نیم‌نگاهی به معادن و صنایع معدنی استان کرمان

اینجا زمین از داشته‌هایش می‌گوید، از داشته‌هایی كه سخاوتمندانه در دل خود نهاده تا انسان‌هایی از جنس اندیشه و تلاش با تیشه‌های استوار علم و فن به سراغشان رفته و بر ارزش آن‌ها بیفزایند. بدون تردید معادن غنی و متنوع یكی از قابلیت‌های اقتصادی استان كرمان به شمار می‌رود كه به گفته اغلب كارشناسان و مسئولان در صورت بالفعل شدن این قابلیت‌ها و بهره‌مندی استان از فواید و نتایج آن‌ها، كرمان می‌تواند به مرز خودكفایی برسد و بخش زیادی از درآمد غیرنفتی كشور را تأمین كند.

وضعیت استان کرمان در بخش معدن

سهم بخش معدن در تولید ناخالص داخلی استان در سال 1400 معادل 14 درصد است. این میزان 40 درصد تولید ناخالص داخلی بخش معدن کشور می‌باشد.
طبق گزارش‌های منتشرشده، در استان کرمان 42 ماده معدنی در 438 معدن در حال بهره‌برداری کشف شده است که دارای بیش از 5.8 میلیارد تن ذخایر معدنی است. در این استان با استخراج سالانه بیش از ۹۳ میلیون تن ماده معدنی از جمله مس، ذغال‌سنگ و سنگ‌آهن لقب بهشت معادن را از آن خود کرده است. استان کرمان در حوزه فرآوری مواد معدنی نظیر فولاد و مس نیز رتبه اول کشور را دارد. همچنین بزرگ‌ترین معدن تیتانیوم کشور باوجود ذخایر قابل‌توجه تیتانیوم، بزرگ‌ترین ذخیره و تولیدکننده

رومیت کشور با استخراج سالانه بیش از ۲۲۰ هزار تن و دومین واحد فرآوری طلا در کشور متعلق به استان پرظرفیت کرمان است، معادن استان کرمان شهرت جهانی دارند؛ به  طور کلی 83.5 درصد ذخایر معدنی استان کرمان مربوط به 4 ماده معدنی مطابق جدول (1) می‌باشند.
طبق بررسی‌های صورت گرفته بیشترین میزان استخراج سنگ‌های معدنی مربوط به سنگ‌آهن با حدود 43 میلیون تن و در رتبه بعد مربوط به شن و ماسه حدود 4 میلیون تن می‌باشد. از لحاظ ارزش استخراج مواد معدنی به ترتیب رتبه‌ها شامل سنگ‌آهن، سنگ مس، زغال‌سنگ و کرومیت می‌باشند. جدول (2) اطلاعات در خصوص میزان استخراج، ارزش استخراج بخش معدن استان و سهم استان از میزان استخراج شده در کشور را نشان می‌دهد.

وضعیت استان کرمان در صنایع معدنی

با اشاره به تأکیدات مقام معظم رهبری (مدظله‌العالی) در خصوص جلوگیری از خام فروشی و برنامه محوری نهضت کاهش خام فروشی وزارت صمت، در استان کرمان نیز در این خصوص، تکمیل زنجیره تولید در بخش‌های مختلف معدنی در دست اقدام می‌باشد. در ذیل به‌طور مختصر به هر بخش پرداخته‌ایم.

• وضعیت زنجیره تولید فولاد استان

در استان کرمان، 4 گام از زنجیره تولید فولاد وجود دارد که به ترتیب عبارتند از کنستانتره آهن، گندله آهن، آهن اسفنجی و تولید شمش فولادی. نمودار (1) نشان دهنده میزان تولید هرکدام از حلقه‌های زنجیره تولید فولاد در استان کرمان در سال 1400 می‌باشد.

وضعیت صنایع زنجیره فرآوری مس استان کرمان

همان‌طور که گفته شد 44 درصد ذخایر معدنی استان کرمان مربوط به مس می‌باشد. طبق آخرین گزارش حدود 2.4 میلیون تن سنگ مس استخراج شده است. حلقه اول زنجیره فرآوری مس مربوط به کنستانتره مس می‌باشد که در استان کرمان 7 واحد صنعتی با مجموع ظرفیت تولید 950 هزار تن در سال فعال می‌باشند. همچنین در بخش تولید مس آند، 2 واحد صنعتی با مجموع ظرفیت تولید 250 هزار تن و تولید مس کاتد، 2 واحد صنعتی با مجموع ظرفیت تولید 260 هزار تن فعال می‌باشند که استان کرمان در این بخش در رتبه اول کشور قرار دارد. همچنین 3 واحد صنعتی با مجموع ظرفیت تولید 112 هزار تن در بخش تولید مصنوعات مسی فعالیت دارند.