Page 141 - Sepehr- 24-25 2pages

‫مقاله تولید‬

‫ظرفیتبخشخصوصیدر توسعهمعادن کشور‬

‫چنــد ســال قبــل شــرکت فورتســکیو در اســترالیا‬ ‫‪ 10‬دلار برکیلوگـرم رسـیده اسـت‪ ،‬هنـوز آن رویالیتـی‬ ‫محمدرضا کرمی شاهرخی‬
‫بـا افتخـار اعـام کـرد کـه تاکنـون ‪ 3‬میلیـارد دلار‬ ‫ثابـت اسـت‪ ،‬امـا در کشـور مـا بـا برگـزاری مزاید‌هها‬
‫بـه دولـت اسـترالیا مالیـات پرداخـت کـرده اسـت؛‬ ‫گاهــی حــق مالکانــه معــادن را تــا ‪ 90‬درصــد هــم‬ ‫کارشناس ارشد معدن و صنایع فلزی‬
‫نگـرش در ایـران هـم بایـد بـه سـمت سـودآوری و‬ ‫بـالا برد‌هانـد‪ .‬در مـورد معـدن مـس جانجـا طبـق‬
‫مزایــده برگــزار شــده‪ ،‬ســرمای ‌هگذار بایســتی ‪21‬‬ ‫جایـگاه بایسـته ایـران ب ‌هعنـوان یکـی از کشـورهای‬
‫درصـد از مـس تولیـدی را بـه دولـت پرداخـت کنـد‪.‬‬ ‫غنــی معدنــی در بیــن کشــورهای معدنــی جهــان‬
‫کوت ‌هبینــی موجــب شــده اســت ب ‌هجــای ایــن کــه‬ ‫همــواره بح ‌ثبرانگیــز بــوده اســت‪ .‬در تولیــد‬
‫دولــت ســود خــود را از محــل مالیــات دریافتــی‬ ‫ناخالــص داخلــی کل دنیــا ســهم بخــش معــدن‬
‫عملکــرد بنگا‌ههــای معدنــی و ســودآوری آنــان‬ ‫ب ‌هطــور متوســط حــدود ‪ 5‬درصــد اســت‪ ،‬همیــن‬
‫ببینـد‪ ،‬سـود خـود را در ایـن ببینـد کـه برسـرگردنه‬ ‫سـهم در تولیـد ناخالـص داخلـی آفریقـای جنوبـی‬
‫بنشـیند و تحـت عنـوان بهـره مالکانـه یـا رویالیتی‪،‬‬ ‫‪ 8‬درصــد‪ ،‬شــیلی ‪ 10‬درصــد و اســترالیا ‪ 6‬درصــد‬
‫قب ‌ضهــای بدهــکاری د‌ههــا و هــزاران میلیــاردی‬ ‫اسـت؛ امـا سـهم بخـش معـدن در تولیـد ناخالـص‬
‫بـرای معـدن کاران صـادر کنـد‪ .‬ایـن نحـوه نگـرش‬ ‫ایـران طبـق آخریـن گزار ‌شهـا ‪ 0/7‬درصـد اسـت‪.‬‬
‫سـبب شـده اسـت کـه مفهومـی بـه نـام ‪EBITDA‬‬ ‫پـس ب ‌هطـور اساسـی چـه در بخـش دولتـی و چـه‬
‫کــه جریــان نقدینگــی مؤثــری را بــرای پیشــبرد‬ ‫بخ ‌شهـای نیم ‌هدولتـی و خصوصـی‪ ،‬حـوزه معـدن‬
‫مقاصــد اقتصــادی و توســعه یــک بنــگاه فراهــم‬ ‫جایـگاه ضعیفـی در بخـش تولید ایـران دارد‪ .‬بخش‬
‫م ‌یکنـد‪ ،‬در ایـران کارکـرد خـود را از دسـت بدهـد و‬ ‫خصوصـی قطعـ ًا بـرای داشـتن نقـش پررنـگ در‬
‫معـدن دار همـواره خـود را در مواجـه بـا یـک طلبکار‬ ‫جهــش بخــش معــدن زمین ‌هســاز ‌یهایی را نیــاز‬
‫بـزرگ بـه نـام دولـت ببینـد‪ .‬در خاطـرم هسـت کـه‬ ‫دارد کــه ایــن زمین ‌هســاز ‌یها م ‌یتوانــد منجــر بــه‬
‫ترغیـب یـا تشـویق و را‌هانـدازی قطـار انگیز‌هبخـش‬
‫خصوصــی در حــوزه معــدن گــردد‪ .‬در ادامــه بــه‬
‫برخـی از پی ‌شنیازهـای حضـور بخـش خصوصـی‬
‫در توسـعه بخـش معـدن بـه شـرح زیـر اشـاره می‬

‫شـود‪:‬‬

‫نقش حاکمیتی و رگلاتوری دولت‬
‫وجـود قوانیـن شـفاف و باثبـات مبتنـی بـر اصـول‬
‫برگرفتــه از ســاختار مالــی و گــردش نقدینگــی‬
‫موردنیــاز بخــش معــدن و فــارغ از انگیز‌ههــای‬
‫سیاسـی‪ ،‬بخـش خصوصـی را ترغیـب بـه حضـور‬
‫در بخـش معـدن و توسـعه آن م ‌ینمایـد‪ .‬بـا ذکـر‬
‫یـک مثـال مطلـب را روشـن م ‌یکنـم‪ .‬مـا در سـال‬
‫‪ 1394‬یـک معـدن مـس در آسـیای میانـه تملـک‬
‫کردیـم و طبـق قانـون بهر‌هبـرداری منابـع زیرزمینـی‬
‫آن کشــور از هــر میــزان تولیــد مــس‪ 5/7 ،‬درصــد‬
‫ب ‌هعنــوان حــق مالکانــه یــا رویالیتــی بایســتی بــه‬
‫دولـت داده شـود‪ .‬آن زمـان مـس قیمتـی حـدود ‪5‬‬
‫دلار داشـت و تاکنـون کـه قیمـت مـس بـه نزدیـک‬

‫‪139‬‬

‫| شـماره ‪ ۲۴‬و ‪ | ۲۵‬زمستان ‪ ۱۴۰۳‬و بهار ‪| ۱۴۰۴‬‬