امروزه در دنیای تجارت نوین بحث ژئواکونومیک مطرح است که نمایشی از قدرت اقتصادی است و درنهایت برای رفاه، آسایش و معیشت زندگی مردم آن منطقه خواهد بود، این بحث در اروپا و آسیا که روسیه پیشتاز آن است مطرح و موردتوجه قرارگرفته است.
در حال حاضر 15 تا 20 هزار تن محصول پسته به کشور روسیه صادر میشود و باید برای حفظ این بازار تلاش کرد زیرا ما دیگر بازارهای اروپا را به دلیل تحریمهای گذشته و بازار چین را به دلیل یکسری از مشکلات، مانند گذشته در اختیار نداریم. اگر بازار روسیه را از دست دهیم افت قیمت محصول را در پسته شاهد خواهیم بود. یکی از راهکارهای حفظ این بازار، صادرات مستقیم کالا و محصول پسته به روسیه و فعالیت شفاف است، زیرا صادرات از طریق سایر کشورها همانند قزاقستان به روسیه بهعنوان بازار ورود ایران به روسیه مشکلاتی را ایجاد میکند، اما با این اوصاف ازآنجاکه در مبادی ورودی رسمی گمرک روسیه مالیات بر ارزشافزوده معادل مبلغ 18 درصد دریافت میشود. برخی صادرکنندگان برای کاهش هزینهها و قیمت تمامشده اقدام به صادرات از طریق گمرک قزاقستان مینمایند، اما پول از مبانی رسمی و کانالهای بانکی نمیتواند برگشت داده شود.
بهترین راهکار این است که صادرکنندگان به سمت شفافیت پیش روند و از راه قانونی صادرات انجام دهند و با پرداخت عوارض گمرکی از راه قانونی و رسمی وارد عرصه صادرات شوند.
راهکار دیگر برای صادرات و توسعه روابط تجاری با روسیه، عدم الزام ورود کالاهای صادراتی ایران به روسیه از طریق مرز قزاقستان و پیوستن ایران به اوراسیا است. از لحاظ اقتصادی و بهبود کسبوکار و تجارت به نفع ایران است که به اتحادیه اوراسیا بپیوندد، در سفری که آقای نعمت زاده وزیر وقت صنعت، معدن و تجارت در فروردین 96 به سنپترزبورگ داشت مذاکراتی در خصوص عضویت موقت ایران در اوراسیا انجام شد.
اتحادیه اوراسیا از مجمع کشورهای بلاروس، قرقیزستان، ازبکستان، تاجیکستان، قزاقستان و روسیه به پیشنهاد نظر بایف در سال 2015 در کشور بلاروس تشکیل و ثبت شد. از طریق عضویت در اوراسیا تجارت و مبادلات تجاری قانونی و برگشت پول رسمیتر و بهتر خواهد شد. پیشنهاد میشود اتاق بازرگانی کرمان عضویت در اوراسیا را برای کاهش مشکلات و هزینههای صادرات بهویژه صادرات پسته به روسیه از طریق اتاق بازرگانی ایران و انتقال به سازمان توسعه تجارت، پیگیری نماید.
طی نامهای که گمرک ایران در پاسخ به 4 مکاتبه به گمرک قزاقستان داده است، ارزش صادراتی پسته ورودی به قزاقستان را 8 دلار اعلام کرده است. بر اساس توصیه ماده 3 قانون توسعه و بهبود فضای کسبوکار که در انتهای سال 95 از طرف دولت ابلاغ شد مبنی بر این که: دولت در تصمیمگیریها نظر بخش خصوصی را لحاظ کند، توقع بخش خصوصی این بود که گمرک قبل از مکاتبه نظر تشکلهای مربوطه و اتاق بازرگانی را میگرفت. بهتر است که این تعرفه گمرکی اصلاح گردد.
با توجه به پیشنهاد ایجاد «کریدور سبز صادرات و واردات» با فدراسیون روسیه از طرف وزارت جهاد کشاورزی و سازمان توسعه تجارت ایران، در این صورت امکان صادرات و واردات با تعرفه صفر فراهم میشود که بهاینترتیب B.A.T (گمرک روسیه) هم به صفر میرسد و مشکل صادرکنندگان از صادرات به مبادی ورودی رسمی روسیه نیز حل میگردد و دیگر مجبور نیستند از مرز قزاقستان اقدام به صادرات نمایند. همچنین با توجه به این که نمیتوان نامه ارسالی گمرک ایران به روسیه در خصوص ارزش صادراتی پسته ایران را تغییر داد لذا بهتر است مطالبات کمیسیون بازرگانی و صادرات اتاق جهت اصلاح موضوع از طریق وزارت جهاد کشاورزی و سازمان توسعه تجارت در کریدور مزبور پیگیری شود.