Page 246 - Sepehr- 24-25 2pages
P. 246
اتاق بازرگانی ،صنایع،
معادن و کشاورزی کرمان
را پیــدا نکنــد .از ی کطــرف بــه دلیــل اینکــه در اســتان کرمــان عــاوه بــر مســائل فــوق بــه دور بـا بحـران شـدید منابـع آب روبـ هرو م یگـردد،
کنتـرل کافـی بـر میـزان برداشـت وجـود نـدارد، دلیــل کمبــود آب از ی کطــرف و ارزش اقتصــادی ب هطــوری کــه حتــی در تأمیــن آب شــرب نیــز
هـر کـس بـه خـود اجـازه م یدهـد تـا آنجـا کـه بــالای آن از طــرف دیگــر گرایــش بــه بهر‌هبــرداری ناتـوان خواهـد شـد .بحرانـی کـه ه ماکنـون نیـز
م یتوانـد از چـاه تحـت مالکیـت خـود برداشـت از منابــع آبــی نســبت بــه دیگــر مناطــق کشــور
کنــد ،مگــر اینکــه چــاه آب نداشــته باشــد و از بیشــتر اســت .وجــود دشــ تهای حاصلخیــز در در بخشــی از مناطــق قاب لمشــاهده اســت.
طــرف دیگــر دولــت بــا قوانیــن محدودکننــده مناطـق مختلـف ایـن اسـتان و نیـز معـادن غنـی
ازجملـه مـواد 27و 28قانـون توزیـع عادلانـه آب ازجملــه آهــن ،مــس ،ذغــال ســنگ ارزش آب را اســتان کرمــان جــزو اســتا نهای رکــورددار
اجــازه انتقــال خریدوفــروش آب را نم یدهــد. نسـبت بـه دیگـر مناطـق کشـور بالاتـر بـرده اسـت. ده ههـای اخیـردربرداشـت آب زیرزمینـی اسـت،
زیــرا طبــق ایــن مــواد آب استخرا جشــده از بنابرایــن را‌هحــل اساســی در درجــه اول اصلاحــات راهــکارمقابلــه بــا کاهــش تــرازســفر‌ههای آب
هـر چـاه کـه مجـوز کشـاورزی دارد بایـد صـرف سـاختاری در قوانیـن و نحـوه حکمرانـی اسـت کـه
اراضــی تحــت شــرب همــان چــاه شــود ،حتــی در شــرایط فعلــی چشــ مانداز روشــنی نــدارد .کاری زیرزمینـی چیسـت؟
اگــر ایــن اراضــی شــور‌هزار باشــند! درصورت یکــه کـه در شـرایط فعلـی و بـا توجـه بـه قوانیـن موجـود موضــوع برداشــت بیــش از تــوان از ســفر‌ههای
اگـر دولـت صرفـ ًا بـر میـزان برداشـت از چا‌ههـا م یتـوان انجـام داد ،تـاش جهـت کاهـش برداشـت آبـی در کشـور مـا سـاختاری و پیچیـده اسـت که
کنتـرل کامـل انجـام مـ یداد و صاحبـان چا‌ههـا از سـفر‌ههای آبـی بـا نظـارت دولـت اسـت .در یـک عوامــل زیــادی در آن دخیــل م یباشــند .یکــی
آزاد بودنــد کــه از آب چــاه خــود بــه هــر شــکلی شـرایط واقعـی میـزان برداشـت از چا‌ههـا بایـد تـا از مه متریــن عوامــل نحــوه مدیریــت بــر منابــع
کـه تمایـل دارنـد اسـتفاده کننـد ازجملـه اجـازه حــدی کاهــش یابــد کــه بــا تــوان آبــی دشــ تها آب اســت .متأســفانه قوانیــن موجــود بســیار
انتقـال از محـل تولیـد بـه هرجایـی کـه مشـتری متناسـب گـردد .اگـر عـزم جـدی از سـوی مسـئولان تمرکــز گرایانــه بــوده و امــکان چندانــی بــرای
