الگوی توسعه استان کرمان

شاخص‌های کلان در استان کرمان در چه وضعیتی قرار دارند و جایگاه استان در کشور چگونه است؟

از لحاظ شاخص‌های جمعیتی، بر اساس برآورد صورت گرفته توسط مرکز آمار ایران، جمعیت استان کرمان در سال 1401 برابر با ۳ میلیون و 358 هزار نفر می‌باشد که ۴ درصد از جمعیت کشور را شامل می‌شود و رتبه نهم را در کشور دارا هستیم. نرخ رشد جمعیت استان کرمان برابر با 5/1 درصد بوده که از این لحاظ نیز استان رتبه دهم را در کشور دارا می‌باشد. تعداد جمعیت فعال استان کرمان در سال 1401 برابر ۹۶۶ هزار نفر می‌باشد و شاغلین استان 882 هزار نفر می‌باشد. همچنین تعداد بیکاران استان نیز 83 هزار نفر است که برابر با 5/3 درصد از جمعیت بیکاران کشور می‌باشد. شاخص بار تکفل در استان کرمان در همین سال برابر با 88/3 می باشد که این عدد در کشور برابر با 62/3 است.

اما از نظر میزان تولید در استان، برآورد می‌شود تولید ناخالص داخلی استان به قیمت جاری در سال 1401 بالغ بر 490 هزار میلیارد تومان باشد که حدود 4 درصد ارزش‌افزوده کشور را شامل می‌شود. ساختار اقتصادی استان نشان می‌دهد که بخش کشاورزی استان در این سال، 16 درصد، بخش صنعت و معدن استان 50 درصد و بخش خدمات نیز، معادل 34 درصد از ارزش‌افزوده استان را به خود اختصاص داده است.

در شاخص‌های بازار کار نیز بر اساس آخرین آمار منتشرشده مرکز آمار ایران، نرخ مشارکت کل استان کرمان در پاییز ۱۴۰۲ برابر با 5/39 درصد می‌باشد درحالی‌که متوسط این نرخ در کشور برابر با 5/41 درصد می‌باشد که از این لحاظ استان کرمان رتبه 24 کشوری را دارا می‌باشد. بر همین اساس نرخ بیکاری استان در پاییز ۱۴۰۲ برابر با 9 درصد بوده درحالی‌که متوسط نرخ بیکاری در کشور 6/7 درصد می‌باشد که از این لحاظ رتبه 21 در کشور را دارا است. نرخ بیکاری مردان در پاییز ۱۴۰۲ برابر با 8/5 درصد بوده که متوسط این عدد در کشور برابر با 2/6 می‌باشد که از این لحاظ رتبه سیزدهم در کشور را دارا می‌باشد، اما نرخ بیکاری زنان استان در این فصل برابر با 9/29 درصد بوده که بیشترین نرخ بیکاری زنان مربوط به استان کرمان می‌باشد. متوسط نرخ بیکاری زنان کشور برابر 5/14 درصد می‌باشد. حدود 40 درصد از شاغلین استان در بخش کشاورزی، 5/24 درصد در بخش صنعت و مابقی یعنی 5/36 درصد در بخش خدمات مشغول به کار هستند.

نرخ تورم سالانه استان کرمان در بهمن‌ماه ۱۴۰۲ برابر با 42 درصد می‌باشد که از این حیث جایگاه نهم در کشور را دارا می‌باشد. ضریب جینی شهری استان در سال ۱۴۰۱ برابر با 27/0 می‌باشد که کمترین ضریب جینی خانوار شهری مربوط به استان می‌باشد. ضریب جینی روستایی نیز در سال ۱۴۰۱ برابر با 245/0 می‌باشد که در مقایسه با سال قبل از آن 018/0 کاهش را نشان می‌دهد. همچنین کمترین ضریب جینی خانوار روستایی مربوط به استان‌های ایلام و کرمان است. در تمامی سال‌های موردبررسی ضریب جینی در استان کمتر از میانگین کشور بوده است که به معنی توزیع عادلانه‌تر درآمد و ثروت در استان نسبت به کشور می‌باشد.

