رضا اسماعیلی پور
مدیرکل اداره کار، تعاون و رفاه اجتماعی
بر این باوریم که جوانان قبل از انتخاب رشته و ورود به دانشگاه باید به زمینه‌های شغل آینده آن رشته توجه داشته باشند، همچنین مسئولان نیز موظف هستند که مشاغلی را ایجاد کنند که جوانان به کار در آن مشاغل راغب باشند. برخلاف تصور عموم، اداره کار، تعاون و رفاه اجتماعی تنها در زمینه کار فعالیت نمی‌کند بلکه معاونت‌هایی را در برمی‌گیرد که نقش‌های مهمی را در حوزه روابط کار، بازرسی کار، تعاون، امور اجتماعی و اشتغال ایفا می‌نماید.
در استان کرمان بیش از 600 تشکل کارگری و کارفرمایی وجود دارد و اعتقادمان بر این است که هرچه این تشکل‌ها بیشتر شوند روابط سه‌جانبه کارگر، کارفرما و دولت بهتر خواهد شد.
استان کرمان در سال گذشته رتبه اول تعاونی‌ها را در کشور داشته است.
تلاش می‌کنیم که مشاغلی ایجاد کنیم تا جوانان به انجام آن کارها راغب باشند. جوانان هم باید قبل از انتخاب رشته تحصیلی به شغل آینده‌شان فکر کنند و در این زمینه تحقیقات لازم را انجام دهند.
پیش‌بینی ورودی بازار کار استان بیش از 35 هزار نفر است، یعنی اگر ما سالانه 35 هزار نفر شغل ایجاد کنیم نرخ بیکاریمان ثابت خواهد ماند. مدل عوامل مؤثر در اشتغال استان طراحی و به‌عنوان راهبردی در اختیار مسئولین قرار خواهد گرفت.
نقش کلیدیِ کار در توسعه و بهبود اجتماع غیرقابل‌انکار است و جامعه‌ای که خواهان پیشرفت است باید کار، فرهنگ کار و نیروی انسانی را به‌طور ویژه مورد توجّه قرار دهد. وجود فرهنگ کار، مدیریت رفتارهای کارکنان است که با هدایت صحیح می‌توان به بهره‌وری فردی و نهایتاً بهره‌وری سازمانی دست یافت.
دستیابی به توسعه همه‌جانبه‌ی استان، نیازمند نیروی کاری با فرهنگ کار پیشرفته است که بتواند بهره‌وری و کارایی سازمان را ارتقا دهد. فرهنگ کار بالا، رعایت نظم در انجام کارها، سخت‌کوشی و صرفه‌جویی در مصرف کالا است. فرهنگ کار پیشرفته مجموعه‌ای از ویژگی‌ها مانند دقّت و سرعت، سازگاری شغلی، انگیزه‌ی کاری، توجّه به اهداف سازمانی، تسلّط شخصی است و امّا فرهنگ کار نامطلوب یا پس‌رونده موجب اتلاف منابع و کاهش بهره‌وری در محیط‌های كاری می‌شود.
روابط متقابل میان كار، سرمایه و محیط اجتماعی سازمان به شكلی كه آن‌ها در یك مجموعه متوازن و هماهنگ قرار گیرند حائز اهمت است. بهبود فرهنگ كار به این امر بستگی دارد كه ما چگونه عوامل اصلی سیستم اجتماعی- تولیدی را مشخص می‌كنیم و به كار می‌بریم. اصولاً ارتقاء فرهنگ كار تحت تأثیر عوامل متعددی است كه در یک‌طرف آن فرهنگ، ساختار اجتماعی، مسائل فنی محیط‌های كار و در طرف دیگر آن ساختار طبیعی و اقلیمی (با توجه به تنوع در خرده‌فرهنگ‌های مناطق مختلف استان كرمان) وجود دارد.
دو مورد مهم از عوامل مؤثر بر ارتقاء فرهنگ كار در استان كرمان عبارت‌اند از:
* فرهنگ محیط كار مطلوب
یكی از جلوه‌های فرهنگ كار این است كه ساعات كار مفید كاركنان مورد توجه قرار گیرد. برای بالا بردن ساعات كار مفید كاركنان، لازم است بر عملكرد كاركنان به شكل منطقی نظارت شود؛ یعنی با اندازه‌پذیر كردن عملكرد، زمینه‌های عملكرد نامطلوب و خلأهای كاری از بین خواهد رفت. یكی از جنبه‌های ضعیف بودن فرهنگ كار بیكاری پنهان كاركنان است كه خود منشأ بروز بسیاری از نارسایی‌ها و مشكلات سازمانی است. با سازوکارهای عملیاتی زیر می‌توان به ارتقاء ساعات مفید كار و تقویت فرهنگ كار كمك كرد.
* ارزیابی عملكرد كاركنان و مشخص شدن كار مفید از غیرمفید،
• شناسایی و كنترل گلوگاه‌هایی كه در آن بیكاری پنهان وجود دارد،
• اندازه‌پذیر ساختن ساعات كار مفید از طریق شاخص سازی،
• تشویق مؤثر كسانی كه ساعات كاری مفید داشته‌اند،
• تفویض اختیار به كاركنان و مسئولیت خواهی در قبال كار،
• تدوین برنامه‌های مشخص كاری برای كاركنان،
* فرهنگ كار و كیفیت زندگی كاری.
