Page 147 - Sepehr eghtesad kerman 22
P. 147
مقاله جامعه
سـعادتمندتر و اخلاقـی والاتـر زندگـی خواهند کرد و جـای راه صلـح ،راه جنـگ را م یگشـایند .بنابراین، جهان آزادی
از شـرایطی کـه بـه برتـری و نخبگـی آنـان انجامیده نخسـتین قـدم ،زدودن دولـت و هر قـدرت متمرکز از نـگاه لیبرالیسـتی یـا آزاد یخواهانـه ،آزادی
اسـت ،سـود م یبرنـد .پیشـرفت و بهبـود آدمـی در از چهـر‌ه جوامع بشـری اسـت ،بـا نافرمانـی مدنی، م یتوانـد سـبب پیشـرفت جامعـه و جهـان شـود.
چنیـن جامعـه و جهانـی صـورت خواهـد گرفـت. انقلاب و یا هر وسـیل ه مناسـب دیگر .هر پرسشـی راه پیشـرفت بشـر با آزادی سـاخته م یشود؛ یعنی
ازای ندسـت کـه «بـدون دولـت چگونـه نظـم برقرار برخـورداری از حق حفاظت از زندگی ،اندیشـه ،بیان
جهان نخب هگرا خواهـد مانـد» فـارغ از هـر پاسـخی ،ایدئولوژیـک و دارایـی مـادی و معنـوی ت کتک افـراد جامعه که
در دورنمـای نخب هگرایـی بـر پایـه رقابـت و هسـتند ،زیـرا پی شفـرض چنیـن پرسـ شهایی تنهـا بـا قانـون ممکن اسـت .قانونی کـه این حقوق
رقابت یشـدن هم هچیـز م یتوانـد بـه جهانـی بهتـر متکی بودن امنیت و نظم به دولت است .دولت در را تحـت عنـوان حقـوق بشـر و حقـوق سیاسـی به
بینجامد .در همه جوامع و نظا مهای بزرگ بشـری، واقـع چیـزی نم یدهد ،بلکـه چیزهایـی را م یگیرد رسـمیت م یشناسـد و حکومـت مبتنـی بـر آن و
نخبـگان حاکم بود‌هانـد .نم یتوان جامعـ های بزرگ یـا تبـاه م یکنـد .هـر آنچـه دولـت بدهـد ،مـردم محـدود بـه آن تشـکیل م یشـود .یعنـی هـر فـرد
را پیـدا کـرد که هم ه مردم باهم در آن تصمی مگیری بـدون دولـت سـاد‌هتر بـرای خـود تأمیـن م یکنند. آزاد اسـت مگـر جایـی کـه بـه آزادی دیگـری لطمه
کننـد و تصمیمـات خـود را اجـرا کننـد .ب ههرحـال، بزنـد .قانـون هـر ملتی بنیـاد آن ملت اسـت ،پس
متخصصـان و نخبـگان در رأس امور قرار م یگیرند. جهان رفاهی ملـت از نظـر سیاسـی ،قـراردادی اسـت نه بـر پای ه
مـردم نخبگان را رد یـا تأیید م یکنند .هر جامع های در دورنمـای رفا‌هگرایـی ،ایده این اسـت که ب ینیازی نـژاد ،قـوم ،دیـن ،سـرزمین و تاریخ .ای نهـا عامل
اقلیتـی از نخبـگان را دارد کـه اکثریتـی از مـردم م یتوانـد آدمیـان و جامعـ ه آنـان را بهتـر سـازد و نابرابری قانونی افراد نباید شـوند .اگر چنین باشـد،
پیـرو آنـان هسـتند .نخبـگان بهتر از مـردم تصمیم نیازمنـدی‌بویژه در نیازهای پایه اسـت کـه آدمیان را گرو‌ههـای متکثـر در جامعه به شـکلی نهادمند هم
م یگیرنـد .سیاسـت و مدیریـت کاری تخصصـی سـت مپذیر ،سـتمگر و پسـت م یکند .هر فرد انسانی در زندگـی اجتماعـی و هـم در رأ یگیـری همگانـی
اسـت کـه پیشـرفت جامعـه را باعـث م یشـود و دسـ تکم شایسـت ه و نیازمنـد حداق لهایی همچون و دموکراتیـک مشـارکت م یکننـد و نمایندگانـی
نخبـگان عرصـ ه خـود را م یطلبنـد .بنابرایـن وقتی امـکان زندگی ،سالمتی ،آموزش و بهداشـت اسـت در حکومـت خواهنـد داشـت ،یعنـی همـ ه افـراد
م یدانیـم پیشـرفت در نهایـت بـا هدایـت نخبگان تـا توانمنـدی حداقلـی بـرای تالش و پیشـرفت را از حـق تعییـن سرنوشـت خـود برخوردارنـد و
خواهـد بـود ،بهتـر اسـت سیسـتمی از رقابـت داشـته باشـد ،امـا جوامـع همـه فقـر مطلـق و افراد کشـمک شهای مختلـف حتـی در عرص ه قـدرت به
نخبـگان برپـا کنیـم کـه بهتری نهـا در آن برگزیـده ناتـوان داشـت هاند .افـرادی کـه شـاید م یتوانسـتند شـکل صل حآمیـز حل خواهد شـد .چنین بسـتری
شـوند و جهـان بشـری را به پیش ببرنـد .با یافتن بـزرگان عصـر خـود باشـند ،امـا در شـرایط بـد قـرار جامعـه را بـرای پیشـرفت در همـ ه ابعـاد آمـاده
نخبـگان و پیـروی از آنـان جهـان بهتـر م یشـود. گرفتنـد .هر قانونـی ،فارغ از این که بـا چه رویکردی م یکنـد .بـرای انسـا نها هیـچ پیشـرفتی حتی در
نوشـته شـود و هـر سیسـتمی ،پیامدهـای زیا نبـار
جم عبندی بـرای عـد‌های خواهد داشـت .تنهـا میزان ایـن زیان عدالـت ،بـدون آزادی ممکـن نیسـت.