یکی از شاخص‌های مؤثر بر عملکرد و تصمیم‌گیری فعالان اقتصادی، وضعیت فضای کسب‌وکار می‌باشد. بر اساس گزارش پایش محیط کسب‌وکار کشور که به‌صورت فصلی توسط اتاق ایران منتشر می‌شود، رتبه فضای کسب‌وکار استان که می‌باشد از رتبه ۲۹ در سال ۱۴۰۱ به رتبه 4 در پاییز ۱۴۰۲ بهبود یافته است. در تجارت خارجی نیز میزان صادرات استان در ۹ ماهه ۱۴۰۲ از گمرکات استان کرمان معادل ۳۴۱ میلیون دلار بوده که دارای سهم حدود یک‌درصدی از کشور می‌باشد و میزان واردات در ۹ ماهه ۱۴۰۲ معادل ۲۱۵۴ میلیون دلار بوده که سهم 5/4 درصدی از واردات کشور را دارا هستیم.
میزان سرمایه‌گذاری خارجی در استان کرمان در سال ۱۴۰۱ برابر با ۲۷۸ میلیون دلار بوده که دارای رتبه اول در کشور هستیم، همچنین میزان سرمایه‌گذاری خارجی در استان کرمان در شش‌ماهه اول سال ۱۴0۲ حدود ۲۶ میلیون دلار بوده است.

تنگناها و چالش های مهم و تأثیرگذار بر توسعه استان کدامند؟

اگرچه استان کرمان از قابلیت ها و پتانسیل‌های فراوانی برای توسعه برخوردار است، اما نباید از عمده چالش‌هایی که می تواند این توسعه را با مشکلات جدی روبه رو سازد، غافل شد. در یک دسته بندی کلی می‌توان اصلی ترین مشکلات استان را در پنج گروه: مخاطرات طبیعی، عدم تعادل های منطقه ای، سهم بالای تولید بخش کشاورزی سنتی در اقتصاد، تمرکز صنایع و خلأ شرکت های کوچک و متوسط ، پایین بودن نرخ تمایل سرمایه گذاری و برخی از چالش های فرهنگی و اجتماعی اشاره کرد؛ در ادامه برای روشن  شدن هرچه بیشتر این مسائل، به تفکیک هر یک از آن ها موردبررسی قرارگرفته‌اند.

مخاطرات و بلایای طبیعی همواره یکی از اصلی ترین چالش های استان بوده است؛ قرارگیری 6 نقطه شهری و 2540 نقطه روستایی در حریم گسل و خاطرات تلخی همچون زلزله بم یادآور همین موضوع می باشد. جدا از پدیده زلزله، با توجه به توپوگرافی استان، بسیاری از شهرها و آبادی های آن در مسیر سیل نیز قرار دارند که همواره ضررهای بسیاری بر پیکره اقتصاد این منطقه وارد آورده است.

همچنین وجود بیش از 29 کانون بحرانی ریزگرد سبب شده تا 47 درصد از مساحت کرمان در معرض این مخاطره قرار داشته باشد. مضاف بر این تهدیدها، قرارگیری اغلب دشت های استان در پهنه با احتمال فرونشست بالا از جمله 16 دشت دارای فرونشست و 4 دشت سیرجان، کرمان، زرند و رفسنجان به‌عنوان دشت های بحرانی فرونشست کشور، آینده این مناطق را با مشکلات بزرگی روبه رو خواهد کرد.

عدم تعادل منطقه ای یکی دیگر از چالش های مهم استان می باشد که از جمله آن می توان به نامتعادل بودن جمعیت شهری و روستایی در شمال و جنوب آن اشاره کرد؛ حدود 64 درصد از جمعیت کرمان در مناطق شمالی سکونت دارند و جمعیت مناطق جنوبی تنها 36 درصد از جمعیت کل استان را تشکیل می دهد. ناترازی های ارزش‌افزوده شهرستان ها از دیگر مشکلات بغرنج است که باید به آن توجه جدی داشت؛ سهم 64 درصدی سه شهرستان کرمان، سیرجان و رفسنجان از کل ارزش‌افزوده استان نمونه ای بارزی از این ناترازی ها است.

