هوشنگ شفیعی
مؤسس و سرمایه‌گذار منطقه نمونه آرمین دلفارد
درباره ظرفیت‌ها، اولویت‌ها و چالش‌های حوزه گردشگری جیرفت با آقای هوشنگ شفیعی؛ مؤسس و سرمایه‌گذار منطقه نمونه آرمین دلفارد، عضو هیئت‌مدیره سرمایه‌گذاران مناطق نمونه ایران گفت‌وگو کرده‌ایم.
وی بر این باور است که منطقه جیرفت بزرگ باوجود برخورداری از 10 اقلیم از 13 اقلیم آب و هوایی موجود در جهان و نیز زادگاه کهن‌ترین تمدن جهان بودن و با داشتن جاذبه‌های مهم تاریخی، فرهنگی و طبیعی در اثر چالش‌ها، نارسایی‌ها و بی‌برنامگی‌ها از حرکت به‌سوی پیشرفت در حوزه گردشگری بازمانده است. در ادامه مشروح این گفت‌وگو را مطالعه نمایید.
در جذابیت جیرفت بزرگ (از هنزا کوه تا مرز رودان) همان‌قدر بس که از حدود ۱۳ اقلیم جهان، ده اقلیم را داراست و از دیدگاه میراث فرهنگی، به نقل از دانشمندان باستان‌شناس اروپا و غیره، زادگاه کهن‌ترین تمدن جهان است. تنوع گویش، رسومات، رنگ و نژاد مردمان بدون شک در هیچ نقطه دیگری با این مساحت و با این جمعیت کوچک وجود ندارد. بعد از پیدایش آثار تمدنی جیرفت و معرفی خوب اروپاییان به‌طور علمی و به دور از تعصبات و حسادت‌های متداول صورت گرفته است. علاقه‌مندان به گردشگری و تاریخ تمدن بشری بی‌صبرانه منتظر فرصت‌اند که از این منطقه دیداری داشته باشند. متأسفانه در داخل کشور معرفی جیرفت، تمدن و حتی محصولاتش در حدی بسیار کمتر از انتظار بوده است.
در جیرفت هم‌اکنون که اکثر کشور خزان و شروع برف و باران است مثل اول بهار موقع کشت و کار است و برداشت مرکبات کوهستان‌های نراب، رمون و دلفارد که بدون اغراق مرغوب‌ترین مرکبات ارگانیک جهان است در حال انجام است.، از هم‌اکنون تا اردیبهشت‌ماه گردشگران می‌توانند از هوای مطلوب و غذاها، میوه و سبزیجات تازه لذت ببرند و زیر آفتاب جان بخشش کمبود ویتامین D را که به گزارش بهداشت همه‌گیر شده است بهبود ببخشند. به‌طور خلاصه در مورد جیرفت کاملاً صادق است که بگوییم: آنچه خوبان همه دارند به‌تنهایی دارد، متأسفانه میزان تصادفات جاده جیرفت – دلفارد که نتیجه سفرهای مردمان جنوبی جیرفت به کوهستان دلفارد برای فرار از گرماست خود گویای ظرفیت گردشگری گوشه‌ای از این بهشت گمشده و سرمایه ملی است.
