ایــن مســیر پــس از انقــاب و بویــژه‬
‫در دورا ‌نهـای جنـگ‪ ،‬سـازندگی و اصلاحـات نیـز‬
‫متوقـف نشـده و البتـه بـا فرازوفرودهـای فراوانـی‬

                                        ‫همــراه شــد‪.‬‬
‫مصادره هــای حاصــل از گرای ‌شهــای چــپ در‬
‫ابتـدای انقـاب و اقتصاد دسـتوری متأثـر از دوران‬
‫مدیریـت جنـگ‪ ،‬دسـتان دولـت را در تمام شـقوق‬
‫اقتصــاد ایــران بــاز کــرد کــه صنعــت نیــز از آن‬
‫ب ‌ینصیــب نمانــد‪ .‬در دوران پســاجنگ و شــروع‬
‫تفکــرات ســازندگی در دولــت مرحــوم هاشــمی‬
‫کــه دلایــل فراگیــر دولــت در ورود بــه حــوزه‬
‫صنعـت کمتـر شـد‪ ،‬بـا تکیـه بـر اصـل ‪ 44‬قانـون‬
‫اساسـی‪« ،‬خصوص ‌یسـازی» در ادبیـات مقامـات‬
‫و مســئولان جــا بــاز کــرد‪ .‬در ایــن دوران توســعه‬
‫صنایــع مبتنــی بــر ظرفیت هــای بخ ‌شهــای‬
‫غیردولتــی نیــز بیشــتر و بیشــتر شــد‪ .‬اگرچــه‬

                                                                                                                                     ‫‪120‬‬

                                                                                                            ‫| شـماره ‪۲۴‬و ‪ | ۲۵‬زمستان ‪ ۱۴۰۳‬و بهار ‪| ۱۴۰۴‬‬
   117   118   119   120   121   122   123   124   125   126   127