علاوه بر دو مشکل قبل، استان کرمان با وجود قرار گرفتن در منطقه خشک و بیابانی کشور، حدود 9 درصد از منابع آب زیرزمینی کشور و 7 درصد کل منابع آب کشور را مصرف می کند که قسمت اعظم آن یعنی چیزی در حدود 94 درصد، در بخش کشاورزی به مصرف می رسد؛ سهم بخش کشاورزی در اقتصاد کرمان، هم در بخش تولید و هم در بخش اشتغال بسیار بالاتر از متوسط سطح کشور است؛ درحالی که میزان بارش استان تقریباً نصف میزان بارش در کشور می باشد. بالا بودن سهم صادرات مواد خام و کمتر فرآوری شده و محصولات کشاورزی و سهم بسیار پایین 4 درصدی صادرات صنایع با فناوری بالا و متوسط به بالا از کل صنایع، همچنین رتبه 27 در کشور سبب شده که استان با وجود معادن غنی، با تمرکز صنایع و خلأ شرکت‌های کوچک و متوسط مواجه باشد. ضعف فراوری و تبدیل مواد معدنی استخراجی از معادن و صدور مواد خام معدنی یا مواد معدنی با حداقل فرآوری از استان به استان ها یا کشورهای دیگر نیز از چالش ها مهم در این حوزه می باشد.
در پایان می توان به برخی از چالش های مهم فرهنگی و اجتماعی از قبیل مهاجرت شدید از روستاها به شهر که باعث رشد حاشیه نشینی و گسترش سکونت‌گاه‌های غیررسمی در مناطق پرجمعیت استان می شود، اشاره کرد. حضور بیش از 300 هزار اتباع افغانستانی در کرمان نیز چالش های امنیتی و اقتصادی را شدت بخشیده است؛ همچنین پراکندگی وسیع استان و تنوع قومیتی در کنار حاکم بودن ساختار سنتی و بروز مناقشات به‌خصوص در مناطق جنوب و شرق استان یکی دیگر از وجوه اصلی این مسئله را تشکیل می دهد.

استان کرمان در سند آمایش سرزمینی چه نقش هایی دارد؟

در سند ملی آمایش، شهر کرمان به‌عنوان شهر منطقه  سطح یک و نیز به‌عنوان همکار تهران در معاملات بین‌المللی، نقش و جایگاه ویژه ای از منظر تقویت و ارتقاء سطح عملکردی و خدماتی بر عهده دارد؛ همچنین شهرهای جیرفت، بم، سیرجان و رفسنجان نیز به‌عنوان شهرهای همکار در شبکه چند مرکزی می باشند که دارای نقش چند سطحی و چند عملکردی سرزمین است. استان در بخش کشاورزی با ایجاد و توسعه زنجیره ارزش محصولات گلخانه ای در شهرستان های جنوبی و همچنین در زنجیره ارزش شیر و طیور در سند آمایش ملی نقش ویژه ای ایفا می کند. استان کرمان در راستای تجاری سازی و برندسازی محصول صادراتی پسته توانسته نقش مؤثری در پیشبرد اهداف این بخش داشته باشد. در زمینه تولید خرما نیز در شهرستان های جنوبی و بم در راستای تجاری سازی و برندسازی این محصول، استان کرمان نقش چشمگیری دارد. از دیگر محصولات کشاورزی رتبه دار کرمان می توان به گردو، بادام و گل محمدی اشاره کرد که نقش مکملی بسیار پررنگی در کنار محصولات قبل دارند.