این‌که کسی ادعا کند می‌داند سهم گردشگری جیرفت یا هر جای دیگری چقدر است عملاً ممکن نیست زیرا اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان کرمان در بیش از یک دهه گذشته که بنده اطلاع دارم در شهرستان اداره نداشته و مدیران کل بیشتر وقت‌شان معطوف به مرکز استان بوده و یا حداقل در بخش گردشگری به جیرفت بسیار کمتر از انتظار نظر انداخته‌اند، دیگر این‌که با انتصاب مدیران غیرمتخصص و جناحی، برای جیرفت غیر از عقب‌ماندگی در گردشگری نتیجه‌ای نداشته است و اگر مختصر کاری هم شده باشد صرفاً توسط بخش خصوصی بوده است. گواه این مدعا نبود زیرساخت‌ها، هرج‌ومرج ترافیک شهری، آمار بالای تصادفات جاده‌ای و فعال نبودن فرودگاهی که تقریباً نیم قرن از احداث آن می‌گذرد. اپلیکیشنی برای کمک به گردشگران فعال بوده و احتمالاً هنوز هم هست که به‌محض ورود گردشگران به حوزه جیرفت با علامت قرمز اخطار ناامنی می‌داده! می‌دانیم که جیرفت برای مهمانان و بازدیدکنندگان داخلی و خارجی ارزش قائل است و ناامنی وجود ندارد، اما اگر هم می‌بود آیا برقراری امنیت به‌طورکلی و دفاع از جان، مال و ناموس مردم مگر از وظایف دولت‌ها نیست؟
به‌طور خلاصه اگر فرودگاه فعال باشد، سرمایه‌گذار غیربومی هم رغبت به سرمایه‌گذاری نشان می‌دهد، اگر ترافیک از این هرج‌ومرج خارج شود و دهیاری‌ها، بخشداری‌ها و شهرداری‌ها و … دست در دست هم زیرساخت‌ها را آماده کنند و دولت کار خودش را به‌درستی انجام دهد و نقش نظارتی‌اش را محکم سازد و بخش خصوصی را در چارچوب مقررات آزاد بگذارد، قطعاً همین جیرفت به‌تنهایی بیش از کل شیخ‌نشین‌ها ظرفیت‌هایش را نشان خواهد داد. شک نکنید!
جیرفت با توجه به هوای مساعدش، فراوانی محصولات ارگانیک، نزدیکی‌اش به خلیج‌فارس، اگر خدماتی مثل حمل‌ونقل عمومی درون و بیرون شهری، سرویس‌های بهداشتی درجه یک درون و بیرون شهری و اقامتگاه‌های بوم گردی نظارت شده بهداشتی و عزم مسئولین قضایی، نظامی و انتظامی را در اجرای بی‌کم‌وکاست قوانین راهنمایی و رانندگی و نظارت بر حفظ بهداشت اقامتگاه‌ها، هتل‌ها و رستوران‌ها را داشته باشد با توجه به ظرفیت و وسعتی که دارد در یک دوره ده‌ساله می‌تواند جهشی چشمگیر در توسعه اقتصاد پایدار و ایجاد اشتغال و شادمانی دلسوزان نظام را حتی در شرایط تحریم داشته باشد و الگویی باشد برای اثبات موفقیت اقتصاد مقاومتی.
مطلب آخر و مهم: اگر گردشگران را به چند گروه تقسیم کنیم: گروه جوان، طبقه متوسط تحصیل‌کرده آشنا با فضای مجازی اکثریتی هستند که تمایلی به سفر با تورهای مسافرتی را ندارند؛ چون هم هزینه بیشتری باید بپردازند و هم آزادی ندارند، لذا وزارت کشور باید صدور ویزا برای گردشگران را از انحصار تورهای مسافرتی درآورده تا طبقه متوسط مردم دنیا به‌ویژه دنیای غرب بتوانند به‌راحتی به ایران سفر کنند و در هوای بهاری زمستان جیرفت بر فرش زیبای گل سرخ اسفندقه، عکس‌هایی از سفره رنگینی که از کباب بره شیر مست رودبار، انار دلفارد، مرداسنگ میونچیل، سبزی سرجاز، نان تیری تنوری و پرتقال کوهستان چیده شده عکس‌هایی به سراسر دنیا بفرستند!
انجام بسترسازی‌هایی که ذکر شد؛ مانند کارا کردن حمل‌ونقل درون و بیرون شهری، فعال‌سازی فرودگاه (رفت و برگشت به تهران، تبریز، اصفهان، شیراز و مشهد)،
– داشتن اتوبوس و مینی‌بوس‌های روباز از مرکز شهر تا کنار صندل، اسفندقه و دلفارد،
– احداث اقامتگاه‌هایی متناسب با بودجه طبقه متوسط اروپا و آمریکای شمالی و رعایت استانداردهای قابل‌قبول،
– سرویس‌های مجهز بین‌راهی در فواصل ۲۵ کیلومتری به شکل قرینه در دو طرف جاده،
– سرویس‌های امداد فوری مجهز و مجانی برای اتباع خارجی.
