اهمیت ملی و بین‌المللی تولید محصولات جنوب استان کرمان

دکتر جهانبخش بهزاد نژاد

فعال بخش صادرات محصولات کشاورزی

اقلیم خاص و خدادادی در جنوب کرمان باعث تنوع تولید، همراه با اهمیت کمی و کیفی تولید محصولات کشاورزی گردیده که توانسته این منطقه را به یکی از قطب‌های تولید در کشور معرفی کند به‌طوری که سالانه بیش از ۴ میلیون تن محصولات کشاورزی متنوع در منطقه تولید می‌شود و هرسال متأسفانه در اکثر محصولات کشاورزی به دلیل افزایش تولید و نبود بازار فروش با بحران قیمت روبرو هستیم؛ آن‌هم در شرایطی که در فصل برداشت این منطقه ظرفیت بازار عرضه و فروش داخلی کشور و سایر کشورهای منطقه به دلیل عدم تولید و شرایطی اقلیمی سایر مناطق خالی می‌باشد.
تولیدات خارج از فصل این منطقه در شرایطی که اکثر استان‌های کشور و کشورهای منطقه درگیر برف و یخبندان هستند از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
از آنجایی که تولید در خارج از فصل و شرایط استمرار، مستلزم هزینه‌های زیادی است؛ به‌عنوان مثال نوع نهاده های کشاورزی مثل بذور مورد استفاده در این منطقه باید «هیبرید» باشد و با توجه به این که اکثر این نهاده ها وارداتی می باشند و هیچ‌گونه یارانه ارزی به آن‌ها تعلق نمی گردد خود به خود باعث افزایش قیمت تمام شده تولید محصول نسبت به سایر مناطق کشور که در فصول گرم سال تولید می کنند، می شود.

بنابراین انتظار می‌رود محصولات تولیدی جنوب استان کرمان با قیمت بالاتری فروخته شود تا جوابگوی هزینه تولید باشد  ؛ چیزی که در عمل واقع نشده است.
حال با توجه به مقدمه فوق اهمیت تولید محصولات کشاورزی در جنوب استان کرمان را از سه زاویه منطقه‌ای، ملی و بین‌المللی بررسی خواهیم کرد.

اهمیت منطقه‌ای تولید در جنوب کرمان

نزدیک به یک‌میلیون نفر در منطقه جنوب کرمان ساکن می باشند که اشتغال اکثراً آن‌ها به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم وابسته به بخش کشاورزی است و از این طریق امرارمعاش می‌کنند و اگر امروز در منطقه امنیت و آرامشی داریم به‌واسطه اشتغال در این بخش است. با وجود ظرفیت های سایر بخش های اقتصادی مانند صنایع، معادن و گردشگری که به‌خوبی رشد نکرده اند و مسئولیت اشتغال قشر عظیمی از مردم منطقه بر عهده بخش کشاورزی است و می توان به جرأت گفت که اقتصاد بیش از 90 درصد مردم این منطقه به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم وابسته به کشاورزی است.

همچنین اگر به صنایع بالادستی و پایین‌دستی و حمل‌ونقل منطقه توجه کنیم کشاورزی این منطقه باعث ایجاد اشتغال در سایر مناطق کشور گردیده که به‌عنوان مثال حدود ۸۰ درصد حمل‌ونقل محصولات کشاورزی برعهده ناوگان غیربومی است.

اهمیت ملی تولید محصولات کشاورزی

این موضوع را با طرح این سؤال که اگر محصولات کشاورزی خارج از فصل موردنیاز کشور در جنوب استان کرمان تولید نشود، کشور از چه طریقی و با چه هزینه ای این محصولات را بایستی تأمین کند آن‌هم در شرایطی که اکثر استان‌های کشور درگیر سرما هستند و امکان تولید ندارند و یا به‌صورت محدود یا تک‌محصولی تولیداتی دارند؟ پس می‌توان به جرأت گفت که امنیت غذایی کشور در حوزه محصولات کشاورزی در ماه‌های سرد سال وابسته به تولید محصولات کشاورزی جنوب کرمان است و در صورت نبود محصولات این منطقه، کشور مانند دهه های قبل وابسته به واردات این محصولات خواهد بود که با وجود رو به رویی با کمبود منابع ارزی معلوم است که با چه مشکلاتی مواجه می شدیم.

اهمیت بین المللی تولید محصولات کشاورزی جنوب کرمان

با توجه به این که همزمان با فصل تولید در جنوب کرمان اکثر کشورهای منطقه همچون عراق، افغانستان، آسیای میانه، روسیه و… همانند بیشتر استان‌های ما با شرایط نامساعد جوی دست‌وپنجه نرم می کنند بایستی از بازار چند صد میلیون نفری منطقه جهت صادرات محصولات کشاورزی غافل نشویم. فصل زمستان بهترین زمان برای صادرات محصولات کشاورزی جنوب کرمان است. علی‌رغم اهمیت صادرات غیرنفتی و نیاز مبرم کشور به منابع ارزی به‌ویژه در شرایط تحریم این که تا به امروز ما زیرساخت های لازم را برای حضور موفق در بازارهای هدف را نداشته‌ایم، جای بسی سؤال است.
علاوه بر جنبه اقتصادی که بسیاری از کشورهای مذکور در فصل زمستان منتظر محصولات کشاورزی کشور ما هستند از بعد سیاسی نیز به‌واسطه اهمیت صادرات این محصولات در تأمین نیاز غذایی آن‌ها، می‌توان به تقویت روابط دیپلماتیک نیز دست یافت.
البته در سال های اخیر با توجه به مصوبات دولت در حوزه مسائل ارزی و صادرات، مشکلاتی به وجود آمده است که در این بین فشارهای اقتصادی زیادی به کشاورزان وارد شده است. دلیل آن این است که کشاورزان مواد اولیه تولید محصولات کشاورزی را با ارز آزاد می‌خرند و در نهایت ارز حاصل از صادرات محصولات تولیدی خود را بایستی با ارز موردنظر دولت به کشور بازگردانند.
به طوری کلی می توان نتیجه گرفت که ما بایستی نگاهی عمیق تر به اهمیت تولید در بخش کشاورزی در جنوب استان کرمان داشته باشیم که تولید در این منطقه نقش عظیمی در ایجاد اشتغال، تأمین امنیت غذایی کشور و صادرات غیرنفتی و ارز داشته باشد.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *