Page 12 - Sepehr eghtesad kerman 22
P. 12

‫اتاق بازرگانی‪ ،‬صنایع‪،‬‬
                                                                                                                                ‫معادن و کشاورزی کرمان‬

‫حکمرانی اقتصادی و دولت پزشکیان‬

‫بــرای حکمرانــی خــوب نیــز تعاریــف زیــادی‬         ‫دارد‪ ،‬امـا بهتریـن و سـاده‌ترین تعریـف را نـورث‬                             ‫دکترعلی حسین صمدی‬
‫وجــود دارد؛ امــا یــک تعریــف جامــع‬
‫از آن را می‌تــوان تــاش بــرای بهبــود‬               ‫ارائـه کـرده اسـت‪ .‬از نظـر ایشـان‪ ،‬نهادهـا‪ ،‬قواعـد‬                           ‫عضو هیئ ‌تعلمی گروه اقتصاد دانشگاه شیراز‬
‫وضعیــت رفــاه مــردم در چارچــوب اقتصــاد‬
‫دانش‌بنیــان تعریــف کــرد‪ .‬در نظریه‌هــای‬            ‫بــازی در جامعــ ‌ه هســتند و بــرای شــکل‌دهی و‬                                           ‫مسئله چیست؟‬
‫نویــن توســعه اقتصــادی بــه ایــن مســئله‬                                                                 ‫همتــی‪ ،‬رییــس‌کل وقــت بانــک مرکــزی پــس‬
‫از دهــه ‪ ۱۹۹۰‬بیشــتر توجــه شــده و درواقــع‬         ‫سـاختارمند کـردن روابـط بیـن افـراد بـه وجـود‬         ‫از ثبت‌نــام در ســیزدهمین انتخابــات ریاســت‬
‫از ایــن دهــه تاکنــون بــه کیفیــت دولت‌هــا‬                                                              ‫جمهــوری جملــه زیــر را بــه زبــان آورده اســت‪:‬‬
‫بیشـتر توجـه شـده اسـت؛ به‌گونـه‌ای کـه در‬            ‫آمده‌انــ ‌د‪ .‬ایــن قواعــد بــازی در زمینه‌هــای‬     ‫«قـدرت و آینـده ایـران درگـرو اصـاح حکمرانـی‬
‫نظریه‌هــای توســعه ایــن دهــه و پــس‌ازآن‬                                                                 ‫اقتصـادی اسـت‪ .‬کابینـه و همـکاران مـن‪ ،‬بهبـود‬
‫بــه پارادایــم حکمرانــی خــوب توجــه شــده‬          ‫اقتصــادی‪ ،‬سیاســی‪ ،‬اجتماعــی‪ ،‬فرهنگــی و‬             ‫وضعیـت اقتصـادی از طریـق اصـاح حکمرانـی‬
‫اســت‪ .‬پس‌ازایــن توجــه و تلاش‌هــا‪ ،‬بانــک‬                                                                ‫اقتصــادی را در اولویــت هد ‌فهــای خــود قــرار‬
‫جهانــی بــه اندازه‌گیــری وضعیــت حکمرانــی‬                                      ‫حقوقــی وجــود دارنــد‪.‬‬   ‫خواهنـد داد‪( ».‬خبرگـزاری ایرنـا‪ ۲۵ ،‬اردیبهشـت‬
‫خـوب در بیـن کشـورها اقـدام نمـوده اسـت‬
‫و شــش زیــر شــاخص را معرفــی و مقادیــر‬             ‫در تعریـف عجـم اوغلـو (‪ )۲۰۰۸‬از حکمرانـی سـه‬                              ‫‪ ،۱۴۰۰‬کــد خبــر ‪.)۸۴۳۳۰۱۲۸‬‬
‫عــددی آن‌هــا را گــردآوری و محاســبه کــرده‬                                                               ‫ایــن جملــه‪ ،‬جملــ ‌های بســیار درســت اســت و‬
                                                                                 ‫مؤلفــه دیــده م ‌یشــود‪:‬‬  ‫نیــاز شــدید فعلــی در اقتصــاد ایــران اســت‪.‬‬
                                              ‫اســت‪.‬‬                                                        ‫هرچنــد وی در برنامــه پیشــنهادی خــود بــرای‬
‫ایــن شــش زیــر شــاخص را می‌تــوان ب ‌هصــورت‬       ‫‪ .۱‬نهادهــای سیاســی‪ :‬ایــن نهادهــا بــه‬             ‫تصــدی وزارت اقتصــاد دولــت پزشــکیان بــدان‬
                                                                                                            ‫توجــه کــرده اســت‪ ،‬امــا ایــن موضــوع بســیار‬
                            ‫زیــر دســته‌بندی کــرد‪:‬‬  ‫فراینــد تصمی ‌مگیــری جمعــی و کنتــرل‬               ‫کمرنـگ اسـت‪ .‬انتظـار بـر ایـن بـود کـه اصـاح‬
‫‪ -‬حکمرانــی اقتصــادی (کیفیــت تنظیم گــری و‬                                                                ‫حکمرانـی اقتصـادی را محـور اصلـی برنام ‌ههـای‬
                                                      ‫سیاســت‌مداران‪ ،‬گروه‌هــای هم‌ســود و فشــار‬          ‫خـود قـرار مـی‌داد‪ ،‬امـا این‌گونـه نشـده اسـت‪.‬‬
                                ‫اثربخشــی دولــت)‪،‬‬                                                          ‫امـا حکمرانـی اقتصـادی چیسـت؟ وضعیـت آن‬
‫‪ -‬حکمرانی سیاسـی (حـق اظهارنظر و پاسـخگویی‬            ‫و ه ‌مچنیــن گرو‌ههــای قدرتمنــد سیاســی و‬
                                                                                                                  ‫در ایـران چگونـه اسـت؟ و چـه بایـد کـرد؟‬
                                                                       ‫اقتصــادی مربــوط می‌شــود‪،‬‬          ‫هـدف این نوشـتار توجـه به کلیـات این سـؤال‌ها‬