قابل ذکر است که می‌توان با وعده و تبلیغات، گردشگران را به منطقه آورد، اما اگر رضایت آن‌ها حاصل نشود نه‌تنها برنمی‌گردند بلکه باعث خواهند شد دیگران هم به منطقه ما سفر نکنند زیرا طبق آمار هر یک نفر ناراضی، حداقل چهار نفر را از آمدن باز می‌دارد پس اهمیت دارد به اندازه توانمان تبلیغ کنیم و سعی کنیم فراتر از انتظار مهمانان، آن‌ها را راضی کنیم.
قطعاً استراتژی نهایی جلب حداکثری گردشگران خارجی به‌ویژه اروپایی و آسیایی، مخصوصاً مردمان چین، کره و ژاپن، به این دلیل که آن‌ها توان خرج کردن داشته و قانونمند نیز هستند.
هدف ما تولید ثروت برای سرمایه‌گذار، ایجاد اشتغال هر چه بیشتر مردم و کمک به اقتصاد کشور است با حفظ فرهنگ و سنت جامعه و به دور از هرگونه افراط‌وتفریط، تربیت مهماندار، راهنمای گردشگر، آموزش رانندگان تاکسی منتخب و حصول اطمینان از کیفیت نرخ خدمات اهمیت ویژه دارد.
از آنجا که در شهر ما این صنعت دوران طفولیت خود را آغاز کرده، مسئولیت مهمی بر گردن بخش خصوصی که در رأس آن اتاق بازرگانی است و بخش دولتی که در رأسش وزارت میراث فرهنگی و گردشگری است. اگر این طفل نوپا بامطالعه و برنامه‌ریزی تربیت شود، قطعاً به زحمتش می‌ارزد.
تعداد گردشگران خارجی چشمگیر نیست و تعداد کمی که آمده‌اند بدون استثنا راضی از مهمان‌نوازی بوده و تحت تأثیر اقلیم زیبا و متفاوت، متأسف از فقر حاکم با توجه به ظرفیت منطقه قرار داشتند. زبان انتقاد خارجی‌ها دراز نیست؛ چون محافظه‌کاری دارند و احتمالاً وقتی کمبودها به‌ویژه وضعیت اسفناک سرویس‌های بهداشتی و فراوانی مگس را می‌بینند، فکر می‌کنند ما همین هستیم. جهان سوم یعنی همین!
گردشگران داخلی ناراضی زبان انتقادشان تندتر است از نبود زیرساخت‌هایی مانند سرویس‌های بهداشتی، عدم رعایت بهداشت و از ترافیک شهری و جاده‌ای که انصافاً حق هم دارند. مخصوصاً آلودگی منطقه آبشار دلفارد و حجم زیاد زباله‌ای که دره زیبا را آلوده کرده و چاه‌های دستشویی که بستر رودخانه را آلوده می‌سازد و هر گردشگر واقعی را نگران حال و آینده این منطقه زیبا می‌کند.
اصولاً دولت‌ها نمی‌توانند صنعت گردشگری را به‌خوبی بخش خصوصی پیش ببرند، بنابراین، انتظار از مسئولین دولتی، اتلاف وقت است و در هیچ کشوری هم این اتفاق نیفتاده. بهترین کاری که دولت می‌تواند انجام دهد نظارت بر حسن انجام کار بخش خصوصی، کمک به آماده‌سازی زیرساخت‌ها و ایجاد امنیت و سپردن امور به بخش خصوصی است که حداقل آورده‌اش ۳۰ درصد هزینه کل پروژه‌اش باشد. مسئولین محلی، دانش و دید محدودی دارند و یا با استفاده از گوگل پیشنهادات نپخته و نامناسبی دارند که ما را از هدف دور می‌کند. در این‌که نیت خیر دارند، شاید نتوان تردید کرد، اما نیت خیری که مبتنی بر عشق و علاقه به این حرفه خاص و بر پایه دانش و تجربه نباشد، خروجی شایسته‌ای ندارد. حتی سفرهای کوتاه‌مدتی که برخی مسئولین به دیگر کشورها می‌کنند بیشتر اتلاف وقت و حیف‌ومیل بیت‌المال است و دیگر هیچ!