کرمان به پشتوانه معادن بسیار غنی خود توانسته گام های اساسی در ایجاد یک بخش صنعتی پایدار بردارد؛ استان کرمان به لحاظ وجود 438 معدن در حال بهره‌برداری با بیش از 40 نوع ماده معدنی و سهم قریب به 40 درصد از ارزش‌افزوده بخش معدن کشور با اشتغال حدود 30 هزار نفر (27 درصد از اشتغال بخش معدن کشور) و همچنین وجود بزرگ‌ترین معدن سنگ‌آهن خاورمیانه، دومین معدن مس روباز جهان و وجود 70 درصد ذخیره کرومیت کشور و دارا بودن سهم قابل توجه از ارزش تولیدات کنستانتره آهن، مس کاتد و ذغال سنگ و قطب اول فولاد کشور به‌عنوان بهشت معادن در کشور نامیده می‌شود. این استان در زمینه ساخت محصولات مبتنی بر دانش و روش های نوین تولید و تکمیل زنجیره ارزش با اولویت محصولات کانی ها فلزی و غیرفلزی با تشکیل و تکمیل زنجیره ارزش و توسعه صادرات مس و فرآوری آن در شهرستان های مختلف خصوصاً شهرستان های شمالی از نقش بسیار کلیدی در سطح ملی برخوردار می باشد. از جمله نقش های کلیدی استان در بخش صنعت می توان به مواردی همچون فرآوری مواد معدنی مانند سنگ آهن، زغال سنگ، تیتانیوم، کروم، فیروزه، منگنز و طلا اشاره کرد. تولید خودرو و ساخت وسایل نقلیه موتوری با تکنولوژی متوسط و پیشرفته با اولویت ساخت تجهیزات برقی شامل تریلر و نیم تریلر، ساخت ماشین آلات و تجهیزات با تکنولوژی متوسط و پیشرفته با اولویت ماشین آلات مکانیکی، الکترونیکی و ساخت محصولات تبدیلی و تکمیلی کشاورزی، تولید تجهیزات پزشکی با تأکید بر فهرست اولویت های تولید ملزومات مصرفی پزشکی و آزمایشگاهی، تولید رنگ، تولید روغن جلا، تولید جوهر چاپ با فنّاوری بالای دانش‌بنیان، ساخت محصولات دارویی، مواد شیمیایی مورد استفاده در داروسازی و محصولات گیاهی دارویی از دیگر خدمات ارزنده این منطقه در بخش صنعت است. استان کرمان با جاذبه‌های تاریخی، طبیعی و فرهنگی بسیاری که دارد، هر گردشگری را مجذوب خود می‌کند؛ متناسب با نقش استان در سند ملی نیز نقش هایی در حوزه گردشگری به آن واگذار گردیده است از جمله این نقش ها وجود حلقه گردشگری طبیعی- تاریخی و فرهنگی شامل استان های یزد، اصفهان، شیراز و کرمان می توان اشاره کرد. نقش کرمان در ارائه خدمات برتری همچون حمل ونقل، بورس، مالی، بیمه، خدمات طراحی‌، مهندسی، خدمات حقوقی و حسابرسی و خدمات طراحی در فضای مجازی و سایر قابل توجه است؛ ارائه خدمات لجستیک در پهنه شرقی کشور و با اولویت شهرهای سیرجان و بم نیز مثالی بارز از نقش استان در بخش زیربنایی می باشد.

با توجه به قابلیت ها و چالش های استان چه الگوی توسعه ای برای استان کرمان انتخاب شده است؟

