استان کرمان بر اساس آمار کشوری، سال 1400 با جمعیت 3,4 میلیون نفر تقریباً 4 درصد جمعیت کل کشور را در خود جای داده است که از این تعداد در حدود 2,4 میلیون نفر جمعیت 15 سال و بیشتر را تشکیل می‌دهند. بر اساس همین آمار جمعیت فعال استان در حدود 966 هزار نفر یعنی 40 درصد جمعیت 15 سال و بیشتر را تشکیل می‌دهد که از این تعداد 833 هزار نفر شاغل و 83 هزار نفر بیکار می‌باشند؛ بر این اساس نرخ بیکاری جمعیت فعال استان کرمان حدود 9 درصد است.
استان کرمان در سال 1401 با خالص اشتغال حدود 20 هزار نفر در جایگاه ششم کشور بعد از استان‌های خراسان رضوی (112000 نفر)، مازندران، آذربایجان غربی، اصفهان و زنجان قرار گرفته است.
سهم بخش‌های اقتصادی از اشتغال در سال 1401 در استان کرمان به ترتیب خدمات 39 درصد، کشاورزی 38 درصد و صنعت 23 درصد بوده است. (جدول شماره 1)
بیشترین وضعیت تحصیلی شاغلان استان در سال 1401 به ترتیب مربوط به گروه دیپلم و زیر دیپلم 66 درصد، کارشناسی 16 درصد و کارشناسی ارشد و بالاتر 7 درصد است.
الف) پیش‌بینی اشتغال در فعالیت‌های مختلف صنعتی:
در حوزه صنعت استان کرمان (شمال) بر اساس درخواست‌های ثبت‌شده سرمایه‌گذاران صنعتی در جوازهای تأسیس بنگاه‌های جدید صنعتی در سال‌های 1401-1400 جمعاً طی دو سال اخیر حدود 50 هزار نفر پیش‌بینی اشتغال جدید ثبت شده است که بر اساس روند به بهره‌برداری رسیدن جوازهای تأسیس، پیش‌بینی می‌شود حدود 20 هزار نفر اشتغال جدید در این حوزه‌ها ایجاد شود. (نمودار شماره 1)
بر اساس درخواست‌های ثبت شده بیشترین پیش‌بینی اشتغال در گروه‌های ساخت فلزات اساسی، سایر محصولات کانی غیرفلزی و استخراج کانه‌های فلزی، ماشین‌آلات و دستگاه‌های برقی و محصولات فلزی می‌باشد.
بر این اساس 83 درصد پیش اشتغال در آینده نزدیک در بخش صنعت استان کرمان در هشت گروه اساسی زیر اتفاق خواهد افتاد. (جدول شماره 2)
لازم به ذکر است که طبقه‌بندی فعالیت‌های صنعتی بر اساس کدهای آیسیک است؛ به‌عنوان مثال گروه «ساخت فلزات اساسی» که بیشترین پیش‌بینی اشتغال را در جوازهای تأسیس استان کرمان دارد، شامل فعالیت‌های زیر می‌باشد:
1- ساخت آهن و فولاد اساسی (2710)
2- ساخت فلزات اساسی قیمتی و فلزات غیرآهنی (2720)
3- ریخته‌گری فولادی و آهن (2731)
4- ریخته‌گری فلزات غیرآهنی فلزات رنگین (2732)
ب) اشتغال ایجاد شده در فعالیت‌های مختلف صنعتی:
مجموع اشتغال ایجاد شده در گروه‌های مختلف صنعتی بر اساس پروانه‌های بهره‌برداری در سه سال اخیر 1399 لغایت 1401 در نمودار شکل زیر نشان داده است. بر این اساس بیشترین اشغال ایجاد شده طی این سه سال در گروه‌های ساخت فلزات اساسی (7645 نفر)، ساخت مواد و محصولات شیمیایی (3013 نفر)، استخراج کانه‌های فلزی (1612 نفر) و وسایل نقلیه موتوری ( 794 نفر) بوده است. (نمودار شماره 2)
بر این اساس طی سه سال گذشته 80 درصد اشتغال در بنگاه‌های صنعتی در شش گروه اصلی (جدول شماره 4) ایجاد شده است.
