Page 262 - Sepehr- 24-25 2pages
P. 262
اتاق بازرگانی ،صنایع،
معادن و کشاورزی کرمان
شــهری حوض ههــای کــم بــارش ،دچــار کمبــود .1ک مآبی و خش کسال یهای طولان یمدت نجمه نظری
آب بویـژه در فصـول گـرم سـال هسـتیم .تنـاوب ایـران بـا قـرار گرفتـن در یکـی از مناطـق خشـک
ترسـالی و خش کسـالی در ایـران کامـاً طبیعـی و نیم هخشــک دنیــا بــا محدودیــت منابــع آبــی کارشناس پایش اداره حفاظت محی طزیست شهرستان کرمان
و از خصوصیـات اقلیـم منطقـه اسـت ،امـا در دو بجــز در نــوار شــمالی کشــور و برخــی از مناطــق
دهــه اخیــر بار شهــا ب هشــدت کاه شیافتــه و غربــی روبــ هرو بــوده اســت ،امــا متأســفانه در امــروزه محی طزیســت یکــی از موضوعــات مهــم
ایـران کـه در بهتریـن حالـت ی کسـوم میانگیـن ســا لهای اخیــر بحــران ک مآبــی حتــی در دنیـا اسـت .ضـرورت بقـای انسـان بـر روی کـره
بـارش جهانـی را بـه خـود اختصـاص داده اسـت، ایــن مناطــق نیــز قاب للمــس بــوده و از ســوی خاکـی او را واداشـته اسـت تـا در ایـن خصـوص
دچــار خش کســال یهای ممتــد نمــوده و اثــرات دیگـر بـا تکمیـل ظرفیـت سدسـازی در کشـور و تأمــل کــرده و ب هعنــوان اشــرف مخلوقــات در
آن ب هعنــوان بحــران زیســ تمحیطی همــواره عــدم امــکان انتقــال آب از حوض ههــای پــرآب صـدد حفـظ زمیـن ایـن گاهـواره حیـات برآیـد.
تهدیــدی بــرای ایــران خواهــد بــود .تالا بهــا و بــه مناطــق کــم آب ،مشــکل ک مآبــی بــه یــک بحرا نهــای محی طزیســتی کــه در ده ههــای
دریاچ ههــا در ایــران در معــرض خشــک شــدن بحــران تبدیــل شــده اســت .برداشــت ب یرویــه اخیــر بیــش از پیــش تظاهــرات خــود را نشــان
اســت کــه ایــن خــود تهدیــدی بــرای تنــوع از منابــع آب زیرزمینــی و مصــرف ب یرویــه آب دادهانــد حاصــل بهــرهوری نامعقــول انســان از
زیسـتی ،اکوسیسـتم و جوامـع محلـی م یباشـد. بویـژه در بخ شهـای کشـاورزی و شـرب از دلایـل طبیعــت بــوده و نســل بشــر فرامــوش کــرده
از علـل بـروز ایـن مشـکل کاهـش کیفـی منابـع اصلـی بـروز ایـن بحـران بـوده اسـت .متأسـفانه اسـت کـه امانـ تدار محی طزیسـت بـرای آینـدگان
آبــی ،تغییــرات آ بوهــوای جهانــی (کاهــش برخــاف گذشــته کــه بــا سیســت مهای ســنتی اســت و نم یتوانــد حیــات فعلــی خــود را
بار شهــا و افزایــش دمــا) ،سدســاز یهای چشـمه ،قنـات و غیـره بهرهبـرداری از منابـع آبـی ب هگونـ های ترسـیم کنـد کـه مایـه نابـودی حیـات
غی راصولــی ،عــدم مدیریــت اصولــی منابــع آبــی متناســب بــا تــوان منبــع صــورت م یگرفــت ،بــا نســ لهای آتــی گــردد .توســعه بــدون در نظــر
و تغییــر کاربــری اراضــی م یباشــد .بــا خشــک پیشــرفت تکنولــوژی بهرهبــرداری از منابــع آب داشــتن تأثیــرات محی طزیســتی آن ســرانجامی
شــدن تالا بهــا و دریاچ ههــا بــروز پدیــده زیرزمینــی حتــی تــا 80درصــد میــزان تغذیــه جــز تهدیــد حیــات بــر روی زمیــن نداشــته و
گردوغبــار در مناطقــی کــه تاکنــون مواجهــ های آن انجــام شــده اســت .ایــن موضــوع در کنــار لـزوم توجـه بـه توسـعه پایـدار نـه یـک انتخـاب
بــا آن نداشــته اســت ،اتفــاق افتــاده و در ســایر کاهــش بار شهــا و عــدم اعمــال سیاســ تهای کــه بــه یــک ضــرورت تبدیــل شــده و تنهــا راه
مناطــق نیــز تشــدید خواهــد شــد .از دیگــر صرف هجویــی موجــب کاهــش ســطح آ بهــای زندگـی شـرافتمندانه بـرای همـه بشـریت اسـت.
