عضو هیئت نمایندگان و رئیس کمیسیون مسئولیتهای اجتماعی اتاق کرمان
حسین نجفآبادی رئیس کمیسیون مسئولیتهای اجتماعی اتاق بارگانی، صنایع، معادن و کشاورزی کرمان در گفتوگو با سپهر اقتصاد کرمان میگوید، کمیسیون مسئولیتهای اجتماعی اتاق کرمان در واپسین ماههای دوره هشتم فعالیت هیئت نمایندگان تشکیل شده است. با توجه به اینکه فعالیت بخشهای اتاق در اواخر دوره به دلیل به وجود نیامدن شائبه تبلیغاتی کاهش مییابد، عمده فعالیت این کمیسیون نیز به دوره نهم موکول شد. در ابتدای دوره یعنی آغاز سال 98، اصلیترین موضوع کمیسیون تدوین نقشه راه برای مسئولیتهای اجتماعی بود و اکنون این مهم مراحل پایانی خود را میگذراند، اما جدای از برنامهریزی و ساماندهی مسئولیتهای اجتماعی فعالان و بنگاههای اقتصادی، این کمیسیون وظیفه پرداختن و انجام مسئولیت اجتماعی مجموعه اتاق را نیز بر عهده دارد. نجفآبادی معتقد است که اگر چه مسئولیت اجتماعی ناشی از خرد جمعی است، اما فرد محور است. وی بر این باور است که توجه به محیطزیست و کمک به رشد و توسعه پایدار محیط پیرامونی شرکتها و بنگاههای اقتصادی از اولویتهای اساسی در انجام مسئولیتهای اجتماعی است. در ادامه به مطالعه مشروح این گفتوگو دعوت میشوید.
به نظر شما مسئولیت اجتماعی یک خرد جمعی است یا عملکرد فردی؟
از آنجا که در هر سازمان و مجموعهای، افراد محور تحولات و تغییرات هستند، بایستی بدانیم که مسئولیت اجتماعی گرچه ناشی از خرد جمعی است، اما فرد، محور و اساس آن است. نظامهای تقویتکننده و شتابدهنده فرهنگ عمل به مسئولیت اجتماعی ناشی از دیدگاههای افراد بلند نظری است که به این موضوعات اهتمام میورزند. از طرفی اگر چنانچه مسئولیت اجتماعی در سازمان یا شرکتی نهادینه شود، افراد نیز بهتبع در این حوزه مسئولیتپذیر خواهند شد.
یک فعال اقتصادی چگونه میتواند از مزایای انجام مسئولیت اجتماعی به نفع کسبوکار شرکت یا بنگاه خود بهره ببرد؟
یکی از راههای کسب سود پایدار همراهسازی محیط پیرامونی یک مجموعه اقتصادی است. اگر چنانچه یک فرد بتواند به شایستگی به مسئولیتهای اجتماعی خود عمل کند حتماً بازخورد آن را در کسبوکار خود بهخوبی مشاهده خواهد کرد؛ بهطور مثال اگر فردی در حوزه آموزش کارکنان خود همت بگمارد قطعاً نیروهای آموزشدیده، کارآمدی و توانمندی بهتری در جهت رشد و توسعهی کسبوکار او خواهند داشت. همچنین اگر یک فعال اقتصادی به محیطزیست توجه داشته باشد قطعاً در میانمدت و درازمدت بهعنوان یک برند محبوب در جامعه بر سر زبانها خواهد افتاد و این چیزی نیست جز ایجاد سود و درآمد پایدار، یا در حالتی دیگر اگر یک فعال اقتصادی برای توانمندسازی افراد پیرامون مجموعه کسبوکار خود اقدام نماید از همراهی آنها برخوردار خواهد شد و این نیز میتواند در درازمدت سود پایداری را در پی داشته باشد همانگونه که عکس این موضوع زیانهای بعضاً جبرانناپذیری را در پی خواهد داشت.
چگونه میتوانیم مطمئن شویم که کاملاً به مسئولیت اجتماعی در کسبوکار خود پای بند هستیم؟
در این خصوص آنچه مهم است ابتدا شناخت دقیق حدود و فعالیتهای مرتبط با مسئولیت اجتماعی است و اینکه ما شناخت دقیقی از این حوزه داشته باشیم و مرتب خود را در این حوزه مورد ارزیابی و محک قرار دهیم که البته در این خصوص همیشه مخاطبان ما در جهت مسئولیت اجتماعی بهترین قاضی و داور هستند.