                                                      ‫‪ .۲‬ظرفیـت دولـت‪ :‬بـه قابلیـت دولـت در تأمیـن‬                                                         ‫ا ست ‪.‬‬

                                                      ‫کالاهـای عمومـی در بخ ‌شهـای مختلـف کشـور‬                                               ‫حکمرانی اقتصادی‬
                                                                                                            ‫بــرای حکمرانــی‪ ،‬حکمرانــی خــوب و همچنیــن‬
                                                                                        ‫مربــوط می‌شــود‪،‬‬   ‫حکمرانــی اقتصــادی تعاریــف متعــددی وجــود‬

                                                      ‫‪ .۳‬تنظیـم نهادهـای اقتصـادی‪ :‬ایـن مؤلفـه بـه‬                                                           ‫دارد‪.‬‬
                                                                                                            ‫شــاید بتــوان بهتریــن تعریــف از حکمرانــی را‬
                                                      ‫چگونگــی دخالــت دولــت در تشــویق یــا عــدم‬         ‫تعریـف ارائ ‌هشـده توسـط عجـم او غلـو (‪)۲۰۰۸‬‬
                                                                                                            ‫دانســت‪ .‬ایشــان حکمرانــی را مجموعــ ‌های‬
                                                      ‫تشــویق فعالی ‌تهــای اقتصــادی از طریــق‬             ‫از نهادهــا تعریــف می‌کنــ ‌د و آن را شــامل‬
                                                                                                            ‫«نهادهــای سیاســی جامعــه‪ ،‬ظرفیــت دولــت و‬
                                                           ‫کنــش گــران مختلــف مربــوط م ‌یشــود‪.‬‬
                                                                                                                  ‫تنظیــم نهادهــای اقتصــادی» می‌دانــد‪.‬‬
                                                      ‫بـرای حکمرانـی خـوب نیـز تعاریـف زیـادی‬               ‫بـرای نهادهـا نیـز تعاریـف بسـیار زیـادی وجـود‬
                                                      ‫وجـود دارد؛ امـا یـک تعریـف جامـع از آن را‬
                                                      ‫م ‌یتـوان تـاش بـرای بهبـود وضعیـت رفـاه‬
                                                      ‫مـردم در چارچـوب اقتصـاد دانش‌بنیـان تعریـف‬
                                                      ‫کـرد‪ .‬در نظری ‌ههـای نویـن توسـعه اقتصـادی بـه‬
                                                      ‫ایـن مسـئله از دهـه ‪ ۱۹۹۰‬بیشـتر توجـه شـده‬
                                                      ‫و درواقـع از ایـن دهـه تا کنـون بـه کیفیـت‬
                                                      ‫دولت‌هـا بیشـتر توجـه شـده اسـت؛ ب ‌هگونـه‌ای‬
                                                      ‫کـه در نظری ‌ههـای توسـعه ایـن دهـه و پـ ‌سازآن‬
                                                      ‫بـه پارادایـم حکمرانـی خـوب توجـه شـده‬
                                                      ‫اسـت‪ .‬پ ‌سازایـن توجـه و تلاش‌هـا‪ ،‬بانـک‬
                                                      ‫جهانـی بـه اندازه‌گیـری وضعیـت حکمرانـی‬
                                                      ‫خـوب در بیـن کشـورها اقـدام نمـوده اسـت‪.‬‬

                                                                                                                                                                           ‫‪10‬‬

                                                                                                                                                          ‫| شـماره ‪ | 22‬تابستان ‪| 1403‬‬
   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17