مجید غفاری
رییس هیئتمدیره و مدیرعامل شرکت
شهرکهای صنعتی استان کرمان
مجید غفاری؛ رییس هیئتمدیره و مدیرعامل شرکت شهرکهای صنعتی استان کرمان میگوید که تاکنون 1400 واحد صنعتی در شهرکها و نواحی صنعتی استان کرمان در رشتههای مختلف ایجادشده است، اما حدود 30 درصد آنها متأثر از چالشها و محدودیتهای موجود غیرفعال میباشند. در حال حاضر حدود 28 هزار نفر در واحدهای صنعتی مستقر در شهرکها و نواحی صنعتی استان اشتغال دارند که حدود 40 درصد اشتغال صنعتی استان را شامل میشوند. برای شناخت بیشتر از چگونگی وضعیت عملکردی و مشکلات مبتلابه، حاصل گفتوگو با مدیرعامل شرکت شهرکها در ادامه آمده است.
تعداد واحدهای صنعتی ایجادشده در شهرکهای صنعتی استان چند بنگاه است و به لحاظ نوع رشته فعالیت به چند دسته تقسیم میشوند، توزیع آنها بین این دستهها به چه نسبتی است؟ و چه نسبتی از این واحدها در حال حاضر غیرفعال هستند؟
تاکنون حدود 1400 واحد صنعتی در شهرکها و نواحی صنعتی استان در رشتههای هفتگانه از قبیل برق و الکترونیک، سلولزی، شیمیایی، غذایی، فلزی، کانی غیرفلزی و نساجی مستقر گردیده که به ترتیب سهم هر رشته، 4،8، 18، 25، 19، 24 و 2 درصد است. همچنین از واحدهای مستقر در شهرکها و نواحی صنعتی استان حدود 30 درصد غیرفعال هستند.
تعداد شاغلین در صنایع مستقر در شهرکهای صنعتی چند نفر است؟ این میزان چه سهمی از اشتغال بخش صنعت استان را شامل میشود؟
اشتغال واحدهای صنعتی مستقر حدود 28 هزار نفر است که با توجه به اشتغال حدوداً 70 هزارنفری بخش صنعت استان، 40 درصد اشتغال صنعتی استان سهم واحدهای مستقر در شهرکها و نواحی صنعتی است.
استان کرمان در حال حاضر، نسبت به کشور از چه ظرفیتها و توانمندیهای چشمگیر در عرصه صنایع کوچک برخوردار است؟
استان کرمان با عنایت به تنوع آب و هوایی که دارد از محصولات کشاورزی متنوعی برخوردار است و عمده واحدهای صنعتی شکلگرفته در حوزه صنایع تبدیلی کشاورزی در حوزه خرما، پسته و محصولات گلخانهای است. از طرفی با توجه به وجود صنایع بزرگ معدنی، ایجاد صنایع پاییندستی و برنامهریزی توسعه صنایع فعلی مرتبط از ظرفیتهای مهم استان است که در قالب مدل پیمانکاری فرعی در دست اقدام است.
توزیع جغرافیایی صنایع در سطح شهرکهای صنعتی استان را چگونه ارزیابی مینمایید؟
عمده صنایع کوچک و متوسط استان در شهرستانهای کرمان، سیرجان، رفسنجان و جیرفت متمرکز شده است که از دلایل آن میتوان به وجود زیرساختهای مختلف ازجمله حملونقل، منابع مالی، بازار فروش کالا و … اشاره کرد. اگر در طول تاریخ هم مشاهده کرده باشید، توسعه یک شهرستان در همه امور آن در مرحله اول وابسته به مدیران آن شهرستان بوده است که امروزه تأثیر نمایندگان مجلس نیز بسیار مؤثر است و از دلایل بسیار قوی دیگر وجود فرهنگ متفاوت است. امروزه استان یزد که در 25 سال قبل استان صنعتی نبوده بهواسطه وجود فرهنگ حمایت گری یزدیها از یکدیگر و تولیداتشان، صنعتشان تقریباً به استان کرمان که بیش از 50 سال است که صنعت در آن شکلگرفته، رسیده است.
توزیع انواع صنایع موجود در شهرکهای صنعتی استان برحسب صنایع کوچک، متوسط و بزرگ چگونه است؟ چشمانداز آینده چیست؟
با توجه به ظرفیتهای استان، بیشترین صنایع در شهرکها و نواحی صنعتی در دو حوزه صنایع غذایی و کانیهای غیرفلزی شکلگرفته است. در شهرستانهای جیرفت و عنبرآباد صنایع بیشتر در حوزه وابسته به صیفیجات و مرکبات و …، در شهرستان بم صنایع وابسته به خرما، بستهبندی، رفسنجان و سیرجان در زمینه پسته، کانیهای غیرفلزی، سنگهای تزیینی ساختمانی و… قرار میگیرند که با توجه به ظرفیت معادن، در این دو شهرستان صنایع فلزی نیز رشد خوبی دارند.