متأسفانه نگاه توسعه در کشور و استان طی سنوات گذشته به‌صورت بخشی و مبتنی بر منابع طبیعی بوده که این باعث خسارات جبران‌ناپذیر در منابع طبیعی و محیط‌زیست گردیده است. استفاده بی رویه از آب های زیرزمینی، احداث سدها و ایجاد صنایع آب بر در مناطقی که مشکل آب دارند از جمله مواردی است که باعث این خسارات جبران‌ناپذیر شده که خشکی زاینده‌رود، خشکی دریاچه ارومیه، پدیده گردوغبار در اکثر استان‌های جنوب و جنوب غربی و سایر موارد مشابه از جمله شواهد برنامه ریزی های بخشی مبتنی بر منابع طبیعی است. در استان کرمان مطالعات آمایش نشان می دهد که در بخش کشاورزی، مرتع داری و جنگل داری بیش از توان اکولوژی، بارگذاری فعالیت صورت گرفته که این باعث خسارات جبران‌ناپذیر در منابع آبی استان گردیده؛ به‌نحوی که سالیانه بیش از یک میلیارد مترمکعب بیلان منفی وجود دارد. لذا شکی نیست که یکی از مهم ترین پیش‌شرط‌های موفقیت و تحقق پذیری یک سند، طرح یا برنامه، همسویی سیاست ها، برنامه ها و پروژه های احتمالی آن با اسناد و طرح های فرادست می باشد؛ علاوه بر این، به هنگام تدوین طرح یا برنامه، آگاهی برنامه ریزان و سیاست گذاران از اثرات فضایی طرح ها و برنامه های فرادست بسیار حائز اهمیت است؛ زیرا که می تواند عدم قطعیت های برنامه ریزی را کاهش داده و توان برنامه ریزی یا سیاست گذار را بر کنترل بر نظام فضایی و به تبع آن نیل به نظم در سیستم فضایی را افزایش دهد. مدل توسعه اقتصادی نیز از این قاعده مستثنا نبوده و بر همین اساس به مطالعه اسناد فرادست و سیاست های اصلی آن پرداخته شده است.
در سطح ملی مهم ترین اسناد توسعه ای که جهت گیری ها و سیاست های کلان ملی را مشخص می سازد، شامل سیاست های کلی آمایش سرزمین ابلاغی مقام معظم رهبری 1390، سند چشم‌انداز توسعه 1404، قانون برنامه، طرح پایه آمایش سرزمین 1377، ضوابط ملی آمایش سرزمین مصوب هیئت‌وزیران 1383 و ضوابط ملی آمایش سرزمین 1394، سند ملی آمایش سرزمین 1399، برنامه آمایش کرمان سال 1398، سند چشم انداز توسعه استان و سند برنامه ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی استان کرمان (1400 – 1396) است. بر این اساس و با توجه به چالش های استان کرمان مدل مفهومی توسعه استان تدوین و مورد وفاق مدیران استانی قرار گرفت. با توجه به این‌که محدودیت های منابع آب، خشک‌سالی و کمبود آب موردنیاز برای توسعه به‌واسطه خشکی سرزمین و برداشت بیش‌ازحد از منابع آب و کشت محصولات پر آب‌بر، به‌عنوان اصلی ترین چالش استان شناسایی گردید ازاین‌رو مدل توسعه استان مبتنی بر رفع یا تقلیل این چالش استوار گردیده است. دو برنامه مهم استان برای این موضوع عبارت‌اند از:
• اصلاح ساختار اقتصادی استان و منطقی نمودن سهم بخش های اقتصادی از طریق افزایش سهم ارزش‌افزوده بخش های خدمات، صنعت و معدن،
• مدیریت پایدار منابع و مصارف آب استان با تأکید منطقی سازی سهم بخش های اقتصادی استان از طریق کاهش 9/1 میلیارد مترمکعب مبتنی بر آب قابل برنامه‌ریزی‌شده.
بر همین اساس در برنامه بلندمدت 1414، برنامه میان‌مدت پنج‌ساله (1400-1405) و کوتاه‌مدت سالانه اهداف زیر دنبال می‌گردد:
• شهر کرمان به‌عنوان شهر منطقه ای سطح یک به‌عنوان همکار مرکز در تعاملات،
• استان کرمان به‌عنوان گذرگاه حمل‌ونقل زمینی و ریلی در جنوب شرق،
• تقویت فرودگاه کرمان به‌عنوان شبکه فرودگاه منطقه ای و ملی،
• ایجاد و توسعه زیربناها و روبناهای سخت افزاری و نرم افزاری مراکز لجستیک در دو پهنه بم و سیرجان،
• تمرکززدایی و تغییر الگوی شبکه شهری سرزمین از تک مرکزی به شبکه چندمرکزی و چند سطحی و نقش شهر کرمان،
• تأمین آب پایدار موردنیاز از دریا برای پس‌کرانه‌های سواحل جنوبی و تحویل آب حجمی و بهره‌برداری از منابع آب تا سقف آب قابل برنامه ریزی،
• تکمیل زنجیره ارزش تولید مواد معدنی در پهنه شرقی و تولید ماشین آلات الکترونیکی و مکانیکی در پهنه شرقی کشور،
• تجهیز زیرساخت ها و توسعه شبکه های یکپارچه گردشگری با محور تاریخی و طبیعی اصفهان، شیراز، یزد و کرمان،
• تثبیت کانون های گردوغبار در استان کرمان،
• تجاری سازی و برند سازی محصولات کشاورزی تولید خرما، پسته و گیاهان دارویی در کرمان،
• توسعه و ایجاد زنجیره ارزش شیر، طیور در استان کرمان و شتر در شرق کشور،
• نظام فضای مطلوب تعادل بخشی پهنه شرقی و غربی کشور و ارتقای جایگاه عملکردی و خدماتی شهر کرمان به همراه 11 شهر کشور.

