Page 8 - Sepehr23- 2 low
P. 8
اتاق بازرگانی ،صنایع،
معادن و کشاورزی کرمان
سخن نخست
نبود تفکر سیستمی در حکمرانی اقتصادی
مواجهـه بـا مشـکلات و مسـائل پیچیـده بـه طور و انـرژی باشـد ،امـا بی توجهـی بـه ایـن مهـم، سید مهدی طبیب زاده
جامــع بــه مســائل نــگاه کنــد ،تصمی مگیــری داســتا نهای غمانگیــز غیرقاب لســکونت شــدن
نمایــد و کارآمــد در مســیر درســت و صحیــح برخــی از شــهرها ،هزینههــای هنگفــت تأمیــن رییس اتاق بازرگانی ،صنایع ،معادن و کشاورزی کرمان
قــدم بــردارد .راهــی جــز تغییــر باورهایمــان زیرســاخ تها بــرای صنایعــی کــه بــه دلیــل و رییس شورای سیاست گذاری فصلنامه سپهر اقتصاد کرمان
نسـبت بـه اقتصـاد ،سیاسـت ،جامعـه داخلـی و ســایق و علایــق منطقــ های و محلــی مســتقر
بی نالمللـی و تغییـر الگـوی فکـری و نگرشـمان شــده اند ،آلودگــی بحرانآفریــن شــهرهای پیتــر ســنژ ( )Peter Sengeدر کتــاب
در مدیریــت اقتصــادی کشــور وجــود نــدارد .تــا بــزرگ ،ناتــرازی بنیان کَــن در تولیــد و مصــرف «پنجمیــن رشــته انضبــاط» تفکــر سیســتمی را
زمانــی کــه ایــن بــاور بــه وجــود نیایــد کــه بــا آب ،گســترش ب یرویــه شــهرها ،خالــی شــدن اینگونــه تعریــف میکنــد« :تفکــر سیســتمی
اقتصــاد دولتــی نمیتــوان کشــور را اداره کــرد و روســتاها از ســکنه ،حاشیهنشــینیهای راهــی بــرای فکــر ،زبانــی بــرای توصیــف و
تــداوم دولتــی بــودن اقتصــاد کشــور ،مصــداق مخــرب شــهرها ،بحرا نهــای اجتماعــی، درک و نیـرو و روابـط متقابلـی اسـت کـه رفتـار
ایــن گفتــه میلتــون فریدمــن اقتصــاددان بهــرهوری پاییــن و غیــره را بــه وجــود آورده سیســت مها را شــکل م یدهــد .ایــن رشــته
معــروف اســت کــه «اگــر مســئولیت بیابــان اســت .عــدم هماهنگــی بــا سیاســتهای بــه مــا کمــک م یکنــد ببینیــم کــه چگونــه
صحـرا را بـه بخـش دولتـی واگـذار کنیـد ،بعـد منطقـ های و فرامنطقـ های ،بازارهـای بالقـوه ای را م یتــوان سیســت مها را بهطــور مؤثــر تغییــر داد
از گذشــت پنــج ســال بــا کمبــود شــن مواجــه از دسـترس خـارج نمـوده و کشـور را در محاصـره و بـا رونـد معمـول جهـان طبیعـی و اقتصـادی،
میشــوید» ،نم یتــوان بــه تغییــر وضعیــت از تصمیم هــای خل قالســاعه ی غیرکارشناســی و
«بحرانـی بـه تعـادل» امیـدوار بـود .بایـد ایـن بعضــ ًا غیرعقلانــی قــرار داده اســت و اقتصــادی هماهنگتــر عمــل کــرد».
بـاور ایجـاد شـود کـه بخـش خصوصـی واقعـی را کــه میتوانســت درو نزا و برونگــرا باشــد و بـا ایـن تعریـف وضعیـت حکمرانـی اقتصـادی
ناجـی اقتصـاد کشـور اسـت و تأخیـر در برقـراری بــا حضــور در رقابتهــای بینالمللــی نمایــش در کشــور را ارزیابــی م یکنیــم تــا دریابیــم چــه
ســازوکار تســلط اقتصــاد خصوصــی واقعــی، قدرتــی از کشــوری ثروتمنــد و بــا پتانســیل سـطحی از تفکـر سیسـتمی پیـاده شـده اسـت
کشــور را بــا ســرعت تصاعــدی ب هســوی بحــران فزاینــده باشــد ،بــه اقتصــادی درونگــر و یـا اصـاً سیسـتمی وجـود دارد تـا فکـری بـر آن
صادرکننــده کالا و خدمــات ابتدایــی و عمدتــ ًا اســاس شــکل گیــرد .بــه موضــوع پرتکــرار روز؛
غیرقابــ ل جبــران ســوق میدهــد. ناتراز یهــا م یپردازیــم .کمتــر کســی از آحــاد
منابــع خــام تبدیــل کــرده اســت. جامعـه ایرانـی هسـت کـه ایـن کلمـه را نشـنیده
عبــور از ایــن وضعیــت در گــرو مدیریــت باشــد .ناتــرازی ایــن روزهــا در بیــان افــرادی
سیســتمی و عقلانــی قدرتمنــد اســت تــا در اســت کــه میبایســت پاســخگوی نابســامان یها
در تولیــد کشــور باشــند .ناتراز یهــا از کجــا
عبـور از ایـن وضعیـت در گـرو مدیریـت سیسـتمی شـکل گرفتـه اسـت؟! بـا یـک بررسـی مقدماتـی
و عقلانـی قدرتمنـد اسـت تـا در مواجهـه بـا در می یابیــم کــه تفکــر و رفتــار سیســتمی در
مشـکلات و مسـائل پیچیـده بـه طـور جامـع انــدازه ای انــدک هــم در تصمیمــات اقتصــادی
بـه مسـائل نـگاه کنـد ،تصمی مگیـری نمایـد کشــور رعایــت نشــده اســت .ناهماهنگــی در
و کارآمـد در مسـیر درسـت و صحیـح قـدم اجـرای طر حهـای بـزرگ صنعتـی و معدنـی بـا
بـردارد .راهـی جـز تغییـر باورهایمـان نسـبت مصــرف انــرژی بــالا و عــدم توجــه بــه تفــاوت
بـه اقتصـاد ،سیاسـت ،جامعـه داخلـی و معنـادار رشـد مصـرف سـالیانه انـرژی بـا رشـد
بی نالمللـی و تغییـر الگـوی فکـری و نگرشـمان تولیــد آن و فراهــم ننمــودن تمهیــدات حضــور
در مدیریـت اقتصـادی کشـور وجـود نـدارد. فعــالان بخــش خصوصــی در تولیــد انــرژی،
تخلـف از یـک اصـل مهـم مدیریـت سیسـتمی
اســت .آمایــش ســرزمین حکــمم یکنــد کــه
اســتقرار صنایــع متناســب بــا شــرایط اقلیــم و
دسترســی بــه زیرســاخ تها ،مــواد اولیــه ،آب
6
| شـماره | 23پاییز | 1403