Page 122 - Sepehr23- 2 low

‫اتاق بازرگانی‪ ،‬صنایع‪،‬‬
‫معادن و کشاورزی کرمان‬

‫به‌عنــوان یکــی از نقــاط مهــم شــک ‌لگیری آن‬ ‫تاریخــی از زمــان هخامنشــیان مورداســتفاده‬ ‫نواحــی شــمالی خلی ‌جفــارس تــا کرمــان (تپــه‬
‫در ادوار مختلـف بسـته بـه سیاسـت حکمرانـان‬ ‫یحیـی بافـت و کنـار صنـدل جیرفـت) از هـزاره‬
‫متفــاوت بــوده اســت؛ به‌عنوان‌مثــال توجــه‬ ‫بــوده و از قرو ‌نوســطا کــه کاربــرد روزافــزون‬ ‫ســوم پیــش از میــاد تبــادل انجــام می‌شــده‬
‫جــدی بــه دریانــوردی و بنــادر جنــوب در زمــان‬ ‫و ارتبــاط برقــرار بــوده اســت‪ .‬ایــن شــواهد‬
‫هخامنشــیان کامــاً مشــهود اســت‪ .‬در زمــان‬ ‫ادویه‌جـات در کشـورهای اروپایـی بیشـتر شـد‪،‬‬ ‫نشــان می‌دهــد بیــش از ‪ 4000‬ســال پیــش‬
‫ســلجوقیان بویــژه در دوره حکمرانــی ملــک‬ ‫حم ‌لونقــل ترکیبــی دریایــی (جنــب ســاحلی)‬
‫قــا ُورد شــاهد توســعه زیرســاخت‌های جــاده‬ ‫اهمیـت خاصـی پیـدا کـرد‪ .‬در دوره رنسـانس و‬ ‫و زمینــی بیــن کشــورمان و کانو ‌نهــای مهــم‬
‫ادویـه هسـتیم‪ .‬وجـود صدهـا میـل (منـاره یـا‬ ‫اقتصـادی از جملـه هنـد و سـیلان (سـریلانکا)‬
‫تــک بنــا) تاریخــی در خــط ســیر جــاده ادویــه‬ ‫تحـولات آن روزگار اهمیـت ادوی ‌هجـات بـه حـدی‬ ‫برقـرار بـوده و سـطح ایـن روابـط بویـژه بـا هنـد‬
‫بویــژه از تیــس تــا کرمــان یــا مســیر زمینــی‬ ‫رفت ‌هرفتــه گســترش پیــدا کــرده و تحــت تأثیــر‬
‫میرجــاوه ‪ -‬نصرت‌آبــاد تــا نرماشــیر و بــم کــه‬ ‫رسـیده بـود کـه کالایـی چـون فلفـل سـیاه عامل‬ ‫تحــولات پــس از انقــاب صنعتــی تــا قــرن‬
‫از میــان بیابــان لــوت بــه ســمت خراســان و‬ ‫بیسـتم شـاهد شـک ‌لگیری یکـی از مسـیرهای‬
‫یــا از مســیر کرمــان تــا یــزد و ســایر مناطــق‬ ‫تولیـد ثـروت و قـدرت در امپراتوری‌هایـی چـون‬ ‫مهـم در تاریـخ تجـارت منطقـه هسـتیم‪ .‬بنـادر‬
‫ایـران و حتـی بـه سـمت مرزهـای شـمال غـرب‬ ‫جنوبـی ایـران از جملـه تیـس (چابهـار)‪ ،‬هرمـز‬
‫ادامــه پیــدا م ‌یکــرده اســت‪ ،‬نشــان از اهمیــت‬ ‫هلنـد و اسـپانیا بـود و دسترسـی بهتـر و بیشـتر‬ ‫و بعدهــا بندرعبــاس مهم‌تریــن باراندازهــا و‬
‫موضــوع و نقــش غیرقابل‌انــکار ایــن مســیر‬ ‫مکان‌هــای ورود و خــروج کالا از ایــران بوده‌انــد‬
‫دارد‪ .‬جغرافی دانــان قــرون اولیــه اســامی از‬ ‫بـه سـرزمین‌های صاحـب ایـن دسـت کالاهـا از‬ ‫و نیـز مسـیر زمینـی هنـد بـه ایـران کـه از طریـق‬
‫جملـه اصطخـری و مسـتوفی نیـز در قرن‌هـای‬ ‫مرزهــای شــرقی کشــورمان شــکل م ‌یگرفــت‬
