Page 31 - Sepehr eghtesad kerman 22
P. 31
گفتوگو سیاس تگذاری
حاصـل نشـده؛ زیـرا ارتباطمـان بـا دنیـا قطـع بـوده موضــوع اســت کــه «تکیــه مــا بــه سیاســ تهای رشــد اقتصــادی دورقمــی ،نفــت نقــش اصلــی را
و در اکوسیســتمی بســت ه فعالیــت م یکردیــم .در توزیعـی اسـت تـا سیاسـ تهای مشـوق تولیـد»، در ایــن افزایــش بــازی کــرده اســت .می تــوان
بخــش شــرک تهای دان شبنیــان هــم تــاش گفـت اگـر نفـت عاملـی بـرای انباشـت سـرمایه در
کردیــم شــرک تهای دان شبنیــان را رشــد دهیــم، درحال یکــه دومــی بــر اولــی مقــدم اســت. راسـتای تولیـد در نظـر گرفتـه شـود ،م یتوانـد در
امــا آمــار شــرک تهای دان شبنیــان هــم بــه مــا
نشـان م یدهـد کـه در ایـن زمینـه چنـدان موفـق بودجــه کشــورچقــدربــرمحر کهــای رشــد بلندمـدت هـم منجـر بـه توسـعه کشـور شـود.
نبوده ایــم؛ بنابرایــن در حــال حاضــر هی چکــدام از اقتصــادی متمرکــزاســت؟ کارآمــدی دولــت در ایجــاد بســتری بــرای ایجــاد
ب نمای ههــای تأمیــن رشــد اقتصــادی کشــور در ه مراســتایی منافــع فــردی و جمعــی و افق هــای
درازمــدت را نداریــم و در واقــع منابــع لازم وجــود بودجــه یــک برنامــه ی کســاله و میا نمــدت بلندمـدت و کوتاهمـدت اسـت .بـرای ایـن منظـور
اسـت .تعییـن هـدف رشـد اقتصـادی 8درصـدی لازم اســت دولــت ،چشــم اندازی باثبــات از آینــده
ن ـدارد. در برنامــه توســعه نیازمنــد لــوازم و موجــودی بــرای فعــالان اقتصــادی ترســیم کنــد و از ســطح
بودجـه کشـور نیـز متأثـر از همیـن شـرایط اسـت. ســرمایه اســت کــه مــا ب هقــدر کافــی از ایــن بــالای نااطمینانی هــا بکاهــد و بــرای ایــن منظــور
در دهــه اخیــر ســعی شــده عمــده نیازهــای امــکان بهرهمنــد نبودهایــم .جــذب ســرمای هگذاری از ابزارهــای لازم از جملــه دیپلماســی بهره بــرداری
بودجــ های کشــور از طریــق مالیــات تأمیــن شــود. خارجـی در کشـور در دهـه اخیـر ب هطـور میانگیـن نمایـد .همچنیـن لازم اسـت دولـت خـود بـا اتخـاذ
تأمیــن بودجــه کشــور از مالیــات اگرچــه در یــک حـدود 2میلیـارد دلار در سـال بـوده اسـت .ایـن در سیاســتی فعــال ،مشــارکت همــه ذی نفعــان در
نـگاه سـاده امـر خوبـی اسـت ،امـا بـا توجـه بـه حالـی اسـت کـه فقـط در 9ماهـه 1402بالـ غ بـر 20
اینکــه کشــور در دهــه گذشــته شــرایط رکــودی میلیـارد دلار خروج سـرمایه از کشـور داشـته ایم .در اتخـاذ تصمیمـات اقتصـادی را تضمیـن نمایـد.
تجربــه کــرده ،افزایــش نر خهــای مالیاتــی بــه دهـه گذشـته نیـز میـزان خـروج سـرمایه از کشـور
زیــان کســ بوکارها رقــم خــورده و منجــر بــه حـدود 100میلیـارد دلار بـوده اسـت .نـرخ انباشـت رابطـه بیـن تسـریع دررشـد اقتصـادی و بهبـود
تضعیــف بنی ههــای تولیــدی کشــور شــده اســت؛ ســرمایه داخلــی هــم ب هطــور متوســط حــدود و توزیـع درآمـد را چگونـه توضیـح م یدهیـد؟
بنابرایــن بودجــه از ایــن منظــر بــه افزایــش کــج 3/5درصـد تولیـد ناخالـص داخلـی بـوده اسـت.
کارکرد یهـای اقتصـاد ایـران دامـن زده اسـت؛ در خــروج گســترده نیــروی انســانی از کشــور بویــژه الزامــ ًا رابطــه ی کب هیکــی بیــن رشــد اقتصــادی
واقـع بیشـتر بـه نفـع توزیـع عمـل کـرده اسـت تـا نیـروی انسـانی متخصـص و از طـرف دیگـر ورود و نابرابــری وجــود نــدارد .ممکــن اســت رشــد
انبــوه جمعیــت نیــروی انســانی غیرمتخصــص از اقتصــادی در بلندمــدت وجــود داشــته باشــد و
تولیــد. کشـورهای همسـایهبویـژه افغانسـتان نیـز موجـب نابرابـری هـم تشـدید شـود؛ امـا رشـد اقتصـادی
از بعــد دیگــر ،آن بخشــی از بودجــه کــه در رونــد کمبــود نیــروی انســانی متخصــص شــده اســت. پایــدار در بلندمــدت قطعــ ًا م یتوانــد منجــر بــه
رشـد کشـور بسـیار تأثیرگـذار اسـت ،بودجـه عمرانی از منظــر تکنولوژیــک هــم پیشــرفت محسوســی کاهــش فقــر شــده و حتــی بــا وجــود افزایــش
نابرابــری ،حداقــل کیفیــت زندگــی اقشــار جامعــه
را بهبــود دهــد .کاهــش میــزان نابرابــری وابســته
بـه سیاسـ تهایی اسـت کـه دول تهـا در امـر بـاز
توزیــع منابــع نظــام مالیاتــی ،نظــام یاران هدهــی
کشــور و مســائلی ازای ندســت اتخــاذ م یکننــد.
حتـی ممکن اسـت کاهش کیـک اقتصادی و رشـد
اقتصـادی منفـی در دورهای در کشـورها ب هگونـ های
باشـد کـه منجـر بـه کاهـش نابرابـری شـود .آمارهـا
در کشــور مــا نشــان م یدهــد در دورهای کــه رشــد
اقتصـادی کشـور منفـی بـوده ،ضریـب جینـی هـم
کاهــش پیداکــرده اســت کــه بــه معنــای برابــری
در توزیـع فقـر اسـت .اگـر سیاسـ تهای تکمیلـی
بـه نحـوی لحـاظ و سـاختار ماتریـس نهـادی بـه
نحـوی تنظیـم شـود کـه در بلندمـدت رشـد پایـدار
بــه وجــود آورد و دو ه مراســتایی کــه گفتــه شــد
در بلندمـدت اتفـاق بیفتـد ،م یتوانـد نظـام توزیـع
برابرتـری بـه وجـود آورد؛ امـا مسـئله اصلـی اقتصاد
ایـران کـه آمـار موجـود هـم گـواه آن اسـت ،ایـن
29
| شـماره | 22تابستان | 1403