روند رشد شرکتهای دانشبنیان در شهرکهای صنعتی استان چگونه است؟
با عنایت به اینکه یکی از اهداف و برنامههای سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی ایران و بهتبع آن شرکتهای شهرکهای صنعتی در استانها، توسعه صنایع دانشمحور است، لذا تعداد شرکتهای دانشبنیان در شهرکها و نواحی صنعتی رو به افزایش است؛ بهعنوان مثال طی سه سال گذشته، 5 شرکت به سمت دانشبنیان شدن هدایت شدهاند که امروز 3 واحد از آنها دانشبنیان شدهاند.
ارزیابی شما از مدیریت بهرهوری در صنایع مستقر در شهرکهای صنعتی استان چیست؟
متأسفانه مدیران واحدهای صنعتی اغلب درگیر مسائل اولیه کسبوکار خود از قبیل تأمین مالی واحد با توجه به تورم، حلوفصل مسائل و مشکلات مالیاتی و بیمهای و مالی و بانکی شدهاند. به دلیل تغییر بیش از حد و عدم ثبات در این موضوعات تا حدودی از بهرهوری و مدیریت این مهم دور ماندهاند، لیکن وجود شرکتهای توانمند و پویا را نیز نمیتوان کتمان نمود.
آسیبشناسی واحدهای صنعتی کوچک مستقر در شهرکهای صنعتی استان چه نتایجی به دست داده است؟ برطرف کردن موانع و چالشهای موجود چگونه میسر است؟
متأسفانه عدم ثبات در فضای کسبوکار مشکلات عدیدهای برای واحدهای صنعتی کوچک به وجود آورده است و در صورت رفع این معضلات بهخصوص روشهای تأمین مالی جدید برای واحدهای صنعتی میتواند بهشدت کارگشا باشد. از طرف دیگر شناخت و توسعه بازار و تولید صادرات محور موضوع بسیار مهمی است که باید در دستور کار قرار گیرد.
اولویتهای شرکت شهرکها در جهت گسترش و رونق تولید در صنایع کوچک چه هستند؟
شرکت شهرکهای صنعتی متولی تأمین زیرساخت مناسب جهت استقرار صنایع در کلیه شهرستانهای استان است و تاکنون با ایجاد 40 شهرک و ناحیه مصوب در استان وظیفه ذاتی خود را به نحو مطلوب به انجام رسانیده است و در حال حاضر در جایجای استان پهناور کرمان با 4563 هکتار اراضی در اختیار، امکان استقرار صنایع کوچک و متوسط استان را دارا است. از طرف دیگر در بحثهای حمایتی صنایع کوچک منجمله آموزش، بازدید و شرکت در نمایشگاهها، مدلهای توسعهای مانند خوشهها و پیمانکاری فرعی و موارد متعدد دیگر در حال خدماترسانی هستیم.
افزایش حضور صنایع کوچک در بازارهای داخلی و خارجی را در گرو اعمال چه برنامههایی میدانید؟
ما برنامههای حمایتی همچون آموزش، شرکت در نمایشگاههای داخلی و خارجی، ایجاد کنسرسیومها و … را در نظر گرفتهایم و برای پوشش هزینهها، یارانه پرداخت مینماییم. از سایر اقدامات انجامشده؛ فرهنگسازی حمایت از خرید کالای کرمانی است که اثرات قابلتوجهی در جلب نظر مردم برای حمایت از تولیدات استان داشته است.
اما باید توجه داشته باشیم که قابل توجهترین مؤلفهها عبارت از کیفیت، بستهبندی، خدمات پس از فروش و تبلیغات است که درمجموع یک برند معتبر را میسازد.
راههای توسعه فرهنگ تولید را چه میدانید؟
ایجاد فرهنگ تولید را باید از مدارس آغاز کرد؛ بهعنوان مثال یکی از اقدامات اساسی، بازدید دانش آموزان از صنایع و علاقمند کردن آنها به این حوزه است، البته امروزه شرایط حاکم بر جامعه بهگونهای است که فرد را از رفتن به سمت تولید منع میکند و آن را اشتباه میداند، مشکلات هست، اما میتوانیم آنها را حل کنیم. اگر از یکدیگر حمایت کنیم و کالای استانی بخریم، سرمایهگذاری و تولید توجیه خواهد داشت.
اگر مطالب بیشتری را لازم میدانید، عنوان فرمایید؟
متأسفانه امروزه صنعتگر را بهعنوان یک آدم بیدرد پولدار میشناسند و این ذهنیت نهتنها در بین عامه مردم، بلکه در دستگاههای دولتی هم وجود دارد. امروزه باید از تولیدکنندگان و سرمایهگذاران در این حوزه که موجبات اشتغال میلیونها نفر را مهیا ساختهاند حمایت ویژه کرد و مشکلات آنها را از طریق بهبود فضای کسبوکار حل نمود.
در پایان از کلیه صنعتگران و تولیدکنندگان که علیرغم تمامی مشکلات همچنان با عشق به میهن در حال تلاش و تولید میباشند، تشکر و قدردانی مینمایم.