عضو هیئت‌رییسه اتاق مشترک ایران و ترکیه
دکتر طاهره توکل نیا عضو هیئت‌رییسه اتاق مشترک ایران و ترکیه در گفت‌وگو با ما می‌گوید که مناسبات دو کشور ایران و ترکیه نقش مهمی در تجارت جهانی دارد، اما رابطه دو کشور با توجه به ظرفیت‌های موجود سرشار از قابلیت‌های مغفول است. با یک مدیریت درست، صادرات ترکیه می‌تواند یکی از بازارهای خوب ما باشد، ولی سیاست‌های انفعالی در حوزه صادرات و معلق ماندن قرارداد تجارت ترجیحی و نبودن بانک مشترک ایران و ترکیه باعث شده است تا نتوانیم در حد و اندازه نام ایران و ترکیه ظاهر شویم؛ اگرچه در یکی دو سال اخیر، صادراتمان به کشور ترکیه بیشتر از وارداتمان از این کشور بوده است. ما می‌توانیم با استفاده از قانون تولید بدون کارخانه، مکان خوبی برای تولید و شریک سرمایه‌گذاری خوبی برای ترک‌ها باشیم. باید یادآور شویم که مالک سرزمینی غیرقابل چشم‌پوشی هستیم.
از آنجا که ایران و ترکیه به‌واسطه همسایگی مراودات فرهنگی، اقتصادی و سیاسی بسیاری دارند و ترکیه پل عبور به اروپا برای ایران و ایران پل عبور به آسیای دور و نزدیک برای ترکیه است و از طرفی هر دو از بنیان‌گذاران سازمان همکاری‌های اقتصادی اکو و عضو اتحادیه‌هایی چون اوراسیا هستند، مناسبات آن‌ها نقش مهمی در تجارت جهانی دارد. اگرچه در حال حاضر ایران به دلیل تحریم‌ها و از آن تأسف‌آورتر سوء مدیریت‌ها بویژه در حوزه حمل‌ونقل نقش‌آفرینی کمتری دارد، اما حسن این تعامل تأثیر بسزایی در ارتباط تجاری بین‌المللی دارد.
رابطه دو کشور با توجه به پتانسیل‌های آن‌ها سرشار از قابلیت‌های مغفول مانده است. یکی از معضلات این رابطه، معلق بودن قرارداد تجارت ترجیحی بین دو کشور است که بالای ده سال است که مسئولان علیرغم مراودات و تبادل‌نظرهای مختلف، هنوز تکلیفی برای آن روشن نکرده‌اند و همین مسئله تعرفه‌های بالایی برای تجار و تولیدکنندگان ما به ارمغان آورده که متأسفانه خیلی از کالاهای ما را از وضعیت رقابت‌پذیری خارج کرده است.
اگر شما در اینترنت جواب این سؤال را جستجو کنید، با لیستی بلند بالا روبه رو می‌شوید، اما واقعیت این است که محصولات پتروشیمی و مواد شیمیایی و معدنی ما، عمده‌ترین صادرات ما به ترکیه هستند. ترک‌ها محصولات غذایی ما را فله می‌خرند و به نام خود بسته‌بندی کرده و صادر می‌کنند. برای من به‌عنوان یک ایرانی بسیار دردآور است که در سوپرهایشان خشکبارمان را بی‌نام و نشان می‌بینم که برای فروش عرضه‌شده که البته این فقط تقصیر ترک‌ها نیست؛ اما با توجه به این که ترکیه نصف ایران مساحت و معادل ایران جمعیت دارد که در تعطیلات به سه برابر هم می‌رسد، با یک مدیریت صادراتی درست می‌تواند یکی از بازارهای خوب ما باشد.
خوشبختانه در چند سال اخیر روند خوبی نسبت به گذشته داشته است و حتی در یکی دو سال اخیر، نه‌تنها روند منفی نداشتیم، بلکه صادرات ما به ترکیه از وارداتمان بیشتر بوده است.
فکر می‌کنم بخش عمده صادرات ما مرهون بخش خصوصی است، حتی در زمینه محصولات پتروشیمی.
در آغاز، شورای ایران و ترکیه بود که دقیقاً نمی‌دانم در چه سالی تأسیس شد و در سال ۹۵ رسماً تبدیل به اتاق شد و مقر آن طبق اساسنامه در تهران است.
فکر می‌کنم اتاق ایران و ترکیه یکی از فعال‌ترین اتاق‌های مشترک است. این را من به‌عنوان عضو هیئت‌مدیره نمی‌گویم، این را آمارها می‌گویند و این که اتاق طلایی اتاق ایران است. خدمات ما شامل: مشاوره‌های حقوقی، توسعه بازار، مشاوره‌های گمرکی و ارزی است. ما کامل‌ترین دایرکتوری را داریم. در طول سال هم همایش‌های مختلف می‌گذاریم، ارتباطات خوبی در ترکیه داریم، چه در زمینه اتاق‌های بازرگانی ترکیه، چه تشکل‌ها و سازمان دییک که اتاق مشترک ترکیه و ایران است. اخیراً هم با بزرگ‌ترین تشکل ترکیه؛ انجمن کارآفرینی موسیاد در حال عقد تفاهم‌نامه هستیم.
به باور من، حجم مراودات ما می‌تواند چندین برابر شود. رییس اتاق ما، آقای مهندس سعادت از آغاز دوره ریاستشان آنجا را اتاقی برای ایران نامیدند و با دعوت از تمامی شهرهای ایران بسیار کوشیدند تا توانمندی‌های کشورمان را به ترک‌ها معرفی نمایند. تا قبل از این ترک‌ها ایران را محدود به آذربایجان شرقی و غربی و تهران می‌دانستند. این اقدام وی بسیار ستودنی است؛ اما سیاست‌های انفعالی در حوزه صادرات و معلق ماندن قرارداد تجارت ترجیحی و نبودن بانک مشترک ایران و ترکیه باعث شده ما نتوانیم در حد و اندازه نام ایران در ترکیه ظاهر شویم. اگر این معضلات برداشته شود، قطعاً به نتایج خیلی خوبی خواهیم رسید.
به‌عنوان حسن ختام لازم می‌دانم یادآور شوم که ما مالک سرزمینی غیرقابل چشم‌پوشی هستیم. به باور من، خدا نعمت را بر ایرانمان تمام کرده است. در نشست با ترک‌ها هم این موضوع را یادآور شدم. ما می‌توانیم با استفاده از قانون تولید بدون کارخانه، مکان خوبی برای تولید و جوینت ونچری برای ترک‌ها باشیم، آن‌ها می‌توانند از تولید ارزان ما استفاده کنند و جنسشان را در ایران با برند خودشان تولید کنند؛ به دلیل وجود مواد اولیه در ایران و دستمزد ارزان کارگر، این کار برای آن‌ها توجیه بسیار دارد.
از طرفی ما در برند سازی بسیار ضعیف عمل کرده ایم. اگر روی این نقیصه کار کنیم، روزی که این شرایط سخت بالاخره در کشور ما به اتمام رسید، آن‌وقت تمام این نهال‌ها بارور می‌گردد.
به امید سربلندی ایران و ایرانی.
تمام حقوق این وب سایت متعلق به انتشارات اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی کرمان است.
طراحی و توسعه: شرکت فناوری اطلاعات رایان سپهر ماهان