چال شهــای مرتبــط بــا برداشــت ب یرویــه از زیرزمینــی ،کاهــش رطوبــت ســطحی زمیــن ،از در ایــن میــان بــا بررســی شــاخص عملکــرد
منابـع آبـی بـروز پدیـده فرونشسـت زمیـن اسـت بیـن رفتـن پوشـش گیاهـی و در نهایـت افزایـش محی طزیســتی کشــورهای جهــان ،متوجــه
کــه در ســا لهای اخیــر موردتوجــه قــرار گرفتــه مناطــق تولیدکننــده گردوغبــار شــده اســت .ایــن م یشــویم کــه متأســفانه کشــورمان ایــران از
و مطالعــات دقیقــی نیــز در ایــن زمینــه انجــام موضــوع تــا حــدی پیــش رفتــه کــه امــروزه بــه وضعیـت مطلوبـی برخـوردار نیسـت و ایـن نشـان
علــت کمبــود آب حتــی در بســیاری از مناطــق م یدهــد کــه مشــکلات محی طزیســتی در ایــران
شــده اســت. از اهمیـت خاصـی برخـوردار بـوده و لـذا بررسـی
بــا بررســی شــاخص عملکــرد محی طزیســتی و تحلیــل ایــن معضــات اهمیــت ویــژهای دارد.
کشــورهای جهــان ،متوجــه م یشــویم کــه ب هطورکلــی مشــکلات یــا بهتــراســت بگوییــم
متأسـفانه کشـورمان ایـران از وضعیـت مطلوبـی بحرا نهــای محی طزیســتی کشــور را م یتــوان
برخــوردار نیســت و ایــن نشــان م یدهــد درچندیــن بخــش تقســی مبندی کــرد کــه برخــی
کــه مشــکلات محی طزیســتی در ایــران از ازآ نهــا علــت و معلــول یکدیگــرو درارتبــاط
اهمیــت خاصــی برخــوردار بــوده و لــذا بررســی
و تحلیــل ایــن معضــات اهمیــت ویــژ های تنگاتنــگ بــا هــم هســتند.
دارد .ب هطورکلــی مشــکلات یــا بهتــر اســت .1ک مآبی و خش کسال یهای طولان یمدت،
بگوییــم بحرا نهــای محی طزیســتی کشــور
را م یتــوان در چندیــن بخــش تقســی مبندی .2تغییرات آ بوهوای جهانی،
کــرد کــه برخــی از آ نهــا علــت و معلــول .3افزایــش فشــار بــر منابــع طبیعــی و از بیــن
یکدیگـر و در ارتبـاط تنگاتنـگ بـا هـم هسـتند.
رفتــن تنــوع زیســتی،
.4مدیریت غیراصولی کشاورزی،
.5آلودگ یهای زیس تمحیطی،
.6مدیریت غیراصولی و ناکارآمد پسماندها،
.7هزین ههای اقتصادی زیس تمحیطی،
.8و غیره.
260
| شـماره ۲۴و | ۲۵زمستان ۱۴۰۳و بهار | ۱۴۰۴