‫گذشـته بـه ایـن راه اشـاره روشـنی داشـته‌اند و‬ ‫جملـه هنـد موجـب رخدادهـای بزرگـی از جملـه‬ ‫کــه خــط ســیر میرجــاوه یــادگار ایــن تبــادلات‬
‫بـه عـوارض و آباد ‌یهایـی کـه ایـن خـط سـیر‬ ‫تاریخــی اســت و امــروزه نیــز نقطــه اتصــال‬
‫را تقویــت م ‌یکردنــد؛ راهــی کــه در آن زمــان‬ ‫کشــف ســرزمی ‌نهای جدیــدی مثــل آمریــکا و‬ ‫بزرگـراه شـماره ‪ 2‬آسـیا در کشـورمان محسـوب‬
‫بـه نـام راه نـو خوانـده م ‌یشـد و بـر مسـیر راه‬ ‫م ‌یگـردد‪ .‬جـاده ادویـه کـه در برخـی منابـع از آن‬
‫شـاهی شـکل گرفتـه بـود‪ .‬حجـم تبـادلات تجـار‬ ‫شـک ‌لگیری کمپان ‌یهـای بزرگـی همچـون هنـد‬ ‫ب ‌هعنــوان جــاده فلفــل هــم نــام بــرده می‌شــود‬
‫کرمـان و هنـد در اوایـل قـرن بیسـتم و رد و بدل‬ ‫ب ‌هواســطه حمــل کالاهــای بااهمیــت در طــول‬
‫کــردن کالاهایــی چــون پســته‪ ،‬خرمــا‪ ،‬قالــی‪،‬‬ ‫شــرقی شــد‪ .‬اهمیــت جــاده ادویــه در ایــران‬ ‫تاریــخ بویــژه ادوی ‌هجاتــی کــه خــاص مناطــق‬
‫زیــره‪ ،‬دارچیــن‪ ،‬فلفــل‪ ،‬شــال‪ ،‬پارچــه و غیــره‬ ‫جنـوب شـرق آسـیا بودنـد شـکل گرفتـه اسـت و‬
‫و وجــود بناهــای تاریخــی چــون کاروانســراها‬ ‫بـا نگاهـی بـه شـرایط فعلـی و تحـولات و‬ ‫تاریخـی مجـزا از جـاده ابریشـم دارد‪ .‬این مسـیر‬
‫و معابــد در اســتا ‌نهای کرمــان و هرمــزگان و‬ ‫روندهـای قدرتمنـدی کـه در دنیا بویژه در منطقه‬
‫اسـناد گسـترده تاریخـی از حضـور تجـار هنـدی‬ ‫شـک ‌لگرفته‪ ،‬ایـده شـک ‌لگیری و بازتعریـف مسـیر‬
‫در شـهرهای جیرفـت‪ ،‬بم‪ ،‬سـیرجان و رفسـنجان‬ ‫تجـاری و تعاملـی «جـاده ادویـه» کـه از پیشـینه‬
‫کــه مارکوپلــو تاجــر و مــورخ معــروف ونیــزی‬ ‫تاریخـی قاب ‌لتأملـی برخـوردار اسـت‪ ،‬م ‌یتوانـد‬
‫در قــرن هفتــم نیــز ب ‌هروشــنی بــه بخشــی از‬ ‫مبنـای تقویـت برنام ‌ههـای راهبـردی بـرای‬
‫ایــن شــرایط اشــاره دارد‪ ،‬نشــان ‌ههای روشــنی‬ ‫کشـورمان باشـد‪ .‬شـواهد تاریخی نشان م ‌یدهد‬
‫از وجــود روابــط گســترده میــان اســتان‌های‬ ‫بیـن تمد ‌نهـای پیرامـون رود سـند و نواحـی‬
‫جنــوب و جنــوب شــرق کشــورمان بــا هنــد در‬ ‫شـمالی خلی ‌جفارس تا کرمان (تپه یحیی بافت و‬
‫طــول تاریــخ می‌باشــد‪ .‬بــا نگاهــی بــه مــدل‬ ‫کنار صندل جیرفت) از هزاره سوم پیش از میلاد‬
‫جــاده ابریشــم کــه از دهــه ‪ 90‬میــادی توســط‬ ‫تبادل انجام م ‌یشـده و ارتباط برقرار بوده اسـت‪.‬‬
‫نهادهــای بین‌المللــی از جملــه یونســکو و‬
‫سـازمان جهانـی جهانگـردی موردتوجـه قرارگرفته‬
‫و اثـرات گسـترد‌های کـه بـر توسـعه گردشـگری‬
‫و امـر حفاظـت پایـدار میـراث فرهنگـی داشـته‪،‬‬
‫می‌تــوان بازتعریــف جــاده ادویــه را موردنظــر‬

‫‪120‬‬

‫| شـماره ‪ | 23‬پاییز ‪| 1403‬‬