برنامه‌های بلندمدت، میان‌مدت و کوتاه‌مدت استان برای رسیدن به این الگوی توسعه چیست؟

مهم‌ترین برنامه بلندمدت در استان شامل مطالعات برنامه آمایش استان بوده که به‌عنوان برنامه‌ای مشارکتی در تدوین و اجرا در چارچوب رویکردی راهبردی، درونگر و جامع‌نگر از برنامه فضایی مبتنی بر آینده‌نگری، چشم‌انداز یکپارچه توسعه فضایی بلندمدت استان را با به‌کارگیری روش‌های تحلیل فضایی جستجو می‌کند.
برنامه هفتم توسعه نیز به‌عنوان برنامه میان‌مدت استان و در راستای تحقق اهداف سند چشم‌انداز بیست‌ساله جمهوری اسلامی تهیه می‌گردد و ارتباط منطقی با اسناد بلندمدت نظیر سند چشم‌انداز توسعه، نظریه پایه توسعه استان، اسناد آمایش سرزمین و مطالعات آمایش در این سند لحاظ می‌شود.
در خصوص برنامه‌های کوتاه‌مدت استان، قابل ذکر است که در راستای تحقق شعار سال، در جلسات اولیه شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان در سال 1402 و پس از هماهنگی لازم با دستگاه‌های اجرایی مرتبط، تعداد 10 برنامه اجرایی کوتاه‌مدت با عناوین ذیل با نظر نهایی دستگاه‌های اجرایی با زمان‌بندی و عناوین ذیل به تصویب رسید:
• فعال‌سازی واحدهای راکد و تکمیل زنجیره تولید،
• بهبود فضای کسب‌وکار و تکمیل پنجره واحد استان،
• احصاء فرصت‌های سرمایه‌گذاری و خلق منابع مالی،
• توسعه اقتصاد دانش‌بنیان،
• توسعه صادرات و بازیابی،
• ارتقای بهره‌وری،
• بسترسازی، ایجاد و توسعه برنامه سالانه اشتغال استان،
• مولدسازی دارایی‌های دولت،
• اقتصاد دیجیتال،
• پایش پروژه‌های پیشران توسعه.
برنامه‌های اجرایی اساساً برنامه‌های فرابخشی بوده که انجام عملیات مربوط به هر برنامه مستلزم همکاری بیش از یک دستگاه اجرایی می‌باشد. آنچه به‌عنوان نقطه قوت در اجرای برنامه‌ها می‌توان نام برد، همگرایی و هم‌افزایی دستگاه‌های اجرایی متولی با محوریت مسئول برنامه در راستای انجام اقداماتی است که یک دستگاه اجرایی به‌تنهایی قادر به انجام آن نیست. عملکرد برنامه‌های تنظیم‌شده در جلسات شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان به‌صورت مستمر مورد ارزیابی و پایش قرار گرفته و نقاط قوت و ضعف آن‌ها و همچنین موانع در مسیر تحقق اهداف و برنامه‌ها موردبررسی قرارگرفته و با حضور استاندار محترم و سایر دستگاه‌های اجرایی تصمیمات و اقدامات لازم در جهت رفع موانع و پیشبرد اهداف اتخاذ می‌گردد. از مهم‌ترین دستاوردها و اقدامات اجرایی صورت گرفته می‌توان به موارد ذیل اشاره نمود:
دستاوردهای مهم برنامه‌های اجرایی در سال 1402:
1-فعال‌سازی واحدهای راکد و تکمیل زنجیره تولید
• احیاء واحدهای راکد به تعداد 78 واحد، فعال‌سازی واحدهای نیمه فعال به تعداد 315 واحد،
• تکمیل زنجیره تولید و عارضه‌یابی و بهبود به تعداد 45 واحد.