چنانچه کل اشتغال در بخش‌های مختلف صنعت استان را بر اساس پروانه‌های بهره‌برداری صادره در نظر بگیریم مشاهده می‌کنیم 81 درصد اشتغال استان در 7 گروه صنعتی زیر است:
1) ساخت فلزات اساسی
2) وسایل نقلیه موتوری
3) محصولات غذائی و آشامیدنی‌ها
4) سایر محصولات كانی غیرفلزی
5) محصولات از لاستیك و پلاستیك
6) استخراج کانه‌های فلزی
7) ساخت مواد و محصولات شیمیائی
با توجه به 8 گروه اصلی که اشتغال بیش از 81 درصد بنگاه‌های صنعتی استان را تشکیل می‌دهند، میانگین اشتغال در هر گروه صنعت مطابق جدول زیر است. بر این اساس بیشترین «میانگین اشتغال در هر بنگاه» در گروه وسایل نقلیه موتوری (523 نفر)، ساخت فلزت اساسی (355 نفر) و استخراج کانه‌های فلزی (187 نفر) است. (جدول شماره 5)
روند ایجاد اشتغال در سه سال گذشته در بنگاه‌های صنعتی استان نشان می‌دهد که طی سه سال گذشته در برخی گروه‌ها، درصد اشتغال نسبت به میانگین کل اشتغال افزایش یافته است که نشان از تغییر رویکرد سرمایه‌گذاری در گروه‌های صنعتی استان را نشان می‌دهد. بر این اساس گروه «ساخت فلزات اساسی» طی سه سال اخیر 42 درصد اشتغال بخش صنعت استان را تشکیل داده است که نسبت به ترکیب اشتغال کل استان در همین گروه که 26 درصد می‌باشد، افزایش چشمگیری داشته است. همچنین دو گروه «ساخت مواد و محصولات شیمیایی» و «استخراج کانه‌های فلزی» نیز با افزایش سهم اشتغال در کل اشتغال استان طی سه سال اخیر همراه بوده‌اند. (جدول شماره 6)
گروه‌های صنعتی «ساخت فلزات اساسی» شامل: ساخت آهن و فولاد – ساخت فلزات غیر آهنی – ریخته گری فولاد و محصولات آهنی و غیر آهنی)، «محصولات کانه‌های غیرفلزی» شامل: محصولات سفالی سرامیکی ساختمانی ساخت کالاهای بتنی – سیمانی، برش و شکل دادن و پرداخت سنگ) و «گروه استخراج کانه‌های فلزی» شامل: استخراج کانه‌های فلزی آهنی و غیر آهنی، سه گروه اصلی در فعالیت‌های صنعتی استان هستند که بر اساس تمایل سرمایه‌گذاران بیشترین اشتغال جدید را در آینده در خود جای خواهند داد.
مقایسه روند اشتغال ایجاد شده در سه سال گذشته با روند اشتغال کل استان در بنگاه‌های صنعتی نشان از افزایش اشتغال در سه گروه اصلی «ساخت فلزات اساسی»، «ساخت مواد و محصولات شیمیایی» و «استخراج کانه‌های فلزی» دارد که یکی از دلایل آن تغییر تمایل سرمایه‌گذاران بخش صنعت استان به سرمایه‌گذاری در این گروه‌ها نسبت به گذشته می‌باشد. همچنین دو گروه «وسایل نقلیه موتوری» و «محصولات غذایی و آشامیدنی» طی سه سال گذشته با کاهش میزان اشتغال نسبت به روند اشتغال کل استان، همراه بوده‌اند.
تمام حقوق این وب سایت متعلق به انتشارات اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی کرمان است.
طراحی و توسعه: شرکت فناوری اطلاعات رایان سپهر ماهان