از نظر شما در شرایط موجود کدام سطوح از مسئولیت اجتماعی مهمترین مواردی هستند که باید موردتوجه و عمل در بنگاهها و سازمانها قرار گیرند؟
از دیدگاه بنده دو سطح، توجه به محیطزیست و همچنین کمک به رشد و توسعه پایدار محیط پیرامونی شرکتها و بنگاههای اقتصادی از اولویتهای اساسی در انجام مسئولیت اجتماعی است؛ زیرا محیطزیست میراث امروز، فردا و آیندگان جامعه ماست و همه ما بایستی به آن وفادار باشیم و هرگونه عدم توجه در این خصوص، زیانهای جبرانناپذیری را در پی خواهد داشت؛ بهطور مثال معضل پیچیده ریزگردها در سالهای اخیر ناشی از عدم توجه به حفظ محیطزیست توسط گروهها و سازمانها و حتی دولتهاست از طرفی دیگر عدم توجه به توسعه پایدار و همهجانبه در پیرامون شرکتها، گونهای از رشد کاریکاتوری و نامتوازن نامیمون در پی خواهد داشت که علاوه بر ایجاد فاصلههای طبقاتی و افزایش نارضایتیهای اجتماعی، پایداری شرکتها و مؤسسات را در چنین محیطهایی، متزلزل و نامطمئن میسازد.
ارزیابی شما از چگونگی توجه به مسئولیت اجتماعی در سازمانهای دولتی، بنگاههای اقتصادی و جامعه کرمانی چیست؟
در سالهای اخیر برخی از شرکتها و مؤسسات بهویژه در بخش خصوصی و یا نیمهدولتی توجه خوبی در این خصوص داشتهاند که نباید در این میان از نقش رسانهها و تشکلهای اجتماعی جهت ایجاد مطالبه غافل شد گرچه تا رسیدن به ایدهآلهای لازم فاصله بسیار است، اما باید این نگرش و این توجه را به فال نیک گرفت. البته در بخش نهادهای دولتی باوجود الزامات سازمانی توجه کمتری را در این خصوص میبینیم.
برای یکپارچگی عمل به مسئولیت اجتماعی در سطوح مختلف جامعه چه اقدامات و روشهایی باید اجرا گردد تا این موضوع مهم نهادینه شود؟
در این خصوص هم بایستی جنبههای انگیزشی و ترغیبی در دستور کار قرار گیرد و همهساله در یک نظام ارزشیابی معتبر و متقن، شرکتها، مؤسسات و افراد پیشتاز در حوزه مسئولیت اجتماعی به جامعه معرفی شوند و در جهت ایجاد شهرت سازمانی، محبوبیت شرکتی و معرفی آنها به جامعه از سوی نهادهای متولی همچون اتاق بازرگانی و دیگر سازمانهای اجتماعی و دولتی اقداماتی صورت گیرد. در کنار این مسئله برگزاری همایشها، سمینارها و کارگاههای ترویج و تبیین مسئولیت اجتماعی نیز میتواند تأثیرگذار باشد، البته پیش از همه اینها تدوین سند جامع مسئولیت اجتماعی شرکتها و سازمانها در جمعهای کاملاً صنفی و اتحادیههای اقتصادی میتواند بسیار مهم و کارساز باشد.
در خصوص برنامههای کمیسیون مسئولیت اجتماعی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی کرمان برای ارتقا نقش اتاق و فعالان اقتصادی توضیح دهید.
عملکرد کمیسیون و مجموعه اتاق در زمینه مسئولیتهای اجتماعی در این ویژهنامه آورده شده است، هرچند که همه موارد مرقوم شده در این مجموعه، نتیجه اقدامات بوده و برای رسیدن به این نتایج، جلسات، پیگیریها، تلاشها، هماهنگیها، برنامهریزی و سایر اقدامات لازم انجام شده که از قید جزئیات آنها خودداری کردیم و فقط به ماحصل عملکرد اشاره شده، اما جدای از آنچه از نظر گذراندید، کمیسیون برای ساماندهی مسئولیتهای اجتماعی بنگاههای اقتصادی اهتمام ویژه دارد. این مهم از روز اول در دستور کار قرار گرفت و با گروههای مشاوره مختلف مذاکره شد تا درنهایت به یک نقشه راه جامع برسیم که مراحل پایانی این طرح در حال انجام است و بهزودی رونمایی خواهد شد.