بهتــری دارد ،داشــته باشــند ،بــدون شــک آب و همــکاری و مشــارکت از ســوی صاحبــان چا‌ههــا مشــارکت صاحبــان و ذ ینفعــان منابــع آب در
ارزش واقعــی خــود را پیــدا م یکــرد .در ایــن باشـد ،چنیـن کاری شـدنی اسـت ،اگرچه مشـکلات تصمی مگیر یهــا نگذاشــته اســت .قطعــ ًا وقتــی
صـورت میـزان بهـر‌هوری افزایـش م ییافـت و از آنـان بـرای خـود نقشـی قائـل نباشـند نسـبت به
هــدر رفتــن آ نهــم جلوگیــری م یشــد .بدیهــی و موانــع جــدی در ایــن راه وجــود دارد. حـل مشـکلات هـم انگیـزه چندانـی ندارنـد ،زیـرا
اسـت محـل منبـع چـاه نبایـد از اراضـی تحـت مشــکل را از آن خــود نم یداننــد .از طــرف دیگــر
مالکیـت صاحـب چـاه منتقـل گـردد ،زیـرا ایـن بـه نظـرشـما بـا توجـه بـه ارزش اقتصـادی بسـیاری از قوانیـن مربـوط بـه آب ازجملـه قانـون
کار نیـز باعـث معضـات دیگـری ازجملـه نابـودی آب ،بهبـود بهـر‌هوری ازآن دربخ شهـای مختلـف توزیــع عادلانــه مصــوب 1361مجلــس شــورای
بخ شهایــی از ســفره کــه پتانســیل کمــی و اسـامی و یـا قانـون تعییـن تکلیـف سـال 1389
چـرا معطـل اسـت؟ دارای گریزگا‌ههایــی هســتند کــه راه را بــرای
کیفــی بهتــری دارنــد م یشــود. اصــولاً هــر کالایــی وقتــی ارزش اقتصــادی سوءاسـتفاده بـاز م یگذارنـد؛ ب هعنـوان مثـال بـا
البتـه در طـول چنـد سـال گذشـته تلا شهایـی خــود را پیــدا م یکنــد کــه بتــوان آن را در یــک اسـتناد بـه تبصـره مـاده 3قانـون توزیـع عادلانـه
جهــت رفــع موانعــی کــه مــواد 27و 28ایجــاد بــازار واقعــی و بــدون محدودیــت عرضــه کــرد. آب هــزاران چــاه کــه در مناطــق ممنوعــه ب هطــور
کــرده صــورت گرفتــه ولــی کافــی نبــوده و اثــر در مــورد آب عوامــل زیــادی وجــود دارنــد کــه غیرقانونـی حفـر شـده بودنـد در طـول ده ههـای
باعــث گردیــده ایــن مــاده ارزش واقعــی خــود
چندانــی هــم نداشــته اســت گذشـته مجـوز دار شـدند.
درپایـان چـه نکاتـی را لازم م یدانیـد اضافـه
کنید .
مـا بایـد قبـول کنیـم کـه کشـور ما بـا بحـران آب
روبـ هرو اسـت و هـر روز نیـز بـر ابعـاد آن افـزوده
م یشـود .ادامـه چنیـن رونـدی باعـث م یگـردد
کــه مــا در تأمیــن آب کــه اساســ یترین نیــاز
مــردم اســت ،ناتــوان و مســتأصل شــویم .حــل
ایــن بحــران مســتلزم وجــود یــک عــزم جــدی
و اراده همگانــی اســت .همــه دســ تاندرکاران و
مـردم بایـد ایـن خطـر را درک کـرده و بـرای حـل
آن از هیـچ اقدامـی فروگـذاری نکننـد.
244
| شـماره ۲۴و | ۲۵زمستان ۱۴۰۳و بهار | ۱۴۰۴