كیفیت زندگی كاری به معنی تصور ذهنی و درك و برداشت كاركنان یك سازمان از مطلوبیت فیزیكی و روانی محیط كار است. برای دستیابی به كیفیت مطلوب زندگی كاری برخی اقدامات برای افراد به شرح زیر باید انجام گیرد:
• پرداخت حقوق مناسب و عادلانه برای انجام گرفتن خوب یك كار،
• وضعیت كاری سالم و ایمن،
• امكان استفاده از مهارت‌های جدید،
• ایجاد انسجام اجتماعی در محیط كار،
• حفظ حقوق فردی و شهروندی،
• تعادل در تقسیم كار و استراحت،
• ایجاد تعهد كاری و سازمانی.
فرهنگ كار، بدون كار، مفهومی ندارد و كار هم بدون مهارت، معنا ندارد. كار كردن و فرهنگ كار بایستی نهادینه شود تا از این طریق بتوان بنیادهای فرهنگ كار را بنا نهاد و در جهت تقویت آن گام برداشت. فرهنگ كار به معنای پذیرش اصول، الگوها، رفتارها و قواعد صنعت تولید است كه با اعمال سازوکارهایی بایستی آن را ایجاد، مراقبت و كاربردی كرد. بدون تردید ساختار اقتصادی جامعه بر فرهنگ كار مؤثر است.
كارشناسان مسائل نیروی كار برای مشخص كردن ویژگی‌های نیروی انسانی باکیفیت بالا اعتقاد دارند كه می‌توان با تقویت احساس تعهد، حساسیت و وفاداری نسبت به سازمان، مهارت‌های ارتباطی خوب، توانایی‌های مشاركتی، تعهد اجتماعی، مهارت‌های فنی و پذیرش تغییر، فرهنگ كار را ارتقا داد. بدون شك می‌توان گفت نیروی انسانی كه از كیفیت بالا برخوردار است رفتار مولد دارد.
تنها رفتار شغلی كارگر، مهندس یا مدیر است كه عملاً سبب می‌شود تا كارها با بهره‌وری بیشتر یا كمتر انجام گیرد. این رفتار به‌نوبه خود نتیجه تركیبات پیچیده اما كاملاً متمایز ویژگی‌های فردی، سازمانی و غیره است؛ مانند نگرش به كار، دانش، مهارت و فرصت‌ها. انگیزه هم‌پایه و هم معیار نهایی موفقیت در یك سیستم مدیریتی است.
در واقع تحرك بخشیدن، هدایت و كنترل تمایل افراد برای كار اهمیت حیاتی در پیشرفت ملت‌ها دارد. كار نقش كلیدی در توازن بخشیدن به ساختارهای اقتصادی و اجتماعی جامعه دارد. می‌توان گفت تمام پیامدهای دیگر زندگی بشر به كار بستگی دارد. از این‌رو دوام یك سیستم اجتماعی و یك تمدن بر اساس قدرت آن در حفظ و هدایت تمایل به كار در جهت هدف‌های مطلوب قرار دارد.
در نهایت آن‌که فرهنگ كار اگرچه در بسیاری از عوامل سازمانی به‌ویژه تولید و سودآوری مؤثر است، لیكن خود در حالت رونق و تولید ارتقا می‌یابد و تقویت می‌گردد.
برای حركت شتابنده به سمت شكوفایی اقتصادی استان كرمان، حمایت از فرهنگ كار مطلوب و مثبت موردنیاز است. لذا وضعیت فرهنگ كار بایستی از طریق دخالت در عوامل شناخته‌شده فرهنگ كار متحول گردد و گرایش‌ها، بینش‌ها و دانش لازم نسبت به كار در جامعه و سازمان‌ها ایجاد شود. برای تحول و ارتقای فرهنگ كار استفاده و توجه به شاخص ارزش‌های درونی و بیرونی كار توصیه می‌گردد. در واقع به‌رغم پاره‌ای از نظرات موجود در جامعه، هنوز كار به‌عنوان پدیده‌ای ارزشمند تلقی شده و جا دارد تا از این نگرش به‌عنوان یك فرصت برای تحول استفاده شود و البته این موضوع باید به‌وسیله رسانه‌ها تبیین شود كه كار فقط در بخش دولتی تعریف نشده بلكه افراد جویای كار می‌توانند با فراگیری و تقویت مهارت‌های موردنیاز بازار كار نقش ارزنده‌ای در تعادل عرضه و تقاضای بازار كار ایفا نمایند. نكته قابل‌تأمل آن‌که؛ مدیران سازمان‌ها و شرکت‌ها نقش خطیری در تحول فرهنگ كار بر‌عهده دارند. این درست نیست كه تا فرهنگ كار در كل جامعه اصلاح نگردد، تغییر در فرهنگ كاری یك سازمان معنی نداشته باشد. تجربه شرکت‌های موفق در استان كرمان نشانگر آن است كه به‌رغم تأثیر عوامل محیطی، امكان بسیاری از تحولات مثبت در درون سازمان‌ها وجود دارد و این تحولات خود می‌تواند بسترساز تحولات وسیع‌تری در كل جامعه باشد. فرهنگ كار و نظم‌پذیری در محیط‌های كاری، زمینه‌های استفاده مفید و مؤثر از منابع انسانی و مادی را فراهم می‌سازد و آثار مطلوبی در بعد بهره‌وری و كسب مزیت رقابتی دارد. برای ارزشی كردن تولید و سودآوری، گزیری نیست جز این‌که در سازمان و جامعه فرهنگ، كار پویا رواج پیدا كند.
تمام حقوق این وب سایت متعلق به انتشارات اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی کرمان است.
طراحی و توسعه: شرکت فناوری اطلاعات رایان سپهر ماهان