دیـدم کـه بـرای سـاختن جهانـی بهتـر ،دورنماهای اسـت کـه ک متـر یـا بی شتـر م یشـود .بسـیاری از
گوناگونی هسـت .هر دورنمای بهبود جهان ،عنصری ناتوانـان بـا ایـن قوانیـن پدیـد م یآینـد ،پـس باید جهان آنارشیستی (ب یدولت)
م‌رکـزی و گزار‌ههایـی بنیادیـن دارد که ادعا م یشـود جبرانـی در کار باشـد .در ضمـن بسـیاری از افـراد در نـگاه آنارشیسـتی ،دولت شـر اسـت و ب یدولتی
بـا تمرکـز بر آ نهـا و سـامان دادن دیگـر عناصر لازم پـس از سـا لها کار کـردن از توان م یافتنـد ،کار آنان م یتوانـد بشـر را از پلشـتی رهـا سـازد و زندگـی
بـرای بهبـود اوضـاع حـول آن م یتوان شـهر ،جامعه بایـد جبـران شـود .همـ ه ای نها نشـان م یدهـد اگر مردم را بهبود بخشـد .راز پیشـرفت جامعه و جهان
و جهـان بشـری را پیـش بـرد و بـه بهروزی رسـاند. نم یتوانیـم عدالـت را برقـرار کنیـم ،لااقـل م یتوانیم بشـری درحرکت تدریجی آن اسـت .هر نوع تمرکز
هرکـدام از ایـن اید‌ههـای کلـی را روادارانـه حـول از ناتوانـی مطلـق افـراد پیشـگیری کنیـم .حداق لها قـدرت ب هویـژه نـوع متـداول آن یعنـی دولـت ،بـا
یـک « ...م یتوانـد» درک م یکنیـم .بـرای مثـال، را بـرای همـه فراهـم کنیـم و تـا جای ممکـن آیند‌ه وعـد‌ه ایجـاد رسـتگاری ،امنیـت ،عدالـت ،آزادی،
افلاطـون م یگویـد فیلسو فشـاه م یتوانـد یـا بیکن کوشـ شگران را تأمیـن کنیم .افـراد ،گرو‌هها ،مناطق رفـاه و ماننـد ای نهـا ،در واقـع بـه ناامنـی و از بیـن
م یگویـد علـم م یتوانـد یـا نخب هگرایـان م یگوینـد و کشـورهایی کـه بـه جایگا‌ههـای بـالای ثـروت بـردن رونـد پیشـرفت جامعـه م یانجامـد .حالـت
رقابـت م یتوانـد زندگـ ی افـراد و هسـتی جوامـع را م یرسـند ،عالوه بر تالش خود از شـانس خوبی در طبیعـی یعنـی بـدون دولـت ،حالتی بدون مسـئله
بهبـود بخشـد و بـه پیـش بـرد .در صفحـه بعـد این جامع ه بشـری برخـوردار بود‌هاند و م یتوانند بخشـی نیسـت ،امـا انسـا نها بـا کار آزادانـه و همـکاری
اندیشـ هها خلاصـ ه شـد‌هاند .در کتـاب «دورنمـا و از دارایـی خـود را (مثلاً با پذیرش مالیات تصاعدی) آزادانـه بـه تدریـج را‌هحل مسـائل خـود را م ییابند،
دکتریـن پیشـرفت (نشـر آیند‌هپـژوه)» م یتـوان بـرای اطمینـان جامعـه در برخـورداری از حداقل رفاه حا لآنکـه قدر تهـای بیرونـی و وادارسـاز ماننـد
آنچـه در ایـن نوشـتار آمـده اسـت را بـه شـکلی بـرای همـ ه افـراد جامعه هزینـ ه کننـد .ب های نترتیب، دولـت ،رسـیدن بـه حل مسـائل را ب هکلـی ناممکن
آنـان نیـز در جامعـ های ام نتـر و بـا افـرادی م یسـازند؛ چـرا که قانـون و سـلط هگری را با ارتش
مشـروح و بـا ارجـاع بـه منابـع دنبال نمـود. و پلیـس جایگزیـن آزادی و عدالـت م یکننـد و به
145
| شـماره | 22تابستان | 1403