توسعه گردشگری جیرفت را اقدامات و عوامل مختلفی به شرح زیر فراهم می‌آورد:
آنچه مربوط به دولت است؛ شامل عزم جدی اجرای قانون در برخورد با متخلفین رانندگی باهدف ایمن‌سازی جاده‌ها و شهرها، تغییر وضع وسایل حمل‌ونقل عمومی درون و بیرون شهری با کمک بخش خصوصی، ایجاد دفاتر خدمات بانکی در سطح شهر و روستاهای هدف و مناطق نمونه گردشگری خصوصاً اتخاذ تصمیم جدی برای این‌که گردشگران مجبور به حمل پول نقد نباشند و بتوانند با اطمینان، ارز خود را تبدیل به پول رایج کشور نمایند. نظارت جدی بر نظافت و رعایت بهداشت مراکز اقامتی و رستوران‌ها و نظارت بر نرخ ارائه خدمات.
بخش خصوصی ضمن این‌که در چارچوب قانون بایستی آزاد باشد تا رشد نوآوری را شاهد باشیم باید با اعمال نظارت از حسن انجام کار آن‌ها نیز اطمینان حاصل شود.
مهم‌ترین عامل عدم پیشرفت جیرفت، فعال نبودن فرودگاه است در صورتی‌که پروازهای منظم از تهران به جیرفت داشته باشیم. قطعاً سرمایه‌گذاران به فعالیت در منطقه روی خواهند آورد.
توضیحات بیشتر:
نیاز به کیوسک‌های اطلاع‌رسانی در مراکز هدف گردشگری مانند دلفارد و مرکز شهر اهمیت خاص دارد. آگاهی دادن به مردم برای برخورد با توریست بسیار واجب است و فعالان اندیشمند بخش خصوصی می‌توانند و باید با هماهنگی لازم به مدارس و کالج‌ها سر بزنند و اهمیت جلب رضایت توریست و شیوه آن را توضیح دهند، همچنین کسبه، پلیس، پرسنل بیمارستان‌ها و گروه امداد باید برخورد مناسب را آموزش ببینند.
گردشگران باید در بدو ورود بدانند که با اقامت در مکان‌های مجاز، امنیت آن‌ها بهتر تأمین می‌شود و از آن‌ها خواهش کنند تا نظرات خود را به مرکزی یا سایتی منعکس نمایند.
باید تلفن‌هایی در اختیار گردشگران قرار داده شود تا در صورت نیاز تماس بگیرند، همچنین شهروندان شناخته‌شده، متعهد و دلسوز تشویق شوند تا به شکل داوطلبانه و به طرق مختلف به مسئولین کمک کنند تا چهره بهتری از کشور معرفی شود.
چندین میلیون ایرانی تحصیل‌کرده‌ی خارج داریم که در داخل و خارج کشور هستند و طبیعی است که اگر بخواهند مهماندار دوستان و آشنایان شان در ایران باشند، شرط سفر این افراد با تورهای مسافرتی غیرمنطقی است و باید مثل هر جای دیگر دنیا، صدور ویزا برای میهمانان شهروندان طبق روالی که وزارت خارجه بهتر می‌داند انجام پذیرد.
تمام حقوق این وب سایت متعلق به انتشارات اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی کرمان است.
طراحی و توسعه: شرکت فناوری اطلاعات رایان سپهر ماهان