2-بهبود فضای کسب‌وکار و تکمیل پنجره واحد استان
• بهبود رتبه فضای کسب‌وکار استان از 31 در تابستان سال 1401 به رتبه 4 در پاییز 1402،
• شناسایی، اقدام و اصلاح مشکلات در حوزه بانکی و تسهیلات مربوط به 35 واحد تولیدی،
• شناسایی، اقدام و اصلاح مشکلات در حوزه بیمه تأمین اجتماعی مربوط به 25 واحد تولیدی،
• شناسایی، اقدام و اصلاح مشکلات در حوزه مالیاتی مربوط به 25 واحد تولیدی.
3-احصاء فرصت‌های سرمایه‌گذاری و خلق منابع مالی
• معرفی فرصت‌های سرمایه‌گذاری استان به سرمایه‌گذاران خارجی از طریق سازمان سرمایه‌گذاری و کمک‌های اقتصادی و فنی ایران و ثبت سرمایه وارده پروژه‌های سرمایه‌گذاری خارجی در دفاتر سازمان سرمایه‌گذاری به ارزش 2 میلیون دلار،
• تصویب طرح‌های سرمایه‌گذاری به ارزش 3900 میلیارد ریال در کمیته استانی تبصره 18 و اعلام به بانک توسط دستگاه اجرایی و پرداخت تسهیلات به افراد و واحدهای تولیدی،
• استفاده از ظرفیت‌های تأمین مالی صندوق توسعه ملی برای یک واحد تولیدی،
• اجرای کامل موضوع ماده 22 دستورالعمل آیین‌نامه اجرایی قانون حمایت از شرکت‌ها و مؤسسات دانش‌بنیان و تجاری‌سازی نوآوری‌ها و اختراعات که با هدف معافیت شرکت‌ها و مؤسسات فوق‌الذکر صورت می‌پذیرد و اجرای ماده 147 و 148 و 172 (قانون مالیات‌های مستقیم) برای سه شرکت یا موسسه.
4-توسعه اقتصاد دانش‌بنیان
• افزایش 100 درصدی تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان در سال 1402،
• استفاده از مزایای بند ب ماده 11 قانون جهش تولید دانش‌بنیان (10 شرکت در استان با 17 طرح تحقیق و توسعه در 6 ماهه اول سال 1402 توانسته‌اند از مزایای اعتبار مالیاتی استفاده به میزان 76 میلیارد تومان نمایند)،
• تشکیل و راه‌اندازی پارک علم و فناوری استان کرمان و استقرار پارک در ساختمان قدیم معاونت عمرانی استانداری کرمان (مجوز این پارک به دنبال تقاضای زیاد فعالان حوزه فناوری و نوآوری در استان با همت استاندار از وزارت عتف صادر شد)،
• انعقاد توافق‌نامه همکاری مشترک معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری و استانداری کرمان در حمایت از توسعه اقتصاد دانش‌بنیان در شهریورماه 1402 (این توافق تنها برای 5 استان در کشور منعقد شده است)،
(کمیته استانی ذیل ماده 6 توافق‌نامه مزبور برای اجرایی نمودن توافقات، تاکنون 11 جلسه تشکیل داده است.)
• اخذ موافقت معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری برای احداث 2 کارخانه نوآوری در کرمان و رفسنجان،
• تجمیع و توزیع اعتبارت بند ج تبصره 9 قانون بودجه سال 1402 در راستای حل مسائل اولویت‌دار توسعه استان (6 کلان طرح تحقیقاتی به تصویب شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان رسید که برای اجرای طرح‌ها، علاوه بر پوشش کل میزان اعتبار بند ج تبصره 9، معادل همین مقدار هم از اعتبارات شهید بهشتی بنیاد ملی نخبگان و اعتبارت دانشگاه‌های استان تأمین گردید)،
