/// صنعت گردشگری در سطح جهانی سهم قابل‌توجهی از اقتصاد را به خود اختصاص داده و حدود ۱۱ درصد از تولید ناخالص داخلی و اشتغال را شامل می‌شود. در این میان، کشورهای اروپایی و آمریکای شمالی با تمرکز و سرمایه‌گذاری هدفمند، نزدیک به ۸۰ درصد درآمد و اشتغال در این صنعت را به خود اختصاص داده‌اند. در مقابل، سهم خاورمیانه کمتر از ۳ درصد است و ایران نیز کمتر از 6/0 درصد از سهم جهانی صنعت گردشگری را به خود اختصاص داده است. استان کرمان نیز حتی از این میانگین ملی هم عقب‌تر است، موضوعی که نیازمند بررسی دقیق و جدی است.
دیگر کشورهای خاورمیانه از جمله ترکیه، قطر، امارات و عربستان سعودی با سرمایه‌گذاری‌های مناسب توانسته اند جایگاه خود را در صنعت گردشگری جهانی ارتقا دهند. ایران و بویژه استان کرمان با وجود ظرفیت‌های فراوان در حوزه‌های طبیعی، اقلیمی، تاریخی، مذهبی و فرهنگی هنوز نتوانسته‌اند بهره‌برداری مؤثری از این منابع داشته باشند. واقعیت این است که ما باید بین منابع گردشگری و صنعت گردشگری تفاوت قائل شویم، لزوماً داشتن منابع گردشگری به معنای توسعه صنعت گردشگری نیست. برای رسیدن به صنعت گردشگری پویا، نیازمند هماهنگی بین زیرساخت‌ها، نیروی انسانی متخصص، دانش مدیریتی و اقتصادی و سرمایه‌گذاری هدفمند هستیم. توسعه این صنعت تنها با نگاه تک‌بعدی به زیرساخت‌ها امکان‌پذیر نیست، بلکه باید هم‌زمان نیروی انسانی و سرمایه نیز در مسیر درستی هدایت شوند.
در این یادداشت، تمرکز بر راهبردهای سرمایه‌گذاری است. فرض را بر این می‌گذاریم که زیرساخت‌ها و نیروی انسانی آماده‌اند. حال پرسش این است که چگونه می‌توان سرمایه‌گذاری در گردشگری استان کرمان را توسعه داد و چه راهبردهایی برای این کار مناسب هستند؟
بدیهی است که پاسخ دقیق به این سؤال، نیازمند پژوهش‌های میدانی و مطالعات راهبردی است. ابزارهایی مانند تحلیل SWOT یا درخت‌های تصمیم‌گیری می‌توانند ما را در شناخت دقیق نقاط قوت، ضعف، فرصت‌ها و تهدیدهای سرمایه‌گذاری در گردشگری استان کرمان یاری کنند. بر این اساس می‌توان راهبردهایی را تدوین کرد که پایه علمی و اجرایی داشته باشند و نیاز به یک پژوهش جامع و کاربردی دارد که جای آن در استان کرمان خالی است. استان کرمان با داشتن منابع غنی به‌عنوان نقطه قوت و همچنین زیرساخت‌ها، زیربناهای اقامتی، حمل‌ونقل و با وجود اقامتگاه‌های متعدد نتوانسته سرمایه‌گذاری را به خود جذب کند؛ لذا با مشکلاتی در زمینه سرمایه‌گذاری روبه رو است؛ از جمله کمبود سرمایه‌گذاری در صنعت گردشگری، انجام سرمایه‌گذاری خارج از زنجیره ارزش گردشگری که باعث هدررفت سرمایه‌گذاری می‌شود، ناکارآمدی و مدیریت نامناسب واحدهای خدمات گردشگری که از بهره‌وری پایین برخوردارند و نمی‌توانند درآمد و انگیزه‌ای برای سرمایه‌گذاری مجدد در حوزه گردشگری ایجاد کنند.
برای این منظور راهبردهای پیشنهادی برای توسعه سرمایه‌گذاری در گردشگری استان کرمان به شرح زیر ارائه می‌شود:
* لازم است زنجیره ارزش صنعت گردشگری استان کرمان به‌طور دقیق بررسی شود تا بخش‌هایی که ناقص یا ضعیف هستند مشخص و با هدایت سرمایه‌گذاری‌ها، این زنجیره کامل شود،
* استفاده از مدل‌های جدید تأمین مالی (مانند سرمایه‌گذاری جمعی، مشارکت عمومی-خصوصی، صندوق‌های سرمایه‌گذاری جسورانه و …) می‌تواند جایگزین تأمین مالی سنتی و بانک‌محور شود که معمولاً پرهزینه، زمان‌بر و ناکارآمد است،
* تشکیل صندوق‌های حمایت مالی خصوصی که توسط فعالان گردشگری اداره شوند، می‌تواند به تأمین منابع مالی پایدار و کم‌هزینه برای پروژه‌های گردشگری کمک کند،
* تنوع‌بخشی به حوزه گردشگری؛ گردشگری فقط تفریحی یا زیارتی نیست. انواع مختلفی از گردشگری وجود دارند که می‌توانند فرصت‌های متنوعی برای سرمایه‌گذاری ایجاد کنند،
* معرفی جاذبه‌های گردشگری استان کرمان در سطح بین‌المللی نیازمند استفاده از روش‌های نوین بازاریابی دیجیتال، برندینگ مقصد و رسانه‌های تخصصی است. در حال حاضر، ضعف در این حوزه باعث شده ظرفیت‌های استان به‌خوبی دیده نشوند.
در پایان باید گفت که این پیشنهادها در سطح کلی ارائه شده‌اند و اجرای آن‌ها نیازمند پژوهش‌های تکمیلی، بررسی‌های میدانی و برنامه‌ریزی اجرایی است. با توجه به ظرفیت‌های موجود، امیدواریم این مسیر با جدیت بیشتری در استان کرمان دنبال شود. ///
برای دریافت اخبار و اطلاعیه های مهم نشریه در خبرنامه نشریه مشترک شوید.
تمام حقوق این وب سایت متعلق به انتشارات اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی کرمان است.
طراحی و توسعه: شرکت فناوری اطلاعات رایان سپهر ماهان