• برگزاری 3 رویداد با همکاری معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری با حضور نمایندگان دستگاه‌های اجرایی، دانشگاه‌ها، شرکت‌های دانش‌بنیان و شرکت و مؤسسات تولیدی و خدماتی با هدف تقویت ارتباط صنعت، دانشگاه و مؤسسات دانش‌بنیان،
• پیگیری ایجاد 4 صندوق پژوهش و فناوری خطرپذیر شرکتی (CVC) با سرمایه‌گذاری 500 میلیارد تومان در استان (یک صندوق تشکیل و 3 صندوق دیگر نیز تا پایان سال تشکیل می‌شود).
5-توسعه صادرات و بازیابی
• برگزاری 2 نمایشگاه خارجی و 3 نمایشگاه داخلی،
• تهیه یک کلیپ (موشن گرافیک) از توانمندی‌های اقتصادی استان به زبان فارسی و انگلیسی،
• تهیه یک کتاب و یک بروشور پتانسیل‌های سرمایه‌گذاری استان به زبان فارسی و انگلیسی و تهیه 20 جلد گزارش بررسی بازارهای هدف و تهیه دو کتاب کشاورزی استان به زبان فارسی و انگلیسی.
6- ارتقای بهره‌وری
• کسب رتبه اول در بین استان‌های کشور با اجرای چرخه مدیریت بهره‌وری با رصد و پیمایش 199 اقدام اساسی مصوب دستگاه‌های اجرایی در سال 1401.
7- بسترسازی، ایجاد و توسعه برنامه سالانه اشتغال استان
• بسترسازی، ایجاد و توسعه برنامه‌های اشتغال در چهارچوب برنامه‌ها و اهداف توسعه استان برای تعداد 46148 نفر که تاکنون تعداد 48434 نفر (105 درصد تحقق اشتغال بوده) اشتغال ایجاد شده است. در گزارش نظارت استانی 90 درصد اشتغال ایجاد شده مورد تأیید بوده است.
8- مولدسازی دارایی‌های دولت
• 196 ملک شناسایی شده و 136 ملک به سازمان خصوصی‌سازی معرفی و ارزش برآوردی املاک شناسایی‌شده 9074 میلیارد تومان می‌باشد،
• فروش املاک مازاد در سال جاری مطابق بند (ه) تبصره 11 قانون بودجه سال جاری به مبلغ 65 میلیارد تومان بوده است.
9-اقتصاد دیجیتال
• توسعه شبکه ارتباطی روستاهای بالای 20 خانوار، از ابتدای سال جاری تاکنون نصب و راه‌اندازی تعداد 84 سایت جدید و ارتقا به نسل چهارم تعداد 95 سایت اپراتورهای تلفن همراه در سطح استان انجام و اهالی 354 روستا به شبکه ملی اطلاعات دسترسی پیدا کردند،
• اتمام حفاری پروژه FTTX در شهر کرمان و زنگی‌آباد از توابع شهرستان کرمان، کلیه شهرهای شهرستان زرند (زرند، یزدانشهر، ریحانشهر، سیریز، خانوک) و شهرستان راور،
• تهیه سند اقتصاد دیجیتال استان،
• حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان جهت اجرای پروژه‌های ملی و پیشران از جمله «کسبی فای» در میدان میوه و تره‌بار شهر کرمان، پلتفرم «دلیوری زودکس»، پروژه «آسایار» سامانه خدمات اورژانس پیش بیمارستانی کشور، شهر هوشمند (اجرای 10 تقاطع هوشمند در شهر کرمان)، سامانه جامع سلامت بومی با عنوان «آرناپ»، پلتفرم بازار اجتماعی «نخل» و غیره.